گروه بین‌الملل مشرق - دولت جدید راستگرای آرژانتین، تفاهمنامه سال 2013 دولت قبلی این کشور را با جمهوری اسلامی ایران، برای تشکیل یک «کمیته حقیقت‌یاب» مشترک درباره انفجار سال 1994 مرکز یهودیان آرژانتین در بوینس آیرس را ملغی کرد. آگاهان این اقدام را، در اولین هفته آغاز به کار دولت «مائوریسیو ماکری»، یک سیگنال مثبت به اسراییل برای بهتر شدن روابط آرژانتین و رژیم صهیونیستی می‌دانند.


در چند روز اخیر، انتشار دو فایل صوتی از مکالمه میان وزیر خارجه پیشین آرژانتین، هکتور تیمرمان، و دو تن از سران جامعه یهودی آرژانتین، درباره پرونده انفجار مرکز یهودیان آرژانتین (آمیا)، دستاویزی برای رسانه‌های صهیونیستی شده است تا همزمان با اقدام دولت آرژانتین، زمینه را برای ارتقاء روابط آرژانتین و صهیونیست‌ها و از آن مهم‌تر افزایش فشار بر ایران فراهم کنند.

روزنامه‌نگار راست‌گرا و نزدیک به صهیونیست‌ها، «دانیل سانتورو»، که مهمان شبکه رادیویی «میتره» آرژانتین بود، فایل‌های صوتی را که به گفته خودش دستمایه کتابش درباره قتل «آلبرتو نیسمان» (دادستان پرونده آمیا) بود، در اختیار این شبکه گذاشت.


به واسطه اهمیت این مکالمات، بخش‌های مهم آن، آن گونه که در رسانه‌های صهیونیستی برجسته شده است، از پی می‌آید. این مکالمات بین هکتور تیمرمان (وزیر خارجه پیشین که خود یهودی است)، گی یرمو بورگر (رییس مرکز آمیا)، و حوزه اسکالیتر (معاون آمیا) در سال 2012 انجام گرفته است.


بورگر: ما ایران را یک طرف معتبر (برای مذاکره) نمی‌دانیم.

تیمرمان: و از من می‌خواهید که با کی مذاکره کنم، با سوئیس؟

بورگر: من فقط می‌گویم ایران دروغگوست، اعتباری ندارد، هولوکاست را رد می کند.



تیمرمان: ولی کس دیگری برای مذاکره نیست {...} خب، بهم بگو با کی باید مذاکره کنم؟

بورگر: کاش بتونی با یک طرف....

 تیمرمان: اگر کس دیگری بود، پس (معنی‌اش این است که) آن‌ها بمب را کار نگذاشته بودند. پس دوباره برمی‌گردیم سر خط. کس دیگری را برای مذاکره سراغ داری؟

اسکالیتر: ما نمی‌گوییم با کی باید مذاکره کنی.

تیمرمان: نه، شما می‌گویید که با کی نمی توانم مذاکره کنم.

اسکالیتر: درسته.


....

بورگر می‌گوید که دادستان ویژه آمیا، آلبرتو نیسمان، تحقیقات مهم و جدی انجام داده که نشان می‌دهد بمب گذاری کار ایران بود.

تیمرمان: خب؟

بورگر: خب اگر این تحقیقات منجر به اجرای عدالت شود، من به آن اعتماد می‌کنم.


تیمرمان: خب انتظار دارید چطوری آن‌ها (مقامات ایرانی) را بیارم این جا؟ شما اصلا نمی‌دانید روش کار چطوریست.

رسانه‌های طرفدار دولت در آرزانتین و رسانه‌های اسراییلی این‌گونه تبلیغ می‌کنند که تیمرمان در این مکالمات، از مقصر بودن ایران در پرونده آمیا خبر می‌دهد. از سوی دیگر، همان طور که گفته شد، «مائوریسیو ماکری»، رییس جمهور جدید آرژانتین (که با اختلاف حدود 3 درصد از رقیبش انتخاب شد)، چند روز بعد از انتخابش، تفاهم‌نامه سال 2013 میان دولت کریستینا فرناندز دِکرشنر و جمهوری اسلامی ایران را خلاف قانون اساسی خواند.

