اگر چه قانون حذف کنکور سال‌هاست که تصویب شده و چندسالی است که مجلسی‌ها تلاش می‌کنند تا دانش‌آموزان را از درد بی‌درمان کنکور نجات دهند اما هنوز موفق به حذف کنکور نشده‌اند و از سال 86 تاکنون که تلاش برای کاهش سهم کنکور در ورود به دانشگاه‌ها آغاز شده سهم سوابق تحصیلی به 25 درصد رسیده است و همچنان تب کنکور در میان دانش‌آموزان دبیرستانی حاکم است.
بر اساس قانون حذف کنکور که در سال 86 اعلام شد، قرار بود کنکور تا سال 90 مطلقا حذف شود. سال 92 قانون توسط مجلس شورای اسلامی اصلاح و چند تکلیف بر عهده سازمان سنجش و آموزش و پرورش گذاشته شد. پس از آن نیز شورای سنجش و پذیرش تشکیل شد که تاثیر 25 درصدی سوابق تحصیلی را مصوب کرد. در نتیجه فرایندی پیش بینی شد که طی پنج سال، 85 درصد از کل ظرفیت‌های آموزش عالی، اعم از دانشگاه آزاد، پیام نور، غیر انتفاعی با استفاده از سوابق تحصیلی پذیرش شود.
اگر چه قرار بود طی پنج سال سهم سوابق تحصیلی به 85 درصد برسد اما هنوز اما و اگرهایی از سوی مسئولان در این زمینه شنیده می‌شود.
ابراهیم خدایی رئیس سازمان سنجش کشور با تاکید بر اینکه باید در بحث افزایش سوابق تحصیلی ساز و کارها ایجاد شود،می‌گوید: در حال حاضر سوابق فقط برای سال سوم متوسطه وجود دارد و نمی‌شود نمرات امتحانات داخلی دبیرستان را برای ورودی کنکور اعمال کرد. این فرآیند زمانبری است زیرا از یک طرف باید سوابق تحصیلی طبق تعریف قانون ایجاد و از طرف دیگر نیز وزن سوابق تحصیلی بیشتر شود تا بتوانیم کنکور را حذف کنیم. اگر قرار باشد نمره ای را صد در صد برای ورود در نظر گرفت ساز و کارهای کنکور هم در آنجا باید ایجاد شود که داوطلب احساس بی عدالتی نکند.
اگرچه هم‌اکنون تعداد صندلی خالی دانشگاه‌ها در برخی از رشته‌ها بیش از تعداد متقاضیان است اما رقابت برای ورود به رشته‌های برتر و دانشگاه‌های برتر همچنان ادامه دارد و امپراطوری موسسات کنکور همچنان در حال دریافت هزینه‌های کلان از خانواده‌ها با وعده قبولی در رشته‌ها و دانشگاه‌ها برتر هستند.
برای بررسی بازار داغ موسسات کنکور به چند موسسه در حوالی میدان انقلاب تهران سری زدیم.
نخستین موسسه که تبلیغات خوبی را نیز از طریق صدا و سیما برای خود دست و پا کرده است، صرفاً برای دروس سال سوم دبیرستان و پیش دانشگاهی به دانش‌آموزان سی دی ارائه میکند بدون برگزاری کلاس تقویتی. اما موضوع عجیب در میزان مبلغ دریافتی برای ارائه سی دی‌هاست.
ساختمانی قدیمی در حوالی میدان انقلاب محل فعالیت این موسسه است. چند جوان به عنوان مشاور در حال گفت‌وگو با تعدادی از دانش‌آموزان هستند. جلو رفته و به یکی از مشاوران می‌گویم، می‌خواهم از سی‌دی‌های موسسه برای قبولی در کنکور استفاده کنم، می‌توانید در این زمینه مرا راهنمایی کنید.
پسرجوان که خود را مشاور معرفی میکند، می‌گوید: آموز‌ش‌های خود را برای قبولی در کنکور از سال سوم دبیرستان آغاز می‌کنیم که در تابستان بخشی از دروس سال سوم را به دانش‌آموز آموزش می‌دهیم پس از آن از مهر تا دی ماه دانش آموز را برای قبولی در امتحانات نهایی آماده می‌کنیم چرا که سهم سوابق تحصیلی در امتحانات نهایی بسیار مهم است و شاید برای کنکور سال آینده به 35 درصد نیز برسد. پس از پایان سال سوم دبیرستان به صورت ویژه روش‌های تست زنی را آموزش می‌دهیم. البته تمام آموزش‌ها از طریق معرفی سی‌دی‌ها به دانش‌آموزان است که در مجموع برای خرید سی‌دی‌های سال سوم دبیرستان و دوره پیش دانشگاهی باید 6 میلیون تومان هزینه کرد.
