لشکر 6 ویژه پاسداران از لشکرهای ویژه سپاه بود که ماموریت این لشکر انجام عملیات‌های برون مرزی در خاک کشور عراق و مذاکرات سیاسی با رهبران معارض کُرد عراقی همچون جلال طالبانی و مسعود بارزانی بود. بیشتر فرماندهان این لشکر بعدها وارد عرصه سیاسی شدند و در دولت‌های نهم و دهم مسئولیت یافتند.

به گزارش گروه جهاد و مقاومت مشرق، قرارگاه رمضان تنها قرارگاه برون مرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در دوران دفاع مقدس بود که محمدباقر ذوالقدر فرماندهی آن را بر عهده داشت. ماموریت این قرارگاه انجام عملیات‌های چریکی و پارتیزانی در خاک کشور عراق و همکاری با نیروهای معارض کُرد عراقی بود. یگان‌های این قرارگاه نیز متشکل از لشکر 9 بدر عراقی‌ها به فرماندهی سردار شهید اسماعیل دقایقی و سردار محمدرضا نقدی، لشکر 6 ویژه پاسداران به فرماندهی صادق محصولی، تیپ هوابرد به فرماندهی محسن شفق، تیپ ظفر به فرماندهی محمد مقدم و تیپ ابوذر به فرماندهی سردار محمدرضا حکیم جوادی بودند.

نیروهای تحت امر قرارگاه رمضان برای انجام عملیات‌های چریکی باید کیلومترها با پای پیاده، فراز و نشیب کوه‌ها را طی می‌کردند تا به نقطه هدف برسند و به انجام عملیات بپردازند.

در ادامه به معرفی لشکر 6 ویژه پاسداران خواهیم پرداخت.

سال 1364 قرارگاه رمضان برای اجرای ماموریت‌های خود نیازمند یگانی با نیروهای آموزش دیده جنگ‌های چریکی و پارتیزانی بود لذا سپاه، صادق محصولی را مامور کرد تا تیپی متشکل از پاسداران برای این کار تشکیل دهد و از آن‌جایی که این تیپ ماموریت‌های ویژه‌ای را بر عهده داشت، تیپ 55 ویژه پاسداران نام نهادند.

در شهرک مسکونی شهید مفتح شهر باختران(کرمانشاه) یک واحد آپارتمان نود متری و یک موتورسیکلت به محصولی داده شد تا تیپ را راه بیندازد. با هماهنگی قرارگاه رمضان نیروهایی که قرار بود به صورت افتخاری پاسدار شوند که بیشترشان بعدها پاسدار رسمی شدند، به این تیپ پیوستند. این پاسدارها دوره نخست آموزشی خود را در پادگان الغدیر اصفهان گذراندند و در دوره اول حدود 400 نفر به عضویت تیپ 55 ویژه پاسداران درآمدند. محصولی می‌گوید: «به خاطر سابقه‌ای که داشتم دوستان اعتماد کردند و این تیپ پیوستند و سازمان تیپ شکل گرفت و بعدها هنرستانی در شهر باختران به عنوان ستاد تیپ انتخاب شد. آموزش‌های تیپ نیز در تنگه کنشت کرمانشاه انجام شد که نیروهای لشکر بدر نیز در همسایگی ما بودند.»

فرماندهان این یگان توسط محصولی شناسایی و انتخاب شدند. به طور مثال پرویز فتاح جانشین فرمانده لشکر از نیروهای مهندسی لشکر 31 عاشورا بود که با دعوت محصولی به یگان وی‍ژه پاسداران آمد و مسئولیت پذیرفت. یا آقای راحمی از نیروهای سپاه مریوان بود که با آمدن به تیپ فرمانده واحد اطلاعات عملیات شد. محمود احمدی نژاد نیز که از همدوره‌ای‌های محصولی در دانشگاه علم و صنعت بود و سپس در استان آذربایجان غربی فرماندار و بخشدار بودند، مسئول واحد مهندسی لشکر شد.

تفاوت تیپ 55 ویژه پاسداران با دیگر یگان‌های نیروی زمینی سپاه این بود که منطقه خاصی از کشور پشتیبان این یگان نبودند. به طور مثال لشکر 19 فجر پشتیبانش استان فارس، لشکر 5 نصر پشتیبانش استان خراسان و لشکر 41 ثارالله پشتیبانش استان‌های کرمان و سیستان و بلوچستان بودند اما نیروهای این یگان از تمامی نقاط کشور بودند؛ از سیستان و بلوچستان گرفته تا آذربایجان غربی. این ویژگی باعث شده بود که بحث‌های قومیتی و جغرافیایی در این یگان نباشد. البته بعدها که یگان نیازمند نیروهای سرباز و بسیجی برای استفاده در کارهای ستادی، لجستیکی و بعضا عملیاتی شد، ناحیه مقداد غرب تهران به عنوان پشتیبان این یگان انتخاب و صفرعلی براتلو نیز مسئول بسیج این یگان شد.

