به گزارش گروه فرهنگی مشرق، در آغاز این نشست که با حضور مقامات تاجیکستان، سفرای افغانستان، آذربایجان، رایزن فرهنگی ترکیه و دیگر سفارتخانه‌ها و همچنین با استقبال خوب شعردوستان تاجیک برگزار شد، حجت‌الله فغانی، سفیر ایران در تاجیکستان در سخنانی اظهار داشت: با همکاری بنیاد شعر و ادبیات داستانی و بخش بین‌المللی دهمین دوره جشنواره شعر فجر، گروهی از شاعران نامی ایران به تاجیکستان آمدند که حضور خوب و موثری در سومین نشست ادبی موسوم به «دل تاجیک و ایرانی» داشتند. آن‌ها به شهر «خجند» سفر و چند برنامه جالب را اجرا کردند که دیدار با شاعران و اهالی فرهنگ و ادب این منطقه تاجیکستان از آن جمله بود.

سفیر ایران، رشته دوستی و الفت میان ایرانیان و تاجیکان را رشته‌ای ناگسستنی دانست و خاطرنشان کرد: فرهنگ فاخری که میان ملت‌های ایران و تاجیکستان وجود دارد، ارتباط میان این دو ملت را ناگسستنی کرده است.

وی با بیان این نکته که ارزشمندترین داشته ایرانیان، فرهنگ آنان است، ادامه داد: اگر از هر کدام از ما بپرسند که خودتان را در پهنه طولانی و تاریخی ایران کهن با یک کلمه معرفی کنید، هیج واژه‌ای رسا‌تر و گویا‌تر از فرهنگ وجود نخواهد داشت.

سفیر ایران تصریح کرد: در عصری که عصر فرهنگ است و هیچ برنامه‌ای بدون پیوست فرهنگی دنبال نمی‌شود، گرامیداشت فرهنگ بر همگان واجب است و از آن خوشحالم که فرهنگ مشترکمان را در آستانه سی و هشتمین سالگرد انقلابی شروع می‌کنیم که بزرگ‌ترین انقلاب فرهنگی تاریخ معاصر است. انقلاب اسلامی، این توفیق را داد که از استبداد داخلی و یوغ استعمار خارجی خارج شویم و به عناصر اصیل و فاخر خود بازگشت داشته باشیم.

فغانی برگزاری جشنواره شعر فجر را از تجلیات فرهنگ پس از پیروزی انقلاب اسلامی دانست و گفت: توجه به عناصر فرهنگ اعم از شعر و موسیقی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی برجسته و نمایان است. شعر، هنری مانا و ماندگار خواهد بود که هم‌نوا و هم‌ساز با ارکستر بزرگ خلقت باشد، زیرا «کلُّ مَنْ عَلیها فَان وَ یبقَی وَجْهُ رَبَّک ذوالجلالِ والاکرامِ».

وی ادامه داد: شعر و موسیقی ما هر چه قدر معناگرا‌تر و معنویت‌بار‌تر باشد، مانا‌تر و ماندگار‌تر خواهد بود که جایگاه حافظ، مولانا و دیگر بزرگان ادب فارسی تائید این واقعیت غیرقابل انکار است. موسیقی ما هم از آن جهت بر جان و دل انسان می‌نشیند که آواز دوست را پژواک می‌دهد. و آنچه جان شاعر و موسیقی‌دان ما را تسخیر کرده و دلمشغولی اوست دیدار دوست، آواز دوست و وصال دوست است.
در ادامه این مراسم، دکتر اسماعیل امینی، دبیر علمی دهمین دوره جشنواره بین‌المللی شعر فجر در سخنان کوتاهی ضمن تبریک پیروزی انقلاب اظهار داشت: در سال‌های پس از انقلاب، شعر چنان گسترشی پیدا کرد که در تمام طول تاریخ ایران بی‌سابقه است؛ به ویژه در حوزه‌های شعر زنان و شعر جوان. این دو ویژگی، ویژگی‌های مهم شعر ایران پس از انقلاب اسلامی است.
پس از امینی، مهدی قزلی، دبیر اجرایی این دوره از جشنواره شعر فجر در سخنانی تاکید کرد: ما مثل کسی که بعد از مدت‌ها به دیدار قوم و خویش دورمانده می‌رود، به تاجیکستان آمده‌ایم. در راه، کوه‌ها، رودخانه‌ها و دریاها را خوب نگاه کردیم تا ببینیم فاصله ما با برادرانمان چگونه است. وقتی رسیدیم و سلاممان را به سلام و رحمت جواب گرفتیم، تمام فاصله‌ها و کوه‌ها و دریاها از ذهنمان رفت.

مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان در پایان گفت: جایی که همگی به زبان مادری حرف می‌زنیم، پس همگی برادریم و در خانه و سرای خودمانیم. بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان با مشتی نمونه خروار از شاعران خود به دیار رودکی و کمال خجندی آمده و خوشحالیم که امروز از زبان شعر و موسیقی خواهیم شنید.

در بخش دیگری از این مراسم، عبدالجبار کاکایی خاطرنشان کرد: در آثار باقی مانده از دوران ایران باستان بر دو عنصر و آموزه هنر و گوهر تاکید ویژه‌ای شده است.

وی افزود: هنر به مجموعه فضایل اکتسابی می‌گویند و گوهر به مجموعه فضایل ذاتی. بسیاری از آثار که میراث مشترک ما فارسی‌زبان است، مثل شاهنامه فردوسی، عموما در اخلاق پادشاهان و اخلاق پهلوانان سعی کرده‌اند طراز کمال را در اعتلا بخشیدن به این دو عنصر و این دو آموزه گرانقدر قرار دهند.

کاکایی گفت: ما فارسی‌زبانان اگرچه سرزمین پدری‌مان پاره پاره شده است، اما زبان مادری‌مان هنوز زنده است. ما صدای همدیگر را از پشت دیوارها می‌شنویم. یکی از ملت‌های زنده در آسیای میانه، ملت تاجیکستان است.

وی با اشاره به معنای لغوی کلمه تاجیک تصریح کرد: به شهادت لغتنامه‌نویسان، به کسانی تاجیک می‌گویند که اهل شرف‌اند و اهل غارت و شبیخون نیستند. مردمی که مدنی‌ترین دولت‌ها و حکومت‌ها را به وجود آوردند و مانند برادر دیگرشان ایران، هرگاه که پای غارتگران و ماجراجویان به خاکشان باز شد، با هنر و گوهر توانستند آن ها را رام خود کنند و همچنان باقی بمانند.
شاعر کشورمان همچنین با خوانش غزلی نوسروده در رثای دوستی فرهنگی ایران و تاجیکستان، خواند:
از بلخ و بخارایم، از خینه و فرغانه
دل را که دهد سامان، جان را که برد خانه؟
اردوکش تیمورم، تاراج تموچینم
می‌گردم و می‌گریم، ویرانه به ویرانه
هم سنگ نشابورم، هم آب سمرقند
هم لعل بدخشانم، این شرح دهم یا نه
ایرانی‌ام و تاجیک، تاجیکم و ایرانی
صاحب نفس و عاشق، دیوانه و فرزانه
ای باغ بخارایی، چون بوی تو را یابم
از پیله برون آیم، در صورت پروانه
شیدایم و مفتونم، فرهادم و مجنونم
سیحونم و جیحونم، افسونم و افسانه
گفتم غم هجران را با باد صبا اما
دیوانه چه دریابد، از صحبت دیوانه
کاکایی در ادامه همچنین شعری برای خلیج فارس خواند.

در ادامه این برنامه، فریبا یوسفی، بانوی شاعر کشورمان و برگزیده جایزه ادبی پروین اعتصامی در سخنانی در جمع اهل فرهنگ و ادب ایران و تاجیکستان گفت: شاعران مثل پرنده، رود و ابرند؛ یعنی مرزهای زمینی را نمی شناسند. بنابراین چیزی بین آنها با هم فاصله ایجاد نمی‌کند.
یوسفی افزود: من فکر می‌کنم تمام انسان‌ها بدون شک و بدون استثنا، شاعرند. به گواه اولین شعر مشترکی که از نوزاد در بدو ورودش می‌شنویم و آن گریه‌ای است که از سر غربت می‌شنویم. این اولین شعر همه انسان‌هاست.

وی با گرامیداشت یاد و خاطره شاعرانی چون پروین اعتصامی تصریح کرد: من از سرزمینی به شما سلام می‌کنم که شاعران بسیاری دارد. از بین شاعران، آن سرزمین زنان بسیاری را در خود ثبت کرده است. پروین اعتصامی در دوره‌های قبل‌تر و در عصر حاضر سیمین بهبهانی و شاعران دیگری که در سال‌های اخیر به کار سرودن مشغولند از جمله بانوان شاعر ایرانی هستند.
با پایان این محفل، محافل خارجی دهمین دوره جشنواره شعر فجر نیز به پایان رسید. جشنواره شعر فجر در بخش رقابتی، برگزیدگان خود را عصر روز شنبه، یکم اسفندماه، در آیین اختتامیه‌ای که در سالن همایش‌های رفاه در خیابان مردم برگزار می‌شود، خواهد شناخت.