گروه جنگ نرم مشرق- اخبار ایران و تحلیل‌های پیرامون آن به طور مستمر در رسانه‌های خارجی - اعم از غربی، شرقی و منطقه‌ای - منعکس می‌شود. نگاهی به موضوعات پرداخته شده درباره ایران می‌تواند تصویری کلی از نقاط تمرکز این رسانه‌ها در داخل و نحوه انعکاس و جهت‌دهی آن به فضای افکار عمومی در کشورهای خود و جهان ارائه دهد.
***
توافق موشکی ایران-روسیه تهدیدی جدی برای خاورمیانه
پايگاه موسسه گیت‌استون در گزارشی در تلاش برای ایجاد ترس و هراس از تصمیم جدید کرملین در ارسال سامانه موشکی اس-300 به ایران می‌نویسد: تاثیری که موشک‌های اس-300 روسی می‌تواند بر منطقه داشته باشد تنها به رژیم صهیونیستی و همسایگانش محدود نمی‌شود. ایران می‌تواند از این سیستم برای تقویت توان دفاعی سایت‌های هسته‌ای خود استفاده کند و در نتیجه انجام هرگونه حمله هوایی علیه تاسیسات هسته‌ای این کشور دشوار خواهد شد. این سامانه‌ها در واقع هسته‌ای ماندن ایران را ضمانت می‌کنند. این توانمندی در نتیجه می‌تواند به ایران کمک کند تا با اطمینان به نفس بیشتری در منطقه فعالیت کند.
اگر روسیه این سامانه را به ایران تحویل دهد، بی ثباتی منطقه‌ای در خاورمیانه افزایش می‌یابد و همچنین زمینه برای وقوع درگیری‌های جدید مهیا می‌شود.
نویسنده این مقاله برخلاف آنچه مقامات روسیه می‌گویند ادعا می‌کند که سامانه پیشرفته پدافند هوایی اس-300 نوعی سلاح تهاجمی است که می‌توان از بردبلند و قابلیت جابجایی آن برای حمله به مکان‌های دل‌خواه استفاده کرد.
وی همچنین در ادامه ادعا می‌کند: اگر روسیه به قول خود مبنی بر تحویل این سامانه به ایران عمل کند، تهران می‌تواند این سامانه را به صورت مخفیانه ابتدا به سوریه و از آنجا در اختیار نیروهای حزب‌الله قرار دهد. نیروهای حزب‌الله می‌توانند از این موشک‌های که دارای برد 125 مایلی هستند برای تهدید کردن سرزمین‌های اشغالی استفاده کنند. ایران همچنین می‌تواند این سامانه را در اختیار سوریه قرار دهد. سوریه و حزب‌الله می‌توانند از این سامانه برای هدف قرار دادن هواپیماهای اسرائیلی استفاده نمایند.
استفاده ایران از این سامانه برای تقویت توان دفاعی سایت‌های هسته‌ای خود می‌تواند تاثیراتی بر امنیت جهانی داشته باشد چرا که ایران خود را در برابر حملات خارجی آسیب‌ناپذیر می‌بیند. این مساله باعث تضعیف معاهده منع تکثیر می‌شود و ایران با اطمینان بیشتری به تولید موشک‌های بالستیک بردبلند ادامه خواهد داد، موشک‌هایی که می‌توانند تهدیدی برای اروپا محسوب شوند.
توضیح اقدام موشکی روسیه: چالش اس-300
به گزارش نشنال اینترست، تصمیم پوتین مبنی بر برداشتن ممنوعیت فروش موشک‌های اس-300 به ایران از تغییر در سیاست مسکو در خاورمیانه حکایت دارد. اندکی پس از توافق لوزان، کرملین تصمیم گرفت که تنها تحریمی که به صورت یک‌طرفه علیه ایران وضع کرده بود را لغو کند. این اولین میوه‌ای است که ایران از توافق لوزان می‌چیند. بنابراین، روسیه جایزه‌ای به ایران بخاطر همکاریش در مذاکرات داد. احتمالاً، مذاکرات هسته‌ای با ایران ادامه خواهد داشت، اما پیام مسکو روشن است: اگر مذاکرات شکست بخورد، روسیه از اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران حمایت نمی‌کند.
