فراخوان هاشمی رفسنجانی برای حضور در انتخابات اخیر؛ به نظر می‌رسد که هاشمی رفسنجانی در روزهای آتی حضور فعالانه و هیجانی‌تری را در پیش بگیرد.

گروه سیاسی مشرق -رسانه‌های مکتوب همواره نقش عمده‌ای در هدایت افکار عمومی و جریان‌سازی رسانه‌ای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامه‌ها، جایگاه ویژه‌ای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامه‌های متعلق به جریان اصلاح‌طلب می‌پردازد.
*******

روزنامه‌های زنجیره‌ای اصلاحات روز یکشنبه را به فراخوان برای رأی به لیست اصلاحات اختصاص دادند.

مهم‌ترین محورهای که امروز روزنامه‌های زنجیره‌ای اصلاحات به آن پرداختند، عبارت‌اند از:

1 . «اقتصاد» اولویت اصلاح‌طلبان بدون حضور اقتصاددان در لیست؛ محمدرضا عارف پس از انتقادات فراوانی به عدم توجه به معیشت و اهمیت اقتصاد در دوران برجام در حالی از اولویت اقتصاد در برنامه‌های اصلاحات سخن گفت که هیچ‌گونه برنامه‌ای در تبلیغات اصلاح‌طلبان دیده نمی‌شود و لیست آنان بر اساس سهمیه‌بندی سیاست بسته شده است.

2. اصلاح‌طلبان برخلاف تجربه قبلی خواهان حضور گسترده مردم در انتخابات هفت اسفند هستند؛ آنان پایگاه اجتماعی خود را ترغیب به لیستی رأی دادند برای استمرار پیروزی انتخابات 92 در سال‌های آتی است.

3. فراخوان هاشمی رفسنجانی برای حضور در انتخابات اخیر؛ به نظر می‌رسد که هاشمی رفسنجانی در روزهای آتی حضور فعالانه و هیجانی‌تری را در پیش بگیرد.

4. موج فراگیر اصلاح‌طلبی با حضور عضو درخواست‌کننده اعدام سران فتنه در سالن حجاب برگزار شد.

5. برجسته‌سازی سخنان علی لاریجانی؛ از بازخوانی حمله به وی در 22 بهمن قم تا «می‌شد هفته اول اتفاقات 88 ماجرا را حل کرد»

6. افزایش فشار به حزب موتلفه اسلامی به دلیل حضور در سامانه وحدت اصولگرایان

7 . انتقاد روزنامه خانوادگی هاشمی رفسنجانی از انتساب لیست بخش رسانهٔ سازمان جاسوسی انگلیس به افراد منتخب هاشمی رفسنجانی برای انتخابات خبرگان رهبری

8. فراز از پاسخگویی به شعار عدم حضور اصولگرایان در لیست اصلاحات؛ اصلاح‌طلبان حضور اصولگرایان را سهمیه حزب اعتدال و توسعه و پایبندی به ملزمات ائتلاف سیاسی دانستند و آن را رد هویت اصلاح‌طلبی ندانستند.

9. محمد علی مشفق از اعضای نزدیک به رییس دولت اصلاحات؛ سخنان جدید عضو اصولگرای لیست اصلاح طلبان را به این دلیل که «شرایط اقتضا می‌کند که این‌ها مواضع اصلاح‌طلبانه نیز از خود نشان دهند. طبیعی است که نباید طوری رفتار کنند که نگاه حامیان اصلاحات به ایشان منفی باشد.» روایت کرد.

