گروه سیاسی مشرق - رسانه‌های مکتوب همواره نقش عمده‌ای در هدایت افکار عمومی و جریان‌سازی رسانه‌ای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامه‌ها، جایگاه ویژه‌ای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامه‌های متعلق به جریان اصلاح‌طلب می‌پردازد.
*****
روزنامه‌های زنجیره‌ای اصلاحات آخرین روز هفته را با تمرکز بر واکنش‌ها به حضور مهدی هاشمی در زندان اوین و سفرهای منطقه ای ظریف اختصاص دادند.
روزنامه خانوادگی آرمان‌امروز پیرامون واکنش حجت‌الاسلام هاشمی‌رفسنجانی نوشت: « هاشمي هيچ‌گاه مزد فداكاري‌هايش را نخواست و بارها اعلام كرده که در خدمت به نظام و راه اصیل انقلاب از هیچ کوششی فروگذار نخواهد بود. این یار امام و رهبری حتی در مورد فرزندانش گفت آنها مانند ديگر فرزندان ملت هستند. پس از اعلام نهایی حکم مهدی نیز آیت‌ا... بی‌درنگ تمكين كرد. هاشمی‌ها گلایهداشتند از اينكه مي‌ديدند برخي به خود اجازه طرح تهمت‌هاي ناروا به بزرگان كشور و دلسوزان را مي‌دهند و درباره آنها دروغ‌ها و داستانسرايي‌هاي كاذبي مي‌كنند اما لحظه‌اي به اين نمي‌انديشند كه فضاي امن و ايمن موجود در كشور نتايج ازخودگذشتگي چه افرادي است. اكنون ظاهرا دوره تهمت زدن به همين دلسوزان است و فضاي امن ايجاد شده از سوي آنها به فضاي ناامن براي خودشان و فضاي عاري از نگراني براي هجمه‌کنندگان تبديل شده است.«
ارگان رسمی حزب مردم‌سالاری پنج‌شنبه را با تیترهای «احتمال بازگشت چینی‌ها به آزادگان» و «رهبر انقلاب سخنانم را در مسائل هسته‌ای نهایی قلمداد می‌کند « روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.
اصولگرایان معتقدند دنیا مال آنهاست
حجت‌الاسلام موسوی تبریزی که از سوی اصلاح‌طلبان از گزینه‌های اصلی حضور در انتخابات مجلس خبرگان رهبری است در گفت‌وگو با روزنامه مردم‌سالاری در مورد جناح رقیب گفت:«اصولگرايان معتقدند که دنيا مال آنهاست، به قول يکي از آقايان اصولگرا مردم به ما راي مي‌دهند ولي اسم اصلاح‌طلبان از صندوق بيرون مي‌آيد.(باخنده) اصولگرايان مي‌دانند که پيروزي آنها در نبودن اصلاح‌طلبان اتفاق مي‌افتد و نه در رقابت با آنان. آنها اگر عاقل باشند و يک آسيب شناسي دقيقي از فعاليت‌هاي انتخاباتي خودشان انجام بدهند خواهند فهميد که چرا در رقابت با اصلاح‌طلبان، راي ندارند و آن وقت نياز نيست اين همه شوراي نگهبان را براي رد صلاحيت اصلاح‌طلبان تحريک کنند.
