گروه بین الملل مشرق - چند سال پیش همزمان با انقلاب هاي بهار عربي در مصر، تونس، ليبي، بحرين و .... کشور سوریه با تحریکات برخی از کشورهای غربی و رژیم صهیونیستی و همچین حمایتهای مالی رژیمهای مرتجع عربی و حمایت ترکیه در آموزش و انتقال نیروهای افراطی، درگیر بحرانی شد که میتوان آن را بعنوان پیچیدهترین و همه جانبهترین بحران در نیم قرن اخیر معرفی کرد.
اواخر سال 2011 پروژه نا آرامي هاي سوریه توسط دو دولت مستبد شناخته شده در خاور میانه يعني قطر و عربستان سعودی به همراه متحدان غربی خود كليد خورد. باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا نیز بنا بر منافع آمريكا، از ناآرامی هاي سوریه و از بركناري بشار اسد بدون احتساب عواقب آن و تاثيرش بر تعاملات منطقه حمايت كرد و سپس در بهار سال 2012، همزمان با سال انتخابات آمريكا، سازمان سیا و ژنرال پترائوس، تلاش زيادي را براي وارد كردن قطر و عربستان در پروژه سوريه و در ادامه الحاق تركيه در مراحل بعدي بكار بردند.
اواخر سال 2011 پروژه نا آرامي هاي سوریه توسط دو دولت مستبد شناخته شده در خاور میانه يعني قطر و عربستان سعودی به همراه متحدان غربی خود كليد خورد. باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا نیز بنا بر منافع آمريكا، از ناآرامی هاي سوریه و از بركناري بشار اسد بدون احتساب عواقب آن و تاثيرش بر تعاملات منطقه حمايت كرد و سپس در بهار سال 2012، همزمان با سال انتخابات آمريكا، سازمان سیا و ژنرال پترائوس، تلاش زيادي را براي وارد كردن قطر و عربستان در پروژه سوريه و در ادامه الحاق تركيه در مراحل بعدي بكار بردند.
طی نخسیتن هفتههای بروز تشنجات در سوریه، نیروهای غربی با دعوت از مخالفان به کشورهای غربی بحران سوریه را واجد ابعاد بینالمللی کردند و با همان ژست همیشگی خیرخواهی خود را نیز وارد ماجرا کردند. سهم غرب و رژیمهای مرتجع عربی در بحران سوریه کشاندن پای گروهکهای تکفیری و سلفی و افراطی به خاک سوریه بود.
نیروهای که امروز بعد گذشت پنج سال تصاویر جنایات وحشیانه آنها دل و جان هر مخاطبی را به لرزه میاندازد. با چراغ سبز غرب و آمریکا، اعرابی همچون عربستان و قطر و همچنین دولت ترکیه دست به سازماندهی و تجهیز مادی و معنوی گسترده نیروهای تکفیری و سلفی از سراسر جهان زدند به نحوی که موسسه "واشنگتن برای مطالعات خاور نزدیک" از وجود حداقل 20 هزار نفر از افراد مسلح غیر سوریه از 50 کشور جهان خبر داده و در گزارش خود قید کرده که 10٪ از این تعداد از اروپا، آمریکا و استرالیا به سوریه آمدند.
در ادامه امریکا، ترکیه ، عربستان، امارات و قطر به هر نحو و شکلی می خواستند دولت بشار اسد را در سوریه ساقط کنند و یک جنگ شیعه – سنی در منطقه ایجاد کنند. که نتیجه ان تعداد زیادی از نیروهایی تروریستی را به خاک این کشور وارد کردند و هزینه های زیادی را برای اجرایی کردن این پروژه پرداخت کردند.
نیروهای که امروز بعد گذشت پنج سال تصاویر جنایات وحشیانه آنها دل و جان هر مخاطبی را به لرزه میاندازد. با چراغ سبز غرب و آمریکا، اعرابی همچون عربستان و قطر و همچنین دولت ترکیه دست به سازماندهی و تجهیز مادی و معنوی گسترده نیروهای تکفیری و سلفی از سراسر جهان زدند به نحوی که موسسه "واشنگتن برای مطالعات خاور نزدیک" از وجود حداقل 20 هزار نفر از افراد مسلح غیر سوریه از 50 کشور جهان خبر داده و در گزارش خود قید کرده که 10٪ از این تعداد از اروپا، آمریکا و استرالیا به سوریه آمدند.
