گروه سیاسی مشرق - اکنون که در دوران پسابرجام قرار داریم مردم با توجه به وعدههای گذشته مسئولان دولتی به دنبال چشیدن طعم مواهب آن بویژه در حوزه اقتصادی است اما مسئولان دولتی حال سخنان دیگری را به زبان میرانند که نشان دهنده نوعی عقبگرد سیاسی در قبال وعدههایی است که پیش از این انتظارات جامعه را از برجام بالا برده است. این درحالی است که پس از شکلگیری برجام بخشی از طرفداران دولت با تشویق مسئولان به خیابان ریخته و شادمانی کردند و برخی از روزنامهها نیز وزیرامورخارجه را در هیبت اسطورهها و مردان بزرگ تاریخ در صفحه خود به نمایش گذاشتند.
این بزرگنماییها هم اکنون هم ادامه دارد و جناح اصلاحطلب نیز با بزرگنمایی موضوع برجام آنرا الگوی سیاسی مناسبی قلمداد کرده و طرح برجام دو که در حوزه داخلی است را پیشنهاد میکند. بر همین اساس این سئوال مطرح میشود که چگونه هنوز از دستاوردهای برجام مردم متنفع نشدند باید آنرا الگو گرفت و برجام دیگری را بر پایه آن طراحی کرد؟
به هر جهت آنچه امروز مشخص است تغییر محسوس مواضع مسئولان در خصوص نتایج برجام است که در جدول زیر میتوان آنرا مشاهده کرد.
ردیف |
شخص مسئول |
سخنان قبل از برجام |
سخنان بعد از برجام |
توضیحات |
1 |
حسن روحانی (رئیس جمهور) |
ما وقتی میگوییم باید تحریمهای ظالمانه رفع شود بعضیها چشمانشان زیاد نچرخد. تحریمهای ظالمانه باید از بین برود تا سرمایه بیاید و مشکل محیط زیست، اشتغال، صنعت و آب خوردن مردم حل شود.[1] من در گذشته و در همین مکان گفتم که اقتصاد به سیاست خارجه یارانه میدهد اما این دولت میخواهد سیاست خارجیاش به اقتصاد یارانه دهد که امروز آن روزی است که وعده ما عملی شده است؛ شرایط را آماده کردهایم و بانکهای ما امروز میتواند فعال شوند.[2] |
میگویند با برجام دولت برای ملت رفاه بیاورد، مگر ما برجام را آوردهایم؟ ما خادم مردم هستیم، برجام را خدا آورد. پیروزی ملت اراده حق بوده و همان خدا هم برای ملت سربلندی بیشتر و رفاه بیشتر خواهد آورد.[3] |
رئیسجمهور در حالی برجام را کار خدا دانسته که در مراسمی از افتخارآفرینان برجام تقدیر کرد و بر همین اساس دریافتکنندگان نشان درجه یک دولتی ۱۰۰ سکه بهار آزادی و دریافتکنندگان نشان درجه 2 و 3 دولتی به ترتیب ۷۵ و ۵۰ سکه بهار آزادی دریافت خواهند کرد.[4] |
2 |
حمید بعیدینژاد (مدیرکل سیاسی و بینالمللی وزارت خارجه) |
(درباره توافق ژنو که قبل از برجام انجام شد) در هر صورت حتی با برداشته شدن ممنوعیت ها در زمینه طلا و فلزات گرانبها براساس اطلاعاتی که به دست ما رسیده است، عواید قابل توجهی از تعلیق تحریمها در این بخش نصیب کشور میشود. چرا که با اعمال تحریم علیه این بخش، در لحظات پایانی برخی از محموله های طلا که قرار بود به کشور وارد شود، ارسال نشدند. با اجرای توافق ژنو این محموله ها و یا عواید آنها می تواند به کشور برگردند.[5] |
قرار نیست توافق هستهای به شکل معجزهگونهای توسعه صنعتی و اقتصادی ایجاد کند بلکه برجام در رفع موانع رشد اقتصادی موثر است. اگر رشد اقتصادی و فرهنگی متکی به حضور مردم نباشد به رشد بادکنکی شبیه است که شاید در مقاطعی توسعه پیدا کند اما به راحتی به دلیل مبنای تهی خود فرو میریزد. [6] |
این عضو ارشد همچنین بیان داشت که «به خاطر تحریمها پای میز مذاکره نیامدهایم چرا که اگر به این دلیل پشت میز مذاکره مینشستیم نتیجه جور دیگری میشد. خیلی طول کشید تا این تصور را از ذهن آنها دور کنیم که ما به خاطر فشار تحریمها نیامدهایم بلکه به خاطر عزت و تضمین منافع ملت ایران و گرفتن حقوق هستهایمان مذاکره میکنیم».[7] |
