به گزارش مشرق، کشاورزی یکی از شغل‌های مهم و ضروری است که به وسیله آن نیازهای غذایی مردم تأمین می‌شود.
کشاورزان با دستان پینه‌‌بسته خود و با تلاش شبانه‌روزی به کسب روزی حلال می‌پردازند تا از این راه بتوانند نیازهای خود را تأمین کنند ولی محصولات آنها نیز گاه در اثر بلایای طبیعی مانند سیل، سرمازدگی و خشکسالی رو به نابودی می‌‌رود.
بیمه محصولات کشاورزی با هدف تامین غرامت به کشاورزان در اثر خسارات مختلف ایجاد شده است ولی در این زمینه به طور کامل موفق نبوده است.
کشاورزی خراسان جنوبی به سبب روبه‌رو شدن با خشکسالی‌های چندین ساله دچار مشکلات فراوان شده و تأمین آب مورد نیاز برای کشاورزی به سختی انجام می‌شود و در این شرایط سخت خسارات ناشی از سیل و سرمازدگی و سایر بلایای طبیعی نیز مزید بر علت شده است.
خبرنگار فارس ابتدا سراغ گفت و شنودهای کشاورزان و صندوق‌های بیمه‌گر کشاورزی در سال‌های گذشته رفته است و از قول‌ها و وعده‌ها گفته است.
مدیر صندوق بیمه محصولات کشاورزی خراسان‌جنوبی29 اسفندماه سال 90 در جمع کشاورزان خراسان‌جنوبی از تحت پوشش بودن 23 هزار هکتار از محصولات زراعی و 73 هزار هکتار از مراتع در سطح خراسان جنوبی خبر داده بود.
جواد غنچه در 24 تیرماه 92 به خبرنگار فارس گفته بود که بیمه باغات با مساحت کمتر از 500 مترمربع امکان‌پذیر نیست و همچنین بیمه باغات زرشک در مناطق مختلف خراسان جنوبی درخواست بسیاری از کشاورزان بوده که اقدامات لازم در این زمینه در دست پیگیری است.
وی با اشاره به برنامه‌ها و سیاست‌های دولت در زمینه حمایت از بخش کشاورزی بیان داشت: در حال حاضر 32 هکتار از اراضی زارعی و باغی و 44 محصول کشاورزی استان زیرپوشش بیمه هستند که از این مقدار هشت محصول زراعی، پنج محصول باغی و 10 مورد دامی بوده است.
مدیر صندوق بیمه کشاورزان خراسان جنوبی با بیان اینکه بیمه محصولات کشاورزی در استان به لحاظ شرایط اقلیمی ویژه از اهمیت بالایی برخوردار است، گفت: بیمه می‌تواند کمک مؤثری در جبران خسارت به کشاورزان در شرایط بی‌ثبات اقلیمی و نوسانات قیمت داشته باشد و فرهنگ‌سازی بیمه محصولات در بین کشاورزان نیازمند همکاری سازمان‌ها و ارگان‌های مختلف است.
28 خردادماه 93 بود که خبر افزایش تعداد محصولات بیمه شده کشاورزی از 44 به 51 توسط جواد غنچه رسانه‌ای شد.
وی با بیان اینکه بیشترین سطح بیمه محصولات زراعی در استان مربوط به گندم و جو است، تصریح کرد: همچنین بیشترین محصولات باغی بیمه شده در استان زرشک و پسته است.
مدیر حوزه ریاست جهاد کشاورزی خراسان جنوبی در جلسه ستاد بیمه محصولات کشاورزی خراسان جنوبی در 21 آبان‌ماه سال گذشته اظهار داشت: بخش کشاورزی خراسان جنوبی با توجه به شرایط اقلیمی ویژه با مخاطراتی روبه‌رو است که اگر دو موضوع در بخش کشاورزی رعایت شود مشکلات ناشی از مخاطرات طبیعی به حداقل می‌رسد که این دو موضوع شامل اطلاع‌رسانی به موقع به بهره‌برداران بخش کشاورزی در مورد بیمه کردن محصولات و دام‌هایشان و پرداخت به موقع غرامت‌ها توسط صندوق بیمه کشاورزی می‌شود.
