به گزارش مشرق، تصمیمات حیدر العبادی نخست وزیر عراق در راستای طرح بهبود وضع مالی کشور و مقابله با فساد بازتاب گسترده ای در میان توده ملت عراق داشته است.

تجمعات و اعتراضات برای اصلاحات در عراق برای چهارمین هفته متوالی ادامه دارد و صدها نفر در میادین اصلی در برخی از استان های جنوبی و مرکزی در میان تدابیر شدید امنیتی به تظاهرات می پردازند. در همین حال تصمیمات حیدر العبادی نخست وزیر عراق از حمایت گسترده میان فعالان و تحلیلگران و نویسندگان برخوردار است و آنها خواهان اصلاحات بیشتر و گسترده تر هستند.

موضع کُردها در قبال بسته اصلاحی حیدر العبادی

در باب بسته اصلاحات عبادی تحلیل و گزارش‌های مختلفی منتشر شده و درباره نکاث مثبت، چالش‌ها و موانع فرا روی آن نیز گزارش‌هایی روی خروجی تسنیم قرار گرفته است و نگاه شخصیت های عراقی و نیز تحلیلگران در این باره منعکس شده است.

در این گزارش قصد داریم تا نگاهی داشته باشیم به موضع کُردها در قبال بسته حیدر العبادی. به طور کلی کردها از سال 2003 به بعد بخشی از سیستمی بودند که بر اساس آن پستها میان شیعیان،کردها و سنی تقسیم شده است.این سیستم که در انتخابات پارلمانی قبلی هم ادامه یافت و هم اکنون نیز ادامه دارد با منتقدان فراوانی روبرو است.به اعتقاد منتقدان سیستم سهمیه بندی در عراق این سیستم سبب شده است که افراد شایسته از صحنه کنار گذاشته شوند و افرادی نالایق در عرصه روی کار آیند.

به اعتقاد منتقدان این سیستم بستر مناسبی برای مفسدان فراهم آورده است و مردم عراق را در مشقت انداخته است. همین موضوع سبب شد که حیدر العبادی در نهم اگوست بسته اصلاحی معروف خود را رونمایی کند بسته ای که بر اساس آن هزینه های اضافی از بین می رفت و شمار زیادی از حقوق بگیران که بار اضافی بر بودجه عراق تحمیل می کردند کنار بروند البته این فعلا در حد شعار است زیرا در عرصه عملی هنوز اقدام خاصی انجام نشده است و مردم عراق منتظر اقدامات اجرایی هستند تا ببینند که نبرد غول فساد با العبادی به کجا ختم می شود.

درباره واکنش شخصیت های عراقی قبلا بحث کردیم.معمولا هنگامی که اصلاحاتی مطرح می شود به ویژه که اگر یک طرف آن مرجعیت و طرف دیگر آن مردم باشند سیاستمداران عراقی با آن همراه می شوند اما اینکه در عمل چه رفتار داشته باشند خود معمای بزرگی است.از زمانی که بسته اصلاحی حیدر العبادی مطرح شد به قول معروف "به به" و تمجید های زیادی از آن شده است اما اینکه در عمل این اصلاحات چه سرنوشتی پیدا می کند قابل تامل است.

کردها همانطور که گفته شد در سیستم طایفه ای و سهمیه ای عراق برای خود سهم خاصی را محفوظ کردند.بزرگترین غنیمتی که آنها پس از سال 2003 در عرصه سیاسی عراق بدست آوردند پست ریاست جمهوری بود که انصافا آقای جلال طالبانی به خوبی از عهده این مهم برآمد و نقش مهمی در همدلی میان عراقی ایجاد کرد تا این که بیماری امانش نداد و وی را مجبور به خداحافظی با دنیای سیاست کرد هر چند که در عرصه موضوعات درون حزبی و کشمکش اتحادیه میهنی و حزب دموکرات می توان تاثیرات وی را احساس کرد.

کُردها همانند دیگر تشکل ها و گروه های سیاسی عراقی از روند اصلاحات حمایت کردند اما نوعی نگرانی و ترس درباره از دست رفتن منافع نزد آنها آشکار بود.واقعیت آن است که کُردها هر چند در ظاهر با تصمیمات موافقت کنند اما در باطن موافق شرایط کنونی و توافقات سیاسی و توازن شکل گرفته میان طوائف هستند.

بر اساس بسته اول اصلاحات حیدر العبادی، کُردها پست نخست وزیری را که روز نوری شاویس از شخصیت های حزب دموکرات به رهبری مسعود بارزانی محسوب می شد را از دست دادند.