· عملگرایی ترجیح بر اصلاح‌طلبی / اصلاح‌طلبان به دنبال رأی خاکستری

جریان اصلاحات برای سازمان دهی به شبکه رأی خود دو استراتژی را مدنظر قرار داده است؛ استراتژی اول با تاکید بر رأی لیستی برای پایگاه اجتماعی خود است؛ که رییس جمهور آنان را اقلیت سیاسی خواند. استراتژی دوم جذب رأی خاکستری است؛ از منظر آنان برگ برنده در انتخابات‌های کشور رأی خاکستری است و در انتخابات 84 و 88 رأی خاکستری به سبد رأی اصولگرایان و در انتخابات 92 به سبد رأی اعتدال‌گرایان رسیده است و اصلاح‌طلبان نتوانسته‌اند رأی سرگردان خاکستری را به سوی خود جذب کنند برای همین انتخابات مجلس شورای اسلامی فرصت مناسبی برای این اقدام است اما در برابر این تمایل سیاسی، رفتارسیاسی آنان در چینش لیست ناهمزبانی با مطالبات اقتصادی و معیشتی رأی خاکستری را به همراه دارد زیرا هیچ اقتصاددانی برای سامان مطالبات اقتصادی در لیست اصلاحات وجود ندارد.

روزنامه قانون در همین راستا نوشت: «در صورتی‌که به دور از شکل‌گیری فضای دوقطبی، چنین ابهامی در مرزهای سیاست ادامه یابد اهمیت رأی دهندگان خاکستری در انتخابات پیش‌رو بیشتر می‌شود. در صورت ادامه فضای موجود و عدم ایجاد انسجام در جناح‌های سیاسی، سرنوشت انتخابات به شانس سپرده می‌شود. چون افزایش نقش رأی خاکستری یعنی افزایش پیش‌بینی ناپذیری انتخابات و این یعنی به جای بازیگران سیاسی، شانس نقش نهایی را ایفا کند. به همین دلیل است که هرچه به انتخابات مجلس نزدیک می‌شویم همچون انتخابات‌های پیشین، احزاب و چهره‌های سیاسی مختلف تاکید ببیشتری بر لیست واحد و تأثیر آن بر پیروزی در انتخابات دارند. ارائه لیست واحد به جناح سیاسی این امکان را می‌دهد که بتواند انسجام لازم را در پایگاه اجتماعی رأی دهندگان پایه خود ایجاد کند و از طریق بسیج آن‌ها به ترغیب رای‌های سرگردان بپردازد. به همین منظور بیش از هر چیز، برای شکل گیری مجلسی اعتدالگرا نیز، نه رای‌های خاکستری بلکه انسجام و اتحاد میان نیروهای اعتدالگرا و اصلاح‌طلب عامل تعیین کننده و نقطه عزیمت است.»

از سوی دیگر اصلاح‌طلبان برای توجیه ضدیت هویت اصلاح‌طلبی با حضور اصولگرایان در لیست آنان از حربه «عملگرایی» استفاده کرده‌اند و در همین راستا روزنامه اعتماد نوشت: «اینکه در میان کسانی که قرار است به آن‌ها رأی دهیم افرادی باشند که سابقه محافظه‌کاری پررنگی دارند اگرچه شاید کاری اصلاح‌طلبانه به نظر نرسد اما حتماً عمل‌گرایانه است. عمل‌گرایانه به این معنا که برای تحقق همان اهدافی که در آرمان‌های اصلاحات جست‌وجو می‌کنیم نباید غافل از تاکتیک‌هایی شویم که در عالم نظر نادلچسب اما در عرصه عمل راهگشا هستند. البته جامعه امروز ما اکنون راحت‌تر از همیشه می‌تواند با این مساله کنار بیاید و ضرورت تاکتیک‌های مقطعی را درک کند. امروز که طشت آرمان‌گرایی غیرواقع‌بینانه مبتنی بر خیال و توهم چندی است از بام سیاست در ایران افتاده است عملیاتی کردن این تاکتیک با همراهی بدنه اجتماعی اصلاحات به مراتب امری آسان‌تر شده است. آرمان‌گرایی غیرواقع‌بینانه منحصر به یک جریان یا نحله خاص نیست بلکه خصلتی است که هر گروه یا جریان سیاسی می‌تواند به آن مبتلا شود. افراطی‌گری‌ها و تندروی‌ها ریشه در آرمان‌هایی دارد که بدون در نظر گرفتن زمین واقعیات چشم به آسمان آرزوها دوخته است.»