سرویس جهان مشرق- آمریکا از روز اول بعد از به نتیجه رسیدن توافق هسته‌ای نشان داد بنا ندارد همان اندازه که از برجام بهره برده، ایرانی‌ها را هم از این توافق بهره‌مند کند. در این گزارش و چند گزارش بعدی تلاش داریم تا به شکلی مختصر مروری داشته باشیم بر اخبار، موضع‌گیری‌ها و اقداماتی که از همان روز اول بعد از توافق، توسط آمریکایی‌ها آغاز شد و نشان می‌داد واشینگتن علاقه‌ای به اجرای تعهداتش در برجام ندارد.
قول و قرارهایی که آمریکایی‌ها به ایران دادند با آن‌چه از فردای فرجام برجام شروع شد تفاوت زیادی داشت
آن‌چه در این گزارش‌ها می‌خوانید، به اشکال مختلف نشان می‌دهد برجامی که ایران به بندبند آن متعهد بوده است، دست‌کم «روح» آن تا کنون بارها توسط آمریکایی‌ها نقض شده و بعد از پایان دوره ریاست‌جمهوری باراک اوباما نیز با توجه به مخالفت‌های کنگره آمریکا، هیچ افساری نمی‌تواند رئیس‌جمهور بعدی این کشور را از زیر پا گذاشتن توافق هسته‌ای با ایران بازدارد.
مواردی که در گزارش حاضر می‌خوانید از 21 مردادماه 1394 تا 31 مردادماه 1394 را شامل می‌شوند. قسمت اول این مجموعه گزارش را می‌توانید از این‌جا، قسمت دوم را از این‌جا، و قسمت سوم را از این‌جا بخوانید. گزارش ماه‌های بعد متعاقباً توسط سرویس جهان مشرق منتشر خواهد شد.
21 مرداد 94
- جان کری وزیر خارجه آمریکا با تکرار این مطلب که «به ایران اعتماد نداریم» تأکید کرد به موجب برجام تهران «امکان تولید بمب هسته‌ای را ندارد» و سازمان‌های اطلاعاتی و همین‌طور سازمان‌های وابسته به وزارت انرژی آمریکا می‌توانند بدانند که ایران در تأسیسات خود چه می‌کنند.
- محمدجواد ظریف وزیر خارجه کشورمان گفت: «توافق هسته‌ای وین یک پیروزی برای دیپلماسی بود و این مشکل پس از جنگ جهانی دوم یک مسئله پیچیده بود که به راه‌حل رسید.»
- «چاک شومر» سناتور یهودی و از دموکرات‌های برجسته در کنگره آمریکا که به اردوی مخالفان برجام پیوسته در دفاع از موضع خود، ضمن رد این استدلال که رد برجام در کنگره موجب فروپاشی نظام تحریم‌های ضدایرانی می‌شود، گفت حتی اگر آمریکا زیر برجام بزند و کشورهای دیگر هم در اجرای تحریم‌ها واشینگتن را رها کنند، باز هم تحریم‌های یک‌جانبه کاخ سفید علیه ایران فشار زیادی به تهران وارد خواهند کرد.
- بیش از 30 ژنرال و افسر عالی‌رتبه بازنشسته آمریکایی طی نامه‌ای سرگشاده، ضمن اتهام‌زنی به ایران، برجام را «مؤثرترین ابزار موجود برای جلوگیری از دست‌یابی ایران به تسلیحات هسته‌ای» توصیف کرده و به قانونگذاران آمریکایی توصیه کردند با این سند موافقت نمایند. در بخشی از این نامه آمده است: «اگر توافق کاملاً اجرایی شود، از گزینه نظامی مؤثرتر خواهد بود. اگر هم ایرانی‌ها حقه بزنند، فناوری‌های پیش‌رفته ما، اطلاعات و هم‌چنین بازرسی‌ها، آن را افشا می‌کند و گزینه نظامی نیز هم‌چنان روی میز باقی خواهد بود.» پیش‌تر جامعه اطلاعاتی آمریکا نیز ابراز اطمینان کرده بود که برجام توان کافی برای نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران را فراهم می‌کند[1]. هم‌چنین گزارش نهادهای اطلاعاتی رژیم صهیونیستی نیز از وجود «نکات مثبت» بسیاری (از نظر صهیونیست‌ها) در برجام حکایت دارد[2].
- «جب بوش» نامزد جمهوری‌خواه دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا گفت: «توافق هسته‌ای ایران غیرعاقلانه است، زیرا رژیم ایران غیرقابل اعتماد است.» وی ضمن درخواست از کنگره برای رد برجام قول داد اگر این توافق در کنگره رد نشود، در صورت رسیدن به ریاست‌جمهوری روند رد توافق هسته‌ای را خیلی فوری آغاز خواهد کرد.
