گروه بین‌الملل مشرق - پایگاه خبری «وایس» فاش کرد که سرویس‌های مخفی بریتانیا و نیروهای ویژه این کشور به طور مخفیانه در عملیات آمریکا در یمن علیه القاعده مشارکت داشته‌اند.
بریتانیا نقشی اساسی در کارزار پهپادی آمریکا در یمن علیه خطرناک ترین شاخه القاعده، «القاعده شبه جزیره عربستان» داشته است.
«وایس» گزارش داد که «همکاری سیستماتیک» میان نیروهای «سرویس اطلاعات مخفی»SIS(یا همان MI6) و سیا در یمن را در برنامه حملات پهپادی علیه القاعده کشف کرده است. همچنین وایس از عملیات اختصاصی و جداگانه نیروهای ویژه انگلیسی (هنگ ویژه شناساسیSRR) در جنگ داخلی یمن هم پرده برداشت.
پایگاه خبری «Middle East Eye» پیش از این گزارش کرده بود که نیروهای ویژه بریتانیا شماری عملیات گزارش نشده بر ضد داعش در لیبی و گروه الشباب در سومالی انجام داده که در هر دوی این کشورها از همکاری سرویس اطلاعاتی اردن برخوردار بودند.
بریتانیا همواره نقش‌آفرینی خود را در کارزار پهپادی آمریکا انکار کرده است، کارزاری که از سوی سازمان‌ها و گروه‌های حقوق بشری به شدت مورد انتقاد است، چرا که در جریان این‌گونه عملیات، شمار زیادی از غیرنظامیان کشته شده‌اند. سال گذشته، بنا بر گزارش سازمان ملل، تعداد بسیار بیشتری از شهروندان عادی نسبت به اعضای القاعده در حملات هوایی پهپادهای آمریکایی کشته شدند.
در 2014، وزیر امور خارجه بریتانیا، «هیو رابرتسن» به مطبوعات گفته بود: «حملات پهپادی علیه اهداف تروریستی در یمن، موضوعی مربوط به دولت‌های یمن و ایالات متحده است.»
هیو رابرتسن؛ وزیر امور خارجه سابق بریتانیا
با این حال، وایس در مصاحبه با چندین تن از مقامات سابق و کنونی یمنی، آمریکایی و بریتانیایی، پرده از نقش اساسی نیروهای اطلاعاتی و نیروهای ویزه بریتانیا در حملات پهپادی آمریکا در یمن برداشت. یکی از مصادیق این همکاری نزدیک آمریکا و بریتانیا، عملیات حمله به یکی از فرماندهان میدانی القاعده دریمن به نام «فهد القوسو» در منطقه «وادی رفد» در یمن جنوبی در 6 می 2012 بود.
آمریکایی‌ها پنج سال در جستجوی موقعیت دقیق «فهد القوسو» بودند، کسی که به دلیل نقش اساسی خود در بمب‌گذاری ناو « USS Cole» در بندر عدن در اکتبر 2000 در فهرست اولویت‌های تحت تعقیب آمریکا قرار داشت. قبل از کشتن القوسو در می 2012، 4 بار دیگر هم برای کشتن او توسط پهپادها تلاش شده بود، که طی آن 32 غیرنظامی کشته شدند.
بمب گذاری در ناو آمریکایی یو اس اس کول، 2000
موفقیت در چهارمین حمله، مدیون همکاری اطلاعاتی یک مامور MI6 با سیا بود که توانست در تشکیلات «القاعده شبه جزیره عربستان» نفوذ کند. طی این حمله یک دانشجوی 19 ساله به نام «ناصر سلیم» هم که در همان حوالی بود، به واسطه شلیک موشک‌های «هِل فایر» کشته شد. پدرش به وایس گفت که جنازه تکه تکه فرزندش را در مزرعه خود یافته بود.
کودکان قربانی حملات پهپادی امریکا
وایس در ادامه گزارش خود فاش کرد که این مامور نفوذی MI6 نقشی اساسی در 8 عملیات پهپادی دیگر آمریکا ایفا کرد که دست کم دوتا از آنها به کشته شدن غیرنظامیان دیگری هم منجر شد.
در مقطع انجام عملیات علیه «القوسو»، بریتانیا و آمریکا به طور رسمی همکاری خود را در سطح نظامی قطع کرده بودند، که دلیل آن «حملات پهپادی موسوم به «Signature Strikes» بود. در این نوع عملیات به جای هدف قرار دادن افراد، گروهی از افراد که فعالیت «مشکوک» داشتند، هدف قرار می‌گرفتند.
