امروز 27 تیرماه بیست و هفتمین سالگرد پذیرش قطعنامه 598 شورای امنیت سازمان ملل از سوی ایران است. به این مناسبت گزیده کتاب‌های این موضوع را گردآوری کرده‌ایم.

به گزارش گروه جهاد و مقاومت مشرقبه نقل از ایبنا، قطعنامه ۵۹۸ که اول مرداد ۱۳۶۶ از سوی سازمان ملل صادر شد، ۲۷ تیرماه ۱۳۶۷ از سوی ایران مورد پذیرش قرار گرفت و به این ترتیب، جنگ هشت ساله میان ایران و عراق رسماً به پایان رسید. این قطعنامه در ۲۹ تیر ۱۳۶۷ به اتفاق آرا به تصویب نهایی رسید.

قطعنامه كه ۱۰ ماده داشت، با وجود بعضي ضعف‌ها، عادلانه‌تر از ۶ قطعنامه قبلي درباره جنگ تحميلي بود. در بند ششم قطعنامه ۵۹۸ بر ضرورت تحقيق درباره شناسايي آغازگر جنگ و در بند هفتم بر لزوم تأمين هزينه بازسازي پس از خاتمه جنگ و در بند هشتم بر ضرورت تقويت امنيت و آرامش منطقه تأكيد شده بود. به همین دلیل جمهوری اسلامی ایران، موضعی ممتنع داشت.

اما چرا پذیرش این قطعنامه یک سال به طول انجامید؟ دليل خودداري يك‌ساله جمهوري اسلامی ايران از پذيرش اين قطعنامه، حضور روزافزون نيروهای آمريكايی در خليج فارس و نقض آشكار بند هشتم قطعنامه بود.

در پي سفر خاوير پرز دكوئه‌يار، دبيركل وقت سازمان ملل به تهران، در شهريور ۱۳۶۶ و پذيرش حقانيت مواضع جمهوري اسلامي ايران و سپس نطق ریيس جمهوری وقت ايران در اجلاس مجمع عمومي سازمان ملل و تشريح مواضع كشور نسبت به قطعنامه‌های اين سازمان از ابتدای جنگ تا زمان صدور قطعنامه ۵۹۸ و نيز تبيين نقش مخرب آمريكا در ايجاد فتنه و ناامني در منطقه‌، اين قطعنامه طی يك نامه رسمی ۲۶ تير ۱۳۶۷ مورد پذيرش جمهوري اسلامی ايران قرار گرفت‌.

آيت‌الله خامنه‌ای ریيس جمهوری وقت ايران در این روز نامه‌اي به «خاوير پرز دكوئه‌يار» دبير كل وقت سازمان ملل متحد ارسال کرد که بر مبنای آن جمهوري اسلامی ايران رسماً قطعنامه 598 شورای امنيت درباره جنگ تحميلی را پذيرفته است. در بخشی از اين نامه آمده بود: «...همان طور كه به خوبي استحضار داريد، آتش جنگي كه به وسيله رژيم عراق در 22 سپتامبر 1980 با تجاوز عليه تماميت ارضی جمهوری اسلامی ايران آغاز گرديد، اينك ابعاد غيرقابل تصوری به خود گرفته است كه كشورهای ديگر و حتي غيرنظاميان بی‌گناه را نيز در شعله‌های خود گرفته است‌.

قتل 298 نفر انسان بی‌گناه كه با ساقط ساختن هواپيمای ايرباس جمهوري اسلامی ايران به وسيله يكی از كشتي‌های جنگي آمريكايی در خليج فارس به وقوع پيوست‌، نمونه‌ای بارز در اين خصوص است‌.

در چنين موقعيتی، تلاش‌های جنابعالی براي اجرای قطعنامه 598 (1987) حائز اهميت ويژه‌ای است‌. جمهوری اسلامی ايران پيوسته كمك و پشتيبانی خود را نسبت به شما در حصول به اين هدف مبذول داشته است‌. در اين زمينه ما مصمم گرديديم كه رسماً اعلام داريم جمهوری اسلامی ايران به خاطر اهميت حفظ جان انسانها و برقراری عدالت و صلح و امنيت منطقه‌ای و بين‌المللی، قطعنامه (1987) 598 شورای امنيت را می‌پذيرد...»