وی در مورد آسیب‌شناسی رفتار اصلاح‌طلبان در ادوار تاریخی اظهار داشت: « عدم پايبندي گروه‌هاي اصلاح‌طلب به فرهنگ شورا جواب سوال شماست. اين مسئله يک آسيب جدي براي همگرايي گروه‌هاي اصلاح‌طلبي است. مثلا الان ما در قم به 3 نفر جهت ورود به مجلس نياز داريم اما براي انتخاب اين 5 نفر بايد حداقل 30 کانديداي اصلاح‌طلب واجد شرايط داشته باشيم که ممکن است 10 نفرشان تاييد صلاحيت شوند. مرحله بعدي اين است که از اين 10 نفر بايد تحقيقات وارزيابي‌هاي بيشتري انجام شود تا ببينيم کداميک از آنان صلاحيت و راي بيشتري دارند. در اين مرحله چنانچه شورا به گزينه‌هاي قطعي رسيد، لازم است 7 نفر باقيمانده حمايت قطعي خودشان را از آن 3 نفر اعلام کنند. همانند اقدام شايسته‌اي که دکتر عارف در انتخابات به نفع دکتر روحاني انجام داد، مصالح جمعي را بر منافع فردي و گروهي خود ارجحيت بدهند. چنانچه اين اتفاق در بين ما رخ بدهد، حتم بدانيد پايگاه راي اصلاح‌طلبان درجامعه و جوانان به مراتب بيشتر از اصولگرايان است و اصلاح‌طلبان پيروز انتخابات خواهند بود. جناح اصولگرا هم به خوبي از اين ضعف آگاه است و از آن بهره‌برداري مي‌کند، بعضا افرادي را که معلوم نيست که چقدر در اصلاحات نقش و سهم داشته‌اند در رسانه‌ها و صداوسيما بزرگ مي‌کنند تا بدين وسيله بين گروه‌هاي اصلاح‌طلب فاصله ايجاد کنند. باز هم مي‌گويم عمده آسيب اصلاح‌طلبان همين مسئله است و نه هيچ چيز ديگر.»
روزنامه ابتکار پنج‌شنبه را به تیترهای «فصل استیضاح‌های سیاسی» و «دیپلماسی‌ایرانی در مسیر حل بحران سوریه» اختصاص داد.
فصل استیضاح
گروه سیاسی روزنامه ابتکار مدعی است روند جدیدی از استیضاح وزیران کابینه دولت یازدهم آغاز شده است و منتقدان دولت حداقل دو وزیر را تا پایان حضور خود در بهارستان استیضاح خواهند کرد.
گروه سیاسی روزنامه ابتکار مدعی است که وجه «سیاسی» بودن استیضاح‌ها پررنگ‌تر از وجوه تخصصی آن است و در همین راستا نوشت: «برخی از نمایندگان مجلس هم اعتقاد دارند که سیاسی بودن سوال‌ها، تذکرها و استیضاح‌ها بخشی جدانشدنی از فعالیت نمایندگان است. قاسم جعفری نماینده بجنورد از جمله این افراد است که می‌گوید: نماینده مجلس، وزیر و ... افراد سیاسی هستند و هر رفتار یک فرد سیاسی قابل‌تعبیر است. شرکت یا عدم شرکت در یک جلسه، اخم کردن، خندیدن، یک اظهارنظر و ... لذا سوالات و تذکرها و درخواست استیضاح‌ها نیز ازجمله همین رفتارهای سیاسی قابل تعبیر است. وی افزود: معنای سیاست مدرن، تدبیر است اما وقتی به معنای از این واژه استفاده می‌کنیم یعنی اغراض شخصی و جناحی. به‌عنوان مثال در خصوص سوال از وزیر اقتصاد برخی روزنامه‌ها نوشتند که همیشه پای یک پایداری در میان است. زمانی هم که من سال قبل از یک وزیر سوال کردم، همین را نوشته بودند در حالی که نه من عضو پایداری هستم و نه آقای بذرپاش.
