روزنامه شرق معتقد است که باید حامیان دولت گزینه اصلی خود را مشخص کنند و می‌نویسد: انتخاب عارف/لاریجانی یکی از چالش‌های امروز حامیان دولت است که عدم توجه به پیامدهای آن می‌تواند هزینه‌هایی را در آینده به همراه داشته باشد.

گروه سیاسی مشرق - رسانه‌های مکتوب همواره نقش عمده‌ای در هدایت افکار عمومی و جریان‌سازی رسانه‌ای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامه‌ها، جایگاه ویژه‌ای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامه‌های متعلق به جریان اصلاح‌طلب می‌پردازد.

*******

روزنامه‌های زنجیره‌ای اصلاحات، آخرین روز کاری هفته را با تمرکز بر حضور جدی عارف پس از مشکلات درون جناحی در انتخابات ریاست مجلس شورای اسلامی آغاز کردند.

مهم‌ترین محورهای که امروز روزنامه‌های زنجیره‌ای اصلاحات به آن پرداختند، عبارت‌اند از:

1 . انسجام اصولگرایان در خرداد 96؛ هشدارهای اصلاح طلبان نسبت به همگرایی جریان رقیب افزایش یافته است؛ تا از این طریق فشارها برای امتیازگیری از دولت یازدهم برای تغییرات در کابینه را افزایش بدهد. در همین راستا حسن رسولی در یادداشت روزنامه اعتماد نوشت: «مخالفان برجام با به فراموشی سپردن تمامی پیشینه افتراقی با آقای لاریجانی برای مصلحت کل جریان یک‌صدا شده‌اند. پیش‌بینی می‌شود این انسجام پس از تعیین تکلیف ارکان مجلس نیز تداوم یابد و کار برای ائتلاف اصلاح‌طلبان و حامیان دولت و موافقان برجام مشکل شود. ائتلاف امید باید این تجدید وحدت و انسجام جریان اصولگرا را جدی گرفته و با سرعت هرچه‌تمام‌تر تلاش کند که از مجموعه ائتلاف امید صدایی واحد به بیرون ارسال شود. با بازیابی انسجام تشکیلاتی منتقدین دولت در سال ۹۵ صحنه مخالفت با دولت نسبت به گذشته تندروتر خواهد شد و این جریان درصدد آن خواهد بود که با ناکارآمد نشان دادن دولت اسباب کسب پیروزی خود را در دو انتخابات آینده فراهم کنند.»

2 . لیست امید علیه علی لاریجانی؛ «او عضو لیست امید در حوزه انتخابیه قم بود» گزارهٔ که اصلاح طلبان آن را مویدی برای همراهی علی لاریجانی با تصمیم فراکسیون امید تلفی می‌کنند ولی علی لاریجانی در سخنان دیروز خود مجدد برای حضور «مستقل» خود در انتخابات هفتم اسفند 1394 و عدم اثرگذاری لیست امید بر رأی او تاکید کرد تا سایه سنگین منت اصلاحات را دور سازد؛ این اقدام علی لاریجانی، اصلاح‌طلبان را به شدت عصبانی کرده است. عبدالله ناصری از اعضای سازمان منحله مجاهدین در گفت‌وگو با روزنامه آرمان امروز اظهار داشت: «با وجود ائتلاف اصلاح‌طلبان با اصولگرایان معتدل در هفتم اسفند به معنای این مساله نیست که جریان اصلاحات قصد دارد در آینده نیز برای پیشبرد برنامه‌های خود از اصولگرایان معتدل حمایت کند. در نتیجه موضوع ریاست آقای عارف و آقای لاریجانی نیز باید در چنین فضایی تجزیه و تحلیل شود. آقای لاریجانی در انتخابات هفتم اسفند در لیست امید قرار داشت و به عنوان نفر دوم از حوزه انتخابیه قم وارد مجلس شد. بنده معتقدم اگر ایشان در لیست امید قرار نداشت یا مانند آقای حدادعادل از ورود به مجلس باز می‌ماند یا اینکه با تفاوت معناداری به عنوان نفر سوم انتخاب می‌شد.»