در ادامه امریکا، ترکیه ، عربستان، امارات و قطر به هر نحو و شکلی می خواستند دولت بشار اسد را در سوریه ساقط کنند و یک جنگ شیعه – سنی در منطقه ایجاد کنند. که نتیجه ان تعداد زیادی از نیروهایی تروریستی را به خاک این کشور وارد کردند و هزینه های زیادی را برای اجرایی کردن این پروژه پرداخت کردند.
طی این اقدامات ارتش سوریه و محور مقاومت به خوبی توانستند با این پروژه صهیو-امریکایی مقابله کنند و آمریکا از همه ترفند ها و امتیازات خود برای دخالت مستقیم در سوریه استفاده کرد. حتی انها برای مداخله نظامی مستقیم از طریق سازمان ملل اقدام کردند که با مخالفت روسیه و چین مواجه شدند. امریکا با مقابله محورهای مقاومت در این پروژه شکست خورد.
رفته رفته آمریکا به بهانه تشکیل ائتلاف ضد گروه های تروریستی (داعش) و برای اینکه نشان دهد که نگران آینده منطقه است این ترفند را به همراه متحدان عرب خود انجام داد. آمریکا در یک چرخش 180 درجه ای در برابر گروهک خود ساخته داعش اعلام جنگ نموده و بدنبال ایجاد ائتلاف بین المللی، علیه این گروه خون آشام شد. از یک سو ایران، روسیه، حزب الله و سوریه بشار اسد ایستادهاند و از سوی دیگر محور امریکا، اروپا، عربستان و مخالفان اسد هستند. در این میان ترکیه و قطر که در تعامل با پرونده سوریه کنار هم بودند نیز به نظر میرسد به نوعی در این ماجرا میان زمین و هوا معلق ماندهاند.
رفته رفته آمریکا به بهانه تشکیل ائتلاف ضد گروه های تروریستی (داعش) و برای اینکه نشان دهد که نگران آینده منطقه است این ترفند را به همراه متحدان عرب خود انجام داد. آمریکا در یک چرخش 180 درجه ای در برابر گروهک خود ساخته داعش اعلام جنگ نموده و بدنبال ایجاد ائتلاف بین المللی، علیه این گروه خون آشام شد. از یک سو ایران، روسیه، حزب الله و سوریه بشار اسد ایستادهاند و از سوی دیگر محور امریکا، اروپا، عربستان و مخالفان اسد هستند. در این میان ترکیه و قطر که در تعامل با پرونده سوریه کنار هم بودند نیز به نظر میرسد به نوعی در این ماجرا میان زمین و هوا معلق ماندهاند.
نابودی نظام بشار اسد فراتر از توانایی امریکا و دیگر کشورهای منطقه است. امریکا و متحدانش حتی اگر توان نابودی دولت بشار اسد را هم داشته باشند؛ خود به به این نتیجه رسیدند که با اسقاط بشار اسد نظامی خطرناک تری به نام داعش سر کار خواهد امد و اینگونه امریکا به اهداف خود در منطقه نمیرسد. در اخر انها فهمیدند که پروژه انها در منطقه شکست خورده چرا که بهتر است اسد همچنان در قدرت باقی بماند زیرا در صورت سقوط دولت اسد، داعشیها بر مسند قدرت تکیه خواهند زد. بر همین اساس امریکا سیاست خود را نسبت به منطقه تغییر داد.
آمریکا در تازه ترین موضع گیری ها در مورد راه حل بحران سوریه گفته است که بشار اسد رئیس جمهور سوریه باید از قدرت کنار برود، اما ضروری نیست کناره گیری او از قدرت فورا انجام شود. با فروپاشی استراتژی و تمامی تلاشهای امریکا در مورد سوریه، کری و متحدانش در نیویورک امیدوارند بتوانند تهران و مسکو را راضی کنند که برای دستیابی به راه حل سیاسی برای بحران سوریه تلاش کنند. برای همین جان کری، وزیر امور خارجه امریکا و فدریکو موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا جلسه های جداگانه ای با محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران انجام دادند و درباره مساله سوریه با او به رایزنی پرداختند.
در حالیکه آمریکا و متحدانش در ائتلاف غربی ضد تروریسم، طی چند سال گذشته نتوانستهاند هیچ اقدامی برای از بین بردن تروریسم در عراق و سوریه انجام دهند، به نظر میرسد ایران و روسیه قرار است در این زمینه با همکاری مشترک خود به ریشه کن کردن این مشکل در منطقه بپردازند.
