*درباره عنوان ۱۸+ توضیح دهید، کمی غلط انداز است؛ منظور شما از کاربرد آن چیست؟
ما با تعمد این عنوان را انتخاب کردیم. با فکر و مشورت صاحب نظران و برخی ادیبان. در روانشناسی تبلیغات مهم است که عنوان شما در ذهن بماند. اختصار این عنوان و یک برداشت شاید سوگیرانه به این کار کمک می کند. منظور از مثبت هجده کتاب‌هایی است که به مهارت‌آموزی جوانان عمدتا بالای ۱۸ سال اختصاص دارد و با دید مثبتی که دارد دانش و مهارت به آنان اضافه می‌کند. پس اولا ۱۸+ یعنی برای جوان های عمدتا بالای ۱۸ سال است. البته نوجوان ها و بزرگسال ها هم می توانند استفاده کنند ولی مخاطب اصلی ما جوانان هستند. ثانیا این کتاب ها نگاهی مثبت به جوان ها می دهد و ثالثاً مهارت و توانایی به آنها می افزاید و اضافه می کند و مراد از مثبت می تواند این افزودن باشد.
*علت اینکه سبب شد گروه اخلاق، تربیت و روانشناسی مرکز پژوهشهای جوان، به تولید مجموعه دفاتر ۱۸+ اقدام نماید چه بود؟
مخاطب جوان ما در طول زندگی با مسائلی مواجه می شود که برای رویارویی با آنها باید مهارت هایی را آموخته باشد. در روانشناسی این دست مسائل را به عنوان مهارت های زندگی نام گذاری می کنند. بخشی از کارهای ما نیز در گروه اخلاق، تربیت و روانشناسی کتاب های خودیار است که فرد با خواندن آنها، خود می تواند مشکلاتش را کاهش دهد و تا حدی مسأله اش را برطرف کند. گاهی کتاب های خودیار جنبه پیشگیرانه دارد. مجموعه ۱۸+ در واقع به همین مهارت های زندگی مورد نیاز جوان می پردازد. اما وجه امتیاز این مجموعه با سایر مجموعه مهارت های زندگی در این است که به تکنیک های روانشناختی اکتفا نشده است و بر اساس تعالیم اسلامی نگاهی تازه و رویکردی نوین به مهارت های زندگی داشته است. علاوه بر مسأله محور بودن، در کارهای ما اختصار و گزیده گویی در عین جامعیت رعایت شده است.
*چه ویژگی های شکلی و محتوایی برای این مجموعه لحاظ کرده اید؟
از نظر محتوایی کارهای ما دچار تکرار و موازی کاری نیست. مثلا در الگوی حل مسأله یا آموزش مهارت حسن خلق، الگوهای جدیدی با ابداع نویسندگان ارائه شده است. خلاقیت در ساختار و مطالب مشهود است. علاوه بر اینکه در ادبیات نگارش تلاش شده اصل روان بودن و تنوع رعایت شود و در قالب خشک پژوهشی صرف نباشد. از همین رو از داستان و تمثیل و شعر و مانند آن بسیار استفاده شده است. همان طور که اشاره شد هدف رفع نیاز مخاطب در آن موضوع بوده است و در این راستا از یافته های علم روانشناسی و منابع اسلامی هر دو استفاده شده است.
از جهت شکلی نیز روی اسم کتاب ها و عناوین داخلی و نیز طرح جلد فکر و کار شده است تا جاذبه لازم را برای جوان های عزیز داشته باشد.
*گزارش مختصری از فرایند تولید این مجموعه ارائه بفرمایید؟
رصد و تصویب عناوین این مجموعه به وسیله شورای علمی گروه اخلاق،تربیت و روانشناسی انجام شده است؛ این شورا که مرکب از متخصصان و كارشناسان و اساتید سه حوزه اخلاق, علوم تربیتی و روانشناسی است، در چهار سال اخیر و به طور منظم و پیوسته در قالب نود جلسه، کار نظارت، ارزیابی و تصویب طرح نامه‌ها و همچنین تصویب نهایی آثار را پیگیری نمودند. ابتدا موضوعات دارای اولویت در چند مرحله با مشورت و نظارت شورا تصویب می شود و با محققانی که در آن حوزه ها تخصص و تجربه دارند رایزنی شده طرحنامه ای در شورای علمی گروه ارائه و به تصویب می رسد. در مرحله نگارش نیز نظارت مدیر گروه و یک عضو شورا ادامه دارد. با اتمام کار و ارزیابی اولیه، دو کارشناس آن موضوع, کار را ارزیابی نموده اصلاحات توسط نویسنده انجام می گیرد. با تصویب نهایی در گروه، شورای آثار کار را برای مراحل چاپ تصویب و ارسال می کند. برای تهیه این مجموعه، چون مجموعه ای مهارتی است، از نام گذاری اش تا دیگر مراحل، با نویسندگان ادبی و ژورنالیستی نیز ارتباط مستمر همراه با نظرخواهی برقرار بوده است.