- اسوشیتدپرس به نقل از «یک مقام اطلاعاتی آمریکایی» مدعی شد که ایران در قالب برجام موافقت کرده تا تقریباً تمامی عناصر زنجیره تأمین هسته‌ای خود از جمله افراد، مکان‌ها، شرکت‌ها و زیرساخت‌هایی را آشکار کند که شامل فرایند کامل تولید و فرآوری اورانیوم می‌شود. بر این اساس نهادهای اطلاعاتی آمریکا می‌گویند واشینگتن قادر است به طور کامل ارزیابی کند که آیا ایران به توافق هسته‌ای پای‌بند بوده یا نه. ضمناً مقامات اطلاعاتی واشینگتن می‌گویند توانایی آمریکا برای اطلاع از هرگونه پیش‌روی احتمالی ایران به سوی سلاح هسته‌ای، بعد از تاریخ انقضای 15 ساله برجام بیش‌تر از امروز خواهد بود.
- علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان ضمن تعریف داستانی درباره آشنایی و نزدیکی‌اش با «ارنست مونیز» وزیر انرژی آمریکا، درباره نتیجه مذاکرات بر سر موضوع تحقیق و توسعه گفت: «هیچ‌یک از طرفین به ایده‌آلی که می‌خواست دست نیافت، بلکه به چیز میانه‌ای دست یافتیم.» وی توضیح داد که اگر برجام نبود تا 8 سال دیگر به 164 سانتریفیوژ IR-8 دست می‌یافتیم. وی البته تصریح کرد که محدودیت اعمال‌شده در قالب برجام، محدودیت زیادی برای ما نیست، اما همین [محدودیت] طرف دیگر را خرسند می‌کند، بنابراین ما گفتیم باشد. البته می‌توانست بهتر باشد اگر تعداد سانتریفیوژهای بیش‌تری داشتیم، چون در آن صورت نه فقط جنبه مکانیکی ماشین‌ها بلکه فرآیند غنی‌سازی نیز برآورده می‌شد[3].»
- در حالی که اوباما طبق تعهدات در برجام باید تحریم‌های ضدایرانی را بردارد، کنگره در تلاش است تا با اقدامی تحریک‌آمیز در روند تصویب برجام اختلال ایجاد کند[4]. قانونگذاران آمریکایی، از جمله «مارک کرک» و «باب منندز» که مخالف توافق هسته‌ای هستند، قصد دارند قانون تحریم‌های ایران را که سال 2016 (سال 1395 شمسی) منقضی می‌شود، به مدت 10 سال دیگر تمدید کنند تا به ایران نشان دهند که آمریکا در بحث مکانیسم ماشه و بازگشت خودکار تحریم‌ها در صورت نقض برجام توسط تهران، جدی است.
22 مرداد 94
- «آلن ایر» سخنگوی فارسی زبان وزارت خارجه آمریکا گفت: «ما خیلی از این توافق راضی هستیم. اگر اجرا شود، اهداف راه‌بردی ما را که جلوگیری از دست‌یابی ایران به بمب هسته‌ای است، تأمین می‌کند.» وی هم‌چنین تأکید کرد که «این توافق همه اهداف ما را برآورده می‌کند[5].»
- «تام رید» نماینده جمهوری‌خواه کنگره آمریکا در ادامه مواضع جمهوری‌خواهان، ضمن انتقاد از برجام، استدلال اوباما مبنی بر وجود تنها دو راه‌حل «برجام یا جنگ» برای مسئله هسته‌ای ایران را رد کرد و گفت گزینه سوم «توافق بهتر» هم وجود دارد. وی تأکید کرد که به منظور رسیدن به همین راه‌حل باید توافق هسته‌ای کنونی را رد کرد و دوباره به میز مذاکره با ایران بازگشت.
- روزنامه آمریکایی «وال‌استریت ژورنال» وابسته به جمهوری‌خواهان طی مطلبی به اختیار کنگره در ایجاد تغییر در برجام اشاره کرد. این روزنامه نوشت که ایجاد تغییر در توافق هسته‌ای با ایران «موضوع عجیب و غیرمعمولی نیست. سنا پیش از تأیید بیش از 200 معاهده، تغییراتی در آن‌ها اعمال کرده است[6].»
- «بیل کسیدی» سناتور جمهوری‌خواه کنگره ضمن تأکید بر این‌که به هرگونه قطع‌نامه‌ای رأی خواهد داد که توافق هسته‌ای با ایران را رد کند، در بیان دلیل این‌که چرا برجام نباید در کنگره تصویب شود، گفت: «کاهش تحریم‌ها به ایران منابع و توانمندی خرید موشک‌های [دوربرد] را می‌دهد یا تضمین می‌کند که این کشور فناوری ساخت این موشک‌ها را به دست بیاورد» و همین موشک‌ها زمانی قادر خواهند بود آمریکا را هدف قرار دهند.
- بعد از آن‌که «چالز شومر» دموکرات برجسته مجلس سنای آمریکا با برجام مخالفت کرد، گزارش‌هایی منتشر شد که نشان می‌داد «جان شاپیرو» سرمایه‌دار و رهبر کمیته یهودیان آمریکا و از حامیان شومر با او درباره رد توافق هسته‌ای صحبت کرده است. با نزدیک شدن به موعد رأی‌گیری درباره برجام در کنگره، سایر سرمایه‌داران آمریکایی نیز بنا به نظر خود درباره برجام میلیون‌ها دلار از سرمایه خود را صرف موافقت («جورج سوروس» و «هیم سابان») یا مخالفت («پال سینگر» و «شلدون آدلسون») با توافق هسته‌ای می‌کنند[7].