 متعاقب آن، وکلای وزارت دادگستری این کشور، روز دوشنبه  با حضور در دادگاه عالی آرژانتین، تقاضای استیناف دولت قبل (که به رای دادگاه درباره مغایرت تفاهمنامه با ایران با قانون اساسی اعتراض کرد) را پس گرفتند که معنای آن ابطال رسمی آن تفاهم‌نامه است. گفتنی است که این نخستین اقدام وزیر دادگستری جدید، «جرمان گاوارانو»، یک روز بعد از شروع به کار رسمی بود.


خوشحال‌ترین طرف این ماجرا، اسراییلی‌ها و در رأس‌شان بنیامین نتانیاهو بود که روز یکشنبه، قبل از اقدام وکلای وزارت دادگستری آرژانتین، در جلسه کابینه اسراییل از این اقدام تمجید کرد:

«این یک تغییرجهت خوشایند است و امیدوارم که در سال‌های آینده شاهد ارتقاء چشمگیر روابط اسراییل با آرژانتین، و همین طور سایر کشورهای آمریکای جنوبی باشیم.»


آمیا: سال‌ها اتهام‌زنی و دریغ از ارایه یک مدرک

در 18 جولای 1994، بر اثر انفجار یک خودروی بمب‌گذاری‌شده در کنار ساختمان «انجمن روابط دوجانبه آرژانتین و اسراییل» (آمیا) در بوئونس آیرس، 85 نفر از یهودیان کشته و ده ها نفر زخمی شدند.
 
آرژانتین با حدود 200.000 یهودی، ششمین جمعیت یهودی بیرون از سرزمین‌های اشغالی را دارد. بلافاصله بعد از این انفجار، رسانه‌های صهیونیست یا طرفدار صهیونیست‌ها، انگشت اتهام را به سوی ایران نشانه رفتند. بلافاصله تیمی از موساد و ارتش اسراییل برای بررسی محل انفجار راهی بوئنوس آیرس شدند. آن‌ها این فرضیه را مطرح کردند که جمهوری اسلامی آمر و حزب‌الله لبنان عامل انجام این عملیات بودند. قاضی فدرال وقت آرژانتین، خوان حوزه گالیانو، که روابط او با اسراییل بعدتر آشکار شد، همه تلاش خود را انجام داد که پای ایران را به میان بکشد.

گزارش ویژه «مشرق» پیش‌تر به بررسی این واقعه در گزارش «سرویس اطلاعاتی آرژانتین؛ روسیاهِ پرونده آمیا» پرداخته است و مشخص گردید که رد پای رژیم صهیونیستی به عنوان عامل اصلی این اقدام تروریستی دیده می‌شود.

 
مهم‌ترین شاهد گالیانو، فردی به نام «ابوالقاسم مصباحی» (معروف به شاهد سی) بود که ادعا می‌کرد عضو سازمان اطلاعات ایران بوده است. بر مبنای اظهارات این فرد، گالیانو حکم دستگیری 12 مقام ایرانی و عماد مغنیه (شهید بزرگوار حاج رضوان) را صادر کرد. یکی از این ایرانی‌ها، هادی سلیمانپور، سفیر ایران در زمان انفجار، در آرژانتین بود که در آگوست 2003 به درخواست مقامات آرژانتینی در بریتانیا دستگیر شد. سلیمانپور، مدتی بعد، به دلیل نبود مدرکی علیه او آزاد شد.
 
در جریان تحقیقات معلوم شد که «ابوالقاسم مصباحی»، به عنوان محور اتهامات گالیانو علیه ایران، اصولا نه نیروی اطلاعاتی ایران، که عضوی از سازمان مجاهدین خلق (گروهک تروریستی منافقین) بود و این چنین پایه اتهامات ضد ایرانی قاضی فدرال فرو ریخت.


 در سال 2003، گالیانو حکم دستگیری فردی به نام «کارلوس تلدین» را صادر کرد که ادعا می‌شد مامور پلیس استان بوئنوس آیرس  است و وانت به کار گرفته شده در انفجار را در اختیار رایزن فرهنگی وقت ایران در آرژانتین، «محسن ربانی» قرار داده است.
 