همچنین مدیر صندوق بیمه محصولات کشاورزی خراسان جنوبی 15 دی‌ماه 93، در گفتوگو با یکی از خبرگزاری‌های استان، اظهار داشت: از سال گذشته مجوز بیمه محصولاتی مانند زیتون، خرما، آلو، آلبالو، گیلاس، بلدرچین و اخیرا نیز گل محمدی گرفته شده است.
جواد غنچه تصریح کرد: در تلاش هستیم که کار بیمه این محصولات نیز در استان انجام و تنوع بیمه‌ای افزایش یابد.
وی یادآور شد: اخیراً سطح زیر کشت محصولات زراعی کم شده و کشاورزان به سمت و سوی محصولات ترجیحی می‌روند؛ محصولات ترجیحی محصولاتی هستند که کشاورز با میزان آب در اختیار بیشترین درآمد را از محصول عاید شود.
غنچه با اشاره به سفر رئیس‌جمهور به خراسان جنوبی اظهار داشت: در این سفر درخواست شده است که با توجه به اینکه خراسان جنوبی یک استان مرزی است برای این استان در حق بیمه‌ای که کشاورز و دامدار پرداخت می‌کنند تخفیف ویژه‌ای در نظر گرفته شود.
وی اضافه کرد: پیگیر آن هستیم که میزان سهم دولت در حق بیمه‌ای پرداختی بیمه‌گذاران بخش کشاورزی خراسان جنوبی افزایش یابد.
مدیر صندوق بیمه محصولات کشاورزی خراسان جنوبی تصریح کرد: یکی از مسائل دیگری که صندوق بیمه کشاورزی به دنبال آن است این است که زرشک را در مرحله خرمن بیمه کند.
غنچه با بیان اینکه بیشترین مشکلات در حوزه کشاورزی استان در ماه‌های اسفند و فروردین رخ می‌دهد، گفت: بیشترین خسارت‌ها را نیز در فصل گل‌دهی و ظهور خوشه محصول در استان دارا هستیم.
مدیر جهاد کشاورزی فردوس در جلسه ستاد بیمه محصولات کشاورزی خراسان جنوبی در 21 آبان‌ماه سال گذشته، بر فراگیر شدن بیمه محصولات کشاورزی تاکید کرد.
میزان خسارت پرداختی به کشاورزان واقعی نیست
علیرضا مهمیز افزود: میزان خسارت پرداختی از سوی صندوق بیمه کشاورزی نسبت به میزان خسارت وارده به کشاورزان و بهره‌برداران این بخش واقعی نیست و فاصله زیادی دارد.
در این رابطه مدیر صندوق بیمه محصولات کشاورزی خراسان‌جنوبی در گفتوگو با یکی از رسانه‌های محلی در 17 فروردین‌ماه سال جاری، گفت: نرخ بیمه در کارگروه صندوق بیمه محاسبه می‌شود و ضریبی است که چقدر محصول کشاورزی خطرپذیر است.
غنچه اضافه کرد: حق بیمه محصولات در هر استان متفاوت است و بستگی به خطرپذیری و خسارتی دارد که در سال‌های گذشته دیده است.
وی تصریح کرد: توسعه بیمه باغات جزو برنامه‌های ما است و امسال 10 درصد نسبت به سال گذشته بیمه باغات افزایش داشته است.
مدیر شعب بانک کشاورزی خراسان جنوبی نیز سیاست دولت را مبتنی بر حمایت، افزایش تولید کمی و کیفی محصولات کشاورزی دانست.
علی دشت‌بیاضی، بیمه محصولات کشاورزی را یکی از راهکارهای حفظ روند تولید دانست و اذعان داشت: این مهم در خراسان جنوبی به دلیل پراکندگی مراتع با مشکل روبرو است.
یکی از مخاطراتی که بخش کشاورزی را تهدید می‌کند بارش بی‌موقع باران و سیل است که کشاورزان خراسان جنوبی امسال نیز از آن در امان نماندند اما پیگیری مسؤولان و متولیان بخش کشاورزی خراسان جنوبی برای پرداخت غرامت به کشاورزان از ابتدای سال جاری نویدی برای زحمتکشان این بخش است.
مدیرکل جهاد کشاورزی خراسان جنوبی در گفت‌و گو با خبرنگاران در 23 فروردین‌ماه سال جاری با اشاره به خسارت وارده به بخش کشاورزی شهرستان طبس اظهار داشت: بیشترین میزان خسارت مربوط به بخش دیهوک و دستگردان طبس است که در اثر سیل، خسارت‌هایی به کانال‌های آب، جاده‌های دسترسی، خاکریز اطراف اراضی و همچنین به مزارع گندم، جو و جالیزی وارد شده است.