23 مرداد 94
- در گیرودار تصویب یا رد توافق هسته‌ای با ایران در کنگره آمریکا، انتشار نامه‌ای از سران به اصطلاح «جنبش سبز» به کاخ سفید خبرساز شده است. سران فتنه در این نامه خطاب به مقامات مورد اعتماد خود در آمریکا ضمن شدیدترین توهین‌ها به جمهوری اسلامی و مقایسه انقلاب اسلامی ایران با جریان‌های تکفیری در منطقه، خواستار براندازی در کشورمان شده‌اند[8]. این نامه که یادآور ماهیت «دیپلماسی آمریکایی» است، درباره ایجاد جنگ داخلی در ایران با هدف تغییر حکومت نیز توضیح می‌دهد.
24 مرداد 94
- «برت گوتری» نماینده ارشد جمهوری‌خواه در کنگره آمریکا ضمن اعلام مخالفت با برجام، توافق هسته‌ای با ایران را «توافق رئیس‌جمهور» توصیف کرد و گفت: «من هم مانند بسیاری دیگر از آمریکایی‌ها درباره این توافق و این‌که آیا کشور ما را امن‌تر می‌کند یا نه، نگرانی‌های شدیدی دارم. تک‌تک جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها باید این موضوع را بررسی کنند که آیا توافق رئیس‌جمهور با این ملاک و معیار اساسی [امن‌تر شدن آمریکا] هم‌خوانی دارد یا نه.»
25 مرداد 94
- سید عباس عراقچی معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه و عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ضمن تأکید بر این‌که تحریم‌های تسلیحاتی کاهش پیدا کرده است، گفت: «رفع تحریم‌های تسلیحاتی هیچ‌گاه جزو خطوط قرمز ما [در مذاکرات هسته‌ای] نبوده است، مقام معظم رهبری هم فرموده‌اند اولویت اولِ رفع تحریم‌ها، تحریم‌های اقتصادی و مالی است و سایر تحریم‌ها باید در فواصل زمانی منطقی رفع شوند[9].»
- «مایک هاکبی» نامزد جنجالی جمهوری‌خواهان در دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا ضمن «احمقانه» توصیف کردن توافق هسته‌ای ایران در انتقاد از برجام گفت: «این توافق در واقع به معنای مسلح کردن یک کشور تروریست است. حکومت ایران قابل اعتماد نیست و ما به سوی توافقی برده شدیم که هیچ ثمری ندارد، بلکه به ایران ظرفیت ساخت سلاح هسته‌ای را می‌دهد.»
- «علاءالدین بروجردی» رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس کشورمان مذاکرات هسته‌ای با 1+5 را یک تحول تاریخی مهم شمرد و تأکید کرد: «ما موضوع [مذاکره با غربی‌ها درباره برنامه] هسته‌ایمان را به عنوان دفاع از منافع ملی خودمان کاملاً [از اختلافات با غربی‌ها درباره مسائل منطقه] جدا کردیم[10].» وی گفت مواضع انقلابی ایران در منطقه طی مذاکرات هسته‌ای هم ادامه داشته، امروز هم ادامه دارد و در آینده هم ادامه خواهد داشت.
27 مرداد 94
- «جان کربی» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در واکنش به تصمیم روسیه برای تحویل سامانه اس-300 به ایران بعد از تأخیر چندین ساله گفت: «ما در خصوص تحویل اس-300 به ایران نگرانی داریم و جان کری هم در این خصوص با همتای روس خود مذاکره کرده است.» وی افزود: «گرچه فروش اس-300 به ایران، تحت مفاد قطع‌نامه‌های تحریمی شورای امنیت سازمان ملل نیست، ولی با فروش هرگونه سامانه موشکی به ایران، شدیداً مخالفیم.» وی در بیان دلیل این مخالفت نیز گفت: «ممکن است این موشک زمین به هوا در دستان هر کسی [از جمله «تروریست‌ها»ی تحت حمایت ایران] قرار بگیرد، پس ما حق داریم نگران باشیم.»
- «معصومه ابتکار» معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشورمان در گفتگو با خبرنگار بی‌بی‌سی ضمن اشاره تلویحی به این‌که کشورهای منطقه اعتماد خود به ایران را از دست داده‌اند[11]، گفت توافق هسته‌ای به اصلاح‌طلبانی چون حسن روحانی قدرت بیش‌تری را نسبت به دیگر گروه‌های سیاسی در کشور بخشیده است.
- زبیگنیو برژینسکی مشاور اسبق امنیت ملی آمریکا ضمن هشدار درباره رد برجام در کنگره گفت برجام با بسیاری از توافق‌های بین‌المللی دیگر متفاوت است، چون در توافقات بین‌المللی هر یک از طرفین وظیفه‌ای را به عهده می‌گیرد و انجام می‌دهد، «اما این توافق یک فرایند است. بگذارید این را تکرار کنم، این [برجام] یک فرایند است که می‌تواند سبب تغییر روابط پیچیده آمریکا و ایران به یک نحو مثبت‌تری شود ... یک احتمال واقعی وجود دارد که اگر این توافق موفق شود، ایران تبدیل به یک عضو خوب در جامعه بین‌المللی شود[12].»