ایبنا به مناسبت بیست و هفتمین سالگرد پذیرش این قطعنامه گزیده آثاری که به صورت مستقیم بر این موضوع تمرکز دارد را مرور کرده است. این کتابشناسی بر اساس اطلاعات مندرج در سایت موسسه خانه کتاب، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و با همکاری کتابخانه تخصصی جنگ حوزه هنری انقلاب اسلامی تهیه شده است.
 
1. جنگ تحميلي و قطعنامه 598 (با تاكيد بر رفتارشناسي امام خميني (ره)
افشين تركاراني - اردي بهشت جانان - 128 صفحه - وزيري (شوميز) - چاپ 1 سال 1393 - 1000 نسخه - 50000 ريال

2. دیپلماسی ایران و قطعنامه 598
ایرج ملکی و داوود صفایی فسخودی/ صفحه جدید/ 1393.

3. تاریخ انقلاب اسلامی جلد 5؛ جنگ تحمیلی از شروع تا پذیرش قطعنامه 598
 موسسه فرهنگی قدرولایت/ 1393.

4. نيمه پنهان: راز قطعنامه: چرايي و چگونگي پايان جنگ تحميلي
كامران غضنفري - كيهان - 320 صفحه - جلد 48 - رقعي (شوميز) - چاپ 1 سال 1392 - 3300 نسخه - 90000 ريال

5. پایان دفاع مقدس، چرایی و چگونگی
 محمد مهدی بهداروند/ پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس/ 1392.

6. جام زهر (قبول قطعنامه 598) پيام امام خميني (ره) به ملت ايران در سالگرد كشتار خونين مكه 1367/4/29
ويراستار: محمدمهدي زهرايي - دفتر نشر معارف - 48 صفحه - جيبي (شوميز) - چاپ 1 سال 1391 - 2000 نسخه - 12000 ريال

7. نگاهی نو به ابعاد قطعنامه 598؛ مجموعه مقالات دومین همایش پذیرش قطعنامه 598
به کوشش محمد‌مهدی بهداروند/ موسسه مستشهدین وصال/1390.

8. قاب قطعنامه 598 و زبان تفسیر ما؛ ویژه همایش پذیرش قطعنامه 598، فرایند یا برایند
محمد‌مهدی بهداروند/ موسسه مستشهدین وصال/1389.

9. نوشیدن جام زهر؛ نگاهی به قطعنامه 598 شورای امنیت سازمان ملل متحد
کتاب سبز/ 1389.

10. روزشمار جنگ ايران و عراق: تصويب قطعنامه 598 زمينه‌هاي سياسي و نظامي
عليرضا لطف‌الله‌زادگان ؛ ويراستار: احمد نصرتي - سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ - 836 صفحه - وزيري (گالينگور) - چاپ 1 سال 1388 - 2000 نسخه - 95000 ريال

11. هاشمی بدون روتوش (پنج سال گفت‌وگو با هاشمی رفسنجانی)
صادق زیباکلام و فرشته‌سادات اتفاق‌فر / انتشارات روزنه / 1387.

12. روزشمار جنگ ایران و عراق (کتاب 49: تصویب قطعنامه 598 زمینه‌های سیاسی و نظامی 12 خرداد 1366 تا 29 تیر 1366)
علیرضا لطف‌الله زادگان / مرکز اسناد دفاع مقدس (مركز مطالعات و تحقيقات جنگ) / 1387.

13. جنگ ایران و عراق (پرسش‌ها و پاسخ‌ها)
فرهاد درویشی / مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ / 1386.

14. سیره عملی امام خمینی(س) در اداره امور کشور (1357 ـ 1368)
 فرهاد درویشی / موسسه چاپ و نشر عروج / 1385.

15. ما و عراق
منوچهر پارسادوست / شرکت سهامی انتشار / 1385.

16. دفاع مشروع براساس منشور ملل متحد (با تاکید بر جنگ عراق علیه ایران‏) / فریده محمدعلی پورشیرمحله‏ / فرهنگ گستر / 1383.

17. بسترهاي پذيرش قطعنامه 598
محمدمهدي بهداروند - دانشگاه قم - 320 صفحه - رقعي (شوميز) - چاپ 1 سال 1383 - 500 نسخه - 17000 ريال

18. بایستی‌های هشت سال دفاع مقدس
تدوین محمدمهدی بهداروند / صبح میثاق‏ / 1382.

19. ضمانت اجرای صلح و امنیت بین‏المللی
محمدرضا باقرزاده‏ / موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) (قم) / 1382.

