به گزارش گروه دفاع و امنیت مشرق، رادارهای دریایی به عنوان وسائل ناوبری، تعیین موقعیت شناورها نسبت به خطوط ساحلی و نیز رؤیت کشتی های دیگر به کار گرفته می شوند. در این رادارها امواج با استفاده از خاصیت های فیزیکی خاصی به جای طی مسیر مستقیم، روی سطح منتشر شده و در واقع مسیر انحنای سطح را می پیمایند. به همین دلیل امکان استفاده از آنها در مسافت های خارج از خط دید وجود دارد.

رادارهای پیشرفته امروزی می توانند سرعت اهداف کشف شده را نسبت به محیط پس زمینه محاسبه کرده و با استفاده از روش های پیشرفته پردازش، عملکرد تشخیصی خود را از جریان پیوسته اطلاعات دریافتی از محیط پیرامون ارتقاء دهند. واحد پردازش آنها با تحلیل سیگنال ها اقدام به کشف، ردیابی و نمایش اهداف تحت کنترل کاربر نموده و اطلاعات قابل استفاده برای کاربری های مختلف را به صورت بی‌درنگ (Real Time) تولید می کند.

بسیاری از رادارهای مطرح دریایی در باندهای فرکانسی S و X کار می کنند. بیشتر رادارهایی که با فرکانس های پائین تر از S کار می کنند در زمینه مراقبت هوایی مورد استفاده قرار می گیرند اما فرکانس های بالاتر برای جمع آوری اطلاعات از هدف مانند موقعیت یابی و ردگیری دقیق به کار می روند. باند S دارای مشخصاتی همچون تفکیک زاویه خوب توسط یک آنتن با ابعاد مناسب بوده و برای کشف هدف های موجود در فاصله متوسط و ردگیری هدف یعنی زمانی که رادار باید هر دو کار را باهم انجام دهد مناسب است.

باند فرکانس X، باند شناخته شده ای برای رادارهای کنترل آتش سلاح ها نظامی و برخی کاربردهای غیرنظامی از جمله هواشناسی و ناوبری است. در این باند فرکانسی رادارها دارای آنتن هایی با اندازه کوچک بوده و برای کاربردهایی که در آنها وزن سبک و جابجایی مورد نظر است نیز مناسب هستند.

استفاده از این 2 باند فرکانسی در کاربردهای دریایی به طور همزمان در یک شناور سبب کاهش احتمال بروز خطای تشخیصی در اثر افزایش ها و کاهش های ناخواسته برد می شود که در برخی شرایط خصوصاً بارش باران، آب و هوای نامساعد، تغییرات چگالی هوا و میزان شوری آب برای آنها پدید می آید. بنا بر این عملاً این دو باند فرکانسی با همپوشانی عملکردی، قابلیت اطمینان بالایی از کسب اطلاعات از محیط اطراف را در تمام شرایط فراهم می آورند.

تاکنون چند گونه رادار دریایی در ایران و توسط متخصصان دفاعی نیروهای مسلح به تولید رسیده است که مجموعه رادارهای دریایی افق را تشکیل می دهند. این رادارها به منظور پایش محیط دریا به عنوان رادارهای کشتی پایه و ساحلی توسعه یافته اند. این رادارها توانایی شبکه شدن با سایر سامانه‌های راداری و پدافندی و اتصال به سامانه‌های کمک ناوبری از جمله Speed Log و GPS را داشته و توانایی ردگیری 100 هدف دریایی از جمله ویژگی‌های مهم آنها است.
 


این رادارها با رویکردهای جدید طراحی برای افزایش قابلیت های عملکردی و سهولت کاربری توسط انسان ساخته شده اند و از روش های دیجیتالی نرم افزار-پایه برای پردازش سیگنال ها استفاده نموده و در عین حال قابلیت شبکه شدن با سایر سامانه ها را نیز به خوبی دارند.

یکی از نمونه‌های رادار افق در باند X کار می‌کند که برخی از مشخصات عملکردی آن شامل توان ارسالی 25 کیلووات، سرعت چرخش آنتن 24 یا 42 دور در دقیقه به صورت 360 درجه و برد اسمی 96 مایل دریایی معادل 177.6 کیلومتر است. نمونه باند S رادار افق نیز با همین مشخصات دارای توان خروجی 30 کیلووات و سرعت چرخش 26 یا 45 دور بر دقیقه است. دقت تشخیص این رادارها در برد، معادل 1% اعلام گردیده که در بیشینه برد اسمی آنها در حدود 1.7 کیلومتر خواهد شد.
 
این رادارها همچنین به الگوریتم های جدید پردازش سیگنال به منظور بهبود نسبت سیگنال به نویز و کاهش نرخ هشدار غلط مجهز بوده و با استفاده از روش های پیشرفته با کنترل این نرخ هشدار، از اشباع سامانه جلوگیری می کنند.

رادارهای مراقبت ساحلی باند X و S ایرانی توانایی ردگیری اهداف در تمام برد آشکارسازی خود را داشته و می توانند اهداف را بر اساس هویت داده شده از سوی کاربر به آنها شامل اهداف خودی، دشمن و ناشناس، شماره گذاری خودکار، دسته بندی و فیلتر کرده و Guard Zone منطقه ویژه اختصاصی برای هر هدف دلخواه با محدودیت در ورود و خروج آنها تعریف کنند.


این رادارها همچنین می توانند اهداف را بر روی نقشه جغرافیایی منطقه نمایش داده، پارامترهای کشف شده از اهداف را به سامانه های دیگر به صورت خودکار و انتخابی ارسال کرده ، موقعیت آتی هر هدف برای هر زمان دلخواه را پیش بینی و سابقه موجود از هر هدف منتخب را ذخیره کرده و بعداً نمایش دهند.

به گزارش مشرق، بر اساس تصاویری که در هفدهمین نمایشگاه صنایع دریایی ایران در جزیره کیش به نمایش عمومی در امده بود، رسما اعلام شده است که "رادار افق" بر روی برخی شناورهای کشورمان نصب شده است. همچنین در همین تصاویر مشخص است که راداری به نام افق 2 نیز طراحی و ساخته شده است که نشانگر ایجاد یک زنجیره و خانواده از این نوع رادارها در نیروهای مسلح کشورمان است.


با توجه به اینکه این رادارهای دریایی قابلیت نصب روی انواع شناورها را دارند، توانایی قابل توجه آنها در کشف تعداد بالای اهداف، قابلیت‌های شناورهای رزمی کشورمان را در اطلاع از موقعیت اطراف بسیار افزایش خواهند داد. در واقع علاوه بر نصب رادارهای دریایی بر روی تولیدات جدید دفاعی کشورمان، این رادارها بر روی انواع شناورهای بازسازی و بهسازی شده نیز نصب می شوند. از سوی دیگر با توجه به اینکه یکی از سامانه های استفاده کننده از این رادارها، سکوی های پرتاب ساحلی موشک های ضد کشتی است، هماهنگی و شبکه شدن این رادارها روی شناورها و سکوهای پرتاب موشک، می تواند در اصابت هرچه سریعتر و دقیق تر موشک ها به اهداف، نقش ویژه ای ایفا کند.