پهپادها کودکان بی گناه، مثل ما، را می کشند!
بریتانیا بعد از آشکار شدن ابعاد فاجعه‌بار این نوع عملیات، آن را «غیرقابل قبول» خوانده بود. مقامات نظامی دو کشور ظاهرا همکاری اطلاعاتی در یمن را متوقف کردند، اما طبق گزارش «وایس»، این ممنوعیت شاملSIS- یا در واقع شامل نیروهای ویژه زیرشاخه آن- نمی‌شد که نه تحت نظارت ارتش، که تحت نظارت «وزارت امور خارجه و کشورهای مشترک المنافع» هستند.
«Reprieve»، یک گروه فعال حقوق بشر که علیه حملات پهپادی در یمن فعالیت می‌کند، به خبرنگاران وایس گفت که تحقیقات این گروه بی‌هیچ تردیدی ثابت می‌کند که بریتانیا نقش مهمی در عملیات مخفی در جنگ یمن دارد:
«سال‌هاست که دولت بریتانیا نقش خود را در عملیات مخفی پهپادهای آمریکایی در یمن انکار می‌کند و می‌گوید که این مربوط به دولت‌های درگیر در قضیه است. حالا تردیدی نیست که خود بریتانیا یکی از کشورهایی است که با دست پنهانی در دست آمریکا، فهرست بلندی از کشته‌ها در عملیات پهپادی ایجاد کرده‌اند.»
قربانیان حمله پهپادی امریکا به یک جشن عروسی در پاکستان
نماینده حزب محافظه‌کار در مجلس عوام، «دیوید دیویس»، رییس گروه پارلمانی دو حزبی بررسی عملیات پهپادی می گوید: «نقش دولت بریتانیا در کارزار پهپادی در یمن امری است که باید توسط دولت برای پارلمان روشن شود.»
یمن در آتش جنگ داخلی تحمیل‌شده از سوی عربستان سعودی، نیروهای مزدور طرفدار عبد ربه منصور هادی و القاعده بر شیعیان انصارالله و ارتش یمن می‌سوزد. با این حال، عملیات پهپادی آمریکایی بی‌وقفه ادامه دارد. از آن جا که نیروهای القاعده بخشی از یمن را در کنترل گرفته‌اند، کار رهگیری اعضای شاخص آن برای امریکایی‌ها راحت‌تر شده است.
«علی الاحمدی»، رئیس سابق «اداره امنیت یمن» به روزنامه‌ها گفت که به اشتراک‌گذاری اطلاعاتی بین بریتانیایی‌ها و آمریکایی‌ها در تمام طول جنگ تا به این لحظه ادامه داشته است.
«ما سابقا اطلاعات ضدتروریستی خود را در اختیار نیروهای امنیتی یمن می‌گذاشتیم تا توان آنها را در ضربه زدن، دستگیر و نابودی تروریست‌ها، مطابق با قوانین یمن و استانداردهای بین المللی حقوق بشر افزایش دهیم.» او اما در ادامه مدعی شد: «در پی بسته شدن سفارت ما در صنعا در فوریه 2015، ما این فعالیت‌ها را متوقف کردیم. ما به همکاری با شرکای منطقه‌ای و بین‌المللی خود برای مقابله با تهدید سازمان‌های تروریستی چون القاعده ادامه می‌دهیم تا یک ظرفیت ضدتروریستی منطقه‌ای ایجاد کنیم.»
آمریکا علی رغم اعتراضات شدید دولت‌های منطقه و گروه‌های حقوق بشری درباره نقض حاکمیت ملی و همچنین تلفات سنگین غیرنظامی عملیات پهپادی خود را در یمن، افغانستان، پاکستان و سومالی ادامه می‌دهد. در بخش عمده این حملات، تنها غیرنظامیان قربانی می‌شوند، به نحوی که طبق اسناد نظامی آمریکا که توسط نشریه «Intercept» سال گذشته منتشر شد، در حملات پهپادی آمریکا در چند سال اخیر در افغانستان، از هر 10 نفر کشته، 9 نفر از قبل شناسایی نشده بودند. به عبارت دیگر به طور میانگین از هر 10 کشته، 9 نفر تلفات جانبی این عملیات‌‌ها بوده است!
حملات پهپادی مستمر امریکا نه تنها هیچ کمکی به کاهش وخامت اوضاع یمن نکرده، بلکه خود عاملی برای وخامت بیشتر بوده است.