20. غلبه بر دشمن (درآمدی بر هشت سال جنگ تحمیلی)
گردآورنده سید مسعود جزایری / سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، اداره روابط عمومی و انتشارات‏ / 1382.

21. سیاست آمریکا در قبال ایران طی دوره جنگ تحمیلی
تهیه و تنظیم سیدمجتبی تهامی و گل‏محمد بهمنی / وزارت امور خارجه، مرکز چاپ و انتشارات‏ / 1380

22. جنگ از نگاهی دیگر
محمدمهدی بهداروند و احمد سوداگر / مؤسسه فرهنگی خادم‏الرضا (ع) و بنیاد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس‏ / 1380.

23. تجاوز عراق، خیانت خودی، حمایت بیگانه‏
هوشنگ طالع‏ / نشر سمرقند (لنگرود) / 1380.

24. تاریخ دفاع مقدس
اسماعیل منصوری لاریجانی / بنیاد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس و اسلیمی / 1380.

25. دفاع مشروع در حقوق بین الملل‏ (با توجه به جنگ ایران و عراق)
 فریده محمدعلی‌پور / وزارت امور خارجه، مؤسسه چاپ و انتشارات‏ / 1379.

26. حماسه دفاع مقدس، حماسه تکلیف
تهیه و تدوین گروه تحقیق و تدوین دفتر سیاسی / ارتش جمهوری اسلامی، نیروی انتظامی، سازمان عقیدتی سیاسی، دفتر سیاسی / 1379.

27. به‌سوی صلح
خاویر پرزدکوئیار؛ ترجمه حمیدرضا زاهدی/ اطلاعات / 1379.

28. نظام امنیت جمعی سازمان ملل متحد و تجاوز رژیم عراق به جمهوری اسلامی ایران
سیدقاسم زمانی و اسماعیل منصوری لاریجانی / بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس،مدیریت انتشارات و ادبیات‏ / 1378.

29. سیری در جنگ ایران و عراق‏ (جلد 5: پایان جنگ)
 محمد درودیان‏ / مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ‏ / 1378.

30. سیری در جنگ ایران و عراق‏ (جلد 6: آغاز تا پایان)
محمد درودیان‏ / مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ‏ / 1378.

31. ابعاد حقوقی دورنمای صلح بین ایران و عراق
سید علی‌اصغر کاظمی / دفتر نشر فرهنگ اسلامی / 1377.

32. سازمان ملل متحد، ایران و عراق
کامرون ر. هیوم؛ ترجمه هوشنگ راسخی عزمی ثابت‏ / وزارت امور خارجه، موسسه چاپ و انتشارات‏ / 1376.

33. تاریخ سیاسی جنگ تحمیلی عراق علیه جمهوری اسلامی
علی‌اکبر ولایتی / دفتر نشر فرهنگ اسلامی / 1376.

34. شورای امنیت و جنگ تحمیلی عراق علیه جمهوری اسلامی ایران‏ (تا پذیرش قطعنامه 598 از سوی ایران‏)
عباس هدایتی خمینی / وزارت امور خارجه، موسسه چاپ و انتشارات‏ / 1374.

35. نقش سازمان ملل متحد در جنگ عراق و ایران‏ (همگامی امریکا و شوروی در ادامه جنگ‏)
منوچهر پارسادوست‏ / شرکت سهامی انتشار / 1371.

36. روزهای آخر
احمد دهقان‏ / دفتر ادبیات و هنر مقاومت‏ / 1371.

37. مروری بر مهم‌ترین رخدادهای سیاسی دهه اخیر
تدوین دفتر سیاسی سپاه / سپاه پاسداران انقلاب اسلامی / 1369.

38. گذر از بحران 67
دفتر سیاسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی / سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، واحد تبلیغات و انتشارات‏ / 1368.

39. نگاهی به بازتاب پذیرش قطعنامه 598 در مطبوعات و رسانه‌های خارجی
 وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی/ 1367.

40. قطعنامه 598 سند رسوایی عراق
(کتابچه) پدیدآورنده و ناشر: وزارت آموزش و پرورش/ 1367.

41. چرا جمهوری اسلامی ایران صلح تحمیلی را نمی‌پذیرد؟
معاونت بین‏المللی سازمان تبلیغات اسلامی / بزرگداشت هفتمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، ستاد / 1364.