کد خبر 596513
تاریخ انتشار: ۹ تیر ۱۳۹۵ - ۱۱:۰۷

از روزی که شهردار تهران در جمع خبرنگاران خبر از انتقال زندان اوین به خارج از تهران داد، 4 سال می‌گذرد اما هنوز خبری نیست.

به گزارش مشرق، اردیبهشت سال 91 قالیباف در حالیکه از نمایشگاه گل و گیاه بازدید می‌کرد در جمع خبرنگاران گفت: مجموعه درکه اوین و بحث باغات کن در حال پیگیری است. بر اساس توافقات برای تملک زندان اوین اقدامات اولیه صورت گرفته است تا بتوانیم آن را منتقل کنیم و آنجا را به فضای سبز تبدیل کنیم.
 
نخستین بار آیت‌الله سید محمود طالقانی بود که خبر از تبدیل زندان اوین به پارک عمومی داد و پیگیر این موضوع از شهردار وقت تهران بود.
 
او که خود تنها سه ماه قبل از پیروزی انقلاب همراه آیت‌الله منتظری و با تاخیر به نسبت زندانیان سیاسی دیگر از زندان (قصر) آزاد شده تبدیل اوین به پارک را یک مطالبه ملی و پاسخ به خواست مردم شهر می‌دانست.
 
*انتقال زندان ها به خارج از شهر ها
 
با گسترش شهرها زندان هایی که روزی خارج از شهر ها بودند امروز به جزئی از منطقه شهری تبدیل شده اند و مشکلاتی از جمله امنیت و اشغال فضای شهری را ایجاد کردند به همین دلیل مسئولان به فکر انتقال زندانها به خارج شهر ها افتادند که البته بودجه این کار باید توسط دولت فراهم می شود.
 
با جدی شدن طرح انتقال زندان ها یه خارج از شهر، زمزمه های تبدیل زندان اوین به پارک و موزه از سوی مسئولان شهری وقوه قضائیه به میان آمد اما جهانگیر رئیس سازمان زندان ها انجام این کار را منوط به انجام برخی تعهدات از سوی شهرداری می داند.
 
سال 91 زمانی که غلامحسین اسماعیلی رئیس وقت دادگستری استان تهران سمت ریاست سازمان زندان های کشور را برعهده داشت در خصوص انتقال زندان ها به خارج از شهر ها گفته بود انتقال هفت زندان بزرگ کشور به خارج از شهرها نیازمند 500 میلیارد تومان بودجه است و مطالعات انتقال این هفت زندان و ساز و کارهای آن انجام شده و قرار است بودجه آن از واگذاری سهام شرکت‌های قابل واگذاری تامین شود. به این طریق پیمانکاران دستگاه‌های دولتی به جای دریافت پول مطالبات خود را در قالب سهام شرکت‌های سود ده بر اساس اصل 44 قانون اساسی دریافت می‌کنند و هزینه این تبادل سهام صرف ساخت این پروژه‌ها می‌شود.
 
در همین زمان بود که پیشنهاد تبدیل زندان اوین به پارک از سوی شهردار تهران داده شد که اسماعیلی معتقد بود هنوز وقت اعلام چنین طرحی نشده زیرا این طرح تازه در مرحله گفتگوی مقدماتی قرار دارد.
 
حال بعد از چندین سال دوباره بحث تغییر کاربری زندان اوین جدی شده است .
 
با این وجود کار انتقال اوین به خارج از تهران به کندی پیش رفت و به عبارتی تنها به همین چند جمله ختم شد تا اینکه بار دیگر قالیباف در خرداد 94 موضوعی فراموش شده را زنده کرد.
 
او با اشاره به توافقات صورت گرفته با آیت‌الله لاریجانی گفت: رییس قوه قضاییه این طرح را قبول کرده‌اند و توافقات کلی صورت گرفته است اما باید کارشناسان بر روی این مسئله کار کارشناسی انجام دهند و آنچه که مهم است اینکه سازمان زندان‌ها نیازهایی دارد و باید برای رفع آن‌ها نیز بررسی‌هایی صورت گیرد.
 
شهردار تهران گفت: توافقات زیادی در حوزه های زندان اوین داریم تا بتوانیم زودتر کار انتقال این زندان را انجام دهیم. امروز هم خدمت آیت الله آملی لاریجانی این موضوع را گفتیم و مطمئن هستم در این دوره مدیریتی شهرداری و قوه قضائیه، شاهد آن خواهیم بود که زندان اوین را با همکاری و عنایت ویژه رئیس قوه قضائیه در جریان تهاترها و همکاری ها، به یک موزه و پارک برای شهر تبدیل کنیم.
 
اما این صحبت‌ها هم موجب نشد تا این موضوع اجرایی شود. سازمان زندان ها در این میان قصد دارد زمین اوین را به قیمت خوبی به فروش برساند و از طرفی بتواند محلی را برای جایگزینی اوین تدارک ببیند.
 