هاشم ولی‌پورمطلق از کشاورزان و دامداران استان خواست تا نسبت به بیمه محصولات خود اقدام کنند تا در زمان بروز چنین حوادثی راحت‌تر بتوانند به حق مسلم خود دست پیدا کنند.
وی از پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه به 200 خانوار کشاورز خسارت دیده این منطقه از سوی سازمان جهاد کشاورزی خبر داد.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی در گفتوگو با یکی از رسانه‌ها در 17 فروردین‌ماه سال جاری اظهار داشت: سرجمع خسارات ناشی از وقوع سیل از 25 اسفند 94 تاکنون 117 میلیارد ریال است که حجم آن نسبت به مدت مشابه سال قبل 18 درصد کاهش داشته و این کاهش در راستای اطلاع‌رسانی به موقع هواشناسی، مدیریت بحران به دهیاران و مردم بوده است.
سید ابوالحسن میرجلیلی با بیان اینکه تعداد وقوع سیل در این مدت نسبت به مدت مشابه سال قبل تغییر زیادی نداشته است، افزود: در روز 14 فروردین‌ماه امسال سرمازدگی را در شهرستان‌های فردوس و سرایان شاهد بودیم و این سرمازدگی خساراتی را به باغ‌های کشاورزی وارد کرد.
وی یادآور شد: از تمامی کشاورزان و باغداران استان تقاضا داریم که نسبت به بیمه کردن محصولات و باغ‌های کشاورزی خود اقدام کنند چراکه سازمان مدیریت بحران کشور اعتبار خسارات را بیشتر در مباحث زیرساختی و زیربنایی، بازسازی قنوات، مباحث آب و فاضلاب شهری و روستایی می‌دهد و بر اساس قانون مدیریت بحران اعتباری برای جبران خسارت محصولات کشاورزی از طریق مدیریت بحران داده نمی‌شود.
با این وجود هنوز برخی از کشاورزان محصولات زراعی و باغی خود را بیمه نکرده‌اند و گاه از وجود بیمه بی‌اطلاع هستند و باید دستگاه‌های مربوطه برای آگاهی آنها تلاش بیشتری داشته باشند.
خبرنگار فارس سراغ مسئولان بیمه کشاورزی رفته تا ببیند آیا دولت به تعهداتش عمل کرده یا خیر؟ و آیا اینکه اعتماد کشاورزان به بیمه افزایش یافته یا خیر؟
مدیر صندوق بیمه کشاورزی خراسان جنوبی امروز در گفتوگو با خبرنگار فارس در بیرجند اظهار داشت: در تمام جهان 41 نوع بلای طبیعی وجود دارد که 31 نوع آن در ایران رخ می‌دهد بنابراین ایران یکی از کشورهای پر مخاطره و حادثه‌خیز است.
جواد غنچه تصریح کرد: پرمخاطره بودن کشور سبب شده تا کشاورزان با خطرات جدی روبه‌و شوند و در این زمان لزوم یک نهاد حمایتی مانند بیمه برای حمایت از بخش کشاورزی برای جبران بخشی از زیان‌های وارده ضروری است.
مدیر صندوق بیمه کشاورزی خراسان جنوبی با بیان اینکه هر ساله خشکسالی، سرمازدگی و سیل به کشاورزان استان خسارت وارد می‌کند، یادآور شد: در این شرایط بیمه کشاورزی بخشی از خسارت وارده به کشاورزان را جبران می‌کند.
پرداخت 141 میلیارد ریال غرامت در تمامی زیربخش‌های کشاورزی خراسان جنوبی
غنچه با اشاره به اینکه در سال زراعی 93_ 94 بیش از 141 میلیارد ریال غرامت در تمامی زیربخش‌های بخش کشاورزی شامل بخش‌های زراعی، باغی، دام و طیور در خراسان جنوبی پرداخت شده است، افزود: از این میزان 17 میلیارد ریال مربوط به غرامت محصولات زراعی، 57 میلیارد ریال مربوط به غرامت محصولات باغی و 11 میلیارد ریال مربوط به غرامت به بخش طیور بوده است.
