گلایه دارد و می‌گوید با اینکه تاکنون هيچ كس به اندازۀ ما موضوعات قرآني ارائه نكرده؛ ولی متولیان فرهنگی و مسوولین ارشاد هیچ حمایتی از آنها نمی کنند و بالعکس در سال های اخیر هنرهای حاشیه ای مانند مدرنیست مورد استقبال مسوولین قرار گرفته و هنر اصلی ایرانی - اسلامی در حال بايكوت و تحريم شدن است.

 - مشروح گفتگوی خبرنگار مشرق با استاد آقامیری را در ادامه ملاحظه می کنید.

مشرق: استاد از چه زمانی پا به عرصه هنر تذهیب و مینیاتور گذاشتید و زیر نظر کدام اساتید هنر اصیل ایرانی-اسلامی را فرا گرفتید؟

نقاشي ايراني را قبل از اين كه وارد دانشگاه بشوم سال 67 زير نظر استاد محمدباقر آقامیری كه عموي بنده باشند شروع كردم. من تنها نیستم و در این عرصه تعدادي از برادرزاده‌هاي استاد كه با هم پسرعمو و برادريم هستيم در اين زمينه فعاليت مي‌كنيم. من از سال 67 این كار را شروع کردم، از سال 74 در زمينۀ نگارگري و نقاشي رتبۀ اول را آوردم و در مسابقات دوسالانه هایی كه برگزار شده تاکنون بيشترين رتبه را آوردم. كسي تا به حال چهار دوره رتبه نياورده است. تاکنون پنج دوره در نمايشگاه قرآن رتبه آوردم، همۀ اين‌ رتبه ها در زمينۀ موضوعات قرآني بوده است. هيچ كس به اندازۀ من موضوعات قرآني را كار نكرده است. از طرف رئيس جمهور جزو خادمين قرآن معرفي شدم و تقريباً در اين بيست ساله بهترين و بيشترين آثار را ساختم.

مشرق: بخاطر فعالیت های هنری حقوقی هم دریافت می‌کنید و یا با فروش آثار فاخر درآمد زندگی تان را فراهم می کنید؟

نه اینطور نیست؛ با درآمد تدريس تاکنون توانستم زندگي خودم را اداره كنم. قبلاً كه موزه‌ها براي خريد آثار هنري بودجه‌هاي خيلي كلاني به صورت ساليانه داشتند، ولی الان اين بودجه‌ها گویا به صفر رسيده، حتي هزينه‌هاي كارمندان خودشان را هم ندارند. به خاطر همين ديگر فكر نمي‌كنم آثار خوبي خلق بشود يعني چشم‌انداز خوبي براي اين قضيه نمي‌بينم. كساني هم كه كار مي‌كنند واقعاً با توان شخصي و مالي خانوادگي خودشان است.

مشرق: در ابتدا که تصمیم گرفتید وارد هنر مينياتور و تذهیب شوید بیشتر به اين هنر اهميت مي‌دادند و در دوره کنونی از این اهمیت کاسته شده و یا همیشه توجه به هنرهای ایرانی-اسلامی اینطور بوده است؟

من دهۀ شصت شروع به كار كردم، با اين كه پايان جنگ بود و شرايط خيلي سختي در مملكت بود اما از هنر حمايت مي‌شد. فكر مي‌كنم رفته رفته دارد بدتر مي‌شود يعني اوضاع هنرمندان و آثارشان وخيم‌تر مي‌شود. سال هفتاد باز بهتر بود، حداقل نمايشگاه‌ها برگزار مي‌شد. در همان دوره هم رشتۀ نگارگري را از هنرستان جمع كردند، هنري كه ما مي‌توانيم در دنيا به آن افتخار بكنيم.

مشرق: محوريت انتخاب كارهایتان اكثراً دربرگرفته از موضوعات قرآني است؟

اكثر قريب به اتفاق موضوعاتی که کار می کنم قرآني و با محتوای دینی هستند.