اما خیلی زود ویدیویی از قاضی گالیانو منتشر شد که او را در حال دادن رشوه 400.000 دلاری به تلدین برای ادای شهادت علیه ایران نشان می‌داد. قاضی گالیانو، با فضاحت تمام از این پرونده کنار گذاشته شد و بعد از استیضاح در سال 2005 کلا از منصب قضا کنار رفت.


در سپتامبر 2004، همه پلیس‌های آرژانتینی که به جرم همکاری با ایران در انفجار آمیا دستگیر شده بودند، از این اتهامات تبرئه و آزاد شدند.

در اکتبر 2006، «آلبرتو نیسمان» و مارسلو مارتینز، دادستان‌های آرژانتین، در کیفرخواستی جمهوری اسلامی ایران را به برنامه‌ریزی انفجار و حزب الله لبنان را به اجرای این برنامه متهم کردند. در این کیفرخواست ادعا شد که ایران به دلیل «تعلیق انتقال فناوری هسته‌ای از آرژانتین به ایران» به این کشور حمله کرده است!

در مارچ 2007، ماریو کافیِرو و لوئیز دلیا، دو مقام سابق حکومت آرژانتین، با ارایه اسنادی، وابستگی ابوالقاسم مصباحی و دو شاهد دیگر ایرانی پرونده را به سازمان منافقین اثبات کردند و در نتیجه صحت و اعتبار شهادت آن‌ها علیه جمهوری اسلامی را زیر سوال بردند.

در نوامبر 2007، اینترپل بنا به درخواست آرژانتین، نام 5 مقام وقت جمهوری اسلامی، به علاوه حاج رضوان، را در فهرست قرمز افراد تحت تعقیب خود قرار داد: علی اکبر ولایتی (وزیر خارجه وقت)، علی فلاحیان (وزیر اطلاعات)، محسن رضایی (فرمانده سپاه)، محسن ربانی (رایزن فرهنگی سفارت ایران در آرژانیتن) و احمدرضا اصغری (دبیر سوم سفارت).

در 25 ژانویه 2013، به پیشنهاد رییس جمهور وقت، کریستینا فرناندز دِکرشنر، تفاهمنامه تشکیل کمیته حقیقت‌یاب مشترک میان دولت آرژانتین و دولت ایران به امضاء رسید که در 28 فوریه توسط مجلس نمایندگان آرژانتین هم تصویب شد. سران جامعه یهودی آرژانتین تهدید کردند که علیه این مصوبه در دادگاه عالی آرژانتین اقامه دعوی می کنند.


در ژانویه 2014، «اسحاق آویران»، سفیر رژیم صهیونیستی در آرژانتین در زمان انفجار، در مصاحبه‌ای گفت که بیشتر عاملین این عملیات توسط موساد ترور شده‌اند و خود اسراییل به شیوه خود ماجرا را پیگیری می‌کند! این اظهارات جنجال فراوانی در آرژانتین به پا کرد و وزیر خارجه این کشور، هکتور تیمرمانف اسراییل را به جلوگیری از روند جمع آوری اطلاعات درباره پرونده متهم کرد. در نهایت مقامات رژیم صهیونیستی این گفته‌ها را تکذیب کردند.

در سال 2014، در گزارشی که در مجله «نیشن - The Nation» آمریکا منتشر شد، نویسنده گزارش از قول « جیمز چیک»، سفیر آمریکا در آرژانتین در زمان انفجار آمیا، نوشت که مقامات آمریکایی هیچ مدرک واقعی درباره نقش ایران در ماجرا در دست ندارند.


مائوریسیو ماکری؛ آغوش باز برای اسراییل

مائوریسیو ماکری، بازرگان 57 ساله، از پدری ایتالیایی، مهندس عمران و شهردار سابق شهر خودگردان بوئنوس آیرس، در انتخابات اکتبر گذشته توانست رقیب خود، «دانیل سیولی»، را با 51 درصد در برابر 48 درصد شکست دهد و به ریاست جمهوری برسد.