درخواست کشورهای غربی از ایران و روسیه برای حل موضوع سوریه
در کنفرانس ژنو 2 بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل متحد پیشنهاد دعوت از ایران برای شرکت در مذاکرات صلح سوریه را مردود اعلام کرد و گفت کنفرانس فوق بدون حضور ایران برگزار خواهد شد. این اعلام پس از آن صورت گرفت که تهران گفت از اعلامیه ژنو که در سال ۲۰۱۲ تصویب شده بود حمایت نمی کند. در همین حال محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران و همچنین سرگئی لاوروف وزیر امورخارجه روسیه از اقدام دبیرکل سازمان ملل متحد در پس گرفتن دعوت از ایران برای حضور در اجلاس حل بحران سوریه در ژنو ابراز تاسف کرده اند و دولت روسیه نسبت به این اقدام اعتراض شدیدی داشتند.
پس از شکست غرب و رژیمهای منطقهای، آمریکا و متحدانش به این نتیجه رسیدند که باید برای حل بحران سوریه با ایران و روسیه سر میز مذاکره بنشینند. این موضوع در خواست همکاری ایران از سوی کشورهای غرب را در پی داشت.
* "فرانسوا اولاند" رئیسجمهور فرانسه، مواضع پیشین خود را در خصوص سوریه تکرار کرد ولی این بار از امکان همکاری با ایران برای حل بحران این کشور جنگزده سخن گفت. رئیسجمهور فرانسه که این روزها با گزینه جدیدی به نام ائتلاف کشورهای منطقه و روسیه برای حمله به سوریه مواجه شده، از موضع آن روزهای ژنو روی گرداند و گفت: «حاضریم برای حل بحران سوریه با همه کشورهای دنیا، با کشورهای (حاشیه) خلیج (فارس) و با ایران همکاری کنیم.»
* «شیخ تمیم» امیر قطر علام کرد که درگیریها در خاورمیانه تهدید دائمی برای امنیت و صلح کشورهای منطقه است. با تاکید بر اینکه ایران کشورهای بسیار مهم در منطقه است، تاکید کرد که همکاری کشورهای منطقه با این کشور به نفع همگان است.
* "بان کی مون" ، دبیرکل سازمان ملل در سخنان خود در مجمع عمومی خواستار ارجاع موضوع سوریه به دادگاه بینالمللی کیفری شد و از آمریکا، روسیه، عربستان سعودی، ترکیه و ایران به عنوان ۵ کشوری که «کلید اصلی» رسیدن به راه حلی سیاسی در مناقشه سوریه را در دست دارند، نام برد. دبیر کل سازمان ملل همچنین خواستار وحدت جهانی برای مقابله با «وحشیگری آشکار» گروههای افراطی، از جمله گروه «خلافت اسلامی» شد.
موضع گیری ترکیه
رجب طیب اردوغان، رییسجمهور ترکیه اظهار کرد: ما با مواضع ایران، آمریکا و روسیه در قبال دولت بشار اسد مخالفیم. زمانی که ما با ایرانیها دیدارهایی دو جانبه داشتیم برسر حل این مساله و بهکارگیری اقدامی مناسب با یکدیگر توافق کردیم. اما متاسفانه آنها راه خود را دارند و طبق آن عمل میکنند. این دلیلی است که ما زمینه مشترک برای همکاری با ایران را نداریم. اردوغان مدعی شد: فعالیتهای اخیر ایران در منطقه در موضعی بسیار متفاوت است. اقدامات در سوریه و عراق ادامه دارد اما متاسفانه با رویکرد صادقانه انجام نمیشود. وی افزود: من زمانی که نخستوزیر بودم از ایرانیها خواستم تا این مساله را با کمک ترکیه حل کند و اکنون نیز به عنوان رییسجمهور آن را تکرار میکنم اما ایرانیها چنین رویکردی ندارند.
واکنش غرب در برابر حملات جنگنده های روسی علیه مواضع داعش
آمریکا و متحدان خود نتواستند با محور مقاومت در سوریه مقابله کنند، برای همین مجبور شدند که با روسیه و ایران در مورد پرونده سوری به مذاکره بپردازند و بتوانند از طریق یک راه حل سیاسی مشکلات منطقه را حل کنند. در پی حملات جنگندهای روسی علیه مواضع داعش واکنش کشورهای غربی را در پیش داشت.