مشرق: از ابتدا که وارد این عرصه شدید به موضوعات قرآنی پرداختید؟

بله. سال 74 کاری رو تحت عنوان قيامت انتخاب كردم كه همان سورۀ قيامت بود. اين كار را دو بار ساختم اما کار موفقی نبود چون اولين تجربه‌ام بود. كار سومم خيلي خوب شد، آن زمان بيست و چهار سالم بود، آن اثر هنری در نمايشگاه سال 74 در دوسالانه كشوري رتبه اول را کسب کرد. بعد از آن ديگر با خودم قصد كردم آثاري كه مي‌سازم همگی قرآني باشد.

مشرق: چرا تصمیم گرفتید آثاری را که ارائه می دهید همراه با محتوای قرآنی باشد و پیام قرآنی داشته باشد؟

به دو دليل، اول اين كه هر چيزي غير از مباحث دينی فناپذير است، اگر در مسير دين باشد آن کار ابدي مي‌شود. اعتقادم اين بود كارهايي كه مي‌سازيم اجر معنوي دارد، ماندگار مي‌شود و به فرمايش پيغمبر هم باارزش‌ترين آثار ماندگارترين آن‌هاست. به نظر من هر چه كار بامحتواتر و ريشه‌دارتر باشد موفق‌تر است. من از سال 74 كارهاي قرآني را شروع كردم سلسله‌وار ساختم، موضوعات متعددي را ساختم. از جهتي هم چون در اين زمينه كار نشده بود بيشتر نگارگرها و اساتيد ايراني از روي كتاب‌هاي ادبي مثلاً شاهنامه، خمسه نظامي، هفت رنگ جامي يا خيلي از كتب ديگر كار كردند، فكر مي‌كنم موضوعاتش يك مقدار تكراري بود. به نظر من براي ارائه و بيان موضوعات ديني و مذهبي ما هيچ هنري بهتر از نگارگري و نقاشي ايراني نمي‌تواند باشد. فكر مي‌كنم از هم جدانشدني هستند. بهترين موضوعات قرآني را مي‌شود با آثار نگارگري نشان داد. مي‌بينيم آثاري كه در تمام مساجد استفاده مي‌شود از تذهيب است، در قرآن از تذهيب استفاده مي‌شود كه زيرمجموعۀ نگاريگري است. همين انگيزه شد كه من كارهاي قرآني را دنبال كنم.

مشرق: الان شاخص‌ترين كارهايتان موضوعش چيست؟

بعضي از موضوعات را دو بار تكرار كردم، مثلاً اصحاب فيل را دو بار ساختم كه در دوسالانه رتبه آورد، اصحاب فيل بعدي را با يك تركيب جديد ساختم كه كاملاً تلفيقي از تذهيب و مينياتور است. چون مشخصۀ كارهاي من اين بود كه تذهيب را با مينياتور و نقاشي آميخته كردم. اين كار در دوسالانۀ هفتم رتبه آورد. سورۀ قيامت هم در دوسالانۀ دوم رتبۀ اول را آورد.

مشرق: تقريباً چند اثر قرآني تاکنون داشته اید؟

تقريباً پنجاه اثر قرآني تا امروز داشته ام. نزدیک به هشتاد كار هنری ساختم كه تقريباً پنجاه تا از آن‌ها دربرگرفته از محتوای قرآني است.

مشرق: هر كار چه مقدار از شما زمان مي‌گيرد؟

هر كار تقريباً پنج الی شش ماه زمان مي‌برد. ولی بعضي دیگر از کارها هم بوده که حدود يك سال هم طول كشيده است. مثلاً كار معراجم حدود دو سال زير دستم بود چون نمي‌توانستم پيوسته روي آن كار كنم خسته‌ام مي‌كرد.