وقتی از او می‌پرسم که شما در چه رشته‌ای درس خوانده‌اید؟ می‌گوید:در رشته مهندسی صنایع.
اما آیا فارغ التحصیل رشته مهندسی صنایع می‌‌تواند به عنوان مشاور آموزشی راهنمایی صحیحی را به دانش‌آموزان داوطلب کنکور ارائه دهد؟
پدری که فرزندش امسال به دوره پیش دانشگاهی می‌رود به خبرنگار تسنیم می‌گوید: فرزندم از سال سوم دبیرستان برای قبولی در رشته و دانشگاه برتر خود را آماده کرده است و حتی تصمیم دارد که در دوره پیش دانشگاهی به جای حضور در کلاس درس به آموزشگاه‌های خصوصی برود یعنی پیش دانشگاهی را غیرحضوری برداشته و فقط برای امتحانات اقدام کند.
این پدر که هزینه‌ای حدود 8 میلیون تومان برای خرید سی دی دروس سال سوم دبیرستان و پیش دانشگاهی از این موسسه هزینه کرده است، می‌گوید: برای موفقیت فرزندم در کنکور، به این موسسه که در صدا و سیما نیز تبلیغات میکند،مراجعه کردیم ابتدا قرار بودفردی به عنوان مشاور تا قبولی فرزندم در کنکور او را هدایت کند اما مشاور همان دو ماه نخست با فرزندم تماس گرفت و او را هدایت کرد پس از آن دیگر هر چه با او تماس گرفتیم، پاسخی نداد. این موضوع را به موسسه منعکس کردیم اما پاسخی ندادند تا اینکه مدتی قبل با فرزندم تماس گرفته و گفتند در نظر داریم تا در هر منطقه آموزش و پرورش حدود 20 نفر از دانش‌آموزان برتر را شناسایی و آنها را برای قبولی در کنکور آماده کنیم.
زمانی که فرزندم مشکل به وجود آمده با مشاور قبلی را برایشان بازگو کرد، اعلام کردند که دیگر این مشکل پیش نخواهد آمد و مشاور از آنها حمایت خواهد کرد اما به این منظور باید دو میلیون دیگر پرداخت کنیم.
موسسه دیگری در میدان انقلاب صرفاً برای برگزاری آزمون آن هم ماهانه، مبلغ 570 هزار تومان دریافت میکند به گونه‌ای که حتی کلاس‌های رفع اشکال نیز برگزار نمی‌شود و فقط برای برگزاری حدود 9 آزمون این مبلغ دریافت می‌شود که این به جز هزینه کتاب‌هایی است که توسط پشتیبانان برای خرید به دانش‌آموز معرفی می‌شود.
به گزارش تسنیم، تب کنکور به حدی در جامعه بالا گرفته است که خانواده‌ها با آرزوی قبولی فرزندشان در رشته و دانشگاهی مناسب پول‌های کلانی را به مافیای کنکور پرداخت می‌کنند به خیال اینکه آموزش‌ها و آزمون‌های این موسسات معجزه خواهد کرد اما متولی بررسی و نظارت بر شهریه‌های عجیب دریافت شده توسط این موسسات کدام نهاد است؟آیا آموزش و پرورش در زمینه نظارت بر شهریه دریافتی توسط این موسسات وظایفی را بر عهده دارد؟
مسعود ثقفی رئیس اداره روابط عمومی آموزش و پرورش شهر تهران در رابطه با نظارت بر آموزشگاه‌های کنکور توسط آموزش و پرورش به تسنیم می‌گوید: در سایت آموزش و پرورش شهر تهران اسامی تمامی آموزشگاه‌هایی که آموزش و پرورش تاکید کرده به تفکیک منطقه و نوع فعالیتشان قابل رویت است. به تمامی آموزشگاه‌هایی که با مجوز آموزش و پرورش مشغول به فعالیت هستند قیمت کلاس‌ها ابلاغ شده است و باید در داخل موسسه تمامی شهریه‌ها در معرض دید مراجعه‌کنندگان قرار گیرد.