- «باب کورکر» رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا در انتقاد از برجام گفت: «ما [به موجب توافق هسته‌ای] برای تحقق اهدافمان در عراق، سوریه و احتمالاً جاهای دیگر به ایران متکی خواهیم شد.» وی بر همین اساس تأکید کرد که کنگره باید این توافق را رد کند[13].
- «جوزف لیبرمن» رئیس سازمان «تقریباً دولتی» و ضدایرانی «متحد علیه ایران هسته‌ای» با تشویق کنگره به تشدید فشارها بر کاخ سفید مدعی شد: «دولت [اوباما] قبلاً هم از این بحث‌ها [و فضاسازی‌ها] برای متوقف کردن کنگره در اعمال تحریم‌ها علیه ایران استفاده کرده که نه تنها پیش‌بینی‌های شکست فاجعه‌بار [مانند ادعای اوباما درباره فروریختن ساختار تحریم‌ها در صورت رد برجام در کنگره]، مانع کنگره برای حرکت به سمت جلو [و مخالفت با کاخ سفید] نشد، بلکه وقتی تحریم‌ها اتخاذ شد، آن پیش‌بینی‌ها[ی دولت هم] غلط از آب درآمد. [در ادامه هم] وقتی تاکتیک‌های ارعاب [دولت علیه کنگره] ناکام ماند و کنگره شروع به رأی‌گیری [درباره موضوع مدنظر] کرد، کاخ سفید موضع خود را تغییر داد؛ [این همان] چیزی [است] که اکنون می‌تواند تکرار شود و باید چنین شود.»
- «دیک چنی» معاون رئیس‌جمهور سابق آمریکا و سیاستمدار مشهور به جنگ‌طلبی در کتاب جدید خود از توافق هسته‌ای با ایران با عنوان «قمار با امنیت آمریکا» یاد کرده و می‌نویسد: «او [اوباما] سیاست خارجی آمریکا را به گونه‌ای اصلاح کرد تا مبادا موجب آزردگی تهران شود. آن‌قدر درمانده [و نیازمند به] توافق هسته‌ای (توافقی که سران ایران تصمیمی برای پای‌بندی به آن ندارند) بود، که بارها مردم آمریکا را فریب داد و یکی پس از دیگری، امتیازات خطرناک [به ایران] واگذار کرد[14].»
- رسانه آمریکایی واشینگتن‌اگزمینر با اشاره به این‌که مالیات‌دهندگان آمریکایی از طریق کمک مالی دولتشان به سازمان ملل، 22 درصد از بودجه این سازمان را تأمین می‌کنند، پیشنهاد می‌دهد که کنگره باید قطع‌نامه‌ای تصویب و طی آن حمایت از برجام را منوط به شرایطی غیرمنطقی برای ایران از جمله به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی و توقف حمایت از حزب‌الله، حماس و بشار اسد کند. واشینگتن‌اگزمینر سپس با رد توافق هسته‌ای، سیاست درست در قبال تهران را «تعهد صریح آمریکا به تغییر نظام در ایران» می‌داند.
- در سالگرد کودتای 28 مرداد و در ادامه توصیه‌های رسانه‌های آمریکایی به کاخ سفید برای اتخاذ سیاست تغییر حکومت در ایران، پایگاه خبری بلومبرگ وابسته به «مایکل بلومبرگ» (گزارش مشرق را از این‌جا بخوانید) سرمایه‌گذار مشهور یهودی، به اوباما (رئیس‌جمهوری که با ایران به توافق هسته‌ای رسید) توصیه کرد تا پس از پایان دوران ریاست‌جمهوریش و طی سال‌های اجرای برجام، از وقت آزاد خود برای طرح‌ریزی جهت حمایت از «اپوزیسیون دموکراتیک ایران» استفاده کند[15]. بلومبرگ هم‌چنین پیشنهاد می‌دهد اوباما به سراغ نظریه‌پردازان «انقلاب‌های غیرخشونت‌آمیز» از جمله «مایکل لدین» برود. لدین فردی است که 20 سال گذشته را صرف جنگ سیاسی علیه ایران کرده و اخیراً از ارتباط «چاک شومر» (سناتور دموکرات) با جنبش سبز در ایران پرده برداشت. در این گزارش به اوباما گفته شده می‌تواند سراغ افرادی مانند میرحسین موسوی هم برود.
- نشریه آمریکایی «پولتیکو» می‌نویسد بعد از «چاک شومر» و «باب منندز» سناتورهای هم‌حزبی اوباما با برجام مخالفت کردند و گفتند در رأی‌گیری کنگره به آن رأی منفی می‌دهند، مخالفان توافق هسته‌ای و به خصوص جمهوری‌خواهان امیدوارند افرادی مانند «شلدون آدلسون» ابَرسرمایه‌دار یهودی بتوانند «هری رید» دیگر دموکرات برجسته در کنگره را هم متقاعد کنند به جمع مخالفان برجام بپیوندد.