با این حال، در صورتی‌که تحریم‌های موجود کاهش یافته یا برداشته شوند، روسیه جایگاه خود را به عنوان یک تامین‌کننده تسلیحات به یکی از کشورهای قدرتمند در منطقه ايران تقویت خواهد کرد. حتی اگر روابط تجاری ایران و غرب از سر گرفته شود، این روابط شامل فروش تسلیحات نمی‌شود. در اینجا، روسیه سعی می‌کند تا جای خالی را پر کند. نظر به افزایش تنشها بین ایران شیعی و عربستان سنی، به نظر می‌رسد که ایران مکان مناسبی برای فروش تسلیحات روسی محسوب شود. انرژی هسته‌ای و سلاح دو اولویت روسيه در برقراری رابطه با ایران محسوب می‌شود.
در شرایط بحران اوکراین که روسیه از جانب آمریکا و غرب تحت فشار است، به نظر می‌رسد که مقامات کرملین خود را کشور غیراروپایی در نظر گرفته‌اند و به دنبال دروازه‌ها و نظام جدید جهانی باشند. به منظور نیل به این هدف، روسیه روابط خود را با کشورهای مهمی از قبیل ایران افزایش داده است.
این تصمیم روسیه می‌تواند باعث بوجود آمدن اختلافاتی با رژیم صهیونیستی شود. اما، اختلاف نظر مسکو و تل آویو ریشه‌ای طولانی دارد. روسیه معمولاً نگرانی این رژیم را بی‌جهت می‌داند. مقامات کرملین می‌خواهند که آسیبی به رابطه آنها با این رژیم وارد نشود. اما، این رابطه پیش از اینها به خاطر فشارهای آمریکا دچار خدشه شده است.
نویسنده این مقاله در پایان می‌نویسد: پنح سال پیش می‌توانستیم بگوییم که مسکو علاقه‌ای به منطقه ايران ندارد. اما از آن زمان تا کنون، اوضاع به شدت تغییر کرده است. سوریه به نماد ورود مجدد روسیه به خاورمیانه، مصر به نماد از سرگیری روابط قدیمی و ترکیه به نماد شکل جدیدی از روابط انرژی با اتحادیه اروپایی تبدیل شده است. با این حال، این ایران است که می‌تواند به سیاست منطقه‌اي روسیه عمق راهبردی دهد.
شرکت‌هاي فنی و سرمایه‌گزاری آمریکایی به دنبال سود بردن از توافق با ايران هستند
به گزارش نشنال ژورنال، احتمال رفع تحریم‌های ایران می‌تواند فرصتی برای شرکت‌های غربی باشد که از مدت‌ها پیش به دنبال راهی بوده‌اند تا از اقتصاد و مصرف‌کنندگان ایرانی استفاده کنند.
در عین حال، رفع تحریم‌ها می‌تواند کمکی برای بخش فنی نوپای ایران باشد که به دنبال سرمایه‌گزاری خارجی است. طی چند سال گذشته، بنگاه‌های اقتصادی جدیدی در ایران تاسیس شده‌اند. این بنگاه‌ها با چالش‌های بسیاری در زمینه جذب سرمایه مواجه هستند.
در صورت برداشته شدن تحریم‌ها، احتمالاً ایرانی‌های مقیم آمریکا اولین سرمایه‌گزارانی خواهند بود که وارد ایران می‌شوند. حدود دو میلیون ایرانی در آمریکا زندگی می‌کنند که تعداد زیادی از آنها افراد متخصص و سرمایه‌دار هستند.
شرکت‌های آمریکایی نیز معتقدند که با باز شدن فضا می‌توانند از ایران به عنوان کشوری 77 میلیونی که اکثر جمعیت آن آموزش دیده هستند بهره‌برداری کنند. این فرآیند به آرامی انجام خواهد شد چراکه هنوز تردیدهای بسیاری وجود دارد. در حال حاضر، شرکت‌های آمریکایی که می‌خواهند با ایران همکاری داشته باشند به رغم برخی معافیت‌های اعمال شده توسط وزارت خزانه‌داری آمریکا هنوز با محدودیت‌های بین‌المللی بسیاری مواجهند.
چرا آسیای مرکزی از توافق با ایران هیجان‌زده شده است؟
به گزارش مجله دیپلمات، رهبران کشورهای آسیای مرکزی از پیشرفت مذاکرات هسته‌ای گروه 5+1 با ایران هیجان‌زده هستند. این منطقه که در شمال با روسیه تحت تحریم، در شرق با چین محتاج انرژی و در جنوب با افغانستان جنگ‌زده هم مرز است به دنبال فرصت‌های اقتصادی است که رفع تحریم‌های ایران می‌تواند برای آنها به ارمغان آورد.
