۱. در برخی از منابع تاریخی آمده: پس از آنکه امام حسین (ع) از مکه خارج شد، در نامۀ مسلم به دست آن حضرت رسید که در آن خواستار آمدن امام (ع) شده و اتحاد مردم را به اطلاع آن حضرت رسانده بود. امام حسین (ع) نامه‌اى به‌وسیله عبدالله بن یَقطُر حمیرى، نزد مسلم فرستاد. عبدالله، توسط حُصَین بن تمیم (نُمَیر) در قادسیه دستگیر شد؛ حصین او را نزد عبیدالله بن زیاد فرستاد. عبیدالله ماجراى او را جویا شد، ولى او اطلاعاتى در اختیار عبیدالله قرار نداد؛ ازاین‌رو، عبیدالله گفت: «بالاى دارالاماره برو و دروغگو فرزند دروغگو [منظورش امام حسین (ع) بود] را لعنت کن. سپس پایین بیا تا درباره‌ات بیندیشم. وى بالاى دارالاماره رفت. وقتى مشرف بر مردم شد، گفت: «مردم! من فرستادۀ حسین (ع) پسر فاطمه (س) دخت رسول خدا (ص) به‌سوی شما هستم. بیایید و او را یارى کنید و در برابر پسر مرجانه و پسر سمیّه، فرومایه فرزند فرومایه، از حسین (ع) حمایت و پشتیبانى کنید.» عبیدالله فرمان داد او را از بالاى دارالاماره به زمین افکندند و استخوان‌هایش درهم شکست. اندک رمقى در بدنش باقى مانده بود که عبدالملک بن عمیر لخمى وارد شد و با کاردى سر از بدن او جدا کرد. زمانى که او را بر این کار مورد نکوهش قرار دادند، گفت: «من خواستم او را راحت کنم.»[۱] بر طبق این نقل، اولین شهید مربوط به حرکت امام حسین (ع) به کوفه عبدالله بن یقطر حمیری بوده است.
۲. در برخی دیگر از منابع همان جریان بالا را برای قیس بن مسهر نقل کرده‌اند.[۲]
بنابراین، طبق نقل‌های تاریخی در ترتیب جریانی که در کوفه اتفاق افتاد، بعد از عبدالله بن یَقطُر یا قیس بن مسهر، مسلم بن عقیل و هانى بن عروه در کوفه به شهادت رسیدند.[۳]
پی نوشت:
[۱] ر.ک: طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری بأعلام الهدی، ج ۱، ص ۴۴۶ – ۴۴۷، قم، مؤسسۀ آل البیت (ع)، چاپ اول، ۱۴۱۷ ق؛ فتال نیشابوری، محمد بن احمد، روضه الواعظین و بصیره المتعظین، ج ۱، ص ۴۰۵، قم، انتشارات دلیل ما، چاپ اول، ۱۴۲۳ ق؛ بلاذری، احمد بن یحیی، أنساب الاشراف، ج ۳، ص ۱۶۸ – ۱۶۹، بیروت، دار الفکر، چاپ اول، ۱۴۱۷ ق
[۲] شیخ مفید، الإرشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، ج ۲، ص ۷۰ – ۷۱، قم، کنگرۀ شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ ق؛ سید بن طاوس، اللهوف فی قتلی الطفوف، ص ۷۵ – ۷۷، تهران، نشر جهان، چاپ اول، ۱۳۴۸ ش؛ روضه الواعظین، ج ۱، ص ۴۰۵؛ سبط بن جوزی، تذکره الخواص من الأمه فی ذکر خصائص الأئمه، ص ۲۲۱، قم، منشورات الشریف الرضی، چاپ اول، ۱۴۱۸ ق.
[۳] إعلام الورى بأعلام الهدی، ج ۱، ص ۴۴۷؛ الإرشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، ج ۲، ص ۷۴؛ روضه الواعظین، ج ۱، ص ۴۰۷؛ أنساب الأشراف، ج ۳، ص ۱۶۸.
منبع: سایت کرب و بلا