3
|
حمید بعیدینژاد (مدیرکل سیاسی و بینالمللی وزارت خارجه) |
بعیدی نژاد در مطلبی با عنوان « 34 دستاورد برنامه اقدام مشترک ژنو (برجام)» 12 مورد از جمله خرید هواپیما، صدور آزادانه نفت، آزاد شدن محصولات پتروشیمی و ... را به عنوان مواهب برجام مطرح میکند که به تثبیت اقتصادی میانجامد.[8] |
وی در پاسخ به این سوال که آیا پس از اجرای برجام مشکلات اقتصادی و بیکاری جوانان برطرف میشود یا خیر، گفت: قرار نیست برجام در ایران توسعه صنعتی و اقتصادی ایجاد کند.[9] |
حمید بعیدینژاد شامگاه دوشنبه یعنی ساعاتی پس از آنکه به خاطر حضور در ماجرای برجام، نشان لیاقت از حسن روحانی دریافت کرد. |
4 |
سید عباس عراقچی (عضو ارشد تیم مذاکرهکنندههستهای) |
میخواهم به خودمان این توافق را تبریک بگویم و آن را باید جشن گرفت و تمام قد از این توافق دفاع میکنم. یک دستاورد دیگر فرو ریختن مبنای روانی تحریمهاست و هر کس که از لیست تحریمها خارج شود، سوئیفت هم علیه آن اجرا نخواهد شد و ۸۰۰ نهاد و فرد در ایران از تحریمهای سوئیفت خلاص خواهند شد.[10] |
عراقچی با تاکید بر اینکه صرف برداشته شدن تحریمها باعث حرکت در مسیر اقتصاد پویا و پیشرفت نمی شود، گفت: موانع تحریمی با به نتیجه رسیدن برجام برداشته خواهد شد اما رسیدن به وضعیت مطلوب نیازمند تلاش در راستای اقتصاد مقاومتی است.[11] نباید از برجام توقع شکوفایی اقتصاد داشته باشیم که با امضای آن، همه درهای اقتصادی به روی ایران باز میشود... فرصتهای برجام یکباره خود را نشان نمیدهد، بلکه به مرور زمان و با برقراری روابط اقتصادی، زمینه حضور شرکتها و بانکهای بزرگ را فراهم میسازد».[12] |
عراقچی نیز یکی از افرادی است که از رئیس جمهور به سبب موفقیت در مذاکرات هستهای نشان لیاقت گرفت. |
5 |
نوبخت (سخنگوی دولت) |
فاصله بین برجام و رفع تحریم ها زمان ویژه ای است که در آن سیاست های تسریع رونق اقتصادی را اجرا می کنیم و علاوه بر رشد اقتصادی دولت مهار تورم را محقق میکنیم.[13] |
اینکه گفته شود، اکنون پرونده PMD بسته و برجام اجرایی شد، پس چرا نتایج آن را مشاهده نمیکنیم؛ باید بگوییم اجرایی شدن برجام ماهها یا سالها طول میکشد. نباید توقع مردم را بعد از برجام بالا برد یکی از این نکات انتظارات انباشته مردم در سالهای گذشته است که این انتظارات به سرعت بالا رفته و مردم انتظار دارند بعد از لغو تحریم، گامهای بلندی برای رفع مشکل اقتصادی مردم برداشته شود.باید کوشش کنیم انتظارات در حد امکانات افزایش بیابد.[14] |
|
[1] http://alef.ir/vdccx0qi12bqmo8.ala2.html?274903
[2] http://www.tasnimnews.com/fa/news/1394/10/29/975272
[3] http://www.tasnimnews.com/fa/news/1394/11/19/994553
[4] http://www.mashreghnews.ir/fa/news/533804
[5] http://www.isna.ir/fa/news/94012408693
[6] www.mehrnews.com/news/3045646
[7] http://www.isna.ir/fa/news/94102917797
[8] http://www.isna.ir/fa/news/94031911059
[9] http://www.mashreghnews.ir/fa/news/533804
[10] http://www.mehrnews.com/news/2878931
[11] http://www.icana.ir/Fa/News/287842
[12] https://www.tabnak.ir/fa/news/567925
[13] http://dolat.ir/NSite/FullStory/News/?Serv=9&Id=268248
[14] http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13940925000169