3. تهدید لیست امید؛ از چند هفته قبل فعالان سیاسی اصلاحات روند «تهدیدهای» سیاسی خود نسبت به اعضای لیست امید را آغاز کرده‌اند؛ آنان عدم رأی اعضای لیست امید به «عارف» را به منزله «خودزنی سیاسی» دانستند. محمود میرلوحی در روزنامه فرهیختگان از تلاش برای متقاعد کردن رأی به عارف اعضای لیست امید خبر داد و در همین راستا نوشت: «ما با منتخبان در تهران و استان‌ها در ارتباط هستیم. برداشت من این است که چنین خبرهایی جنبه تبلیغاتی دارد. 167 نفر با لیست امید به مجلس راه یافتند. آخرین آمار هم نشان می‌دهد 130 نفر رسماً پذیرفته‌اند که به عارف رأی بدهند، در حال رایزنی هستیم که 168 نفر به این تصمیم پایبند باشند. برآوردمان این است که این اتفاق خواهد افتاد. فراکسیون ما اکثریت است.»

4 . اختلاف در ائتلاف؛ هشدارهای اصلاح طلبان به یاران سیاسی خود جدی شده است؛ آنان از «اختلاف» و «واگرایی» در ائتلاف 92 هراسناک هستند و جدال برای ریاست مجلس شورای اسلامی را جرفه اختلاف می‌دانند. در همین راستا مهدی وکیلی در روزنامه ابتکار نوشت: «بدترین اتفاقی که ممکن است برای فضای سیاسی امروز کشور می‌تواند رخ دهد، ادامه کشمکش‌ها بر سر انتخاب ریاست مجلس و جدال میان جناح های سیاسی بعد از مشخص شدن رئیس قوه مقننه و به دنبال مقصر بودن است می‌تواند جرقه ای برای شروع اختلافات بیشتر در مجلس آتی باشد. به هرحال برنده اصلی شروع اختلافات در مجلس دهم تندروهایی هستند که در انتخابات مردم با رأی خود اجازه ورود آن‌ها به پارلمان را ندادند. ریشه اصلی شروع این اختلافت و حتی کشمکش بر سر ریاست مجلس و دوقطبی کردن فضا را می‌توان در گروه کنار گذاشته شده از مجلس دهم یافت.»

5. ریاست بهارستان باب میل «مستقل‌ها»؛ عدم شناخت دقیق سویه‌گیری‌های سیاسی منتخبان مجلس دهم باعث شده است که متغیر رأی «مستقلین» این نهاد از جایگاه اثرگذاری بالای برخوردار شود. درهمین راستا روزنامه ایران نوشت: «به نظر می‌رسد مهم‌ترین فاکتور در انتخاب روز یکشنبه 9 خرداد، مستقل‌ها هستند که اتفاقاً به لحاظ عددی هم قابل توجه هستند. حدود 80 منتخب جدید بهارستان نامشان در هیچ کدام از فهرست‌های انتخاباتی نبود و به طور حتم فراکسیونی موفق به کسب کرسی ریاست خواهد شد که در جلب نظر شمار بیشتری از مستقل‌ها بهتر عمل کند. از این نکته البته نباید غافل شد که رقابت بین عارف و لاریجانی تا حال حاضر از حد و مرزهای استاندارد و اخلاقی خود فرا نرفته است،»

