من در رکاب شاه به کاخ نیاوران با هلیکوپتر برگشتم. در نیاوران به من فرمودند، مردم از جریان کار بحرین چه می گویند؟ عرض کردم محافل خارجی تعریف می‌کنند که عمل شاهانه بود.

و از آن جالب تر، در خاطرات روز 22 اردیبهشت 49 می‌نویسد: ... شورای امنیت به اتفاق آرا میل مردم بحرین را در داشتن استقلال کامل تصویب کرد. نماینده ایران هم فوری پذیرفت. خنده‌ام گرفته بود؛ گوینده رادیوی تهران طوری با غرور این خبر را می‌خواند، که گویی بحرین را فتح کرده‌ایم...

البته تنها بعد از گذشت چند سال مشخص شد، که این تصمیم یک تصمیم ننگ آور از سوی رژیم پهلوی بوده است؛ هر چند که طرفداران آن تصمیم، آن روزها این خبر را «با غرور» می‌خوانده‌اند و شکست را «فتح» نشان می‌داده‌اند.

با این مقدمه ذکر چند نکته در خصوص پرونده هسته ای کشورمان و مسئولیت سنگین دکتر محمدجواد ظریف ضروری به نظر می‌رسد:

* تلاش‌ها و بسیاری از نتایجی که تا کنون به واسطه مذاکرات هسته‌ای دکتر ظریف و تیم او نصیب کشور شده است، شایسته تقدیر و تشکر فراوان دارد؛ فارغ از نتایج حاصله، تلاش‌های خستگی ناپذیر وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و همراهان او در پرونده هسته‌ای است که بدون شک تشکر ملت را نیز به همراه دارد.

* مذاکره کنندگان ما باید از تمام ظرفیت و توان کشور در مذاکرات بهره ببرند؛ و همانگونه که رهبر انقلاب فرموند جلساتی برای شنیدن سخن منتقدان بیانیه سوئیس نیز بگذارند و دریابند که برای ادامه راه باید مراقب چه چالش‌هایی باشند و به کجاها بیشتر توجه کنند. بی تردید برگزاری جلسات به صورت نمایشی نمی‌تواند اطاعت از توصیه رهبر انقلاب و بالتبع نتیجه بخش باشد.

* ای کاش – و ای کاش- مذاکره کنندگان کشورمان جلساتی جدی با تیم سابق هسته‌ای کشورمان، به سرپرستی دکتر سعید جلیلی، برگزار می‌کردند و ضمن شنیدن تحلیل‌ها و شاید انتقادات آنان به بیانیه سوئیس و روند طی شدن مذاکرات، از تجربیات آنان برای مرحله دشوار نگارش متن نهایی استفاده می‌کردند.

بدون تردید برگزاری جلسات جدی تیم فعلی هسته‌ای با ریاست دکتر ظریف با تیم سابق هسته‌ای با ریاست دکتر جلیلی، جلوه های زیبایی از همدلی و همزبانی را برای مردم کشورمان و پیام های قدرتمندانه‌ای از درون به طرف‌های مذاکره کننده ارسال خواهد کرد. شنیدن سخنان و انتقادات مسئولین سابق سازمان انرژی اتمی، که از دانشمندان این عرصه هستند- نیز می‌تواند به کار تیم فنی کشورمان آید.

* در باب بیانیه سوئیس گفتنی‌ها زیاد است؛ اما از آنجا که این بیانیه فاقد الزامات حقوقی است تنها به ذکر این نکته بسنده می‌شود که تیم کشورمان باید تلاش کند در نگارش متن نهایی مورد توافق طرفین مذاکره، به گونه‌ای عمل نماید که امکان تفسیرهای متناقض آمریکایی‌ها وجود نداشته باشد؛ چه آنکه اکنون که تنها یک بیانیه غیرالزام آور را چنین با آب و تاب منتشر و فکت شیت غیر واقعی از آن ارائه می‌دهند، قطعاً برای توافقنامه نهایی نیز چنین خواب‌هایی دیده‌اند؛ از این رو تیم هسته ای کشورمان نباید سخن رهبر انقلاب را فراموش کند که فرمودند توافق باید با نگارش همه جزئیات، در یک مرحله و غیر قابل تفسیر باشد.

* در پرونده هسته ای، ظریف و تیم هسته ای او – که همگی از بچه های انقلاب‌اند – به خوبی می‌دانند که چه می‌کنند و قرار است چه تصمیم بزرگی برای یک کشور بگیرند؛ تصمیمی که آینده و سرنوشت یک ملت برای سال‌ها بدان گره خواهد خورد؛ پس عجیب نیست که بگوییم دلواپس تر از دکتر ظریف و دیگر مذاکره کنندگان ارشد کشورمان، کسی نیست.

* متاسفانه – و متاسفانه – می دانیم هر توافقی از سوی دکتر ظریف امضا شود، عده‌ای بدون هیچ دقتی در توافقنامه فقط از آن تعریف خواهند کرد و اقدام تیم هسته‌ای را شگفت انگیز و تیم را شایسته تقدیر خواهند خواند. این افراد همان‌ها هستند که هر شکستی را نیز «فتح» نشان خواهند داد و هیچ سودی ندارند. از این رو تیم هسته‌ای کشورمان و مخصوصاً دکتر ظریف باید ورای تعریف و تمجیدهایی که از سوی برخی متملق نسبت به ایشان می‌شود، به فعالیت انقلابی خود با دقت و شدت تمام ادامه دهند و یک ذره از منافع ملی کشور کوتاه نیایند. دکتر ظریف می‌داند که تاریخ در مورد ایشان قضاوت خواهد کرد.

* متاسفانه – و باز هم متاسفانه – عده‌ای نیز هستند که قطعاً در صورت امضای هر توافقی به انتقاد از آن خواهند پرداخت. اینان نیز هر گونه پیروزی را هم شکست توصیف می‌کنند.

* مردم می‌دانند که تیم هسته‌ای در حال مذاکره است؛ امتیازاتی باید داده شود و امتیازاتی ستانده شود؛ از این رو تیم باید تلاش کند در ازای امتیازات نقدی که به حریف می‌دهد، امتیازات نقد و شایسته‌ای بستاند.

* به عده‌ای که این روزها از مطرح شدن ظریف برای جایزه نوبل خوشحال‌اند و او را به این ترتیب جهانی می‌پندارند، نیز باید گفت دکتر ظریف جهانی بوده و هست و نیازی به جایزه نوبل – که ستاندن آن قطعاً افتخاری برای دکتر ظریف نیست – ندارد؛ دکتر ظریف در صورتی که بتواند این مذاکرات را به سرانجامی برساند که رضایت مردم و رهبر را به دنبال داشته باشد، قطعاً و قطعاً برای همیشه در تاریخ این کشور ماندگار خواهد شد.

* و کلام آخر اینکه دکتر ظریف و تیم هسته‌ای کشورمان قطعاً تا اواسط تیرماه روزهای سخت و سنگینی را پیش رو دارند و بدون تردید دلواپس تر از بسیاری از دلواپسان نیز هستند. مردم نیز به سان رهبرمان به مذاکره کنندگان اعتماد داشته ولی نگران خدعه‌های طرف امریکایی هستند. دکتر ظریف که نگران و دلواپس امضای توافق نهایی است که او انجام خواهد داد؛ توافقی که بعدها در تاریخ از او به نیکی یاد خواهند کرد یا ...