چارچوب توافقی بین ایران و غرب شامل برداشتن تحریم‌ها می‌شود، این اقدام باعث می‌شود ایران به شریک جذاب‌تری برای کشورهای آسیای مرکزی تبدیل شود، کشورهایی که مدت‌هاست با ایران روابط اقتصادی دارند. ایران هم به نوبه خود این منطقه را مهم ارزیابی می‌کند.
آسیای مرکزی بسیار از مذاکرات هسته‌ای گروه 5+1 با ایران خوشحال است چرا که برداشته شدن تحریم‌های ایران می‌تواند می‌تواند فشار روسیه و چین بر کشورهای این منطقه را کاهش دهد.
ایران واقعاً در یمن چه می‌خواهد؟
به گزارش موسسه آمریکن اینترپرایز، رهبر ایران و دیگر مقامات ارشد این کشور حملات ریاض علیه مردم یمن را محکوم کردند. ایران برای برون‌رفت از این بحران و اعلام آتش‌بس بین طرفین، برنامه‌اي را ارائه کرده است. اما ایران واقعاً چه می‌خواهد؟
پنج مولفه اصلی راهبرد ایران در یمن عبارتند از:
- برهم زدن ائتلاف سنی‌ها: حضور مصر، امارت، قطر، کویت، بحرین، اردن، مراکش و سودان در عملیات طوفان قاطع با حمایتهای آمریکا، ترکیه و پاکستان پیروزی دیپلماتیکی برای سعودی‌ها محسوب می‌شد. تحولاتی در منطقه رخ داد که چندان به سود تهران نبود. تهران تلاش کرد که ابتدا با متقاعد کردن ترکیه و پاکستان در عدم همراهی با عربستان شرایط را به سود خود تغییر دهد. ایران احتمالاً تلاش خواهد کرد تا با ایجاد اختلافات قدیمی در بین کشورهای عرب، ائتلاف سعودی‌ها را تضعیف نماید.
- ممانعت از افزایش تقابل نظامی مستقیم: هرچند که انتقادات ایران از حملا سعودی‌ها افزایش یافته است، اما تهران علاقه‌ای به مقابله نظامی با ریاض ندارد. افزایش تنشها می‌تواند پای آمریکا را به مساله باز کرده و منطقه را علیه ایران بسیج نماید. رسانه‌ها نباید این همه به حضور ناو جنگی ایران در خلیج عدن به پردازند چرا که ایران این اقدامات را برای مبارزه با دزدان دریایی انجام می‌دهد. تهران می‌خواهد جلوی ریاض را بگیرد، اما هیچ یک از این دو کشور نمی‌خواهند که وارد جنگ دریایی شوند.
- تسهیل شکست سعودی‌ها: آیت‌الله خامنه‌ای با تقبیح حملات سعوی‌ها گفتند که آنها هیچ شانسی ندارند و به زودی شکست خواهند خورد. حق با ایشان است. حملات عربستان علیه مردم یمن بدون هیچ‌گونه اطلاعات میدانی انجام می‌شود. به همین دلیل این حملات نتوانسته‌اند مانع پیشروی حوثی‌ها شوند. هرچند که شایعاتی درباره دستگیری دو نیروی ایرانی در یمن منتشر شده است، اما هنوز اطلاعات دقیقی درباره حضور نظامی ایران در این کشور در دست نیست. پشتیبانی نظامی ایران در شرایطی که کشتی‌های ایرانی تحت نظر هستند دشوار به نظر می‌رسد.
- ایجاد تصویری از ایران به عنوان کشوری مسئول‌تر: سخنان مقامات ایران در چند هفته اخیر سعودی‌ها را غیرمسئول و در عوض ایران را به عنوان کشوری قابل اتکاتر معرفی کرده است. آیت‌الله خامنه‌ای حتی مسئولان سعودی را جوانان کم‌تجربه خطاب کرد که به قدرت رسیده‌اند و سیاست را با بربریت اشتباه گرفته‌اند. اکثر مقامات عربستانی بالای 50 سال سن دارند و تنها وزیر دفاع این کشور است که 30 ساله است. افزایش شک و تردیدها درباره لیاقت مقامات سعودی می‌تواند باعث بروز اختلافاتی بین کشورهای ائتلاف شود.
- فشار برای یافتن راه‌حال مسالمت‌آمیز: تهران فهمیده است که یمن می‌تواند درگیر یک جنگ داخلی شود. تهران در حالی که درگیر عراق و سوریه است، فروپاشی یمن نمی‌تواند به سود این کشور باشد. ایران به دنبال راه‌حل مسالمت‌آمیز است.