وی ادامه می دهد: شهریه کلاس‌های مورد تایید آموزش و پرورش توسط شورایی در وزارت خانه آموزش و پرورش تعیین واین شهریه ها از طریق واحد غیر دولتی آموزش و پرورش به آموزشگاه‌ها ابلاغ می‌شود و اینکه آیا دریافت این شهریه‌ها در آموزشگاه‌ها رعایت می‌شود یا خیر توسط واحد‌های نظارتی آموزش و رپورش مورد بررسی قرار می‌گیرد. اگر تخلفی در زمینه دریافت شهریه‌ها از طرف آموزشگاه‌ها صورت گیرد با توجه به نوع تخلف با آنها برخورد قانونی می‌شود که این برخورد الزاما پلمپ نیست برخی تخلفات شتمل جریمه می‌شود اما اگر تخلفات صورت گرفته سنگین باشد در آن زمان مجوز این موسسات لغو می‌شود و کسی که یک بار مجوزش لغو شده دیگر نمی‌تواند درخواست مجوز کند.
به گفته ثقفی این موسسات اجازه برگزاری کلاس به صورت مختلط را ندارند.
ابراهیم سحرخیز معاون سابق آموزش متوسطه وزارت آموزش‌وپرورش در رابطه با تب کنکور و سودهای کلان برخی موسسات کنکور از طریق دریافت هزینه‌های کلان از خانواده‌ها به تسنیم می‌گوید:چرا قانونی که مصوب شده است اجرا نمی‌شود. برای حذف کنکور و اعمال سوابق تحصیلی دو بار قانون تصویب شد. یک بار زمانی که آقای زاهدی وزیر علوم بود، مصوب شد تا که کنکور حذف و سوابق تحصیلی جایگزین کنکور شود اما همان زمان بحث‌هایی را مطرح کردند که قانون حذف کنکور به خوبی آسیب شناسی نشده و آموزش و پرورش توان الکترونیکی کردن سوابق تحصیلی دانش‌آموزان را ندارد.
وی می افزاید:در قانون آمده است که باید 85 درصد ظرفیت دانشگاه‌ها از طریق سوابق تحصیلی باشد براین اساس اگر سالی 200 هزار نفر دانشجو جذب می‌شود حدود 170 هزار نفر باید بدون آزمون و بر اساس سوابق تحصیلی پذیرش شوند. سهم سوابق تحصیلی در پذیرش دانشجو باید سیر صعودی داشته باشد اما هم‌اکنون مدتی است که سهم پذیرش 25 درصد ثابت مانده است. از سوی دیگر مسئولان می‌گویند که سوابق تحصیلی در کنکور باید تأثیر مثبت داشته باشد یعنی فردی که معدل بالا دارد این معدل به کمک او بیاید. اما باید سهم سوابق تحصیلی در پذیرش دانشگاه‌ها تأثیر مثبت و منفی داشته باشد یعنی فردی که در دبیرستان کم کاری کرده و به شاخص‌‌های ارزشیابی توجهی نداشته باید تاوان آن را بپردازد.
سحرخیز با اشاره به اینکه کنکور در مدارس نفوذ کرده است،عنوان میکند: سوابق تربیتی و علمی یعنی کسب رتبه در جشنواره خوارزمی نیز باید در پذیرش دانشگاه‌ها لحاظ شود. سوابق تحصیلی فقط نمره نیست و سوابق پرورشی نیز باید شاخص بندی شده و عینیت پیدا کند.
دکتر محمد حسنی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش معتقد است که والدین از روی خیر خواهی برای تضمین موفقیت فرزندشان و به عنوان راه نجات، تن به ماجرای کنکور داده‌اند. دانش اموز برای جلب رضایت والدین و برای عقب نماندن از همگنان و بالاخره در پیروی از خط مشی مدرسه در این گرداب افتاده است. مدرسه و معلمان هم دارند به خواست والدین که قبولی فرزندشان را با رتبه های دو رقمی در کنکورطلب می‌کنند و برای آن هر قدر بطلبی پول خواهند داد پاسخ می‌دهد. آزمون سازها و ناشران کتاب‌های مرتبط هم با فرصت طلبی دارند ماهی خود را از آب گل الود می‌گیرند و با عقل اقتصادی خود بر گستره امپراتوری خود می افزایند.
به گزارش تسنیم، افزایش سهم سوابق تحصیلی در پذیرش دانشگاه‌ها اگرچه طرحی است که در مقایسه با کنکور بسیار بهتر است اما باید برای افزایش سهم سوابق تحصیلی به این موضوع توجه داشت که ضریب خطا و تقلب با توجه به تعداد زیاد دبیرستان‌های کشور افزایش نیابد. از سوی دیگر بازار داغ موسسات کنکور که در شرایط مدرک گرایی حاکم بر جامعه پول‌های کلانی را به جیب می‌زنند باید از سوی نهادهای نظارتی مورد توجه جدی‌تر قرار بگیرد و برای برخورد با این موسسات صرفاً نباید منتظر اعلام شکایات از سوی خانواده‌ها بود.