- اسوشیتدپرس مدعی شد خبرنگارش به بخش‌هایی از متن توافق محرمانه میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دست پیدا کرده است. این اتفاق بعد از هشدارهای پیاپی مقامات ایرانی در این‌باره، بارها درخواست اعضای کنگره آمریکا برای دست‌رسی به متن این توافق محرمانه، و حضور بان کی‌مون در کنگره برای توضیح به نمایندگان آمریکا رخ می‌داد. در گزارش اسوشیتدپرس به جزئیاتی هم درباره این توافق اشاره شده بود، از جمله این‌که قرار شده بازرسی آژانس از سایت پارچین توسط بازرسان ایرانی و با تجهیزات مورد تأیید ایران انجام شود[16]. به گفته خبرنگار اسوشیتدپرس، امضای «حسین تاش» معاون امور راه‌بردی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران نیز پای این سند بوده است.
| برجام هیچ چیز را تغییر نداد/«متحد علیه ایران هسته‌ای» پاتوق مقامات ایران‌ستیز آمریکایی+ فیلم و عکس |
- «جان کربی» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا ضمن خودداری از اظهارنظر درباره متن افشاشده توسط اسوشیتدپرس، تأکید کرد: «به برنامه‌های آژانس برای بازرسی از تأسیسات ایران اطمینان داریم و می‌دانیم که آژانس از تمهیدات منعقده با ایران، رضایت دارد.» وی در عین حال گفت: «دانسته‌های خود را از توافق ایران و آژانس (که خود نیز از آن رضایت داریم) در جلسات محرمانه با اعضای سنا و مجلس نمایندگان در میان گذاشته‌ایم.»
29 مرداد 94
- «جان بینر» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا با اشاره به گزارش اخیر اسوشیتدپرس، از دولت اوباما خواست برای بازرسی از تأسیسات ایرانی، به خود ایران اعتماد نکند: «به چه دلیل باید به ایران اعتماد کرد که در یک سایت نظامی (که تلاش به مخفی کردن آن از جهان کرده بود)، بازرسی‌های هسته‌ای [را آن‌گونه که ما می‌خواهیم] صورت دهد؟»
- «اد رویس» رئیس جمهوری‌خواه کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا در واکنش به گزارش اسوشیتدپرس درباره بازرسی بازرسان ایرانی از تأسیسات پارچین، از این توافق انتقاد کرد و گفت: «استاندارد بازرسی‌های «هرجا و هروقت» که برای یک توافق بادوام بسیار حائز اهمیت است، به زمان و مکان و شرایطی که ایران می‌خواهد محدود شده است. حال [دست‌کم] این بازرسی‌ها باید توسط بازرسان بین‌المللی صورت گیرد ... این [بازرسی توسط بازرسان ایرانی] مسخره و بیهوده است.»
- «جان کرونین» سناتور جمهوری‌خواه درباره گزارش اسوشیتدپرس از توافق محرمانه ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت که دادن مجوز به ایران برای بازرسی از تأسیسات خودش «احمقانه و بی‌ملاحظگی محض» است. وی تأکید کرد که افشا شدن این مسئله، تنها نگرانی مردم آمریکا درباره توافق هسته‌ای با ایران را بیش‌تر می‌کند.
- «سرژ گس» سخنگوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به گزارش اسوشیتدپرس واکنش نشان داد. وی تأکید کرد که آژانس از دست‌رسی اعطایی ایران به سایت نظامی پارچین راضی است و این دست‌رسی شروط برجام را برآورده می‌کند. سخنگوی آژانس در پاسخ به این سؤال که آیا تهران خودش از پارچین بازرسی خواهد کرد یا نه، گفت آژانس از نظر قانونی ملزم است که ترتیبات و توافقات خود با تهران را «محرمانه نگه دارد.»
- یوکیا آمانو دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با صدور بیانیه‌ای، ناخرسندی خود را از انتشار گزارش اسوشیتدپرس ابراز کرد. وی هم‌چنین سپردن بازرسی‌ها به ایران را نیز رد کرد. آژانس طی بیانیه‌ای درباره بازرسی‌ها از پارچین گفت: «این ترتیبات از لحاظ فنی بی‌نقص و منطبق با رویه‌های دیرینه ما هستند. در آن‌ها به هیچ وجه از استانداردهای پادمانی، کوتاه نیامده‌ایم.»