اگرچه در ابتدا تشکیل گروه نیابتی حوثی در یمن از اهداف ایران محسوب می‌شد، حالا شکست ریاض و اتحاد جدید سنی از اهمیت بیشتری برای تهران برخوردار است. آیا آمریکا می‌تواند در تشکیل نیروی نظامی مشترک اعراب و تدویت راهبرد بهتر نظامی برای ریاض به منظور مقابله بهتر با ایران شیعی کمک کند؟ یا اینکه واشنگتن سیاست توازن قوا در منطقه را در پیش می‌گیرد، سیاستی که بسیار مورد علاقه ایران است اما عربها از آن واهمه دارند؟ انتخابهای صورت گرفته در یمن می‌تواند حتی بیشتر از عراق و سوریه در تعریف فضای سیاسی و امنیتی خاورمیانه پس از توافق هسته‌ای با ایران مهم باشد.
آیا ایران در یمن از عربستان درحال پیشی گرفتن است؟
به گزارش پایگاه ال‌مانیتور، جنگ یمن نتیجه رقابتهای سعودی‌ها با ایران است. به منظور فهم بهتر اوضاع باید دو موضوع مشخص شود: اینکه آیا این درگیری نتیجه عوامل فرقه‌گرایانه است و ایران در یمن به دنبال چیست.
یمن سال ها برای جهان عرب مثل افغانستان بوده است. اکثر یمنی‌ها زیر خط فقر زندگی می‌کنند. مشکلات داخلی بسیاری در این کشور وجود دارد. با شروع، انقلاب های عربی، منصور هادی با حمایت کشورهای عربی روی کار آمد و گروههای مخالف نیز دیگر مناصب قدرت را در دست گرفتند.
کارشناسان مسائل یمن معتقدند که حوثی‌ها به عنوان یک جنبش زیدی در واکنش به سلفی‌گری عربستان روی کار آمدند. ادعاهای زیادی مبنی بر اینکه این گروه به ایران وابسته است مطرح می‌شود. اما هیچ‌یک از این اتهامات هیچ‌گاه ثابت نشدند.
اگر رقابتی بین ایران و عربستان در یمن وجود دارد که با حوثی‌ها در ارتباط است، ریشه‌های آن به سال 2009 برمی‌گردد. زمانی که نیروهای عربستانی به مرزهای یمن که تحت کنترل حوثی‌ها بود حمله کردند، نیروهای انصارالله توانستند ماه‌ها در مقابل ارتش پیشرفته عربستان بایستند. این مساله شایعات درباره کمک های ایران به این گروه را تقویت کرد.
در حال حاضر، عربستان با رد پیشنهاد ایران برای آتش‌بس فکر می‌کند که در یمن بطور مستقیم با ایران درحال جنگ است. به همین منظور، سعودی‌ها جبهه‌های مختلفی را علیه ایران باز کرده‌اند از دمیدن در آتش اختلافات شیعی و سنی گرفته تا کمک‌های به گروههای تندرو در عراق و سوریه و حالا جنگ یمن.
سوال دیگری که پرسیده می‌شود این است که یمن چطور وارد معادلات ایران شد. به گفته کارشناسان، سیاست ایران همیشه حمایت از کشورهای مستقل بوده است. بنابراین، یمن مستقل می‌تواند مانع از آن شود که یک کشور دیگر عربی وارد بازی کشورهای خارجی و منطقه‌ای علیه ایران شود.
واکنش کشورهای عربی نیز در نوع خود جالب بود. این کشورها سریع به درخواست عربستان برای تشکیل ائتلاف پاسخ مثبت دادند. با این حال، دیپلماسی فعال ایران در چند روز گذشته باعث تضعیف تلاش سعودی‌ها برای منطقه‌ای کردن این بحران شده است. سفر ظریف به پاکستان برای متقاعد کردن این کشور برای عدم همکاری با عربستان یکی از نمونه‌های دیپلیماسی موفق ایران بود.
عربستان و امارات هر دو از تصمیم ترکیه و پاکستان در همراهی نکردن در جنک یمن ابراز ناراحتی کرده‌اند. عصبانیت آنها قابل درک است. حوثی‌ها هنوز پابرجا هستند و عربستان هم دارد ارتش خود را از دست می‌دهد. تفکر جبهه واحد اهل‌تسنن درحال فروپاشی است.
نویسنده این مقاله در انتها می‌نویسد: درحالیکه هنوز مشخص نیست که آیا جنگ یمن به پایان می‌رسد یا خیر، اما آنچه مشخص است این است که دیپلماسی ایران کارآمدتر از پول و آتش سعودی‌هاست.