یکی دیگر از ویژگی‌های این یگان وجود دانشجویان و طلاب پاسدار و بسیجی بود. بسیاری از دانشجویان دانشگاه عالی شهید مطهری در این یگان حضور داشتند که برخی از آن‌ها عبارتند از شهید گردن سرایی که همراه با شهید عاصمی فرمانده تخریب لشکر به شهادت رسید، محسن اسماعیلی عضو کنونی شورای نگهبان، آقایان نظافتی، موسوی، احسانی و نقیبی. همچنین از دانشگاه جامعه الصادق نیز طلبه‌های بسیجی مانند دکتر بهرامی در یگان بودند.

این ویژگی‌ها باعث شد تا یگان به لحاظ بینشی و عقیدتی از تراز بالایی برخودار باشد و نیروهای این یگان در دوران اختلافات رئیس جمهور و نخست وزیر به دیدار آیت الله خامنه‌ای بروند. خبر این دیدار تیتر یک روزنامه رسالت شد. فرماندهان این یگان نیز با دفتر آیت الله خامنه‌ای رابطه خوبی داشتند. صادق محصولی می‌گوید: «من هر وقت به تهران می‌آمدم، به واسطه آشنایی که با دفتر ایشان داشتم خدمتشان می‌رسیدم. بنده با حجت الاسلام همدانی که در دفتر ایشان فعالیت داشته و دارند دوست بودم. به ایشان می‌گفتم که چرا به جبهه نمی‌آیید و ایشان می‌گفتند آقای خامنه‌ای اجازه نمی‌دهند. خدمت رئیس جمهور رسیدم و گفتم حضرت آقا چرا اجازه نمی‌دهید؟ ایشان فرمودند: خب جبهه به ایشان نیازی ندارد. گفتم: ما مسئول آموزش عقیدتی نداریم و به ایشان نیاز داریم. آقای همدانی چون قبلا دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف بوده‌اند و بعد روحانی شده‌اند به خوبی می‌توانند با نیروهای یگان ما ارتباط برقرار کنند. آقای خامنه‌ای هم فرمودند حال که شما می‌فرمایید پس تکلیف‌شان شد که به جبهه بروند. بدین ترتیب حجت الاسلام همدانی مسئول آموزش عقیدتی یگان ویژه پاسداران شد.»

بعدها تیپ 110 سپاه به فرماندهی آقای غلامی که از نیروهای شهرری بود در تیپ 55 ویژه پاسداران ادغام شد و لشکر 6 ویژه پاسداران شکل گرفت. وقتی آن تیپ در تیپ پاسداران ادغام شد، محسن رضایی فرمانده کل سپاه اصرار داشت که تیپ به لشکر ارتقا یابد، لذا محصولی را به قرارگاه شهید بروجردی در بانه فراخواند. آقامحسن و آقا رشید آنجا بودند. رضایی مساله را مطرح می‌کند اما محصولی مخالف ارتقا تیپ به لشکر است. او می‌گوید: «دلیلم این بود که نیروها مغرور می‌شوند و با عنوان تیپ بهتر می‌توانستیم کار کنیم. برخلاف برخی یگان‌های دیگر که از ارتقا یافتن خوشحال می‌شدند من از این موضوع ناراحت بودم. به آقامحسن عرض کردم که بدون عنوان لشکر هم می‌توانیم ماموریت‌ها را انجام بدهیم اما او اصرار داشت که لشکر شویم و جزو معدود جاهایی بود که در جبهه گریه کردم. آقامحسن به دلیل تشخیصی که داده بودند به دنبال گسترش سازمان رزم سپاه بودند و در زمستان سال 65، لشکر 6 ویژه پاسداران شکل گرفت.»

با افزایش توان رزمی این یگان و با صلاح دید فرماندهی سپاه از این لشکر در اجرای عملیات‌های منظم نیز استفاده شد. نیروهای لشکر 6 ویژه پاسداران در عملیات منظم بیت المقدس 2، در کنار لشکرهای سیدالشهدا(ع)، نصر و عاشورا به اجرای عملیات پرداختند و قبل از همه به اهداف از پیش تعیین شده دست یافتند.

به گفته فرماندهان این لشکر بیشتر شهدای این لشکر در عملیات‌های برون مرزی بر اثر موانع طبیعی به شهادت رسیدند. آخرین نبرد لشکر ویژه پاسداران نیز در عملیات مرصاد بود. نیروهای این لشکر در حوالی تنگه چهار زبر در مقر لشکر 31 عاشورا مستقر بودند که هنگام تجاوز منافقین به خاک کشور با آنان درگیر شدند. این لشکر پس از پایان دفاع مقدس به سه تیپ تجزیه شد. یک تیپ به نیروی قدس سپاه پاسداران پیوست. یک تیپ به نیروهای کاشان تعلق یافت و تیپ دیگر نیز در لشکر سیدالشهدا(ع) ادغام شد.
منبع: دفاع پرس