عضو کمیسیون آموزش مجلس ادامه داد: وقتی که از عملکرد نمایندگان تعبیر کار سیاسی می‌شود باید به این همین توجه داشته باشید که رییس‌جمهور از هر فرصتی استفاده می‌کند تا سیاست‌های حکمرانی خود را توضیح داد. این فرصت یک‌بار روز طبیعت است، یک‌بار روز خبرنگار و .... . این یعنی کار سیاسی کردن و بد هم نیست. مشکل آن است که ما همه‌چیز را سیاسی می‌بینیم تا جایی که اقتصادی‌ترین سوال، سیاسی تعبیر می‌شود. جعفری با تاکید بر اینکه ماهیت حکومت چندبعدی است، یادآور شد: یک استیضاح یا سوال برای کشور و جامعه هزینه‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و ... دارد پس نمی‌توان گفت که چرا سیاسی است و یا سیاسی بودن آن را انکار کرد اما اینکه با اهداف شخصی یا منافع باندی باشد غلط است. وی در پاسخ به این پرسش که فارغ از غلط بودن یا درست بودن این رویه، چقدر از سوالات مجلسی‌ها با این رویکرد مطرح می‌شود؟ اضافه کرد: من نمی‌توانم در این خصوص چیزی بگویم چون کار آماری نکرده‌ام و اطلاعی ندارد. در مورد خودم می‌توانم بگویم که هیچی اما در مورد دیگران می‌دانم. نمی‌توانم انکار کنم که چنین مسائل وجود دارد اما اطلاع دقیقی هم نمی‌توانم بدهم.»
روزنامه اصلاح‌طلب اعتماد نیم‌تای بالای صفحه اول خود را به تیترهای «برزخ آمریکایی» و «شایعه رد صلاحیت؛ دیدار نویدبخش» اختصاص داده است.
دیدار اصلاح‌طلبان با اعضای شورای نگهبان
حمله به ابزارهای قانونی شورای نگهیان اولین گام اصلاح‌طلبان در فصل انتخابات است؛ آنان راه برون‌رفت از ردصلاحیت‌ها را «مذاکره» می‌دانند و برای انجام آن دیداری با دو تن از فقهای شورای نگهبان انجام داده‌اند.
گروه سیاسی روزنامه اعتماد پیرامون جزئیات این دیدار نوشت: «نخستين اظهارنظر شوراي نگهباني از سوي آيت‌الله يزدي بود. حجت‌الاسلام محسن رهامي كه به همراه اعضاي انجمن مدرسين دانشگاه با آيت‌الله محمد يزدي و آيت‌الله مومن از فقهاي شوراي نگهبان ديدار كرده بود، گزارشي از سفرهاي خود به استان‌هاي مختلف كشور و انتظارات مردم و مشكلات استان‌ها ارايه كرد و با بيان اينكه در اين ديدارها درباره لزوم حضور همه سلايق سياسي و اجتماعي در مجلس شوراي اسلامي و خبرگان تاكيد شد، خاطرنشان كرد: ما مطرح كرديم بايد افرادي پاكدست و سالم و متخصص به مجلس راه يابند تا مجلس دهم نمادي از اجماع ملي و حضور همه سلايق باشد. ما همچنين تاكيد كرديم رهبر انقلاب متعلق به همه جريان‌ها و سلايق مختلف كشور است. بنابراين مجلس خبرگان هم بايد متشكل از اقشار و جريان‌هاي سياسي و اجتماعي مختلف باشد تا همه احساس كنند كه درمجلس خبرگان نماينده دارند.