*تولید این مجموعه، اکنون در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
از این مجموعه، تا کنون سه اثر چاپ شده و ده اثر دیگر، در مراحل مختلف نشر و تولید قرار دارند.
*عناوینی که تا کنون چاپ شده اند کدام آثار هستند؟
عناوین که جدیداً به چاپ رسیده است سه جلد می باشد و عبارت است از؛ مهارت حل مساله [برای حل مسائل مختلف زندگی چه عواملی دخیل است و چه گام هایی باید برداشت] ، می خواهم خوش اخلاق شوم [ برای نهادینه کردن خوش اخلاقی در خودم باید چه گام هایی را بگذرانم؟ آزمونی برای اولین بار به طور استاندارد جهت سنجش حسن خلق ارائه شده و با ارائه ۱۲ گام تلاش شده اخلاق زیبا بر اساس منابع اسلامی و توصیه های روانشناختی آموزش داده شود] ، بیا تصمیم بگیریم [گاهی تصمیم گرفتن و انتخاب برایمان سخت می شود. این کتاب کمک می کند مانند آب خوردن به تصمیم برسید و البته اصولی و درست] .
*عناوین در دست نشر کدام است؟
۵ عنوان نیز فرایند نگارش و تصویب نهایی را گذرانده است و در فرایند نشر قرار دارد که عبارت است:
«از این رو تا آن رو» (مهارت مقابله با کم‌رویی [چرا برخی کم رو هستند و چطور باید بر این مشکل غلبه کنند؟]
چربی زبان نگیریم، تملق (مهارت مقابله با چاپلوسی و چاپلوسان [چاپلوسی چه آسیبهایی دارد و چطور بوجود می آید و چطور خودمان به آن مبتلا نشویم و در صورت مواجهه از سوی دیگران چطور برخورد کنیم؟]
خطر خشم گرفتگی [چطور خشم خود را مدیرت کنیم؟ همه ما گاهی از کوره در می رویم. این کتاب راه های ماندن در کوره را برای پخته تر شدن به ما نشان می دهد!]
شیوه های ارتباط با افراد دشوار [با آدم های ناسازگار اطرافمان که دچار اختلال های شخصیت هستند مانند فریبکارها، بد گمان ها، غرغروها، پرخاشگرها، خودشیفته ها و دمدمی مزاج ها چطور برخورد کنیم که کمتر آسیب بزنیم و ببینیم؟]
مهارت جرأت ورزی [چطور از حقوق خود دفاع کنیم بدون اینکه جسارت بورزیم یا خجالت بکشیم؟]
این کتاب ها انشاالله در سال جاری و سال آتی به چاپ خواهند رسید.
*از اهداف و دیگر برنامه های گروه اخلاق، تربیت و روانشناسی بگویید؟
گروه اخلاق، تربیت و روانشناسی بر مبنای اساس نامه اش اهداف زیر را دنبال می کند:
۱) تبیین، ترویج و تحكیم معارف و آموزه های تربیتی و اخلاقی اسلام متناسب با نیازها و اقتضائات مخاطبان؛
۲) ارائه، تبیین و ترویج آداب و سلوك اخلاقی؛
۳) ارائه، تبیین و ترویج الگوی زندگی اسلامی؛
۴) پاسخگویی به پرسشها، شبهات و نیازهای مخاطبان در حوزه اخلاق و تربیت.
*مخاطبان آثار شما، کدام گروه از جوانان هستند؟
گروه با انگیزه پاسخگویی به دغدغه ها و نیازهای فکری، اندیشهای و فرهنگی نسل نو تحقیقات خود را در سه سطح تقسیم بندی کرده است:
۱. جوان: جوانان بین حدود ۲۴-۱۷ سال با سواد دیپلم
۲. دانشجو: جوانان بین حدود ۲۴-۱۸ سال، دانشجو ( با تحصیلات یا شاغل در سطح کاردانی و کارشناسی)
۳. اندیشه: جوانان بین حدود ۲۹-۲۴ سال، دانشجو ( با داشتن تحصیلات در حدکارشناسی ارشد)
در یک تقسیم‌بندی ثانویه، مخاطبان مزبور به دو دسته اصلی و فرعی تقسیم میشوند. مخاطبان اصلی توده جوانان هر دسته هستند، که در واقع مخاطبان با واسطه گروه میباشند. مخاطبان فرعی نیزبخشی از آنان هستند که مجموعه ویژگیهایی چون اندیشه ورز، دغدغهمند، متعهد و مومن بودن آنان را از بقیه متمایز ساخته و به جهت اینکه حلقة اتصالی بین گروه و مخاطبان اصلی خواهند بود، مخاطبان بی‌واسطه مرکز قلمداد می شوند.