* فرانسه: لوران فابیوس وزیر امور خارجه فرانسه گفت: هرکس میخواهد با همکاری کند باید سه شرط اصلی را بپذیرد که عبارتند از: حملات باید به طور مستقیم گروههای تروریستی داعش مورد هدف قرار بگیرد، این حملات نباید جان مردم بیگناه و معارضان سوری نظام را به خطر بیندازد. بعد از آن گلوله باران بی رویه و غیر مشخص ارتش سوریه باید متوقف شود. وی تأکید کرد که بشار اسد رئیسجمهور سوریه آینده ای در این کشور ندارد.
* فرانسه: لوران فابیوس وزیر امور خارجه فرانسه گفت: هرکس میخواهد با همکاری کند باید سه شرط اصلی را بپذیرد که عبارتند از: حملات باید به طور مستقیم گروههای تروریستی داعش مورد هدف قرار بگیرد، این حملات نباید جان مردم بیگناه و معارضان سوری نظام را به خطر بیندازد. بعد از آن گلوله باران بی رویه و غیر مشخص ارتش سوریه باید متوقف شود. وی تأکید کرد که بشار اسد رئیسجمهور سوریه آینده ای در این کشور ندارد.
* انگلیس: فیلیپ هاموند، وزیر خارجه انگلیس در جلسه شورای امنیت سازمان ملل متحد از تمرکز تلاشهای مسکو برای مبارزه با "داعش" استقبال کرد او اشاره کرد که "مداخله روسیه روحیه دمشق و توانایی های دفاعی آنها را افزایش داده است". همچنین هاموند اظهار داشت که، تصمیم روسیه یک تصمیم دشوار و با مسئولیت زیادی را در حمایت از سوریه متقبل شده است.
* واشنگتن: اشتون کارتر وزیر دفاع آمریکا هرگونه عملیات نظامی در سوریه عواقب خطرناکی دارد و کمک میکند که جنگ داخلی در سوریه تشدید یابد. این حملات نیابد فقط گروه تروریستی داعش را مورد هدف قرار دهد بلکه این حملات باید گروههای تروریستی دیگری را از جمله جبهه النصره رامورد هدف قرار بدهد.
* ناتو: جنز ستولتنبرگ دبیر کل ناتو گفت، روسیه باید در حملات خود با نیروهای ائتلاف هماهنگی داشته باشد و عملیات جدید روسیه و تلاشهای آنها نبیاد با عملیات نظامی ائتلاف برخوردی داشته باشد.
* مجمع پارلمانی اروپا: إيلكا كانيرفا رئیس مجمع گفت: ما باید یک ائتلاف گسترده بینالمللی را برای حل و فصل امور سوریه تشکیل داد. امیدوار که حملات نظامی روسیه علیه مواضع داعش در سوریه مطابق با قوانین بینالمللی باشد، ما به یک ائتلاف بین المللی برای حل و فصل وضعیت سوریه نیازمند هستیم.
* بلژیک: ديدييه رينديرز، وزیر خارجه بلژیک از این حملات روسی استقبال کرد و از روسیه دعوت کرد که حملات خود را با ائتلاف آمریکا ادغام کند. این هماهنگی باعث میشود که شناسایی محل تروریستها دقیقتر باشد و اینکه مردم و گروههای معتدل مخالف مورد هدف قرار نگیرند. بدون در نظر گرفتن شروع یک انتقال سیاسی برای جلوگیری از بمباران غیرنظامیان این حملات نظامی سودی نخواهد داشت. در غیر این صورت جریان جذب نیروهای متعدد تروریستی ادامه پیدا میکند.
اقدامات روسیه
روسیه اقدامات جدی را در پرونده سوری اغاز کرد. در ابتدا ناوگان دریایی را به سوریه ارسال کرد و پایگاه هوایی نظامی در بندر لاذقیه تاسیس کرد. نیروی هوایی روسیه ۲۰ پرواز شناسایی در سوریه و عراق انجام داد، در طی این عملیات شناسایی جنگندهای روسی در چند روز اخیر حملات خود را علیه مواضع داعش اغاز کردند. وزیر خارجه روسیه اعلام کرد هواپیماهای این کشور کمکهای انسانی و تجهیزات نظامی به سوریه و عراق منتقل میکنند.
ایگور یگوروف، نماینده دفتر مطبوعاتی وزارت گفت: یکی دیگر از هنگ موشکی قاره پیما و همچنین واحد های خصوصی و گارد در بالاترین درجه از آمادگی رزمی مجهز شدهاند. یگوروف افزود: این برنامه ریزی برای انجام آموزش در اجرای یک لیست گسترده ای از وظایف و با توجه به وضعیت موجود در درجه بالاتری از آمادگی رزمی قرار میگیرد. این تجهیزات و آموزش ها استراتژیک تهیه یک طرح نظامی را برنامهریزی میکند تا در مقابله با هر تهدید، آماده و مجهز باشند. این مانورهای نظامی با مشارکت حدود سه هزار نظامی و بیش از 200 قطعه از تجهیزات نظامی صورت میگیرد. در ادامه این گزارشها مسکو تصمیم گرفت نیروهای نظامی ویژه خود را برای حفاظت از تاسیسات نظامی خود در طرطوس و لاذقیه به سوریه ارسال کند.
