به گزارش مشرق، آیت الله نجم الدین مروجی طبسی، مدرس مرکز تخصصی مهدویت در برنامه "نشان صبح" به بررسی توقیت و تعیین وقت برای ظهور امام عصر(ع) می پردازد.
روایات متعددی داریم در اشاره به نهی از توقیت در امر ظهور. به طوری که بعضی از علما در متن های خود از کلمه حرمت استفاده کردند. اگر کسی به متون این روایات مراجعه کند، به همین مساله می رسد.
در کتاب کافی روایتی از امام باقر(ع) آمده که راوی ابوحمزه ثمالی است. روایت از نظر سند اشکالی ندارد و مرحوم مجلسی که نقاد است، در اسناد و به راحتی سند را نمی پذیرد. این را پذیرفته و گفته صحیح است.
ابوحمزه می فرماید از امام باقر(ع) شنیدم خداوند عزوجل برای این امر وقتی تعیین کرده که آن هم در سال هفتاد هنگامی که امام حسین(ع) به شهادت رسیدند. ولی خداوند بر اهل زمین غضب کردند و این تعیین وقت را تا سال 140 به تاخیر انداختند و ما این را به شما گفتیم و شما رفتید و منتشر کردید. در حالی که ما به شما گفتیم تا رازی باشد ولی شما پرده را کنار زدید. بعد از این جریان خداوند وقتی را تعیین نکرد.
این روایت قبل از اینکه مفادش عدم توقیت باشد، یک مفاد دیگری دارد، مبنی بر اینکه امر ظهور دو بار توقیت شده و ائمه می دانستند و به بعضی از شیعه هم گفته بودند، چون آنها این را پخش کردند، بدا حاصل شد.
این روایت باید حل شود، یعنی واقعا امام زمان(ع) سال 70 ظهور می کردند، در حالی که نه امام زمان(ع) بلکه جد امام هادی(ع) و اجداد امام زمان(ع) هنوز به دنیا نیامده بودند. اینکه باید بدانیم مراد ظهور امام زمان(ع) است یا فرج است یا باز عبارت دیگری دارد.
مرحوم مجلسی در پاورقی کتاب خود نظیر این روایت را از غیبت شیخ طوسی و کمال الدین نقل می کند. با کمی اختلاف که توضیح می دهد و می فرماید: ابوحمزه می گوید به امام باقر(ع) عرض کردم امام علی(ع) می فرمودند که گرفتاری های شیعه تا سال 70 است. بعد از سال 70 که سختی است، گشایش می شود ولی 70 سال هم گذشت ولی موقعیت بدتر شد.
در کتاب کافی بخشی از روایت می آید. اما ظاهرا مقدمه ای دارد. این مقدمه را شیخ صدوق نقل می کند، خلاصه اینکه ابوحمزه به امام عرض می کند که امام علی(ع) وقوع فرج در سختی ها را عرض می کنند ولی حل نشد. از اینجا به بعد همه چیز در کتاب ها مشترک است.
مرحوم مجلسی توضیح می دهد: آن امر اشاره به ظهور حق و غلبه حق بر باطل به دست مبارک امامی از ائمه است نه اینکه مقصود از آن ظهور امام عصر(ع) باشد و این نمی تواند باشد. ولی باید دید سال هفتاد از هجری است یا بعثت؟ یا اینکه از غیبت امام عصر(ع).
علامه مجلسی احتمال اول را اظهر می داند، بعد می فرماید: بدا اظهار است، شیخ طوسی بیان می کند بدا در علم خودش دو چیز است. یک فرج است با شرط و یک فرج است بدون شرط و اگر فرج محقق شد، در این تاریخ است. به طور مثال کسی قرار است در تاریخی بمیرد اما اگر صدقه دهد، دیرتر می میرد.
این تاخیر از امور بدا است نه اینکه علم خدا ناقص است. یک مطلبی بود با این شرط چون محقق نشد می رود تا تاریخ دیگر، بعضی می گویند اظهر بعثت است نه هجرت. می گویند قیام امام حسین(ع) در تاریخ تقریبا 70 بوده، از سال 60 شروع شد، از مرگ معاویه در ماه رجب که در آخرای 60 بود، علامه مجلسی می فرماید: این فرد تایید آورده که مراد 70 هجرت است.
یکی هم ظهور امر را حرکت آقا امام رضا(ع) به خراسان در تاریخ 140 می داند که علامه مجلسی می فرماید: این حساب درستی نیست و آن را تایید نمی کنیم. چون شهادت امام حسین(ع) سال 61 بود و خروج امام رضا(ع)سال 200 بود نه 140.
در مورد 70 سال بعد از بعثت هم لااقل ما اطلاع داریم، دو سال قبل از مرگ معاویه، امام در منا تجمع راه انداختند، جمعیتی بالغ بر یک هزار نفر آمدند و امام سخنرانی کردند.
شاهد دوم اینکه اهل کوفه با امام حسین(ع) در دوران معاویه نامه نگاری داشتند و شاهد سوم رفتن مختار به بصره در ایام معاویه و تبلیغ امام حسین(ع) و در آخر می گوید در دوران معاویه مختار به بصره می رفت و از امام حسین(ع) تبلیغ می کرد و حکومت او را دستگیر کرد و به طائف تبعید کرد.
از این شواهد استفاده می کنیم که حرکت امام حسین(ع) از قبل شروع شده، پس این 70 مشخص شد که مراد قیام امام حسین(ع) است.
همچنین در سال 135 بعثت نیز زید بن الحسین خروج کرد. شعارش این بود که ما دنبال رضایت اهل بیت(ع) هستیم و اگر زید پیروز می شد، زمام امور و پرچم را دست اهل بیت(ع) می داد.
منبع: شبستان