- «جان کربی» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گزارش اسوشیتدپرس درباره بازرسی‌های آژانس از پارچین را نادرست توصیف کرد. وی تأکید کرد که آژانس «به هیچ وجه» مسئولیت بازرسی‌ها را به ایران نسپرده است. کربی بار دیگر تصریح کرد که واشینگتن از سازوکار ایجادشده برای حل مسئله ابعاد نظامی احتمالی (پی‌ام‌دی) کاملاً راضی است و به توان آژانس برای حل این مسئله اطمینان کامل دارد. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به این پیشنهاد که آمانو متن توافق محرمانه با ایران را در جلسه‌ای غیرعلنی در اختیار کنگره بگذارد، گفت اشاره کرد که آمانو در نشستی با سناتورهای آمریکایی در مورد بازرسی‌ها و مسئله ابعاد احتمالی توضیح داده است.
| وقتی اوباما کاری برای برجام نمی‌کند از کلینتون و ترامپ چه انتظاری می‌رود/ چرا وزیر جنگ سابق رژیم صهیونیستی و رئیس سابق موساد هوادار توافق هستند +عکس و فیلم |
- «عمری سرن» مدیرعامل سازمان آمریکایی «پروژه اسرائیل» در واکنش به گزارش اسوشیتدپرس، دلیل تلاش دولت اوباما برای مخفی ماندن این توافق محرمانه را «میزان تسلیم دیپلمات‌های ما در برابر ایران» دانسته و گفت اکنون «حتی قانون‌گذارانی هم که [تا الآن] از توافق حمایت کرده‌اند، احتمال دارد با توجه به احمقانه بودن بحثِ «دادن اجازه به ایران برای نظارت بر نقض تعهدات هسته‌ای خود»، در تصمیمشان تجدیدنظر کنند[17].»
- باراک اوباما ضمن توصیف «چشم‌انداز ایران مسلح به سلاح هسته‌ای» به عنوان «یکی از بزرگ‌ترین تهدیدهای پیش روی جهان امروز»، این مسئله را تکرار کرد که توافق هسته‌ای با ایران مشکلات واشینگتن با تهران را حل نمی‌کند. وی مدعی شد: «رژیم ایران، خطرناک و سرکوبگر است؛ از سازمان‌های تروریستی حمایت می‌کند؛ ناقض حقوق مردم خودش است؛ و امنیت شریکان ما در منطقه (از جمله اسرائیل که متحد ماست) را تهدید می‌کند.» رئیس‌جمهور آمریکا هم‌چنین قول داد تا به مقابله با «فعالیت‌های ثبات‌زدای ایران» ادامه دهد.
- «اشتون کارتر» وزیر دفاع آمریکا بار دیگر تأکید کرد گزینه نظامی علیه ایران صرف‌نظر از نتایج توافق هسته‌ای پابرجا خواهد ماند. وی حضور نظامی قوی در منطقه خلیج فارس را از راه‌بردهای آمریکا برای مقابله با «تجاوز و خشونت ... [و] اقدامات مخرب ایران» در منطقه دانست.
- «مایک هاکبی» نامزد جمهوری‌خواهان در دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در انتقاد از توافق هسته‌ای گفت: «این توافق هیچ کاری نمی‌کند جز تقویت کشوری سرسخت که همواره نشان داده به دنبال محو دیگر کشورها از جمله آمریکا از روی نقشه است.» هاکبی با اشاره به شعار «مرگ بر آمریکا» گفت ایرانی‌ها علاوه بر محو اسرائیل از نقشه، به دنبال «مرگ آمریکا» هم هستند. وی هم‌چنین وعده داد در صورتی که رئیس‌جمهور آمریکا شود، برجام را باطل خواهد کرد. این نامزد جمهوری‌خواهان دادن امکان ساخت سلاح هسته‌ای به ایران را با دادن «یک شیشه مشروب و کلید یک خودرو» به یک نوجوان مقایسه کرد.
30 مرداد 94
- خبرگزاری آمریکایی سی‌ان‌ان در واکنش به گزارش اسوشیتدپرس و از قول مقامات ارشد وزارت خارجه آمریکا مدعی شد بازرسان ایرانی در بازرسی از سایت پارچین نقش خواهند داشت، اما در این بازرسی‌ها تنها نخواهند بود. مقام ادعایی سی‌ان‌ان گفته که آژانس وظیفه «نظارت کلی» بر نمونه‌برداری و بازرسی از سایت پارچین را بر عهده خواهد داشت. وی هم‌چنین تأکید کرد که «قرار نیست ایران از خودش بازرسی کند.» البته مقامات آمریکایی پیش‌تر اعطای نقش به بازرسان یک کشور در فرایند بازرسی از تأسیسات همان کشور را از اقدامات مرسوم آژانس دانسته‌اند.
| تهدیدهای «کارگروه اقدام مالی» بدتر از تحریم‌های آمریکا/ یک ایرانی حتی در لندن هم نمی‌تواند حساب بانکی باز کند +فیلم و عکس |
- «ران درمر» سفیر رژیم صهیونیستی در آمریکا با اشاره به گزارش اسوشیتدپرس از محتوای توافق محرمانه ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، این توافق را «احمقانه» توصیف کرد. وی مدعی شد: «ظاهراً به ایران اجازه داده شده، نمونه‌های جمع‌آوری‌شده خود را به بازرسان بین‌المللی بدهد تا راستی‌آزمایی شوند [و اطمینان حاصل شود] که [تهران] در گذشته تقلب نکرده است. این کار چه‌قدر احمقانه است؟»
- باراک اوباما طی نامه‌ای به سناتورهای دموکرات قول داد فشار اقتصادی و گزینه نظامی علیه ایران را حفظ کند. وی بار دیگر تهدید کرد که اگر ایران به سمت ساخت سلاح هسته‌ای برود و توافق را نقض کند همه گزینه‌ها از جمله گزینه نظامی روی میز است. اوباما هم‌چنین بر تقویت هم‌کاری‌های امنیتی با رژیم صهیونیستی تأکید کرد و مدعی شد آمریکا توانایی خود برای تنبیه ایران به خاطر فعالیت‌های منفی در خاورمیانه را حفظ خواهد کرد.