نیروهای ضربت بریتانیایی که غیب می شوند
اولین بار در سال 2006 بود که دو تیم از تفنگداران دریایی و نیروهای مخصوص ضدتروریزم بریتانیایی برای آموزش «نیروهای امنیتی مرکزی»CSF یمن به فرماندهی سرهنگ «یحیی صالح» (برادرزاده علی عبدالله صالح رییس جمهور وقت یمن) وارد این کشور شدند.
سرهنگ یحی محمد صالح، رییس سابق نیروهای امنیتی مرکزی یمن
سرهنگ یحیی صالح، نیروهای انگلیسی را بسیار «مخفی کار» توصیف می کند:
«آنها از ما می‌خواستند که عکسی از ایشان نگیریم یا به نامشان اشاره نکنیم. حتی زمانی که می‌خواستیم از مربیان آمریکایی نیروهای خود تقدیر کنیم، بریتانیایی‌ها از این که نامشان برده شود، احتراز می کردند.»
یکی از سربازان انگلیسی که در یمن در نزدیکی این نیروها خدمت کرده بود، برای خبرنگاران وایس توضیح داد که در محل اقامت این نیروهای ویژه، اتاق‌هایی خالی برای اقامت «مهمانان موقت» بود، کسانی که «برای ماموریت‌های کوتاه مدت می‌آمدند، کارشان را انجام می‌دادند و دوباره غیب می‌شدند.»
اما یک بخش جالب دیگر در این گزارش، شرح رفتار و هویت وابسته نظامی سفارت انگلستان در یمن بود- رفتاری که گویی به دقت از روی رفتار «لاورنس عربستان» الگو گرفته شده بود (لاورنس مامور مخفی بریتانیایی بود که در جریان جنگ اول جهانی با نفوذ در میان قبایل شبه جزیره عربستان، آنها را بر علیه امپراتوری عثمانی متحد کرد و یکی از عوامل اصلی شکست عثمانی در جنگ بود). این وابسته نظامی طبق این گزارش، در زمان ماموریت خود کاملا در نقش یک «یمنی» فرو رفته بود. «خالد احمد الراضی»، که خود قبلا با نیروهای آمریکایی در یمن کار می کرد درباره این وابسته نظامی گفت:
«وابسته دفاعی سفارت بریتانیا فعال تر از همتای آمریکایی خود بود. او تقریبا با هر کسی دیدار می کرد.»
یکی از همکاران سابق هم او را «کاملا بومی» توصیف می کند: «او قات(نوعی ماده گیاهی محرک روانی که جویدن آن میان یمنی ها مرسوم است) می‌جوید، روزی سه چهار بار، و یمنی ها برای همین خیلی دوستش داشتند.»
وزارت دفاع بریتانیا درباره عملیات نیروهای ویژه حاضر به پاسخگویی به خبرنگاران نشد، ولی «دیوید دیویس»، نماینده پارلمان از حزب محافظه کار در این باره معتقد است:
«کشتن مردم از آسمان آبی، بدون آن که تقصیری متوجه آنها باشد، سریع‌ترین راه برای تبدیل کردن مردم به دشمنان ماست.»
«جنیفر گیبسن» از گروه حقوق بشری «رپریو» هم فریبکاری بریتانیایی ها را این گونه به نقد می کشد:
«استفاده بریتانیا از مدل آمریکایی توسل به آژانس‌های امنیتی برای پنهان کردن مشارکت خود در عملیات نظامی و در نتیجه فرار کردن از پاسخگویی، «آزاردهنده» است.»
گفتنی است، «هنگ ویژه شناسایی»SRR، در سال 2005 تشکیل شد و تنها بخش از نیروهای ویژه بریتانیاست که زنان را هم به عضویت می‌پذیرد. این هنگ، نسخه فرامرزی یک واحد ویژه در MI6 است که در دهه 1980 برای مقابله با ارتش جمهوری خواه ایرلند شمالی تشکیل شده بود.
این نیروها به طور خاص روش‌های تعقیب و مراقبت و شکار (ترکیبی از فنون اطلاعاتی و نظامی و جاسوسی موسوم به «هنرهای سیاه» در بین نظامیان) را آموزش می‌بینند.
منابع:
http://www.middleeasteye.net/news/britain-secretly-waging-war-yemen-vice-1378048834
http://sputniknews.com/middleeast/20160408/1037704557/uk-yemen-drone-war.html
https://www.rt.com/uk/338805-special-forces-yemen-war/
https://news.vice.com/article/britains-covert-war-in-yemen-a-vice-news-investigation