*امیدواری به انتقال اوین تا سال 98
 
یک سال بعد و در اوایل خرداد امسال بار دیگر قالیباف از رایزنی‌ها با رئیس سازمان زندان‌ها خبر داد.
 
محمدباقر قالیباف در جلسه مشترک مدیران قضایی و اداری استان تهران در نخستین روز سفر رئیس قوه قضائیه به این استان با اشاره به آخرین وضعیت تبدیل زندان اوین به پارک اظهار کرد: در این خصوص با آقای جهانگیر رئیس سازمان زندان‌ها صحبت‌هایی داشتیم و قرار شده جلسه اجرایی این کار هم برگزار شود.
 
وی ابراز امیدواری کرد در دوره مدیریت آیت‌الله آملی لاریجانی در قوه قضائیه زندان اوین تبدیل به یک پارک عمومی برای شهروندان تهرانی شود.
 
شهردار تهران تبدیل اوین به پارک را جزو تصمیماتی خواند که خیر و برکات زیادی برای مردم، شهرداری و دستگاه قضا دارد.
 
وی یادآور شد: البته موافقت رئیس قوه قضائیه را گرفته‌ایم که انشاءالله بحث مکتوب شدن و ابلاغ آن هر چه زودتر طی شود و از این طریق مشکلات قوه قضائیه و شهرداری حل شود.
 
*اعتبار لازم برای خروج از اوین نداده‌اند
 
اصغر جهانگیر، رئیس سازمان زندان های کشور درباره انتقال زندان اوین گفت: در جلسه ای که با آقای قالیباف شهردار تهران داشتیم، قرار شد که کارشناسانی از زندان ها و شهرداری انتخاب شود و نیازها بررسی شود و در رفع آن تلاش شود تا در آینده شاهد انتقال این زندان باشیم و قرار است فضای زندان تبدیل به پارک شود.
 
اصغر جهانگیر افزود: البته بیش از ده سال است که قرار است زندان ها به بیرون شهرها برود، اعتبارات لازم داده نشده است و شرایط لازم فراهم نشده است.
 
رئیس سازمان زندان های کشور در پایان افزود: سازمان زندان ها یک واحد مظلوم است چون در زندان علاوه بر گذراندن دوره محکومیت زندانیان کادر واحدهای نظارت کارمندان، درمان و غیره نیز مشکلات زیادی دارند، لذا لازم است این گروه بیشتر مورد حمایت قرار گیرند.
 
*اوین کجاست؟
 
محله ی اوین یکی از روستا های قصران خارج (شمیران کنونی) است که محدوده ی جغرافیایی این محله در حال حاضر از شمال بلوار دانشجو و شمال دانشگاه شهید بهشتی و بلوار فضل الله، از جنوب بزرگراه چمران و خیابان دشت بهشت، از شرق بلوار دانشجو و خیابان یمن و ازغرب به رودخــــانه درکــه محدود می گردد.
 
در گذشته محله اوین از جنوب به تپه سرباز محدود می شده است گفته می شود دلیل نام گذاری این تپه این بوده است که این تپه در زمان قاجار محل آموزش فنون و شیوه های رزمی بوده است .در طول قرن گذشته حتی تا سال 1346 شمسی، زندگی و معیشت مردم ساکن در اوین از طریق کشاورزی و دامداری با استفاده از آب رودخانه اوین و درکه بوده است که اکنون این زمینهای کشاورزی تبدیل به ده ها موسسه و سازمان بزرگ در سطح ملی و بین المللی شده است. این محدوده در ثبت شمیران به عنوان پلاک 68 اصلی با حدود اربعه معین شناخته می شود.
 
بر اساس این در گذشته اراضی پلاک 68 اصلی اعم از آبی، دیمزار، باغ ها، خانه ها و مراتع از شمال به کوه توچال، از شمال غرب به درکه و از غرب به مسیل رودخانه درکه ، از جنوب به ونک و قلعه ارامنه، از شرق به خیابان ولی عصر حد فاصل شیر خوارگاه آمنه تا تقاطع شهید چمران، محمودیه و اراضی ولنجک محدود می شده است که بعد از تصرف تدریجی اراضی کشاورزی و مرتعی اوین از محدوده مذکور حدود یک هفتم آن باقی مانده که امروزه به محله (اوین) معروف است محله اوین بین 2500 تا 3500 سال پیش به وجود آمده دلیل این تاریخ گذاری این است که زمانی که زمین چمن دانشگاه در حال گود برداری بود آثار و سفال های به دست آمده در آن مربوط به 2500 تا 3500 سال پیش است و هم اکنون نیز این آثار در موزه ملی نگهداری می شود.
 
