در واقع می توان گفت که اپراتور مجازی تلفن همراه یا به اختصار MVNO یک نوع اپراتور موبایل محسوب می شود که امکانات شبکه‌ای و فیزیکی برای ارسال مکالمات و داده‌ها را ندارد بلکه قراردادی با یک اپراتور موبایل که دارای امکانات شبکه ای برای ارسال مکالمات و داده است، منعقد می‌کند.
اپراتورهای مجازی تلفن همراه را بشناسید
یکی از سووال‌هایی که در ذهن کاربران موبایل و مشترکان اپراتورهای موبایل نقش می‌بندد این است که اپراتورهای مجازی تلفن همراه با اپراتورهای موبایل یا همان اپراتورهای اصلی چه تفاوت‌هایی دارند؟ نکاتی که این اپراتورها در آن تفاوت دارند را در زیر بررسی می‌کنیم.
شبکه و زیرساخت فیزیکی: اپراتورهای مجازی موبایل نمی‌توانند خودشان شبکه و زیرساخت فیزیکی جدا داشته باشند. این شرکت‌ها باید برای استفاده از شبکه تلفن همراه، با یک یا چند از اپراتورهای اصلی موبایل قرار داد بسته تا بتوانند از شبکه آنها استفاده کنند. بدین ترتیب در کشور ما هر شرکتی که می‌خواهد مجوز اپراتور مجازی تلفن همراه(MVNO) را دریافت کند باید حداقل با یکی از شرکت‌های همراه اول، ایرانسل و رایتل به توافق رسیده و با آنها قرارداد امضاء کند.
توسعه شبکه: اپراتورهای مجازی موبایل نمی‌توانند شبکه خود را گسترش دهند مگر اینکه اپراتور اصلی برای توسعه شبکه‌اش اقدام کند و دسترسی استفاده از آن را به اپراتور مجازی بدهد. بدین ترتیب اپراتورهای مجازی قبل از قرارداد باید به توسعه فنی و جغرافیایی شبکه اپراتور اصلی به خصوص در زمینه شبکه‌های 3G و 4G دقت کنند.
تعرفه: تعرفه اپراتورهای مجازی باید بر اساس قوانین رگولاتوری و با توافق اپراتور اصلی تعیین گردد. این تعرفه‌ها در برخی مواقع کمتر از اپراتورهای اصلی و در برخی مواقع بیشتر است.
شماره: سرشماره یا همان کد اپراتورهای مجازی می‌تواند متفاوت باشد و رگولاتوری به این اپراتورها سرشماره خاصی را ارائه کند. به عنوان مثال اپراتور مجازی طرف قرارداد همراه اول به جای استفاده از ۰۹۱ در شماره سیم‌کارت‌های خود از شماره مخصوص واگذار شده توسط سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی استفاده کند.
سیم‌کارت: اپراتورهای مجازی می‌توانند سیم‌کارت‌های خود را از اپراتور اصلی تهیه نکرده و خودشان از شرکت تولیدکننده خریداری کنند؛ در ضمن قیمت سیم‌کارت‌های این اپراتورها می‌تواند متفاوت باشد و در این زمینه از اپراتور اصلی تبعیت نکنند.
خدمات: اپراتورهای مجازی تلفن همراه برای ارائه هر خدمت که در مجوزشان ذکر شده باید با اپراتور اصلی به توافق برسند. به عنوان مثال برخی اپراتورهای مجازی پیام چندرسانه‌ای ندارند یا فقط اینترنت ارائه می‌کنند.
طرح‌ها و بسته‌ها: اپراتورهای مجازی تلفن همراه می‌توانند بسته‌ها و طرح‌های تشویقی متفاوت یا ارزان‌تری را ارائه دهند.
برند تجاری: اپراتورهای مجازی تلفن همراه برند تجاری خاصی خود را دارند و می‌توانند نام اپراتور یا اپراتورهای اصلی خود را در سایت یا تبلیغاتشان اعلام نکنند. این برند تجاری خاص به اپراتورهای مجازی استقلال می‌دهد.