عرفات کریم از نمایندگان کُرد در پارلمان عراق حامی اصلاحات حیدر العبادی است اما موضع دو پهلویی دارد و با کنایه هدف از این اصلاحات را نجات دولت العبادی می داند زیرا به اعتقاد وی تظاهرات بعدی العبادی را هدف قرار می داد.این نماینده کُرد از حمایت از اصلاحات و عدم اعتراض با برکناری هر مسئول کردی که در فساد دخیل باشد یا کم کاری در وزارتخانه اش باشد خبر می دهد اما ملاحظاتی بر بسته اصلاحی دارد که آنها را پیگیری می کند.

وی از توافقات سیاسی و توازن های اجتماعی شکل گرفته پس از سال 2003 حمایت می کند و تحقق اصلاحات را بدون تقلیل کابینه هم میسر می کند.

این موضع نماینده کُردی به خوبی نارضایتی آنها از روند اصلاحات را نشان می دهد و همانطور که گفته شد آنها به ظاهر با اصلاحات همراهی می کنند.آنها در بسته اصلاحی، العبادی را متهم به تکروی می کنند و این که مشورت های لازم را انجام نداده است اتهامی که قبلا شخصیت های برجسته کُردی علیه نوری مالکی نخست وزیر سابق عراق طرح می کردند.

به اعتقاد کُردها، کنار زدن مسئولان کُرد از پست های دولت مرکزی در عراق تاثیرات منفی بر سهم احزاب کردی که این پست های را میان خود تقسیم کرده اند دارد.احزاب اصلی کُردی از جمله حزب دموکرات، اتحادیه میهنی، التغییر و الجماعه و اتحاد اسلامی پست ها از جمله ریاست جمهوری، معاون نخست وزیری و برخی وزیران را میان خود تقسیم کرده اند و حزب دموکرات با کنار زده شدن روز نوری شاویس بازنده بزرگ است.

نگرانی میان کُردها زمانی بیشتر می شود که روند اصلاحات دایره گسترده تری پیدا کند و شخصیت های بیشتری حذف شوندو وزیران کُرد و مسئولان مهم کُرد حذف شوند و این تاثیر منفی بر روابط میان دولت مرکزی و اربیل که همچنان مشکلات مالی و اداری زیادی میان آنها وجود دارد می گذارد.

به عبارت دیگر کُردها برای حمایت از اصلاحات عبادی حد و مرزی خاص قائل هستند و از این اصلاحات تا زمانی حمایت می کنند که دستاوردهای آنها پس از سال 2003 را تحت الشعاع قرار ندهد.آنها با اینکه در موج مبارزه با فساد سهمی که در بدنه سیاسی عراق به دست آورده اند از دست بدهند را بر نمی تابند.

به اعتقاد آنها فاسد باید شناسایی شود نه اینکه همه کنار زده شوند و همه پایه های شکل گرفته بر باد برود.پر واضح است که کُردها در شمال عراق تصمیمات العبادی را مورد توجه قرار نمی دهد زیرا از نوعی خودمختاری برخوردارند و آنچه برای کُردها مطابق قبل مهم است پولی است که از بغداد برسد به ویژه کارمندانی که فساد کنونی آنها را در مشقت قرار داده است.

فراموش نکنیم که دولت مرکزی و کردستان عراق به اندازه کافی مشکلات انباشته شده با یکدیگر دارند و کُردها العبادی را متهم به عدم وفای به تعهدات خود در قبال پرداخت کارکنان اقلیم کردستان عراق و وی را به دنباله روی از خط مشی که به اعتقاد آنها مالکی دنبال می کرد متهم می کنند.

اما نکته ای که نباید از نظر دور داشت این است که اگر فسادی در عراق وجود داشته باشد و مفسدانی مطرح باشد با توجه به اینکه کُردها نیز در این سیستم حضور دارند نمی توانند خود را تافته جدا بافته بدانند.اینکه برخی از تظاهرات در میدان تحریر علیه نمایندگانی که در عرصه پارلمان حضور نداشتند شعار سر دادند موضوع عجیبی نیست زیرا در شرایط کنونی هر جریان و تشکلی که در برابر اصلاحات قرار گیرد با خشم مردم روبرو می شود.

در زمانی که همه دم از حمایت از اصلاحات العبادی می زنند عدم حضور نمایندگان به ویژه پنج نماینده کُرد در صحن پارلمان ابهامات زیادی را برای تظاهرات کنندگان که خواسته هایشان بهبود وضعیت خدماتی و معیشتی است و به پارلمان دلبسته اند زیرا آن را برگرفته از بطن جامعه می دانند، مطرح می کند.

در پایان می توان گفت که کردها گرچه با وضعیت کنونی خوی گرفته اند اما این بدان مفهوم نیست که با فاسد و مفسدان موافق باشند واگر نمایندگان کُرد در صحن مجلس عراق حضور نمی یابند به دلیل همان نگرانی و ترس از دست دادن سهم و غنایم در روند سیاسی پس از سال 2003 است.