- پایگاه خبری فرست‌لوک آمریکا خبر داد که 6 میلیون دلار بودجه از طریق گروهی به نام «طرح امنیتی آمریکا» به شبکه‌های تلویزیونی این کشور تزریق شده تا شهروندان آمریکایی را متقاعد کنند که از سناتورهای خود بخواهند با توافق هسته‌ای ایران مخالفت کنند. رئیس «طرح امنیتی آمریکا» یک سناتور سابق آمریکایی به نام «نورم کلمن» است که برای عربستان سعودی در آمریکا لابی می‌کند. «کلمن» سال 2014 وظیفه‌اش را ارائه خدمات به سفارت عربستان در موضوعاتی نظیر ایران و کاهش توانایی‌های هسته‌ای تهران توصیف کردن بود.
- بعد از کش‌مکش‌های فراوان در فضای داخلی آمریکا درباره برجام، یک نظرسنجی جدید نشان داد 56 درصد آمریکایی‌ها خواستار رد برجام در کنگره هستند. حدود یک ماه پیش، این آمار 52 درصد بود. مخالفت با برجام میان هم جمهوری‌خواهان و هم دموکرات‌ها افزایش داشته است؛ مخالفت میان آمریکایی‌های جمهوری‌خواه از 66 درصد به 83 درصد و میان آمریکایی‌های دموکرات از 61 درصد به 70 درصد رسیده است. 58 درصد از آمریکایی‌هایی هم که خود را مستقل می‌دانند، با توافق هسته‌ای با ایران مخالف هستند.
- رژیم صهیونیستی رسماً اعتراض دیپلماتیکی را به کشورهای عضو 1+5 تسلیم کرد. صهیونیست‌ها در این اعتراض مدعی شده‌اند شلیک چند راکت به فلسطین اشغالی «نمونه آشکار دیگری از حمایت و مشارکت مداوم ایران در اقدامات تروریستی علیه اسرائیل و در منطقه است ... این حمله در شرایطی اتفاق افتاده که جوهر توافق هنوز خشک نشده است و نشان داد که ایران قصد دارد در شرایطی که تحریم‌های بین‌المللی در آینده‌ای نزدیک متوقف می‌شود، به اقدامات و سیاست‌های بی‌ثبات‌کننده خود ادامه دهد.»
31 مرداد 94
- «پپه اسکوبار» کارشناس مطرح مسائل بین‌الملل در واکنش به گزارش اسوشیتدپرس درباره توافق محرمانه ایران با آژانس، طی مطلبی با عنوان «بمباران ایران با دروغ و کذب» این گزارش را رد کرد[18] و نوشت: «اسوشیتدپرس با هیاهوی زیاد، یک گزارش ساختگی تحت عنوان خبر اختصاصی را منتشر کرد؛ چیزی که در واقع بخشی از پروپاگاندا [علیه برجام] بود.» وی با اشاره به این‌که از «اسوشیتدپرس ... بار دیگر به عنوان یک ابزار پروپاگاندا استفاده شده است» تأکید می‌کند که هدف این گزارش دامن زدن به «کمپین خستگی‌ناپذیر حزب [جمهوری‌خواه] طرف‌دار جنگ در آمریکا و اسرائیل و لابی علیه توافق وین» و «اقدامی دیگر برای اهریمنی جلوه دادن ایران» بوده است.
| چرا «معمار تحریم‌های ضدایرانی» از تجارت بانکش با ایران می‌ترسد/ چگونه آمریکا با وضع تحریم‌های غیرهسته‌ای برجام را بی‌اثر می‌کند +فیلم |
- روزنامه آمریکایی واشینگتن‌پست طی گزارشی از سفر نمایندگان برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا به ایران با اهداف تجاری انتقاد کرده و این سفرها را «عجولانه» دانست. این روزنامه هم‌چنین مشکلات باقی‌مانده در زمینه تجارت با ایران را هم برشمرد: «شرکت‌های چندملیتی که در آمریکا فعالیت دارند، نمی‌خواهند در صورتی که کنگره در نهایت توافق را رد کند، هدف تحریم‌های آمریکا قرار بگیرند. وزارت خزانه‌داری [آمریکا] هم‌چنین سلطه خوبی بر سیستم مالی بین‌المللی دارد و سرازیر شدن سرمایه از ایران و به ایران را سخت می‌کند. این وزارت‌خانه حتی تعاملات مشروع [با ایران] بر اساس تحریم‌های کنونی را هم با مشکل مواجه می‌کند.»