فروش: اپراتورهای مجازی موبایل می‌توانند طرح‌های فروش متفاوتی نسبت به اپراتورهای اصلی داشته باشند. برخی از اپراتورهای مجازی موبایل برای جذب مشتری بیشتر با سازمان‌ها و شرکت‌ها قرارداد می‌بندند و برخی تنها در بخش سازمانی خدمات ارائه می‌دهند. این فروش متفاوت می‌تواند شامل سیم‌کارت‌های هوادارای باشگاه‌های ورزشی، هنرمندان و ورزشکاران باشد.
یکی از راه‌های خوب فروش سیم‌کارت‌های اپراتورهای مجازی، باندلینگ(فروش مشترک) گوشی‌های هوشمند و سیم‌کارت با تخفیف زیاد در قیمت گوشی خواهد بود؛ این کار برای موفقیت باید مانند کشورهای دیگر با قراردادهای چند ساله و تعهد مالک سیم‌کارت و گوشی به اپراتور فروشنده انجام شود.
این کار به خاطر اینکه تا به‌حال توسط سه اپراتور ایرانی انجام نشده است، برای مشترکان اپراتورها و علاقه‌مندان فناوری جذاب است. تا کنون در باندلینگ‌های انجام شده اپراتورها با شرکت‌های تولید کننده موبایل، گوشی مورد نظر با قیمت بالاتر فروخته شده است.
مالکیت‌های مجزا: بر اساس قوانین اپراتورها در ایران می‌توانند تنها ۱۰ سیم‌کارت را به نام یک نفر بزنند. اپراتورهای مجازی شامل این قانون می‌شوند و مالکانی که ۱۰ سیم‌کارت از یک اپراتور دارند می‌توانند ۱۰ سیم‌کارت دیگر از اپراتور مجازی طرف قرارداد با این اپراتور نیز داشته باشند.
آغاز سرویس دهی اپراتورهای مجازی موبایل از نیمه دوم امسال
معاون سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی از آغاز سرویس دهی اپراتورهای مجازی تلفن همراه از نیمه دوم امسال خبر داد و گفت: پروانه فعالیت اپراتورهای مجازی مردادماه صادر می شود.
صادق عباسی شاهکوه در مورد آخرین وضعیت اپراتورهای مجازی تلفن همراه اظهار داشت: از حدود ۵۰ درخواست اولیه برای دریافت مجوز اپراتور مجازی موبایل، حدود ۱۰ درخواست منتفی اعلام شد و سایر متقاضیان همچنان زمان دارند که شرایط مدنظر را احراز کرده و پروانه فعالیت دریافت کنند.
وی با بیان اینکه تاکنون حدود ۱۰ موافقت اصولی برای متقاضیان فعالیت در زمینه اپراتور مجازی موبایل صادر شده است ادامه داد: براساس شرایط اخذ موافقت اصولی، متقاضیان ۶ ماه زمان خواهند داشت که با اپراتورهای فعلی موبایل قرارداد منعقد کنند و به محض انعقاد قرارداد، پروانه فعالیت برای آنها صادر خواهد شد.
معاون صدور مجوز سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی خاطرنشان کرد: براساس پیش بینی ها برای آماده سازی اپراتورها برای سرویس دهی، انتظار داریم که در مردادماه پروانه فعالیت اپراتورهای مجازی صادر شود و در نیمه دوم امسال، سرویس دهی این اپراتورها انجام گیرد.
وی با اشاره به برنامه های در دست انجام برای فعالیت اپراتورهای ارتباطی در سال جاری اضافه کرد: صدور مجوز برای فعالیت اپراتورهای ارتباطات ثابت (FCP ) نیز انجام شده است و تاکنون حدود ۱۱ اپراتور به صورت رسمی این پروانه را دریافت کردند و حدود ۷ متقاضی نیز در صورت احراز شرایط، می توانند این پروانه را دریافت کنند.
عباسی شاهکوه تاکید کرد: علاوه بر تعیین تکلیف پروژه هایی چون FCP ، اپراتور مجازی (MVNO ) و ترابردپذیری (NMP )، صدور پروانه برای فعالیت اپراتورهای خدمات ارتباطی (SERVCO ) نیز برای سال ۹۵ در دستور کار رگولاتوری قرار دارد.