همچنان سالها می‌گذرد از روزهایی که هنوز باغات چای به ویلاهای پر زرق و برق و ساختمان‌های سر به فلک کشیده تبدیل نشده بود و بیش از 32 هزار هکتار باغ چای داشتیم و اما افسوس که 3 الی 4 هزار هکتار از این باغات به ساختمان سازی تغییر کاربری پیدا کرده است.
بر اساس این گزارش؛ چای‌های سنواتی دهه هفتاد در این روزها نه بازار داخلی داشت و نه صادراتی و در انبارها ماند تا سالها گذشته که فروش بخشی از این چای توسط سازمان تعاون روستایی که سر و صدای فراوانی را به همراه داشت صورت گرفت اما طبق مصوبه این چای‌های فاسد دور ریختنی صرفا در مصارف صنعتی باید مورد استفاده قرار می‌گرفتند، این در حالی است که متاسفانه این چای‌ها در بازارهای داخلی توزیع می‌شود.
طبق گفته مسئولان امر حدود 54 هزار تن از چای های سنواتی در انبارهای تعاون روستای استان گیلان قرار دارد و قطعا باید چای های سنواتی موجود در انبارهای تهران میزان قابل ملاحظه‌ای باشد و از طرفی این موضوع دیگر از مساله نظارت ناظران امر گذشته و تنها خود دولت با خروج چای از مرز می‌تواند این معما را به سرانجام برساند زیرا این چای‌های فاسد علاوه بر تهدید سلامت مردم اعتبار چای ایرانی را در بازارهای داخلی و خارجی خدشه دار کرده است.
برخی کارشناسان بر این باورند که چای‌های سنواتی دور ریختنی است و فقط برای کومپست مناسب است که متاسفانه طمع زیاد اشخاص موجب شده که با فرآوری مجدد محصول در کارخانه‌ها اقدام به عرضه مجدد آن در بازارهای مصرف کنند.
نکته حائز اهمیت دراین خصوص نبود آمار مشخص از میزان چای درانبارها است زیرا درباره میزان چای سنواتی اختلاف نظرهایی وجود دارد چرا که علی رغم گفته مسئولان چای بیش از 180 هزار تن چای سنواتی از 15 سال پیش در انبارهای شمال کشور و تهران موجود است و اما به گفته رئیس سازمان چای میزان چای سنواتی 6 هزار تن است.
شایان ذکر است که در چند سال اخیر به دلیل افزایش کیفیت مصرف‌کنندگان اقبال خوبی به استفاده از چای ایرانی وجود داشته به گونه ای که دراین سالها به هیچ عنوان چای سنواتی نداشته‌ایم زیرا افزایش نرخ تضمینی برگ سبز چای در دو سال اخیر امید و نشاط درچایکاران ایجاد کرده هر چند که این میزان تا رسیدن به نرخ واقعی خرید محصول و جبران ضرر و زیان چایکاران فاصله دارد .
در این راستا ایرج هوسمی رئیس اتحادیه چایکاران دراین خصوص اظهار داشت: برخی از اشخاص منفعت طلب رانت و قاچاقچیان چای‌های فاسد را از مقامات مسئول به شرط و تعهد خروج آن ازمملکت خریداری می‌کنند و این در حالی است که متاسفانه طمع زیاد اشخاص موجب شده که بعد از خریدن و بردن به نقاط مرزی با فرآوری و دستکاری محصول تحت عنوان برندهای گوناگون اقدام به عرضه آن در بازارهای داخلی می‌کنند.
وی افزود: در واقع عدم آشنایی مردم به کیفیت چای ایرانی موجب شده که برخی از سودجویان در فصل برداشت تا عرضه محصول فرصت را غنیمت شمرده تا با عرضه چای‌های فاسد به اعتبار چای ایرانی لطمه وارد کنند و همواره این موضوع حساسیت چایکاران و سازمان مربوطه را در برداشته که به همین خاطر بایستی دولت بعد از فصل برداشت تکلیف چای‌های سنواتی را مشخص کند.
هوسمی در ادامه بیان کرد: چای‌های سنواتی دهه هفتاد و قبل از آن بر اساس قانون استاندارد و آزمایشات انجام شده فاسد و غیر قابل مصرف انسانی هستند زیرا چای تولیدی تنها تا سه سال از تاریخ تولید خود می‌تواند مصرف انسانی داشته باشد در حالی که سودجویان با عرضه چای فاسد در بازارهای داخل سلامت مردم را به بازی می‌گیرند.
رئیس اتحادیه چایکاران خاطر نشان کرد: در چند سال اخیر با افزایش فوق‌العاده کیفیت چای ایران به هیچ عنوان چای سنواتی نداشته‌ایم هر چند که این میزان چای به گونه‌ای نیست که بتواند نیاز داخل را تامین کند اما افزایش نرخ خرید تضمینی برگ سبز چای و برخی اقدامات دولت موجب نشاط و امید در چایکاران برای تولید بیشتر شده‌است.
همچنین ابوذر ندیمی نایب رئیس اول کمیسیون اقتصادی گفت: چای‌های سنواتی دهه‌های قبل همواره تولید کنندگان را با مشکلاتی رو به رو کرده زیرا برخی افراد به سبب مسائل و مشکلات چای سنواتی در راستای مسایل تولید و صنعت همکاری می کنند و به همین خاطر روشن شدن وضعیت چای از سوی دولت می‌تواند علاوه بر جلوگیری از سوء استفاده برخی سودجویان نگرانی تولید کنندگان را به حداقل برساند.
وی افزود: در واقع دولت برای صادرات چای‌های سنواتی با هزینه خود باید نیروهایی را برای خروج این چای‌های تا مرز بگذارد و از سویی ورود واردات مجدد نیز صادر نشود
ندیمی خاطر نشان کرد: چای‌های سنواتی تنها مربوط به دهه هفتاد نیست بلکه بیشترین چای‌ها مربوط به دوران اصلاح ساختار چای بوده که به خوبی اجرا نشده و به همین خاطر هیچ ارتباطی با گذشته ندارد و ممکن است که آن چای‌ها برای افراد دیگر باشد.
وی گفت: چای های سنواتی همه چای موجود درایران نیست بلکه منظور آن دسته از چای‌هایی است که در تعیین و تکلیف بین سازمان تعاون روستایی باخریداران شکل می‌گیرد و همواره برخی از این چای ها خارج شده و وضعیت ما بقی آن نیز پس از پایان فصل برداشت روشن خواهد شد.
هر چند که آمار ضد و نقیضی از میزان چای در انبارها داده شده به گونه‌ای که اختلاف نظرهایی در این خصوص وجود دارد و این درحالی است که با ورود مشکلاتی که چای‌های فاسد می‌تواند برای مصرف کنندگان به وجودآورد چرا هنوز این معضل به چشم نیامده و تا کی چای‌های فاسد باید نوشیدنی ایرانی‌ها شود.
گفتنی است که چایکاران و مردم امیدوار هستند که دولت پس از پایان فصل برداشت وضعیت این چای‌ها را مشخص کند تابیش از این با سوء استفاده برخی سودجویان به اعتبار چای ایرانی در بازارهای داخل و خارج لطمه وارد نشود.