کد خبر 614109
تاریخ انتشار: ۱۷ مرداد ۱۳۹۵ - ۰۹:۰۸

خرس قهوه‌ای یکی از گونه‌های گوشتخوار بزرگ‌جثه ارزشمند ایران است که به‌دلیل از بین رفتن زیستگاه (به‌ دلیل عوامل انسانی) و شکار، در معرض تهدید جدی است.

 به گزارش مشرق، دو روز پس از کشته شدن خرسی قهوه‌ای در جهان نمای گرگان، خبر رسیده که لاشه یک خرس قهوه‌ای در پادنای سمیرم پیدا  شده است. با این رخداد شمار خرس‌های تلف شده در‌ سال ٩٥ در حالی به عدد ٥ رسید که مرگ این حیوانات تنها در ١٨ روز اتفاق افتاده است. از این بین دو مورد در تصادفات جاده‌ای از بین رفته و مابقی شکار شده‌اند.

خرس قهوه‌ای یکی از گونه‌های گوشتخوار بزرگ‌جثه ارزشمند ایران است که به‌دلیل از بین رفتن زیستگاه  (به‌ دلیل عوامل انسانی) و شکار، در معرض تهدید جدی است. به گفته کارشناسان تعداد این گونه در ایران انگشت‌شمار است و هیچ آمار مشخص و قابل اتکایی از تعداد اندک باقیمانده این گونه‌های آسیب‌پذیر در دست نیست. تخریب زیستگاه خرس قهوه‌ای در ایران به‌حدی پیش رفته که اتحادیه جهانی حفاظت از محیط زیست (IUCN) در گزارش سالانه خود از وضع حیات‌وحش جهان نام این جانور را از‌ سال ٢٠٠٤ در فهرست گونه‌های در معرض تهدید قرار داده است.

روز جمعه هشتم مرداد، لاشه یک خرس قهوه‌ای در منطقه شکار ممنوع پادنای سمیرم در حالی مشاهده شد که چندین روز از مرگ جانور گذشته بود. بررسی لاشه مشخص کرده است كه این گونه ارزشمند بر اثر شلیک گلوله اسلحه شکاری از روبه‌رو و به ناحیه سر از بین رفته است. بر اساس اطلاعات دریافتی، نیروهای یگان محیط‌زیست لاشه این خرس نر بالغ را مشاهده و بررسی کرده‌اند اما تاکنون موفق به یافتن ردی از عامل شلیک نشده‌اند و اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان کهگیلویه و بویراحمد در این رابطه تاکنون واکنشی نشان نداده است.

پنجشنبه، ١٤ مرداد نیز یک خرس قهوه‌ای نر چهار ساله در جهان‌نمای گرگان با شلیک اسلحه شکاری کشته شد. محیط‌بانان به دنبال خبر افراد محلی، مبنی بر مشاهده یک خرس بی‌جان در کنار رودخانه میل رادکان در حاشیه منطقه حفاظت‌شده جهان‌نما، با خرسی مواجه شدند که بدنی گرم داشت و خونریزی نشان می‌داد که تا لحظاتی قبل زنده بوده است. این خرس بر اثر برخورد ساچمه‌های چهارپاره از اسلحه شکاری به ناحیه کمر و گردن از بین رفته بود.

درست یک هفته پیش از این در هفتم مرداد، یک خرس قهوه‌ای و توله‌اش بر اثر برخورد با خودرو در آباده از بین رفتند. اهالی روستایی در آباده فارس با اداره محیط‌زیست این شهرستان تماس گرفته و از برخورد یک خودرو با دو خرس قهوه‌ای در یکی از محورهای فرعی منطقه خبر دادند. نیروهای یگان محیط‌زیست آباده عازم محل شدند و با یک ماده خرس قهوه‌ای و توله‌اش مواجه شدند که هر دو بر اثر شدت ضربه از بین رفته بودند.

٢٩ تیرماه در حادثه‌ای دیگر، یک ماده خرس قهوه‌ای در سی سخت با شلیک اسلحه شکاری کشته شد. یکی از باغداران با دیدن لاشه این خرس در منطقه شرونی، اداره محیط‌زیست شهرستان را خبر کرد و لاشه خرس دو ساله ماده به اداره کل حفاظت محیط‌زیست منتقل شد. به گفته مدیرکل حفاظت محیط‌زیست کهگیلویه و بویر احمد، این خرس احتمالا برای خوردن میوه وارد باغ شده بود. در تصاویر منتشر شده نیز صورت حیوان خونین بود و به نظر می‌رسید توسط باغداران کشته شده است.

این‌ گونه در مناطق مرتفع و نیمه‌مرتفع رشته‌کوه زاگرس و البرز، مناطق جنگلی خزر، علفزارهای مرتفع کوهستانی، دره‌های پایین‌دست جنگل‌های ایران، خراسان شمالی تا آذربایجان و از آذربایجان تا لرستان بین سنگ‌های بزرگ، میان سوراخ‌های طبیعی یا ریشه‌های درختان زندگی می‌کند.

خرس‌های قهوه‌ای موجوداتی همه‌ چیز خوار و «صلح طلب» هستند و به گفته جانورشناسان وجود این گونه در یک منطقه باعث سلامتی‌ آن منطقه می‌شود؛ چرا که آنها با خوردن میوه‌ها و گیاهان به پخش بذر و دانه در گستره‌ای بزرگ کمک می‌‌کنند. آنها از سوی دیگر با خوردن حیوانات ضعیف و مریض به انتخاب طبیعی و درنهایت با خوردن لاشه حیوانات دیگر، باعث پاکی محیط و جلوگیری از انتشار مریضی‌ها می‌شوند.

جریمه شکار خرس قهوه‌ای  چندی است که در افزایشی قابل توجه از ٥٠٠‌هزار تومان به ٥‌میلیون تومان رسیده است که هرچند ناکافی به نظر می‌رسد، اما اوضاع بهتر از پیش است و این شاید گامی در جهت اعمال بازدارندگی مناسب برای شکار غیرمجاز آن در زیستگاه‌ها باشد. با وجود اين از بین رفتن زیستگاه‌ها، تغییر اقلیم، خشکسالی و کمبود غذا زیستگاه خرس‌ها را همچون این گونه، آسیب‌پذیر کرده و عواملي چون زمین‌خواری، شکار، توسعه بدون برنامه و بی‌رویه گردشگری و صنعت و معدن، نابودی این بستر آسیب‌پذیر را بیش از پیش سرعت بخشیده است؛ به‌طوری که جمعیت انگشت‌شمار این گونه نیز در معرض تهدید جدی قرار گرفته است.

برای جمعیت خرس قهوه‌ای در ایران آمار قابل اتکایی وجود ندارد، به طوری که کارشناسان قدیمی جمعیت خرس قهوه‌ای را ۵۰۰ تا ۲۰۰۰ عدد برای کل کشور عنوان می‌کردند؛ اما کارشناسان امروز معتقدند كه این آمار اصلا منطقی نیست. به هر روی آمار رسمی‌ و قابل اتکا‌ از تعداد این گونه در ایران وجود ندارد و همین عامل، تهدید دیگری برای این گونه ارزشمند در کشور است.
 
منبع: شهروند