حمید بعیدی‌نژاد، مدیرکل سیاسی و امنیت بین‌الملل وزارت امور خارجه در واکنش به سخنان رئیس‌جمهور اتریش با مطرح کردن دو فرض گفت: « یا خبرنگار مصاحبه‌کننده نتوانسته منظور دقیق آقای رئیس‌جمهور را متوجه شده و مطالب مربوط به سوئیفت را اشتباه منعکس کرده و یا اینکه آقای فیشر آگاهی لازم را ندارد.» [2]

سپس سیدعباس عراقچی، معاون وزیرخارجه کشورمان در گفتگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما در رویکردی انتقادی با بیان اینکه «خبرنگار صداوسیما نظر خود را درباره سوئیفت به رئیس‌جمهور اتریش القاء کرد» گفت: «خبرنگار ایرانی یعنی خانم کاظمی که در طول مذاکرات در وین همراه بودند و خیلی هم زحمت کشیدند، سؤالاتی را که از مرکز به او داده‌شده است از رئیس‌جمهور اتریش پرسیده است. در حقیقت صداوسیما از رئیس‌جمهور اتریش می‌پرسد چرا تحریم سوئیفت هنوز برداشته نشده است؟ من پرسیدم و سؤالات را از مرکز به خبرنگار داده بودند - البته از جایی پرسیدم - حالا اصلاً فرض کنیم خانم کاظمی خودش پرسیده باشد، شما جای رئیس‌جمهور اتریش، خبرنگار ایرانی سؤال می‌کند که چرا تحریم سوئیفت هنوز برداشته نشده است.[3]»

همین سخنان باعث واکنش رسانه ملی شد و مدیرکل اخبار خارجی خبرگزاری صداوسیما در توضیحی بیان داشت که همه امور در این مصاحبه بر اساس روال حرفه‌ای خبر ترتیب داده‌شده بود و رئیس‌جمهور اتریش نیز نسبت به سئوالات آگاهی لازم را داشت.[4]

اما این پایان ماجرای جنجالی سوئیفت نبود. در این میان کارت دعوتی برای برخی از رسانه‌ها جهت بازدید از اتاق سوئیفت ترتیب داده شد که رسانه ملی هم یکی از رسانه‌های حاضر در این مراسم بود و موضوع سوئیفت با بانک‌های کره‌ای و ترکیه‌ای ازجمله «هالک بانک ترکیه» امتحان شد و به‌نوعی صحت باز بودن سوئیفت با این بانک‌ها مشخص شد و رسانه ملی نیز در این زمینه گزارشی را روی آنتن برد. در ادامه برخی از رسانه‌های حامی دولت بعد از این ماجرا اعلام کردند که «سوئیفت باز است». اما بازهم این تمام ماجرای جالب سوئیفت نیست.[5]

گفته می‌شود که کار بانک مرکزی در باز نشان دادن سوئیفت همه ماجرا نبوده است؛ چراکه در زمان تحریم جمهوری اسلامی ایران با بانک‌های کره‌ای و ترکیه‌ای ازجمله «هالک بانک» ترکیه که نقل و انتقالات مالی انجام می‌داده است اما موضوع اصلی عدم باز بودن سوئیفت تراکنش‌های مالی با بانک‌های اروپایی و غربی است که در مذاکرات هسته‌ای 4 کشور از شش کشور گروه 1+5 را تشکیل داده و اصل مذاکرات نیز بر اساس تحریم‌های این کشورها انجام می‌شده است.

از این رو موضوع دعوت خبرنگاران به ساختمان بانک مرکزی و امتحان سوئیفت یک نمایش خوانده می‌شود که در حضور خبرنگاران حامی دولت و بی‌اطلاع انجام شده است و هنوز انجام عملیات سوئیفت با بانک‌های مهمی مانند «دویچه بانک آلمان» یا «رویال بانک اسکاتلند» امکان‌پذیر نیست.

از همین رو در نظرسنجی که از 20 فعال و تاجر بزرگ اقتصادی صورت گرفت، همه به اتفاق بیان داشتند که هنوز عملیات سوئیفت با بانک‌های رتبه بالا امکان‌پذیر نیست و بانک‌های اروپایی بر اساس واهمه‌ای که از جریمه‌های آمریکا و وزارت خزانه‌داری این کشور دارند عملیات سوئیفت را انجام نمی‌دهند و سخنان رئیس‌جمهور اتریش در این زمینه صحت دارد.[6] درواقع سوئیفت باز است اما مانند لوله گازی که در آن میعانات گازی جریان ندارد و نقل و انتقالاتی هم در آن صورت نمی‌گیرد.

اما به نظر می‌رسد راه‌حل اصلی امتحان واقعی جریان سوئیفت با بانک‌های اروپایی و غربی که عامل اصلی تحریم‌هاست اقدام عملی خود رسانه ملی در این راستاست. پیشنهاد می‌شود رسانه ملی طی گزارشی تصویری به سراغ تجاری که بدون گرایش سیاسی صرفاً در حوزه اقتصادی شاغل بوده، برود و با یک عملیات بانکی حقیقت سوئیفت را با بانک‌های مطرح برملا سازند.

کافی‌ است، یک تاجر یا یک فردی که در ایران حسابی دارد به همراه فردی دیگر در کشورهای اروپایی مانند لندن که حساب ارزی دارد تراکنش مالی مثلا در سطح 1000 دلار از طریق سوئیفت انجام دهند تا مشخص شود که این عملیات به خوبی انجام می‌پذیرد یا خیر.

رسانه ملی به‌عنوان رسانه‌ای عمومی که درگیر این ماجرا نیز بوده است می‌تواند این موضوع را با کمک چنین تاجرانی مشخص کند تا علاوه بر روشن شدن ماجرا درزمینهٔ نظارت بر اجرای برجام که کار اصلی رسانه‌ها در دوران پسابرجام است گامی مؤثر بردارد.