- خبرگزاری فرانسه در گزارشی نوشت انتقادهای نامزدهای جمهوری‌خواه انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا از توافق هسته‌ای ایران، سؤال بزرگی را در تهران ایجاد کرده است: آیا رهبران آینده آمریکا به تعهدات خود در توافق پای‌بند می‌مانند[19]؟هیچ‌یک از مدعیان جمهوری‌خواه تا کنون قول پای‌بندی به برجام را نداده و برخی نیز قول داده‌اند در صورت انتخاب، توافق را پاره می‌کنند.
گزارش فوق صرفاً مواضع آمریکایی‌ها درباره برجام را پوشش می‌داد و برخی موضوعات مهم دیگر به دلیل محدودیت، در این مطلب گنجانده نشده‌اند. از جمله این موضوعات، فشارهای صهیونیست‌ها و باج‌دادن‌های آمریکایی‌ها به آن‌ها به قیمت تضعیف برجام بوده است. هم‌چنین تلاش شد تا اظهارات مقامات سابق آمریکایی و تحلیل‌های رسانه‌ای (حتی رسانه‌های آمریکایی) جز در موارد ضروری، پوشش داده نشود و صرفاً اقدامات و موضع‌گیری‌های رسمی و متقن به اطلاع مخاطبان محترم برسد. توضیح لازم این‌که گاهی اظهارات مقامات کشورمان نیز لابه‌لای بندهای گزارش، یادآوری شده تا قول‌های دولت درباره تعهدات آمریکا و عمل‌کرد مسئولین در توبیخ واشنگتن به خاطر نقض تعهداتش قابل‌ارزیابی باشد. محدودیت در حجم گزارش‌ها ما را بر آن داشت تا در برخی موارد، ضمن ارائه خلاصه‌ای از یک گزارش، امکان دست‌رسی به متن کامل آن را نیز در قالب پاورقی برای مخاطبان محترم فراهم نماییم.
[1] ابراز اطمینان جامعه اطلاعاتی آمریکا از امکان رصد برنامه ایران پس از اجرای برجام لینک
[2] گزارش «اطلاعات نظامی» اسرائیل: توافق هسته‌ای نکات مثبت بسیاری دارد لینک
[3] صالحی: از اعتماد رهبری به خودم خرسندم/ در بحث تحقیقات و توسعه هیچ‌کس به ایده‌آل خود نرسید، بلکه راهکاری مرضی‌الطرفین به دست آوردیم/ به کار بر روی سانتریفیوژهای آی‌آر6 و آی‌آر8 ادامه می‌دهیم لینک
[4] قانونگذاران آمریکایی به دنبال اخلال در «برجام» با تمدید ۱۰ ساله «قانون تحریم ایران» لینک
[5] سخنگوی وزارت خارجه آمریکا: خیلی از برجام راضی هستیم لینک
[6] وال استریت ژورنال: کنگره می‌تواند توافق هسته‌ای ایران را بازنویسی کند لینک
[7] ردپای غول‌های مالی در بازی هسته‌ای کنگره و کاخ سفید؛ دار و دسته ادلسون، سابان و سوروس لینک
[8] تحریم ها را تشدید کنید/کشته شدن موسوی زمینه جنگ داخلی در ایران را فراهم می کند لینک
[9] توقف تست‌های موشکی ارتباطی به برجام ندارد/ وزارت خارجه هیچ حساسیتی برای ارائه برجام به مجلس در قالب لایحه ندارد/رفع تحریم‌های تسلیحاتی هیچ‌گاه جزو خطوط قرمز ایران نبوده است لینک
[10] موضع ایران در قبال آمریکا مانند گذشته است/عربستان به غلط ایران را مسئول شکست منطقه‌ای خود می‌داند لینک
[11] حمایت از مبارزان ضد صهیونیست ادامه دارد/ایران از مجاری دیپلماتیک قصد رایزنی با ریاض دارد/ برجام اردوگاه اصلاح طلبان را قوی‌تر کرد لینک
[12] برژینسکی: توافق هسته‌ای یک فرایند است/آمریکا بدون توجه به دیگران باید تصمیم بگیرد/عواقب شکست ویرانگر است لینک
[13] کورکر: توافق هسته‌ای قدرت ایران را در منطقه تقویت می‌کند/کنگره باید توافق را رد کند لینک
[14] دیک چنی: اوباما درمانده توافق با ایران بود و آمریکا را تضعیف کرد/ نباید از عراق خارج می‌شدیم لینک
[15] بلومبرگ: تغییر نظام ایران باید پروژه بعدی اوباما باشد/ باید سراغ نظریه‌پردازان انقلاب‌های «غیرخشونت‌آمیز» رفت لینک
[16] بازرسی از پارچین توسط خود ایران انجام می‌شود/نمونه‌گیری داخل سایت به هفت مورد محدود خواهد بود/ایران می‌تواند از ارائه تصاویر اماکن حساس خودداری کند لینک
[17] 1+5 تسلیم خواسته‌های ایران شده‌اند لینک
[18] راشا تودی: خبر ادعایی آسوشیتدپرس ادامه پروپاگاندای ضد ایران است لینک
[19] نگرانی در ایران از آینده توافق هسته‌ای بعد از اوباما لینک