برخی سایتهای متصل به دولت این موضوع را فصلی نو در روابط بانکی ایران قلمداد نمودند. گرچه رفع تحریمهای بانکی مساله ای بسیار مهم و قابل افتخار است، اما واقعیت این است که هنوز اتفاقی در حوزه روابط بانکی نیفتاده و دولت با توریه گری (در حالت خوشبینانه) سعی میکند تا تخیل خود را در ذهن جامعه تزریق کند. پیرامون کش و قوس سوئیفت و تحریمهای بانکی چند نکته شفاف و قطعی وجود دارد:
از روز اجرای برجام قرار بود مجددا اتصال سوئیفت بانک مرکزی و بانکهای ملی، ملت، تجارت و توسعه صادرات ایران برقرار شود. مراحل اداری این موضوع در سوئیفت و مراحل عملیاتی بروزرسانی نرم افزار در بانکهای تحریمی مدتی زمان برد و گفته میشود که از هفته گذشته این اتصال برقرار شده است.
وصل شدن به سوئیفت نه به معنای لغو تحریم سوئیفت و نه حتی تعلیق تحریم سوئیفت است. مفاد تحریم سوئیفت همچنان در قوانین اتحادیه اروپا حداقل تا 8 سال بعد باقیست و 8 سال بعد نیز تعلیق میشود. اتفاقی که افتاده این است که نام تعدادی از بانکهای تحت تحریم سوئیفت نظیر بانک مرکزی به طور موقت از لیست هدف این تحریم در اتحادیه اروپا خارج شده است.
بسیاری از بانکهای ایرانی نظیر پارسیان، پاسارگاد، کشاورزی، مسکن، اقتصاد نوین، سامان، کارآفرین، کیبو و دیگر بانکهای خصوصی تاکنون حتی یک لحظه مشمول تحریم سوئیفت نبوده اند!! این حقیقت گفته نمیشود تا مردم فکر کنند ایران راهی به سوئیفت نداشته و اخیرا این مجرا باز شده است.
تاکنون بانکهای اروپایی حاضر به همکاری و برقراری روابط کارگزاری با بانکهای ایرانی نشده اند. به همین ترتیب بانکهای کره ای، ژاپنی، هندی و اماراتی!! علت این است که میگویند شما تحت تحریم پولشویی ثانویه آمریکا هستید! همین موضوع باعث شده تا جناب ظریف در دو هفته گذشته دوبار برای رایزنی با کشورهای اروپایی و کری جان به اروپا سفر کنند. ظریف اصرار میکند که برجام به معنای تضمین بازگشایی روابط بانکی است و آمریکا باید به این متعهد باشد! اما ظاهرا آمریکاییها برنامه دیگری دارند!! ماجرا به قدری بیخ پیدا کرده که حتی بانکهای اروپایی برای فروش ایرباسهای به ایران حاضر به همکاری نیستند!!
نهاد بین المللی مبارزه با پولشویی (FATF) روز گذشته کشورهای ایران و کره شمالی را به دلیل پولشویی و تامین مالی تروریسم به عنوان کشورهای قرمز معرفی کرد و از بانکهای جهان خواست از تراکنش با بانکهای ایرانی بپرهیزند[2]. به طور همزمان اسمیت مدیر وزارت خزانه داری آمریکا نیز اعلام کرد بانکهای ایرانی همچنان مشمول تحریم توقیف دلار و تحریم پولشویی قرار دارند[3].
به سوئیفت وصل شویم یا نه، تغییری در مسائل اقتصادی ایران رخ نخواهد داد. بانکها نمونه واضح آن هستند. در شرایطی که رکود فراگیر شده هنوز وامها با نرخ بهره بالا به نورچشمی ها داده میشود. کسی هم اعتراض نمیکند. دولت هم حداکثر برای مانور انتخاباتی دستور صوری برای کاهش نرخ بهره میدهد که به گوش بانکها نمیرود. موضوع همت و اراده برای اصلاح ساختاری است. کاری که در توان وزرای پیر و کاسب دولت یازدهم نیست!
[1] . http://isna.ir/fa/news/94112818488/بعیدی-نژاد-بانک-مرکزی-و-15-بانک-دیگر-به
[2] . http://www.reuters.com/article/us-iran-economy-moneylaundering-idUSKCN0VS2LM
[3] .https://www.treasury.gov/press-center/press-releases/Pages/jl0349.aspx
انتهای متن/