رهامي در ادامه افزود: ما راه‌هاي رسيدن به اجماع و وفاق ملي را به حضور آيت‌الله يزدي و مومن رسانديم و تلاش ما اين است كه با توجه به بحران‌هاي منطقه‌اي همه مردم را به پاي صندوق‌هاي راي دعوت كرده و اين باور را در ميان مردم ايجاد كنيم كه تنها راه رسيدن به اهداف صندوق‌هاي راي است. دبير كل انجمن اسلامي مدرسين دانشگاه در اين ديدار از مشكلات پيش آمده پس از انتخابات سال ٨٨ سخن گفت و اعلام كرد كه ما همان‌گونه كه با گفت‌وگو توانستيم مشكلات خود را با دنيا حل كنيم بايد با گفت‌وگو نيز مشكلات پيش آمده از سال ٨٨ را حل كنيم. وي گفت: ما در اين ديدار تاكيد كرديم اصراري نداريم كه مجلس بعدي در اختيار اصلاحات باشد بلكه تلاش‌‌مان اين است كه مجلسي با حضور متخصصان حوزه‌هاي مختلف تشكيل شود. «
وي در خصوص مواضع آيت‌الله يزدي و مومن نيز خاطرنشان كرد: هر دوي اين بزرگان از اين ديدار استقبال كرده و بر همكاري حوزه و دانشگاه براي حل مشكلات جامعه تاكيد كردند. آيت‌الله يزدي هم تاكيد كردند كه در خصوص تاييد صلاحيت‌ها حتما در چارچوب قانون عمل كرده و اطمينان دادند كه افراد سالم و پاك كه اسلام و نظام را قبول داشته و به ديدگاه‌هاي امام و رهبري پايبند هستند، تاييد صلاحيت خواهند شد. آيت‌الله مومن هم افزود كه ديدگاه‌هاي سياسي در تاييد صلاحيت‌ها دخالت داده نمي‌شود. ايشان گفتند كه در تصحيح اوراق امتحان مجلس خبرگان، مصححان نام امتحان‌دهنده را نمي‌دانند و به اين صورت گرايش سياسي و اجتماعي در امتحانات دخالت داده نمي‌شود.«
روزنامه اصلاح‌طلب شرق صفحه اول خود را به تیترهای «نامه خانواده هاشمی پاسخ اژه‌ای» و «خاکریزهای جدید مذاکره بین ایران و آمریکا» اختصاص داد.
حتی یک فشنگ ژ٣ را هم نمی‌توانیم صادر و وارد کنیم
«این فضای استبدادی که درست کردند که هر کسی نقد کند آن را دشمن خدا و پیغمبر بدانیم، مثل آن روزهایی است كه می‌گفتند مخالف هاشمی، دشمن پیغمبر است.» ابراهیمآقامحمدی از فضای حاکم بر نقد برجام گلایه دارد.
این نماینده مجلس درباره محدودیت های دفاعی اظهار داشت: «آنها می‌گویند شهاب شما درست است که اسم حمل کلاهک هسته‌ای روی آن نگذاشته‌اید ولی این موشک این قابلیت را دارد. حتی یک فشنگ ژ٣ را هم نمی‌توانیم صادر و وارد کنیم. ما می‌گوییم این بخش را قبول نداریم. آمریکا هم می‌گوید آن بخشی که شش بخش‌نامه قبلی را لغو کرده است، قبول ندارم. ما می‌گوییم این قطع‌نامه از انسجام کافی و لازم برخوردار نیست، ضمن اینکه تحریم ما را لغو نکرده است. روز اجرا برای ما شده روزی که ما همه چیزمان را خراب کنیم و روز اتمام روزی است که آژانس بگوید مورداطمینان است. من در کمیسیون سؤال کردم از آقای صالحی و عراقچی که زمان این راستی‌آزمایی کی است؟ اما می‌گویند زمان تعیین نکنیم بهتر است و مطمئن باشید که درست می‌شود.»
ابراهیم آقامحمدی در مورد توافق محرمانه میان ایران و آژانس هسته‌ای گفت : «این بحث دیگری است و بحث پارچین و بازجویی از دانشمندان ماست. دبیر کل آژانس گفته است که آنها دانشمندان را نمی‌دهند تا ما بازجویی کنیم و این جدا از برجام است. این همان توافق محرمانه‌ای است که می‌گویند بین آژانس و ایران بوده و قرار بوده هیچ‌کس از آن مطلع نباشد و خانم رایس می‌گوید من آن را خوانده‌ام. لفظ خواندن را به کار برده و گفته همه آن را خواندم ولی کپی نگرفتم. بحث ما این است که با توجه به شیطنت آمریکایی‌ها و با توجه به بی‌وفایی اینها در قول‌ها و قرارهایشان، مگر به بیانیه الجزایر عمل کردند و اموال بلوکه‌شده ما را دادند؟ هم این قطع‌نامه و هم این برجام بایستی از استحکام حقوقی و قوی برخوردار باشد اما الان نیست و روزنه‌های فراوان دارد که می‌توانند فرار کنند.«
روزنامه آرمان‌امروز صفحه اول خود را به تیترهای «سکوت هاشمی‌ها به تاسی از پدر» و «حمله به کامیون‌های ایرانی در ترکیه» اختصاص داد.
