آن روزها خبری از بازپرداخت وام ۲۵ میلیون تومانی خودرو در مدت زمانی کمتر از ۷ سال نبود اما هر چقدر که به زمان آغاز اجرای طرح نزدیک تر شدیم، گفته‌های مقامات بانک مرکزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت نسبت به روزهای اول اعلام اجرای طرح، متفاوت‌تر می‌شد.
در عین حال، تا دیروز قرار بر این بود که دوره بازپرداخت وام ۲۵ میلیون تومانی خودرو، ۴ تا ۷ ساله باشد اما از صبح امروز که مردم برای ثبت نام و آگاهی از شرایط فروش خودروها با این وام، به نمایندگی‌ها مراجعه کردند، ناگهان متوجه شدند که دوره بازپرداخت طرح، به جای اینکه ۴ تا ۷ ساله باشد، به یک تا ۴ ساله تغییر یافته است.
در تازه ترین اظهارنظرها، مجتبی خسرو تاج قائم مقام وزارت صنعت امروز منکر ۷ ساله بودن بازپرداخت وام ۲۵ میلیون تومانی خودرو شده است: «از ابتدا هم قرار نبوده دوره بازپرداخت ۷ سال باشد بلکه مدت زمان اعلامی تا ۷ سال از سوی دولت عنوان شده بود، بنابراین از ابتدا هم قرار نبود بازپرداخت‌ها به صورت ۷ ساله باشد.»
به همین تناسب، میزان اقساط و نحوه دریافت چک‌ها هم متفاوت بود، این در شرایطی است که اکنون، زوایای دیگری از اجرای این طرح نمایان شده است؛ زاویه ای که نشان می‌دهد بازپرداخت این وام ۲۵ میلیون تومانی، بهره ۱۶ درصد نخواهد داشت بلکه بهره ها، مرکب و با توجه به شرایط بازپرداخت متفاوت است؛ به این معنا که اگر فردی از این تسهیلات استفاده کرده و اقساط آن را ماه به ماه تسویه کند، مشمول دریافت وام با بهره ۱۶ درصدی خواهد شد، در غیر این صورت باید منتظر اعمال بهره مرکب توسط مجریان باشد.
بر همین اساس، طرحی که اکنون به مرحله عملیاتی رسیده است، دیگر آن طرح دولت نیست که از آن با افتخار به عنوان تحریک تقاضای داخلی نام برده می‌شود، چراکه دیگر اجرای طرح با بازپرداخت ۷ ساله و با سود بانکی ۱۶ درصد نخواهد بود، بلکه دوره بازپرداخت از ۷ به ۴ ساله یا کمتر تغییر یافته و در عوض، اگر قرار باشد ماه به ماه تسویه صورت نگیرد، مشتری باید زیر بار بهره مرکب برود که فرمول آن هم اختصاصا در اختیار بانک‌ها است؛ نه کسی از آن سر در‌می آورد و نه کسی به غیر از بانکی‌ها قدرت محاسبه آن را دارند.
نکته حائز اهمیت این است که در مراجعه ای صبح امروز به نمایندگی فروش یکی از خودروسازان داشت، متوجه این شد که در فرم‌هایی که در اختیار مشتری به تناسب نوع خودروی انتخابی‌اش قرار می‌گرفت، مدت زمان بازپرداخت ۱۲ تا ۴۸ ماهه طراحی شده بود، ضمن اینکه خودروسازان دریافت چک از مشتریان را به دوره های ۴ ماهه تغییر داده بودند.
این تناقض‌ها در گفتار و کردار مسئولان دولتی در شرایطی است که مجتبی خسروتاج، قائم‌مقام وزارت صنعت، معدن و تجارت ظهر امروز اعلام کرده از صبح دوشنبه تا ساعت ۱۲ ظهر، بیش از ۵ هزار نفر برای خرید خودرو با وام ۲۵ میلیون تومانی، ثبت‌نام کرده‌اند. به گفته وی، پراید، پژو ۴۰۵ و تندر ۹۰ بیش از ۹۰ درصد از تقاضای ثبت‌نام کنندگان را برای حضور در این طرح، به خود اختصاص می دهد.
در این میان، امیر حسین قناتی، مدیرکل صنایع خودرو و نیرومحرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه با نظر بانک مرکزی، بهره مرکب برای آن دسته از تسهیلاتی که در قالب چک و در فواصل زمانی بیش از یک ماه بازپرداخت می‌شود، در نظر گرفته خواهد شد.
گفتگو با مدیرکل صنایع خودرو و نیرو محرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت در ادامه می‌آید:
- مسئولان بانک مرکزی امروز اعلام کردند که چنانچه بازپرداخت اقساط ۲۵ میلیون وام بانکی خودرو، هر ماه از سوی مشتری پرداخت شود، اقساط با بهره ۱۶ درصد محاسبه خواهد شد، در غیر این صورت بهره به صورت مرکب محاسبه خواهد شد و نرخ موثر بهره بالاتر خواهد رفت. این موضوع درست است؟
- بله
- در مراجعه ای که صبح امروز به نمایندگی ایران خودرو داشتیم، فرم‌های نمایندگی در قالبی تهیه شده است که مشتری را ملزم به بازپرداخت اقساط در قالب چک‌های ۴ ماهه می‌کند، بنابراین بهره مرکب محاسبه می شود؟
- اگر چک برای بازپرداخت ماهانه از مشتری دریافت شده باشد، بهره ۱۶ درصد محاسبه خواهد شد.
- آن گونه که در فرم‌ها لحاظ شده است، بازپرداخت در قالب چک‌های چهار ماهه یا امثال آن باید بازپرداخت شود.
- بنابراین نرخ از ۱۶ بالاتر خواهد رفت.
- چه دلیلی دارد که دولت این موارد را به صورت شفاف با مردم در میان نمی گذارد؟
- آقای میرمحمدصادقی(مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی) این موضوع را اعلام کرده‌اند.
- این روش فروش به مردم، به نظر خود شما و از دیدگاه مصرف‌کننده توجیه دارد؟
- این توجیه بانک است.
- به نظر می رسد هر چقدر که زمان از اجرای طرح می‌گذرد، زوایایی از طرح نمایان می شود که به نظر نمی رسد طرح به نفع مصرف کننده باشد؟
-این را من نمی دانم. مصرف‌کننده خود باید تصمیم بگیرد. این نرخی است که بانک مرکزی گذاشته است.
- اگر خود شما مصرف کننده بودید، از این طرح باز هم خرید می‌کردید؟
- بله
- چرا؟
- همین الان اگر شما به عنوان یک مصرف کننده یک جنس را اقساطی بخرید، بانک حداقل با نرخ ۲۷ تا ۲۸ درصد وام به شما می دهد، در حالی که اکنون می توانید خودرو را با نرخ ۱۶ درصد خریداری کنید.
- نرخ موثر بهره چقدر است؟
- اگر ماهانه بازپرداخت شود، ۱۶ درصد خواهد بود.
- اگر سه ماهه باشد چقدر؟
- نمی دانم. آن ضوابط بانک مرکزی است ولی حتی اگر سه ماهه هم بازپرداخت کنید، نرخ نسبت به وام‌هایی که از قبل برای خرید خودرو می‌دادند، کمتر است. به نظر من طرح خوبی است.