گروه فرهنگی مشرق: همه چيز خوب و آرام به نظر مي‌رسد؛ همه از جدا شدن بخش داخلي جشنواره فيلم فجر از بخش بين‌المللي آن به عنوان اتفاقي مبارك سخن مي‌گويند اما هيچ كس نمي‌گويد كه استراتژي اين كار از اول چه بود؟ چه شد كه دو بخش از هم جدا شدند و حالا استراتژي برگزاري جشنواره بين‌المللي فيلم فجر در قالبي مستقل و نمايش فيلم‌ها به شكلي پراكنده و در سينماهاي مختلف پايتخت چيست؛ قرار است به چه برسيم و كو خبر از بازخورد بين‌المللي اين جشنواره كه بتواند اعتبار آن را زياد كند؟

جشنواره بين‌المللي فيلم فجر دومين روز خودش را هم بي‌سر و صدا پشت سر گذاشت. قرار بود دو بخش داخلي و خارجي از هم جدا شوند تا نمايش فيلم‌هاي بخش بين‌الملل كمتر تحت‌الشعاع نمايش فيلم‌هاي داخلي قرار بگيرد. حالا اين اتفاق افتاده و بخش بين‌الملل جشنواره فيلم فجر براي اولين بار به شكلي مستقل در حال برگزاري است اما نه از بازتاب و انعكاس اخبار اين جشنواره در سايت‌هاي خبري داخلي خبري است و نه در سايت‌هاي خارجي؛ درست برخلاف جشنواره ملي فيلم فجر كه اخبارش در 11 روز برگزاري آن به صدر اخبار رسانه‌هاي كشور مي‌آيد. اين خود نشانه‌اي مبني بر اين است كه اين جدايي نتوانسته چندان توفيري به حال بخش بين‌الملل داشته باشد اما چرا؟دلايل مختلفي مي‌تواند در ناكامي جشنواره بين‌الملل فيلم فجر و ايده جداسازي آن از جشنواره اصلي دخالت داشته باشد؛ شايد يكي از دلايل، بي‌سر و ساماني اين رويداد و در مواردي عقب‌ماندگي آن از بابت نمايش فيلم‌هايي باشد كه حداقل مرحله سير و سلوك خود را در جشنواره‌هاي سينمايي خارجي يك سال پيش پشت سر گذاشته‌اند. نمونه‌اش فيلمي چون «‌جست‌وجو» اثر ميشل هازاناويس است كه حدود يك سال پيش در جشنواره كن به نمايش درآمده است يا فيلم «‌خواب زمستاني» اثر نوري بيگله جيلان كه سال گذشته در كن به نمايش در آمد و نخل طلايي و جايزه فيپرشي را از آن خود كرد. در حالي كه جشنواره‌هاي فيلم مشهور در همين منطقه خودمان اعتبارشان را از حضور چهره‌هاي بين‌المللي مشهور سينما مي‌گيرند، جشنواره بين‌المللي فيلم فجر اما مأمني است براي چهره‌هاي ناشناخته خارجي اعم از كارگردانان و بازيگراني كه اسامي‌شان ناشناخته است. به اين روال بيفزاييد نمايش فيلم‌هاي اين جشنواره را در سالن‌هاي نمايش خلوت و خالي از جمعيت كه معمولاً پذيراي اهالي حرفه‌اي دنياي سينما يا اهالي رسانه مي‌شوند نه مردم عادي.



 اتفاق عجيب ديگر در اين جشنواره اما نمايش صامت يكي از معدود فيلم‌هاي مطرح شركت كننده در آن بود كه در روز اول و در پرديس سينمايي ملت به نمايش درآمد. فيلم « تجربه» هازاناويس، كارگردان فيلم «آرتيست» در اين روز بدون صدا براي جمعيت كمتر از 10 نفر حاضر در سالن به نمايش در آمد و به گفته ناظر پخش ظاهراً جشنواره فقط همين نسخه بدون صدا را در اختيار داشته است! حدود 80 فيلم سينمايي، 15 فيلم مستند، 50 فيلم كوتاه در مجموع در دوره اول برگزاري مستقل جشنواره بين‌المللي فيلم فجر به نمايش در مي‌آيد كه 14 فيلم در هر بخش مسابقه نمايش داده خواهد شد و از ميان اين 14 فيلم سه فيلم ايراني و 11 فيلم غير ايراني هستند كه در جلوه‌گاه شرق، سينماي سعادت بقيه‌ فيلم‌ها يا در بخش مرور آثار يا بخش نمايش ويژه اكران مي‌شوند. بعيد به نظر مي‌رسد كه جشنواره بين‌المللي فيلم فجر بتواند نام خود را در ليست جشنواره‌هاي بين‌المللي جهان بگنجاند آن هم به دليل فقدان وجود يك استراتژي مشخص كه در كنار ساير عوامل بتواند جريان فكري برگزاركنندگان اين رويداد و خط مشي آنها را روشن كند. البته عدم وجود استراتژي مشخص در برگزاري يك رويداد و جشنواره سينمايي براي سينماي كشوري كه فيلم‌هايش هميشه از فقدان وجود استراتژي مشخص رنج برده‌ است، چيز عجيبي نيست؛ حتي به ظاهر دموكراتيك‌ترين جشنواره‌هاي سينمايي دنيا مثل اسكار هم براي خود استراتژي مشخصي را اتخاذ مي‌كنند كه هر سال پاي برخي فيلم‌ها را به اين رويداد مي‌برد و آغوش اين جشنواره را به روي شماري ديگر از فيلم‌ها باز مي‌كند. برگزاري مستقل جشنواره بين‌المللي فيلم فجر با هزينه‌هاي بسيار و اين بازخورد اندك به داستان خنده‌دار پيوند بيهوده آپانديس در سريال «در حاشيه» مهران مديري شباهت دارد. براي بدني كه آپانديس‌اش آسيب‌ديده و نداشتن آن خسراني را متوجه سيستم فيزيولوژيكي آن نمي‌كند چرا بايد با صرف هزينه‌هاي گزاف پيوند غيرضروري آپانديس را تجويز كرد؟!

*روزنامه جوان - الناز خمامی زاده