این زندان میتوانست سالها پیش بسته شود، اما کنگره مانع آن شد. در این میان قوه مجریه و دیگر سازمانهای آمریکایی نیز گاهی خواستار بسته شدن این زندان شدهاند اما در واقع هیچگاه مصمم نبوده و تعلل کرده اند.
بسته شدن این زندان یکی از اصلی ترین وعدههای انتخاباتی اوباما، رئیس جمهور آمریکا، در دوره اول ریاست جمهوریش بود. اما وی نتوانست این امر را به دلیل قضاوتهای نادرست سیاسی تیمش و اختلافاتش با کنگره عملی کند. این درحالیست که اوباما تنها بیش از یک سال زمان برای اجرایی کردن وعدهاش دارد.
برخورد غیر انسانی با زندانیان گوانتانامو یکی از جنجال برانگیزترین مسائل جهانی بوده است
کاخ سفید و پنتاگون، وزارت دفاع آمریکا، بزودی طرحی با جزئیات را مبنی بر تعطیلی این زندان به کنگره ارائه خواهند کرد. این طرح آزادی زندانیان تبرئه شده و نیز انتقال بقیه زندانیان به زندان ها و سازمانهای نظامی امریکا را تسریع خواهد کرد.
115 زندانی باقی می مانند و 53 نفر از آنها تبرئه شدهاند. در میان زندانیان باقی مانده 10 نفر از آنها در دادگاههای نظامی محکوم شدهاند و 52 نفر از آنها هرگز متهم به جرمی نشدهاند، اما در حال حاضر برای آنها راهی برای آزادی وجود ندارد.
تیمی از مسئولان امنیت ملی آمریکا متشکل از 6 سازمان دولتی ازجمله پنتاگون، وزارت کشور و مسئول سازمان های اطلاعاتی به نتیجه رسیده اند که 53 نفر از این زندانیان باید آزاد شوند، البته در صورتی که دولت بتواند کشورهایی را که تمایل به پذیرش این زندانیان دارند را بیابد. در بسیاری از موارد، این تصمیمات سالها پیش اتخاذ شده اند.
دولت آمریکا به دو بهانه مشکوک می خواهد این زندانیان را همچنان نگه دارد. یکی اینکه بیش از 80 درصد زندانیان تبرئه شده یمنیهایی هستند که به دلیل جنگ در کشورشان، نمی توانند با خیالی آسوده به وطن بازگردند. این درحالیست که بسیاری از کشورها برای پذیرش این زندانیان از جمله یمنیها پا پیش گذاشتهاند.
بهانه دیگر اینکه، طبق قانون، "آشتون کارتر" وزیر دفاع آمریکا باید شخصا در مورد "تهدید" ناشی از آزادی این زندانیان تصمیم بگیرد. رئیس پنتاگون ممکن است بیم آن را داشته باشد که اگر بعدها این زندانیان در عملیاتهای تروریستی دست داشته باشند مقصر شناخته شود . اما این امر دلیل موجهی برای تعلل وی و وزیر سابق نبود و نیست.
موضوع شکنجههای غیر قانونی در این زندان رسوایی های زیادی برای دولتمردان آمریکا داشت
52 نفر از دیگر زندانیان نیز به عنوان "زندانیانی برای همیشه" که در برزخ قانون گرفتارند معروف شدهاند، زندانیانی که نه متهم به جرمی هستند و نه تبرئه شدهاند. برخی از این زندانیان از آغاز تاسیس گوانتانامو در سال 2002 تاکنون در این زندان بوده اند.
تیم دولت آمریکا که وضعیت این زندانیان را برای آزادی بررسی می کنند همچنان در حال بررسی پرونده زندانیان هستند. اخیرا در ماه اوت، این تیم اعلام کرد "عمر خلیف" محمد که لیبیایی است از سال 2002 تاکنون در این زندان است.
اگر بناست گوانتانامو سال آینده بسته شود باید روند بررسی پرونده این زندانیان به طور چشمگیری تسریع یابد. از 780 زندانی که از سال 2002 در این زندان نگهداری می شوند، تنها 8 تن از آنها در دادگاههای نظامی بررسی شده اند که در چهار مورد حداقل حکم ازادی این افراد صادر شده است.
این در حالیست که بسیاری از جمهوریخواهان براین باورند که ایالات متحده باید بتواند بدون هیچ محدودیتی افراد متهم به اقدامات تروریستی را زندانی کند. همزمان با آغاز تحقیقات پنتاگون برای ایجاد مکانهایی به منظور نگهداری زندانیان گوانتانامو، در خاک آمریکا، سیاستمداران محلی اعتراض کرده و ادعا میکنند این امر می تواند امنیت عمومی را به خطر بیاندازد.