همچنین این خبرگزاری افزود که وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که دو فروند ناو جنگی به نام های "كورولوف" و "ألكسندر أوتراكوفسكي" این کشور به سمت دریای مدیترانه در حرکت است.
این برنامه ریزی های جدید نیز شامل نفتکش های بزرگ که زیر مجموعه ناوگان دریای سیاه است را به دنبال دارد. این نفت کش های بزرگ وظیفه سوخت رسانی به جنگنده هایی روسی را بر عهده دارند. هر نفت کش توانایی حمل 1000 تن از سوخت جنگنده ها به علاوه 2050 تن از گازوئیل و 220 تن مهمات را دارد. منابع رسمی روسیه تأیید کردند که عملیات نظامی با هماهنگی ارتش سوریه صورت میگیرد و اینکه هدف این حملات در درجه اول مورد هدف قرار دادن مواضع گروه تروریستی داعش و نقاط پوشش دهی آنها و انبار مهمات آنها است. اعزام بیش از 50 فروند هواپیما و بالگرد روسی برای بمباران مواضع داعش در سوریه اشاره شده و آمده است: «همه هواپیماهای شرکتکننده در عملیات روسیه مدرنیزه شده و دارای جدیدترین سامانههای ناوبری و نشانهگیری هستند.» ناوگان هوایی رزمی روسیه بیشتر متشکل از هواپیماهای سوخوـ24 ام و سوخوـ25 و سوخو- 34 است.
سوخوی24
سوخوی25
سوخوی34
این برنامه ریزی های جدید نیز شامل نفتکش های بزرگ که زیر مجموعه ناوگان دریای سیاه است را به دنبال دارد. این نفت کش های بزرگ وظیفه سوخت رسانی به جنگنده هایی روسی را بر عهده دارند. هر نفت کش توانایی حمل 1000 تن از سوخت جنگنده ها به علاوه 2050 تن از گازوئیل و 220 تن مهمات را دارد. منابع رسمی روسیه تأیید کردند که عملیات نظامی با هماهنگی ارتش سوریه صورت میگیرد و اینکه هدف این حملات در درجه اول مورد هدف قرار دادن مواضع گروه تروریستی داعش و نقاط پوشش دهی آنها و انبار مهمات آنها است. اعزام بیش از 50 فروند هواپیما و بالگرد روسی برای بمباران مواضع داعش در سوریه اشاره شده و آمده است: «همه هواپیماهای شرکتکننده در عملیات روسیه مدرنیزه شده و دارای جدیدترین سامانههای ناوبری و نشانهگیری هستند.» ناوگان هوایی رزمی روسیه بیشتر متشکل از هواپیماهای سوخوـ24 ام و سوخوـ25 و سوخو- 34 است.
نیروی هوایی روسیه از بمبهای «فاب ـ 500» هم برای بمباران تروریستها استفاده می کند، بمب با قدرت تخریبی بسیار بالا که برای پرتاب از ارتفاع پایین و انهدام اهداف در محوطهای وسیع طراحی شده است.
سوخوی24
سوخوی25
سوخوی34
طی حملات اخیر جنگنده های روسی علیه مواضع داعش، سرگئی شایگو وزیر دفاع روسیه درباره حملات دو روز گذشته جنگنده های این کشور در خاک سوریه گفت که حملات ما باعث منهدم شدن یک مقر فرماندهی و یک کمپ آموزشی داعش در سوریه شده است. جنگنده های سوخو-34 نیروی هوایی روسیه روز اول اکتبر با حمله به مواضع داعش در اطراف شهر الرقه یک پست فرماندهی و یک کمپ آموزشی این گروه تروریستی را منهدم کرد. در جریان این حملات، جنگندههای سوخو 34، سوخو 24-ام و سوخو 25، مناطقی در حلب، ادلب، رقه و حما را هدف قرار دادهاند.
رئیس کمیته روابط خارجی دومای روسیه به رادیو فرانسه گفت که حملات هوایی مسکو در سوریه میتواند 3 الی 4 ماه به طول بیانجامد.