او که  از یکی از ثروتمندترین خانواده‌های آرژانتین است، اول بار به واسطه مدیریت موفق خود بر باشگاه فوتبال «بوکا جونیورز» (2008-1996) شهرت عمومی یافت. او که تا پیش از این در سمت شهردار بوئنوس آیرس فعالیت می‌کرد، موسس و رهبر یک حزب دست راستی طرفدار آمریکا هم هست و بیشتر به عنوان  یک چهره اقتصادی شناخته می‌شود تا یک چهره سیاسی. او حامی اصلاحات اقتصادی عمده و ضربتی در آرژانتین (از جمله خصوصی‌سازی گسترده، آزادسازی قیمت ارز، کم‌کردن بودجه رفاهی دولت و ...) و یک مدافع سرسخت اقتصاد نولیبرال است.

ماکری در دوران تبلیغات انتخاباتی قول داده بود که روابط کشورش را با کشورهایی چون آمریکا، برزیل و شیلی به طرز چشمگیری ارتقاء دهد و روابط گرم این کشور با ونزوئلا در زمان کریستینا فرناندز را مورد بازنگری قرار دهد. حتی مشاور سیاست خارجی او به رسانه‌ها گفته، که ماکری قصد دارد اختلافات آرژانتین با بریتانیا بر سر جزایر مالویناس (فالکلند) را تعدیل کند و در عوض بر همکاری‌های فرهنگی و محیط زیستی دو کشور بیافزاید.

ماکری دو روز بعد از انتخابش به ریاست جمهوری، در مکالمه تلفنی با نتانیاهو، گفت که روابط این دو دولت به سمت بهتر شدن خواهد رفت. نتانیاهو که برای تبریک انتخاب او به عنوان رییس جمهور با او تماس گرفته بود، از چشم‌انداز توسعه روابط ابراز خرسندی کرد. گفتنی است که ماکری، سال گذشته، در حاشیه شرکت در کنفرانس شهرداران در اورشلیم، با نخست وزیر رژیم صهیونیستی دیدار کرده بود. در آن دیدار ماکری به نتانیاهو گفت که مشتاق برقراری «روابط راهبردی» با اسراییل است.

حداقل دو چهره سرشناس یهودی صهیونیست در کابینه مائوریسیو ماکری حضور دارند. اولی، یک حاخام یهودی به نام «سرجیو برگمان»، وزیر محیط زیست کابینه و از نزدیک ترین مشاوران ماکری است.

او تحصیلات تکمیلی خود را در سرزمین‌های اشغالی گذراند و در همان جا جامه حاخامی به تن کرد. برگمان، از فعال‌ترین چهره‌های طرفدار اسراییل در آرژانتین، یک صهیونیست افراطی و مخالف سرسخت تفاهم‌نامه همکاری آرژانتین و ایران در پرونده آمیاست. او گروهی به نام «خاطره فعال» تشکیل داده که به مدت ده سال هر دوشنبه به یادبود انفجار آمیا تظاهرات می‌کنند و خواستار محاکمه ایران به اتهام دست داشتن در این ماجرا هستند. برگمان که از چهره‌های کلیدی حزب «آر پی پی»، حزب آقای ماکری است، به شدت و صراحت از هکتور تیمرمان، وزیر خارجه یهودی دولت خانم فرناندز دکرشنر انتقاد می‌کرد و جرم او را در امضای تفاهمنامه با ایران، به دلیل یهودی بودن، مضاعف می‌دانست. او که مرتب به سرزمین‌های اشغالی سفر می‌کند، در مصاحبه سال 2013 خود با روزنامه «هاآرتز» گفت:

«متاسفانه آرژانتین اکنون شریک ونزوئلا و ایران است....وقتی ما انتخابات را ببریم، درباره این مسایل انقلابی به پا خواهیم کرد. وقتی زمانش برسد، جامعه یهودی باید یک محاکمه اخلاقی روی وزیر خارجه فعلی، هکتور تیمرمان، انجام دهد که علی رغم یهودی بودن، تفاهم‌نامه را با ایران امضاء و به خاطره و شأن قربانیان تروریزم خیانت کرده است!»

همچنین، او درباره ارتباطش با اسراییل گفت:

«تعهد من به اسراییل، حفظ جایگاه کانونی آن در خاطره، حال و آینده جامعه یهودی آرژانتین است، از طریق یک دیالوگ خلاقانه و منظم با جامعه یهودی در سرتاسر دنیا.»