6 . شاید تعامل برای کرسی دیگر؛ ایده «تعامل» برای ریاست مجلس شورای اسلامی دهم با عدم انصراف محمدرضا عارف شکست خورد و حالا شاهد رقابت بر سر کرسی ریاست هستیم؛ روزنامه اعتماد از امکان «تعامل» برسر دیگر کرسی‌های هیات رییسه خبر داد و در همین راستا نوشت: «کسی روی رسیدن دو فراکسیون مجلس به محمدرضا عارف و علی لاریجانی برای کرسی ریاست شک ندارد. مسئله اصلی حالا متوجه ۱۱ کرسی دیگر است و همین‌طور کرسی ریاست فراکسیون‌های تخصصی. دیگرکسی تلاشی نمی‌کند که یکی از دو گزینه ریاست مجلس به نفع دیگری کنار برود؛ اما امیدها بر سر رسیدن به توافقی ضمنی برای دیگر جایگاه‌ها هنوز آن‌قدر هم رنگ نباخته‌اند.»

7. حاج بابایی؛ گزینه نائب رییس اصولگرایان؛ روزنامه قانون در گزارشی پیرامون نامزدهای احتمالی نائب رییسی مجلس شورای اسلامی از احتمال حضور پزشکیان و حاج بابایی از سوی دو جریان اصلی سیاست‌ورزی کشور خبر داد و در همین راستا نوشت: «حاجی‌بابایی سخنگوی جبهه یکتاست و ارتباط نزدیکی با جبهه پایداری دارد و این موضوع احتمال موفقیت وی را برای نایب رئیسی مجلس بالا می‌برد، چون هم احمدی‌نژادی های مجلس پشت او می‌ایستند و هم تندروهای بهارستان!»

تردید دولت میان محمد رضا عارف و علی لاریجانی

دولت یازدهم در انتخاب دوگانه سختی میان محمدرضا عارف و علی لاریجانی قرار گرفته است؛ دوگانهٔ که سرنوشت ائتلاف انتخابات 92 پس از سه سال مشخص می‌کند؛ استمرار یا گسست ائتلاف در آن. روزنامه شرق معتقد است که باید حامیان دولت گزینه اصلی خود را مشخص کنند و درهمین راستا نوشت: «انتخاب عارف/لاریجانی یکی از چالش‌های امروز حامیان دولت است که عدم توجه به پیامدهای آن می‌تواند هزینه‌هایی را در آینده به همراه داشته باشد. دوگانه عارف/لاریجانی به نوعی دوگانه اصلاح‌طلبی/محافظه‌کاری است. زیرا انتخاب هریک از آن دو نشان می‌دهد حامیان لیست امید سرانجام به کدام سمت گام خواهند برداشت؛ محافظه‌کاری یا اصلاح‌طلبی.»

اما از آن سو حجت‌الاسلام علی یونسی دستیار ویژه‌رییس جمهور سعی در فرار از «انتخاب» میان دو نامزد ریاست مجلس شورای اسلامی دهم دارد تا از طریق «بی‌طرفی» بازی برد- برد برای دولت را رقم بزند و در همین راستا در یادداشت روزنامه ایران نوشت: «در بررسی عملکرد مجلس نهم معطوف به این مهم، اگرچه اقلیتی منتقد و مخالف دولت بودند و سعی در کارشکنی داشتند، اما کلیت مجلس مشی دیگری را انتخاب کرده بود که مصداق روشن آن در تصویب برجام و برخی لوایح اقتصادی دولت تجلی یافت. مجلس دهم دو شخصیت و چهره بارز را نیز در خود دارد؛ آقای دکتر محمدرضا عارف به‌عنوان یک شخصیت شناخته‌شده و اخلاق‌مدار اصلاح‌طلب و نیز آقای دکتر علی لاریجانی به‌عنوان یکی از شخصیت‌های نامدار اصولگرا. این مجلس می‌تواند مظهر و نماد انسجام، وحدت و آشتی ملی باشد که رئیس‌جمهوری وعده آن را به مردم داده بود. به‌عبارت‌دیگر، اکنون برای شکل‌گیری انسجام ملی، مصداقی بهتر و بارزتر از مجلس دهم شورای اسلامی سراغ نداریم.»