به گزارش مشرق، سیدکمال سید علی در مورد برنامه بانک مرکزی برای تک نرخی شدن ارز تا 6ماه آینده، اظهار داشت: برای یکسان سازی نرخ ارز روند اجرایی و سرفصل‌هایی مهم است، که باید در دو بخش خارجی و داخلی انجام شود، در بخش خارجی باید منابع کشور آزاد شده و نقل و انتقالات انجام و روابط کارگزاری برقرار گردد.
روابط کارگزاری با بانک‌های خارجی هنوز برقرار نشده است
وی افزود: روابط کارگزاری با بانک‌های خارجی هنوز برقرار نشده، البته مکاتبات در حال انجام است و باید شرایط مورد قبول طرف خارجی برای پذیرش روابط کارگزاری رعایت شود که بعضی از بانک‌ها در حال انجام آن هستند و این موارد اقدامات بیرونی است.
مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات ایران گفت: بعد از لغو و رفع مشکلات تحریم، که سر جای خود باید برطرف شود، باید به مسائل داخلی بپردازیم که اهمیت زیادی دارد، زیرا نرخ ارز به عنوان یک مولفه تاثیرگذار در واردات، صادرات، تراز پرداخت، اهدافی که در ارتباط با کنترل تورم وجود دارد و بحث خروج از رکود برای واردات ماشین آلات و... نقش داشته و مطرح است.
سیدعلی با بیان اینکه باید در تعیین نرخ ارز در چارچوب مدیرت واردات و اقتصاد مقاومتی توجه شود، ادامه داد: تعرفه‌های واردات در تعیین نرخ ارز رابطه معکوس و خاصی دارد. وقتی تعرفه افزایش یابد نرخ ارز در واردات مهم نیست، ولی زمانی که تعرفه‌ها خیلی پایین است، نرخ ارز به دلیل تعرفه پایین تاثیری زیادی در واردات دارد.
معاون اسبق بانک مرکزی با تاکید بر اینکه برای تک نرخی کردن ارز باید اهدافی داشته باشیم، بیان کرد: مسائلی داخلی در این موضوع نقش دارد مثلا اینکه نظام بانکی کشور چه قدر آماده این اقدام است، زیرا حدود 4 سال ارز دو نرخی بود و باعث شد برخی بانک‌ها در زمان‌های مختلف نگران ارز باشند و این نگرانی منجر به تقاضای غیرواقعی شده است.
بانک مرکزی باید پشتوانه خوبی برای دفاع از نرخی که اعلام می‌کند، داشته باشد
وی تصریح کرد: زمانی که ارز را در اتاق مبادلات 700 تومان ارزان‌تر می‌توان خرید، بنابراین تقاضاهای غیرواقعی هم روی میز است، زیرا رانتی در این موضوع وجود دارد. اگر در آینده یکسان سازی نرخ ارز صورت بگیرد، به نفع کشور و اقتصاد و باعث جلوگیری از توزیع رانت است ولی باید زمینه آن فراهم شود که جزو اصول است.
سیدعلی با اشاره به اینکه برای تک نرخی کردن ارز در بخش خارجی باید روابط کارگزاری ایجاد شود، گفت: در داخل کشور هم باید اقداماتی مانند تجهیز نظام بانکی از نظر آموزشی و برنامه‌ریزی حسابداری برای ارز تک نرخی ارز شکل بگیرد.
مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات ایران خاطرنشان کرد: نرخی که می خواهد تعیین شود، باید نرخی باشد که بازار آن را بپذیرد و بانک مرکزی هم بتواند از آن دفاع کند که دوباره اتفاقات سال‌های 72 و 73 رخ ندهد.
وی تاکید کرد: نرخی که می‌خواهد مدنظر بگیرد، باید بتوان با آن واردات، صادرات، کنترل قاچاق و همچنین سرمایه گذاری جدید انجام شود و از سفته بازی و خروج سرمایه جلوگیری کند، البته تحقق این اهداف، هماهنگی وزرات صنعت، معدن و تجارت با بانک مرکزی را می‌طلبد.
معاون اسبق بانک مرکزی در ادامه گفت: مسئله‌ای که از همه موارد مهم‌تر است اینکه نرخ تعیین شده، نرخی باشد که ثبات و اطمینان را به جامعه اقتصاد کشور بدهد، مثلاً مردم بتوانند حساب‌های ارزی در بانک‌ها باز و ارز خود را سپرده کرده و سود بگیرند و نظام بانکی باید این اطمینان را ایجاد کند.
سیدعلی با بیان این که مردم باید بتوانند ارز خود را به داخل کشور آورده و اگر در بانک گذاشتند، هر زمان خواستند بتوانند آن را بگیرند، خاطرنشان کرد: بانک مرکزی باید پشتوانه خوبی برای دفاع از نرخی که اعلام می‌کند، داشته باشد.
* نرخ ارز یکسان شده باید به نرخ فعلی بازار نزدیک باشد
مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات ایران ادامه داد: به هر حال حساب سرمایه باز خواهد شد و نظام بانکی باید بتواند همه تقاضاها را جواب دهد. خوشبختانه با توجه به شرایط فعلی و کاهشی که نرخ ارز داشت، اگر رونق بورس شکل بگیرد، حمله به ارز نخواهد شد و سفته بازی در ارز نخواهیم داشت.