مشرق: مسوولین در قبال سایر هنرمندان و هنرهایی از قبیل نقاشی، تذهیب و مینیاتور نیز همین گونه برخورد می کنند و حمایت‌شان نسبت به سایر آثار هنری هم همین گونه است؟

مسوولین فرهنگی مان خيلي داعيۀ اسلامي بودن و ديني بودن را دارند، واقعاً بايد از اين هنر حمايت بشود

ببینید متأسفانه ما مي‌بينيم جريان‌هاي حاشيه‌اي قوي‌تر شده اند و از آنها حمایت های بیشتری هم می شود. مثلاً در دوسالانۀ جهان اسلام هنرهاي مدرن ارائه مي‌شود. بسم‌الله‌الرحمن‌الرحيم را با يك فرم جديد و مدرني مي‌نويسند، اين اثر را می برند در دوسالانۀ جهان اسلام ارائه مي‌دهند. اما از هيچ كدام از تذهيب‌كارها، مذهبين و نگارگرها دعوت و استفاده نمي‌شود. فكر مي‌كنم اصلاً يك جريان مافيايي است يعني انگار مي‌خواهند اين هنر را بايكوت و تحريم كنند، در صورتي كه در آن دوسالانه جاي هنرمندان نگارگر بود، نه هنرمندان مدرنيست.

الان شما ببينيد هنر مدرن از هنرهاي سنتي خيلي بيشتر خريد و فروش مي‌شود، رقم‌ها و مبالغي كه پرداخت مي‌شود آنقدر هنگفت است كه مغز آدم سوت مي‌كشد. من فكر مي‌كنم جرياني از خارج از كشور وارد كشور ما شده و با پول و سرمايه‌های کلان می خواهد هنرهاي سنتي و هنرهاي ایرانی-اسلامي ما را بايكوت ‌كند.

الان من به عنوان يك نگارگر به تمام گالري‌ها سر زدم، تلفني صحبت كردم، از من نمي‌خواهند كه من نمايشگاه بگذارم يا اگر خودم هم بخواهم قبول نمي‌كنند، مي‌گويند فقط در زمينۀ آثار مدرن خريد و فروش مي‌كنيم. به نظرم اين يك جريان مافيايي از خارج از كشور است يعني آن‌ها در واقع با سرمايه‌شان يك جنگ هنري با ما مي‌كنند. كشوري كه هنر و فرهنگ نداشته باشد زيرساختش از بين مي‌رود، هيچ چيز ندارد. هنر دینی ما را كه ريشۀ عرفاني و ديني دارد می خواهند از ما بگيرند. در نگارگري اصلاً عرفان شاخصۀ اول است، مشخصۀ اولش عرفاني بودنش است. حالا آن شعائر ديني هم كه به آن اضافه بشود به آن هنر ايراني اسلامي مي‌گويند، اما اکنون می بینیم که هيچ بهايي به آن داده نمي‌شود. اگر در داخل كشور نتوانيم اين را ارزيابي كنيم دولت هم هيچ حمايتي از اين‌ها نمي‌كند. حداقل اينجا تنها ارشاد و دولت مي‌تواند جريان مخالفي ايجاد بكند و نگذارد آن جريان مدرنیست اين قدر پيشروي بكند.

خيلي از هنرمندان ما كه اصيل كار مي‌كردند و واقعاً هنر ايراني - اسلامی كار مي‌كردند، الان به هنرهاي مدرن رو آوردند چون تمام خريد و فروش‌ها در آن زمينه است و يك مبالغي پرداخت مي‌شود كه روي هيچ قاعده‌اي نمي‌شود اين‌ها را بررسي كرد. واقعا با هيچ قاعده‌اي سازگار نيست و خيلي بي‌قاعده عمل می شود.

براي كاري كه شايد در يك روز ساخته شده باشد به بهانه مدرنیست صدها ميليون تومان پرداخت مي‌كنند. اين فقط براي اين است كه وسوسه كنند و بتوانند اين جريان را تقويت كنند، بعد هنرهاي سنتي، اصيل و ديني ما را بايكوت كنند.

متأسفانه ارشاد نه تنها جبهه نمي‌گيرد بلکه یک وقت‌هايي انگار آب در آسياب دشمن مي‌ريزد. يعني از هنر مدرن حمايت مي‌كند. با بودجۀ دولتي نمايشگاه جهان اسلام مي‌گذارند و از مدرنيست‌ها كار مي‌گيرند و هيچ كدام از نگارگر‌ها اصلاً باخبر نمي‌شوند، از آن‌ها دعوت نمي‌شود.