وقتي حرف از جبهه و جهاد مي‌شود، آنچه به ذهن خطور مي‌كند، تجلي رشادت‌ها و دلاوري‌هاي مردان و زنان اين مرز و بوم است. جبهه‌هاي دفاع مقدس هرچند با محدوديت‌هاي بسياري روبه‌رو شده بودند، اما اين شرايط باعث مي‌شد تا استعداد نهفته رزمندگان بارور شود. استعدادهاي درخشاني كه تهديدها را تبديل به فرصت مي‌كردند و در بدترين شرايط، راهكارهاي مناسبي براي پيشبرد امر جنگ ابداع مي‌كردند.
رزمندگان تحصيلكرده
دسته‌اي از رزمندگان نابغه افراد تحصيلكرده‌اي بودند كه در عالي‌ترين سطوح علمي تحصيل كرده بودند. شهيد دكتر چمران يكي از همين رزمندگان است كه در ابتداي هجوم ارتش بعث عراق، ستاد جنگ‌هاي نامنظم را تأسيس كرد. يا فرماندهاني چون شهيد همت، شهيد دقايقي، شهيد علم‌الهدي و... از دانشجوياني بودند كه هر كدام‌شان در جبهه به خاطر هوش و ذكاوت توأم با اخلاصشان عهده‌دار مسئوليت‌هاي خطير مي‌شدند. همچنين در سراسر جبهه‌ها، مهندساني حضور داشتند كه با طراحي‌ها و ابتكارات خود، امكاناتي كه مورد نياز بود را مي‌ساختند و كار را بر دشمن سخت مي‌كردند. به طور نمونه طراحي پل خضر كه به كمك ايده و طراحي مهندس غفاري و جمع كمكي او بود، كمك شاياني براي جابجايي امكانات و ادوات جنگي در عمليات تاريخي والفجر 8 و پس از آن كرد. يا در جايي ديگر طراحي روي برد توپ‌هاي 106 توسط يكي از رزمندگان به نام برادر جعفر انجام گرفت و كارايي اين سلاح را افزايش داد. آن هم در شرايطي كه برادر جعفر به دليل مجروحيت، بيشتر قسمت‌هاي بدنش در گچ بود و فقط دست و صورتش معلوم بود.
پلي كه اروند را رام كرد
پل بعثت يكي از شاهكارهاي مهندسي جنگ است كه در اروندرود زده شد و اين رودخانه وحشي را رام كرد. بعد از آزادسازي فاو كه دشمن روزانه 500 سورتي پرواز بر روي اروندرود داشت، مهمات و اسلحه و امكانات براي رزمندگان به آن سوي رود پس از زدن پل بعثت از طريق اين پل كه با نصب و اتصال حدود 23 هزار لوله با قطرهاي بالا درست شده بود، جابجا مي‌شد. نمونه‌اي ديگر از استعداد سرشار رزمندگان ابداع كنترل از راه دور براي ماشين‌آلات جهادگران و سنگرسازان بي‌سنگر بود. تعدادي از بچه‌ها به خاطر كار روي بولدوزر به شهادت مي‌رسيدند به همين دليل نخبگان خلاقيت به خرج دادند و كنترل از راه دور درست كردند تا در برخي شرايط بسيار دشوار عمليات از راه دور بن‌بست‌شكن شود. اينها نمونه‌هايي از ابداعات و ابتكارات رزمندگان بود كه با كمبود امكانات، اختراعات بسيار كارگشا و افتخار‌آفريني داشتند.
استفاده از تمامي ظرفيت‌ها
در اينجا نكته‌اي كه حائز اهميت است، استفاده از فرصت‌ها و ظرفيت‌هاست. رزمندگان در خلأ امكانات و شرايط تحريم، فرصت‌ها را شناسايي مي‌كردند و با ايمان و اعتماد به شعار «ما مي‌توانيم» توانستند به دور از بهانه‌تراشي‌ها از مرز و بوم كشورمان دفاع كنند. همت آنها اين نكته را به ما مي‌آموزد كه ايستادگي و مقاومت سرآغاز پيروزي است. اين حرف به معناي اين نيست كه ما اهل صلح و آرامش نيستيم. بلكه مقاومت و ايستادگي ما بر روي حقوق‌مان و براي نيل به شرايط با ثبات صلح و آرامش است. ليكن اگر طرف مقابل حقوق ما و زندگي با عزّت ما را قبول داشته باشد و بدان پايبند باشد ما هم با صلح و صفا پيش مي‌رويم اما در صورت زياده‌خواهي و اينكه بخواهد عزّت و منابع ما را به يغما ببرد، تنها ايستادگي و مقاومت پاسخ‌شان خواهد بود. صدام در همان اوايل حمله به ايران گفت هفته ديگر در تهران مصاحبه مي‌كنم يعني كل كشور را مي‌خواست اشغال كند. اما با رشادت و غيرت جلوي او در مرزها گرفته شد و مقاومت باعث پس‌زدن زياده‌خواهي‌هاي او شد كه در غير اين صورت به خواسته خود مي‌رسيد. امريكا از دوران انقلاب به ياري رژيم ستمشاهي آمد و بعد از آن هميشه عليه ما توطئه داشته و دارد. اكنون ادعاي سازش و همراهي دارد، ولي جمهوري اسلامي و دستگاه ديپلماسي هيچ‌گاه نبايد فريب خدعه‌هاي او را بخورد و مراقب بدعهدي‌هاي اين شيطان مستكبر در مسئله برجام باشد. در بررسي پيمان‌هاي امريكا با كشورهاي مختلف 400 بدعهدي خيلي مهم از امريكا ديده شده است و اين ما را در مقاومت و ايستادگي استوارتر مي‌كند.
بنابراين به اين نتيجه مي‌رسيم كه ايستادگي جواب مي‌دهد و اگر تلاشمان در داخل چندين برابر شود پيروز ميدان مي‌شويم و با استفاده از عقل و بسيج ظرفيت‌هاي داخلي، نيازها برطرف مي‌شوند. اين در جبهه‌ها ثابت شد و يكي از بركات جنگ تحميلي همان عينيت‌يافتن «ما مي‌توانيم» بود. امام از روز اول فرمودند ما مي‌توانيم نياز‌هاي خودمان را تأمين كنيم يعني ما در شرايط تحريم، تهديد و جنگ بنيان‌كن تحميلي را تبديل به فرصت پيروزي در برابر همداستاني و همراستايي دشمنان انقلاب و اذناب آنها كرديم و امروز هم بايد بدانيم تنها راه برون‌رفت از تحريم‌ها اين است كه جبهۀ خود را بشناسيم و با اجرايي كردن اقتصاد مقاومتي ثابت كنيم تحريم‌ها هيچ اثري ندارند و اين مهم تحقق نمي‌يابد مگر با اقدام و عمل.
چنانكه سردار عزيز حاج‌قاسم سليماني در دوران دفاع مقدس خود پيشاپيش مي‌رفتند و به ساير رزمندگان مي‌گفتند بياييد، مدعيان فرماندهي و رياست كشور ما نيز در دفاع مقدس كنوني در عرصۀ اقدام و عمل نيز بايد الگوي دفاع مقدس را اجرايي كنند تا به پيروزي دست يابيم.
* روزنامه جوان