وی مورد این سوال که آیا شرایط برای تک نرخی شدن ارز محیا است؟ پاسخ داد: مدت 6 ماه، زمان معقولی برای یکسان سازی نرخ ارز است ولی بانک مرکزی باید خود را تجهیز و با نظام بانکی جلسات آموزشی برگزار کند؛ همچنین برای یکسان سازی قیمت برنامه‌ریزی کرده و آیین‌نامه‌های مربوط به اتاق بین‌الملل بانک‌ها که می‌خواهند در بازار بین بانکی از بانک مرکزی ارز خریداری کنند، تصویب و ابلاغ کند.
سیدعلی درباره اینکه از دو نرخ ارزی که الان داریم، کدام نرخ باید به عنوان مرجع تعیین شود، اظهار داشت: باید نرخ بازار (اکنون در حدود 3600 تومان است) ملاک یکسان سازی باشد و نمی‌توان نرخی غیر از بازار تعیین شود. بانک مرکزی باید نرخ را در این کانال مدیریت کند.
سیدعلی در مورد اینکه بانک مرکزی منابع لازم را برای مدیریت بازار ارز ندارد، گفت: توانستیم حدود 9سال قیمت ارز را تک نرخی مدیریت کنیم. در سال 81 که یکسان سازی نرخ ارز انجام شد، کل درآمد ارزی کشور 22 میلیارد دلار بود و امروز فقط بیش از 40میلیارد دلار ارز حاصل از صادرات غیر نفتی به دست می‌آید در حالی که واردات به 50میلیارد دلار نرسیده، هر چند قاچاق هم وجود دارد، ولی منابع برای یکسان سازی نرخ ارز فراهم است.
* سیاست‌های بانک مرکزی هنوز برای تک نرخی شدن ارز اعلام نشده
مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات ایران در پاسخ به این سوال که سیاست‌های‌های بانک مرکزی برای تک نرخ شدن را چگونه ارزیابی می‌کنید؟، بیان کرد: ابتدا سیاست‌های بانک مرکزی باید تعیین و مشخص شود و هنوز این برنامه اعلام نشده است.
معاون اسبق بانک مرکزی ادامه داد: بانک مرکزی از زمانی که می خواهد یکسان سازی نرخ ارز را انجام دهد، باید از تمام ابزارها مثل حساب‌های ارزی، مقررات واردات کالا و فایناس‌ها استفاده کند، البته در آینده به جای خروج، ورود ارز به کشور هم داریم، زیرا در خارج به سپرده های ارزی یک درصد هم سود نمی‌دهند ولی در داخل نزدیک 20درصد سود پرداخت می‌شود و ممکن است نرخ آن، از قیمتی که تعیین شده، پایین‌تر بیاید.
هنوز اعتبارات اسنادی باز نشده است
وی در خصوص اینکه چرا با لغو تحریم‌ها هنوز در مبادلات بانکی با بانک‌های خارجی دچار مشکل هستیم، پاسخ داد: باید روابط کارگزاری برقرار شود و زمانی که سوئیفت برقرار شد، باید طرف غربی بپذیرد که اعتبار اسنادی باز شود، اما هنوز اعتبارات اسنادی کشور باز نشده است و نقل و انتقالات تاکنون برقرار نیست.
سیدعلی تصریح کرد: پول‌هایی که از کشورهای مختلف مانند هند، چین، کره و... طلب داریم و می‌خواهیم وارد کشور کنیم، اگر نقل و انتقال آزاد شده، باید بدون هیچ هزینه ای انجام شود، اما در برخی کشورها هنوز دو ماه فرصت نیاز دارد تا این کار انجام شود.
برقراری روابط کارگزاری با بانک‌های خارجی 2 ماه زمان می‌برد
مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات ایران با بیان اینکه برای برقراری روابط کارگزاری با بانک‌های خارجی 2 ماه فرصت نیاز است، ادامه داد: باید مکاتباتی با طرف‌های خارجی انجام و استانداردها منطبق و رعایت شود. مثلا بانک ایرانی شرایط مقرراتی احتیاطی مانند پولشویی و... را رعایت کند و بانک خارجی تراز نامه بانک ایرانی را بررسی کند که اگر یک اعتباری اسنادی 50میلیون دلاری باز کند، امکان پرداخت وجه از طرف آن بانک وجود دارد یا نه.
* روابط کارگزاری برقرار نشود، سوئیفت عملاً کارایی ندارد
معاون اسبق بانک مرکزی با اشاره به اینکه سوئیفت یک ابزار ارتباطی است و تا زمانی که روابط کارگزاری برقرار نشود، سوئیفت عملا کارایی ندارد، گفت: در زمان تحریم هم بانک‌های کشور به سوئیفت وصل بودند و سوئیفت نحوه ارتباط است، اما اینکه حساب پوششی باز کنیم و پول‌ها را در آن قرار دهیم و... نیازمند روابط کارگزاری است.
سیدعلی در مورد اینکه رئیس کل بانک مرکزی روز بعد از اجرای برجام (یکشنبه) اعلام کرد منابع را از ژاپن به آلمان و کره به امارات منتقل کردند، اظهار کرد: برای انتقال پول از ژاپن به آلمان که اصلا مشکلی نداریم . اینجا سوئیفت ما مطرح نیست و سوئیفت ژاپن و آلمان مطرح است. دو بانک آنها باید یکدیگر را قبول داشته باشند و این انتقال با یک هماهنگی انجام می‌شود.
مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات ایران با اشاره به اینکه انتقال پول از ژاپن به آلمان قبل از تحریم هم شدنی بود، گفت: خیلی از پول‌های کشور که در خارج بلوکه شده را وقتی هنوز تحریم‌ها تمام نشده بود، آوردند.