وی ادامه داد: همچنین در این مدت حق بیمه دریافتی از کشاورزان، باغداران و دامداران استان 45 میلیارد ریال بوده است.
مدیر صندوق بیمه کشاورزی خراسان جنوبی اضافه کرد: همچنین 120 میلیارد ریال حق بیمه به عنوان سهم دولت بابت بیمه محصولات زراعی، باغی و دامی پرداخت شده و در این مدت مجموع حق بیمه پرداخت شده توسط کشاورزان، دامداران و دولت 165 میلیارد ریال بوده است.
غنچه گفت: در سال زراعی 93_ 94 تاکنون از 141 میلیارد ریال غرامت که باید توسط صندوق بیمه کشاورزی به خسارت‌دیدگان بخش کشاورزی استان پرداخت می‌شد، 110 میلیارد ریال پرداخت شده و 30 میلیارد ریال دیگر برای پرداخت به کشاورزان در دست اقدام است.
بدهی دولت مانع پرداخت تمامی غرامت‌ها شده است
وی دلیل تاخیر در پرداخت غرامت‌ها به کشاورزان خسارت دیده استان را مربوط به بدهی دولت به صندوق دانست و افزود: آخرین واریزی سهم دولت به صندوق بیمه کشاورزی استان پنجم اسفندماه سال گذشته بوده است.
مدیر صندوق بیمه کشاورزی خراسان جنوبی ادامه داد: در صورت واریز سهم دولت به صندوق پرداخت غرامت‌ها به خسارت‌دیدگان بخش کشاورزی صورت می‌گیرد.
غنچه اذعان داشت: در سال زراعی 93_94 بیش از 19 هزار هکتار از زمین‌های زیرکشت محصولات زراعی و حدود 10 هزار هکتار از اراضی زیرکشت محصولات باغی در سطح استان بیمه شده‌اند.
وی خاطرنشان کرد: همچنین در این مدت 14 میلیون و 400 هزار قطعه طیور و حدود 530 هزار رأس دام سبک و سنگین بیمه شدند.
خراسان جنوبی از زلزله، خشکسالی و سیل در امان نیست
مدیرکل مدیریت بحران خراسان جنوبی نیز امروز در گفتوگو با خبرنگار فارس در بیرجند اظهار داشت: بالغ بر 70 نوع حادثه‌ای که در کشور اتفاق می‌افتد در خراسان جنوبی نیز رخ می‌دهد و یا امکان وقوع دارد.
سید ابوالحسن میرجلیلی با بیان اینکه خراسان جنوبی یکی از استان‌های حادثه‌خیز کشور است، تصریح کرد: زلزله، خشکسالی و سیل از جمله حوادثی هستند که در خراسان جنوبی مشهود بوده و بیشترین خسارات را استان وارد کرده است.
وی ادامه داد: خشکسالی 18 ساله در استان به بخش‌های مختلف زیرساختی خسارت زده است که از جمله آسیب‌های وارده می‌توان به کاهش سفره‌های آب زیرزمینی، فقر مراتع و عدم وجود علوفه کافی و مناسب برای دام‌های دامداران و عشایر استان که سبب خرید مازاد دام از دامداران با قیمت بسیار نازل اشاره کرد.
خشکسالی به بخش‌های مختلف زیرساختی خراسان جنوبی خسارت زده است
میرجلیلی با بیان اینکه یکی دیگر از اثرات خشکسالی و کاهش بارندگی در خراسان جنوبی مشکل کمبود آب شرب در برخی از روستاها و آبرسانی از طریق تانکر به این روستاها است، یادآور شد: در حال حاضر بالغ بر 430 روستا در سطح استان از طریق تانکر آبرسانی می‌شوند.
وی با اشاره به اینکه کاهش بارندگی و خشکسالی‌های متوالی در استان کاهش دبی آب قنوات، چشمه‌ها و چاه‌ها را به دنبال داشته است، گفت: این امر سبب بی‌کیفیت شدن آب شرب بیشتر شهرهای استان شده است.
مدیرکل مدیریت بحران خراسان جنوبی به بیلان منفی آب استان اشاره و اضافه کرد: در حال حاضر بیلان آب در استان منفی 172 میلیون مترمکعب بوده و این نشان از استحصال و برداشت آب بیش‌از آنچه که به سفره‌های آب زیرزمینی تزریق می‌شود، است.