این محله در قدیم ایون و اذون نامیده می شد و در سال 495 هجری به بعد این اسم رایج شده است. احمد بن حسین بن عباس اذونی عالم بزرگ قرن پنجم متولد سال 495 هجری در اذون بوده که هرگاه از اذون به ری می رفته مردمان ری به وی تبرک می جستند و محضرش را مقتنم می شمردند . همچنین در اذون به سال 756 هجری شورشی به وجود آمد که حاکم ری با محاصره قلعه اذون آن را ویران کرد .
 
*تاریخچه محله اوین
 
دلیل شکل گیری این محله به علت آب فراوان و هوایی بسیار خوب است که طرز شکل گیری آن به علت وجود رودخانه خطی و در حاشیه رودخانه می باشد که مکان این محله از 25 قرن پیش تا کنون 3 مرتبه عوض شده است. خانواده های اصیل این محله اعرابی، مسعودیان، اوینی، ابطحی، میر شریفی، خانواده های سادات اوینی، شعیبی، فکری، میر رحیمی و بذر افشان می باشند. سه رشته قنات در اوین وجود دارد که یکی از این رشته ها قنات نایب است که مورد استفاده ی عمومی است و دو رشته دیگر قنات حاج آخوند و قنات وزیر که در حوزه مالکیت خصوصی است.
 
در اوین دو حمام قدیمی که که قدمتی در حدود 300 سال دارد و تا 20 سال قبل نیز مورد استفاده بوده وجود دارد.در اوین آب انبار های مسجد جامع حیدر (آب انبار گله چال )، کوچه حاج آخوندی، آب انبار ایرج پناهی و آب انبار سید جامی وجود داشته است که تا قبل از استقرار آب رسانی بهداشتی مورد استفاده اهالی قرار می گرفته است.
 
وجود مدفن دو امامزاده از فرزندان امام موسی کاظم(ع) به نام امامزاده عزیز در پردیس دانشگاه شهید بهشتی و امام زاده مطیب در داخل بافت فعلی محله، حسینیه دویست ساله، مسجد یکصد و ده ساله، انجام بی وقفه آیین های سنتی عزاداری و استمرار نسل سادات صحیح النسب، ضمن اثبات هویت و قدمت اوین، همگی نشانه های معنا داری از تاثیر عمیق دین مبین اسلام و پیوستگی وافر مردم این روستا به بیت پیامبر اسلام (ص) به شمار می آیند. همچنین اشیاء و آثار قدیمی مشکوفه متعلق به اوایل هزاره دوم و اواخر هزاره یکم پیش از میلاد در شمال تپه سرباز و اراضی اطراف مدفن امامزاده عزیز که حین خاکبرداری احداث تاسیسات دانشگاه شهید بهشتی بدست آمده است نشان از قدمت بالای محل دارد.
 
وجود یک چنار قدیمی 1400 ساله باعث گردیده تا نام قسمتی از این محل که در اطراف این چنار می باشد به پاچنار معروف گردد. نهرهای قدیمی پاچنار، 5 باب مسجد، 3 باب گورستان، 3رشته قنات، وجود بیش از 40 قطعه باغ بزرگ قدیمی که در برخی از آنها بناهای قدیمی وجود دارد از دیگر دلائل قدمت اوین محسوب می شود.
 
باغ های قدیمی اوین و بویژه خط سبز درختان چنار دویست ساله که در حاشیه نهر عمومی از پاچنار اوین تا دربند و درکه به طول تقریبی دو کیلومتر، همچون ستون های زمردین سر به فلک کشیده است ریه تنفسی تهران می باشد.
 
ساختمان جمعیتی این محله تا 50 سال قبل مردمان بومی بودند ولی به دلیل تصرف زمین ها و تاسیس کانون های اشتغال اعم از فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، توریستی، رسانه ای، تفریحی و تفرجی و نیاز به تخصص های مختلف شغلی، مهاجرین متفاوتی را به این محل مهاجرت داد.
 
*معروف ترین زندان ایران که قرار است پارک شود
 
کامل ترین زندان پایتخت به نام زندان اوین در طول حکومت پهلوی دوم به همراه زندان های عشرت آباد و قزل قلعه ساخته شد.
 
زندان اوین با هزینه بسیار سنگین ، عنوان مجهزترین زندان تهران و ایران را به خود گرفت.
 
ساخت این زندان از سال ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۰ به طول انجامید و طبق اسناد. زندان اوین تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، مستقیما توسط ساواک اداره می شد.شرایط زندان اوین از نظر سختگیری با زندانیان به مراتب بدتر از زندان‌های بزرگ دیگر ایران بود اما از نظر غذا و سرویس‌های بهداشتی بهتر بود.
 
زندانیان سیاسی از طیف‌ها و گروه‌های مختلف مخالف حکومت پهلوی بودند. بر خلاف زندان قصر که شاهد فرار چندین زندانی در طی سال‌های سلطنت پهلوی بود، هیچ زندانی موفق به فرار از زندان اوین نشد.
منبع: باشگاه خبرنگاران