سنگ‌تمام برای یک محکوم
آرمان امروز ،روزنامه خانوادگی هاشمی رفسنجانی، از زمان برگزاری دادگاه مهدی هاشمی همانند خانواده ایشان، او را «بی گناه» می‌دانست. آنان مدعی هستند که خانواده هاشمی رفسنجانی قانون‌گرا هستند و با وجود برخی از مسائل حکم فرزند خود را پذیرفته‌اند و خویشتن‌داری را سرلوحه کار خود قرار داده‌اند هرچند مقامات قضایی خلاف این سخنان را بیان می‌کنند و هشدارهای جدی داده‌اند.
گروه سیاسی روزنامه آرمان امروز در همین راستا نوشت: «هاشمي هيچ‌گاه مزد فداكاري‌هايش را نخواست و بارها اعلام كرده که در خدمت به نظام و راه اصیل انقلاب از هیچ کوششی فروگذار نخواهد بود. این یار امام و رهبری حتی در مورد فرزندانش گفت آنها مانند ديگر فرزندان ملت هستند. پس از اعلام نهایی حکم مهدی نیز آیت‌ا... بی‌درنگ تمكين كرد. هاشمی‌ها گلایهداشتند از اينكه مي‌ديدند برخي به خود اجازه طرح تهمت‌هاي ناروا به بزرگان كشور و دلسوزان را مي‌دهند و درباره آنها دروغ‌ها و داستانسرايي‌هاي كاذبي مي‌كنند اما لحظه‌اي به اين نمي‌انديشند كه فضاي امن و ايمن موجود در كشور نتايج ازخودگذشتگي چه افرادي است. اكنون ظاهرا دوره تهمت زدن به همين دلسوزان است و فضاي امن ايجاد شده از سوي آنها به فضاي ناامن براي خودشان و فضاي عاري از نگراني براي هجمه‌کنندگان تبديل شده است. »
روزنامه دولتی ایران، صفحه اول خود را به تیترهای «امیدهای محافل اقتصادی به وزارت طیب‌نیا» و «ماموریت تازه ظریف؛ طرح صلح ایران برای سوریه» اختصاص داد.
پرونده مدیران دولت دهم در تخلفات اداری نهاد ریاست جمهوری
«از مدیران کل در سراسر کشور تا وزیر، معاون وزیر و معاون رئیس جمهوری، جزو این افراد هستند» اشرفی اصفهانی، رئیس هیأت بدوی رسیدگی به تخلفات اداری نهاد ریاست جمهوری، از بررسی پرونده تخلفات مدیران دولت قبل می‌گوید.
اشرفی اصفهانی در پاسخ به این سوال که چه محکومیتی برای مدیران متخلف سابق درنظرگرفته شد؛ اظهار داشت: « از مجموع 800 پرونده، تاکنون به حدود 200 مورد در هیأت بدوی رسیدگی به تخلفات اداری یک و دو رسیدگی شده است. بر مبنای اصل برائت، در بیش از 60 درصد حکم به برائت داده شد. این پرونده‌ها، شامل مدیرانی می‌شود که تخلفات جزئی داشتند که با این حکم، پرونده آنها بسته شده و به سازمان بازرسی انتقال داده شد. 40 درصد هم پرونده‌هایی بودند که مدیران مربوطه، تخلف داشتند و تخلفات آنان هم کاملاً مشهود بوده است. گروه حقوقدانی که در هیأت حضور دارند، این موارد را بررسی کردند و در نهایت، با حضور نماینده تام‌الاختیار قوه قضائیه، در هیأت رسیدگی به تخلفات به این پرونده‌ها رسیدگی شد. نتیجه اینکه برای بعضی از این مدیران سابق، حکم توبیخ بدون درج در پرونده و برای برخی دیگر نیز، حکم درج در پرونده و بعضاً محرومیت از مشاغل دولتی صادر شده است.«