فرونشست دشت‌های استان در اثر خشکسالی
میرجلیلی ادامه داد: این خطر بزرگ سبب شده تا در برخی از دشت‌های استان به ویژه در شمال استان در فردوس، سرایان و قاین شاهد پدیده فرونشست زمین باشیم که در برخی از نقاط عمق آن بسیار زیاد بوده و سبب ایجاد مشکل در بخش‌های زیرساختی استان شده است.
وی خسارت‌هایی که بر اثر خشکسالی به بخش‌های مختلف استان وارد شده را غیر قابل برآورد دانست و افزود: خشکسالی به بخش‌های مختلف استان به صورت مستقیم و غیرمستقیم خسارت زیادی زده و سبب مهاجرت و تخلیه روستاهای استان شده که این موضوع از عوامل بسیار قابل تامل است.
مدیرکل مدیریت بحران خراسان جنوبی با بیان اینکه کشاورزی و دامداری یکی از مهم‌ترین منابع درآمدی و ارتزاق مردم استان است، تصریح کرد: با توجه به کمی بارندگی در استان کشاورزان با تلاش بسیار و با سخت‌کوشی فراوان می‌توانند شاهد به ثمر نشستن تلاششان باشند ولی متاسفانه با سیلاب‌هایی که هر ساله در بهمن‌ماه، اسفندماه، فروردین‌ماه و اردیبهشت‌ماه در استان داریم خسارت زیادی به کشاورزان، دامداران و عشایر استان وارد می‌شود.
سرمازدگی بر رنج خشکسالی افزوده است
میرجلیلی به خسارت‌های ناشی از سرمازدگی در استان اشاره کرد و افزود: هر ساله سرمازدگی خسارات زیادی به باغات و مزارع استان وارد می‌کند و در فروردین‌ماه امسال نیز سرمازدگی در استان به ویژه در شهرستان‌های قاین، فردوس و سرایان به کشاورزان آسیب زیادی زد و حدود 80 درصد از محصولات هسته‌دار کشاورزان از بین رفت.
وی ادامه داد: تگرگ نیز هر ساله سبب از بین رفتن محصولات باغی و زراعی زیادی در استان می‌شود.
مدیرکل مدیریت بحران خراسان جنوبی با بیان اینکه بر اساس قانون سازمان مدیریت بحران کشور از سوی این سازمان هیچ‌گونه خسارتی برای محصولات باغی و زراعی پرداخت نمی‌شود بنابراین باید برای جبران بخشی از این خسارت‌ها به سمت توسعه فرهنگ بیمه کشاورزی گام برداریم، یادآور شد: خشکسالی‌های متوالی بضاعت کشاورزان استان را برای پرداخت حق بیمه خود برای بیمه کردن محصولات کشاورزی و دام‌هایشان را پایین آورده است.
میرجلیلی ادامه داد: از سازمان مدیریت بحران کشور خواستار حمایت از صندوق بیمه کشاورزی استان هستیم.
وی اضافه کرد: با وجود اینکه در اکثر استان‌های کشور شاهد بارندگی‌های خوبی در سال زراعی جاری بوده‌ایم ولی خراسان جنوبی تنها استانی است که با کاهش 40 درصدی بارندگی مواجه بوده است.
مدیرکل مدیریت بحران خراسان جنوبی خاطرنشان کرد: وضعیت حاد استان می‌طلبد تا خراسان جنوبی که در رأس استان‌های خشکسال کشور قرار دارد به طور ویژه دیده شود.
میرجلیلی ادامه داد: سازمان مدیریت بحران کشور لازم است با تزریق اعتبار از صندوق بیمه کشاورزی خراسان جنوبی حمایت نماید تا گوشه‌ای از خسارات کشاورزان استان جبران شود.
با این وجود هنوز مشکل بیمه محصولات کشاورزی در استانی که خود از خشکسالی رنج می‌برد برطرف نشده و چه بسیار محصولاتی هستند که شامل بیمه محصولات کشاورزی نمی‌شوند و آنهایی که بیمه هستند، غرامت آنها به طور کامل پرداخت نمی‌شود و این امر توجه دولت و مسؤولان مربوطه را می‌طلبد تا شاید باری از دوش کشاورزان سخت‌کوش این خطه برداشته شود.