گفتنی است که برگمان از مدافعان سرسخت یهودیان افراطی در رژیم صهیونیستی است و از این که محافظه‌کاران هنوز در این رژیم جایگاه درخور خود را ندارند، ناراضی است.

دیگر چهره صهیونیست دولت ماکری، معاون وزیر در حقوق بشر، «کلودیو آوروجی» است. او مدیر سابق «سازمان سیاسی فراگیر یهودیان آرژانتین» (دایا) بود. در سال‌های اخیر، آوروجی همین سمت معاون وزیر در حقوق بشر را در حکومت خودگردان بوئنوس آیرس تحت شهرداری ماکری بر عهده داشت. آوروجی چندین سال رییس موزه هولوکاست در آرژانتین هم بود و به طرفداری متعصبانه از سیاست‌های اسراییل معروف است. آوروجی در مصاحبه‌ای بعد از انتخاب ماکری به ریاست جمهوری گفت که رییس جمهور جدید به اسراییل به چشم دولت پیشرو در زمینه فناوری و امنیت می‌نگرد و قصد دارد که یک تحول بنیادین در سیاست آرژانتین در قبال ایران ایجاد کند.


مائوریسیو ماکری که در جوانی مدیریت مجموعه تجاری عظیم پدرش، موسوم به «سوکما» را بر عهده داشت، به داشتن روابط عمیق با دیکتاتوری نظامی آرژانتین (1983-1976) متهم است. مجموعه تجاری خانوادگی ماکری، یکی از مهم‌ترین حامیان مالی خونتای نظامی حاکم بر آرژانتین در آن سال‌ها بود که با کودتا روی کار آمدند، و از این حمایت هم به شدت بهره‌مند شد. به طوری که مجموعه «سوکما» در آستانه کودتا تنها از هفت شرکت تشکیل شده بود، در پایان دیکتاتوری نظامی به 46 شرکت رسید. خونتای نظامی آرژانتین که با توطئه و برنامه‌ریزی «سیا» در دهه 1970 در این کشور کودتا کرد، در راستای منافع ایلات متحده در دوران جنگ سرد و مقابله با جنبش‌های عدالت خواهانه چپ، هزاران تن از مخالفان سیاسی خود را ربود و از بین برد. آمار این ناپدید شده‌ها در دوره 7 ساله حکومت نظامیان راست‌گرا را تا 30 هزار نفر هم تخمین زده‌اند. وقتی در سپتامبر گذشته، پارلمان آرژانتین تصمیم گرفت که به مصونیت قانونی حامیان  دیکتاتوری پایان دهد، و یک تحقیقات جامع درباره افراد و شرکت‌های حامی دیکتاتوری را آغاز کند، حزب آقای ماکری مخالفت شدید نشان داد. در نهایت اما این طرح با 149 رای در برایر 14 رای، به تصویب رسید.

از سوی دیگر، تحلیل‌گران منطقه آمریکای لاتین، پیروزی ماکری در انتخابات را یک پیروزی چشمگیر برای جنبش نئولیبرالیزم در آمریکای جنوبی دانسته‌اند. اتاق فکر پشت حزب «آر پی پی» ماکری، اندیشکده «بنیاد تفکر» است که ارتباط تنگاتنگی با اندیشکده های نولیبرال متنفذی چون «بنیاد اطلس» دارد.

 مستند "طرد شده" (Los Abandonados) هم سال جاری توسط نزدیکان ماکری و لابی‌ اسرائیل در آرژانتین ساخته شده است. این مستند شامل روایتی در مورد بمب‌گذاری آمیا، اتهامات نیسمان علیه ایران در سال 2006، و نهایتا مرگ ناگهانی نیسمان به وسیله گلوله‌ای که در سرش خالی شد، است. داستان متشکل از فیلم‌های آرشیوی و بازآفرینی دراماتیک و مصاحبه با سیاست‌مداران، روزنامه‌نگاران، و کارشناسان اپوزیسیون دولت آرژانتین است.  (گزارش مشرق از مستند طرد شده)

منابع: