سرویس فرهنگ و هنر مشرق - این روزها که از راه می‌رسد، همه چیز حال و هوای دیگری به خود می‌گیرد. پارچه‌های سیاه، صدای نوحه‌خوانی، عطر قیمه نذری و بسیاری نشانه‌های دیگر همه از آمدن محرم خبر می‌دهند. هر ساله با آمدن محرم کنسرت‌های موسیقی تعطیل می‌شوند اما بازار نوحه‌ها و نواهای عاشورایی گرم می‌شود و موسیقی هم به استقبال ایام عزاداری امام حسین (ع) می‌رود.
امسال هم با آغاز ماه محرم آلبوم نمایش صوتی «هفتاد و سومین نفر» با اجرای سیدشهاب‌الدین حسینی، حامد بهداد و بهروز رضوی و آهنگسازی امید روشن‌بین از تازه‌ترین آثار عاشورایی است که همزمان با فرارسیدن ماه محرم از سوی مؤسسه فرهنگی هنری رسانه آفتاب به بازار آمد. هفتاد و سومین نفر راوی داستان حماسه، رشادت، آزادگی، عطش، خون و ایمان است و فضای کربلا را زنده پیش روی مخاطب قرار می‌دهد. این آلبوم مذهبی 21قطعه دارد. به بهانه انتشار این آلبوم مروری بر آلبوم‌ها و قطعات برتر عاشورایی خواهیم داشت. هرچند شاید اولین نام در صدر این لیست اثر ماندگار حسین علیزاده باشد . «نینوا» را آنقدر درباره‌اش گفته‌اند و شنیده‌ایم که دیگر هیچ چیزی درباره‌اش نو نیست.
«مولای عشق» عصار
آلبوم عاشورایی علیرضا عصار با نام «مولای عشق» اسفند سال82 و درست در میانه محرم منتشر شد. آلبومی که از هفت قطعه تشکیل شده و حال و هوای کاملا محرمی دارد.
دکلمه‌های این آلبوم را عصار همراه مهدی شریفی اجرا کرده است. این آلبوم یکی از آثار ماندگار در حوزه موسیقی عاشورایی است. عصار جزو اولین خواننده‌های پاپ ایران است که آثارش بسیار مورد توجه قرار دارد. آخرین آلبوم عصار سال 89 منتشر شد.
آهنگران و کویتی‌پور
آلبــوم‌هـــای معروف «غلامعلی کویتی‌پور» به نام «غریبانه 1 و 2» سال 82 منتشر شد.برای انتخاب خوانندگان این آلبوم‌ها قرار بود از افرادی استفاده شود که صدایشان حزین باشد. در نهایت به این نتیجه رسیدند که از کویتی‌پور دعوت کنند. انتشار این آلبوم به شکل‌گیری جریانی منجر شد که پای بسیاری از آهنگسازان را برای کار در حوزه موسیقایی عاشورا باز کرد. آلبوم «آتش و عطش» صادق آهنگران نیز با تنظیم محمد میرزمانی، محرم سال 85 منتشر شد. آلبوم «هفتاد و دو» هم که سال90 منتشر شد به دو زبان عربی و فارسی خوانده شده بود. رسول رسولی، موسیقی و تنظیم این آلبوم را بر عهده داشته و خوانندگی اثر را نیز مرتضی حیدری آل‌کثیر و مهدی المومن انجام داده‌اند.
موسیقی بوشهری
آلبوم ماتم 1 و 2 از جمله آلبوم‌های خوب «محسن شریفیان» است؛ کسی که با گروه موسیقی بوشهری‌اش شهرت جهانی دارد. این موزیسین آبان سال 91 «اهل ماتم» را در قالب دو آلبوم منتشر کرد. مجموعه اول شامل 21 قطعه بود و در آن نوحه‌های پامنبری، مرثیه‌خوانی و نوحه‌های عزاداری مردانه گنجانده شده بود. نکته جالب این که او پیش از انتشار این آلبوم، طی سال‌های 81 تا 84 کتابی پژوهشی با عنوان «اهل ماتم» هم منتشر کرده است.
«وداع» سراج
از معروف‌ترین آثار عاشورایی می‌توان به آلبوم «وداع» حسام‌الدین سراج با آهنگسازی سید محمد میرزمانی اشاره کرد. آلبوم «وداع» در دو بخش 60 دقیقه‌ای منتشر شده و تهیه و انتشار آلبوم از سال 81 تا 84 به طول انجامیده است.
در این آلبوم از شعرهای «عمان سامانی» استفاده شده است. محتشم کاشانی و عمان سامانی از معروف‌ترین شاعران عاشورایی به‌شمار می‌روند.
غریبه، یک دل و یک یار، شوخ شیرین و راز از قطعه‌های شنیدنی این آلبوم است. سراج پیش از انتشار این آلبوم، آلبوم دیگری به نام «نینوا» را سال 59 منتشر کرده بود. «نینوا» اولین آلبوم موسیقی حرفه‌ای سراج است.
این خواننده هر سال کنسرت «وداع» را هم در ایام محرم برگزار می‌کرد که امسال متاسفانه اسپانسری در برگزاری آن گروه موسیقی همراهی نکرده و این کنسرت برگزار نمی‌شود.
اثری متفاوت
«خسوف» به آهنگسازی «دکتر محمدسعید شریفیان» راوی موسیقی‌ای است که واقعه عاشورا را بیان می‌کند. این اثر در فاصله سال‌های 75 تا 78 ساخته شده اما برای اولین بار سال 82 از سوی ارکستر سمفونیک تهران و با همکاری نوازندگان و خوانندگانی از ارکستر کرایوای رومانی به اجرا درآمد و برای ضبط این آلبوم از ارکستر فیلارمونیک و گروه کر اولتینای رومانی به رهبری الکساندرو یوزوب استفاده شده است.
آثار مدرس
آثار امیرحسین مدرس در زمینه نواهای عاشورایی بسیار مشهورند. مدرس را هم با صدایش می‌شناسیم و هم با چهره‌اش در تلویزیون و سینما به عنوان مجری و بازیگر. اواسط سال 85 وارد گروه سون شد و اولین آلبوم عاشورایی‌اش با نام «ماه نی» در زمستان سال 85، اوایل محرم منتشر شد و در مدت کمی با استقبال خوبی روبه‌رو گردید. این آلبوم که 12 قطعه دارد، اشعار و نوحه‌های قدیمی بازخوانی شده در رثای امام حسین(ع) است. بعد از آن، به فاصله پنج سال، آلبوم بعدی‌اش با نام «خورشید» با دکلمه «امین تارخ» در محرم 90 روانه بازار شد.
«روز واقعه» انتظامی
«روز واقعه» همان اندازه که فیلمی ماندگار در زمینه واقعه عاشوراست، مــوســـیقی‌اش نیز تأثیر‌گذار و خاطره‌‌انگیز شده است. بسیاری همچنان موسیقی این اثر را به عنوان یکی از برترین آثاری که در این زمینه خلق شده، مورد استفاده قرار می‌دهند.
مجید انتظامی، آهنگساز این اثر، از ساز‌های بدوی برای ساخت موسیقی این فیلم استفاده کرده است. او از سنگ و چوب در کنار ساز‌های ارکسترال بهره برده و موفق شده یکی از ماندگار‌ترین آثار موسیقی را خلق کند.
«سلام آقا» با ستاره‌های پاپ
بنیامین بهادری، محسن چاوشی، مهدی یغمایی، ماهان بهرام‌خان، علیرضا طلیسچی، محسن یگانه، محمد علیزاده و رضا صادقی در آلبوم سلام آقا (برگرفته از قطعه محبوب علیزاده) ترکیبی شگفت‌انگیز تشکیل دادند و با شعرهایی از خائف، امیر ارجینی، فرزاد حسنی، مرحوم محمدرضا آغاسی و آهنگسازی و تنظیم میلاد ترابی، مهدی یراحی و رضا صادقی قطعه‌هایی برای قهرمانان قیام عاشورا خواندند. ازجمله آهنگ‌های محبوب آلبوم سلام آقا می‌توان به خدای احساس، کربلا، گل پرپر، حلالم کن، ظهر آتش، ماه قبیله و... اشاره کرد.به گزارش جام جم،محسن یگانه، علی اصحابی، حامد همایون، علی لهراسبی و بسیاری از دیگر خوانندگان پاپ هم در این عرصه تک‌آهنگ‌هایی را منتشر کرده‌اند.
گلچین محمد اصفهانی
در کارنامه کاری محمد اصفهانی قطعات مذهبی متعددی به چشم می‌خورد. او در سال‌های اولیه فعالیت حرفه‌ای خود آلبوم «گلچین» را منتشر کرد. این مجموعه 9 قطعه‌ای در سال 1376 توسط شرکت «سروش» به بازار عرضه شد. مضمون کلی این آلبوم عزای حضرت اباعبدالله‌الحسین(ع) بود و در قطعاتی نظیر «سقای تشنگان» و «نوگل نینوا» به این موضوع پرداخته شد. احمد عزیزی، حسان، سپیده کاشانی و قیصر امین‌پور از جمله شاعران آلبوم گلچین بودند. آهنگسازی و تنظیم‌ها هم توسط فریدون شهبازیان، علی بکان، محمد میرزمانی، منوچهر بیگلری و شهریار فریوسفی انجام شده بود.
پرده عشاق
«پرده عشاق» عنوان مجموعه‌ای صوتی از نغمه‌های مداحان و مرثیه‌خوانان گذشته ایران است که اولین بار سال 85 با هدف ارائه الگویی مناسب از مداحی و نغمه‌های ایام عزاداری حضرت سیدالشهدا(ع) با تدوین و گردآوری سیدمحمد سادات اخوی و مدیریت تولید سیدعباس سجادی در قالب
یک مجموعه نفیس منتشر شد و در دسترس علاقه‌مندان نغمات آیینی ویژه محرم و صفر قرار گرفت. این مجموعه یکی از مهم‌ترین مجموعه‌های صوتی در حوزه مداحی
اهل بیت (ع) است که در زمان انتشار خود با استقبال خوبی از سوی مردم و برخی مداحان جوان مواجه شد.