سرویس سیاست مشرق - دیروز اتحادیه اروپا لیست جدیدی از افراد و نهادهای تحریمی در ایران را که در فعالیتهای هستهای و موشکی نقش دارند، اعلام کرد. نکته جالب توجه در این تحریمها قرار گرفتن اسامی همچون سردار قاسم سلیمانی، فریدون عباسی دوانی، یحیی رحیم صفوی و ... در این لیست است.
این در حالی است که اتحادیه اروپا آخرین امیدواری تیم دیپلماسی هستهای کشورمان برای پیگیری و اجرای برجام بود. روز جمعه محمد جواد در یک پیام توئیتری نوشت: «سازمان ملل و تمام دنیا میگوید ایران به طور کامل به تعهداتش (در برجام) پایبند است اما نفرت نهادینه آمریکا از ایران، آن را به انکار واقعیت، وادار میکند»؛ اتحادیه اروپا نیز نشان داد در این روحیه کم از آمریکا ندارد.
اما روال اعتماد به آمریکا و اروپا تا این جمله تاریخی ظریف روند بسیار قابل تاملی است. درابتدا در دولت یازدهم این ایده وجود داشت که بایستی مسئله هستهای ایران را با آمریکا حل وفصل کرد؛ چراکه در یک دهکده برای رسیدن به مقصود بایستی با کدخدای آن مذاکره کرد و آمریکا کدخداست و با آمریکا بستن راحت تر است.
از این رو بود که سلسله مذاکراتی برای اعتمادسازی و اعتمادکردن به آمریکا از سوی دولت و تیم دیپلماسی کشورمان انجام گرفت. این اعتماد تا جایی بود که در یک فقره وقتی سید عباس عراقچی، رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام در مورد نامه وزیر خارجه آمریکا به وزیر امور خارجه ایران گفت: «این یک نامه معمولی نیست. امضای وزیر خارجه آمریکا را دارد و اجرای موفق برجام را تضمین کرده است.»[1] این درحالی بود که پیش از این براساس آنچه در بند ۲۰۳ از لایحه بودجه آمریکا تحت عنوان «محدودیت استفاده از برنامه لغو روادید برای خارجیهایی که به کشورهایی خاص سفر کردهاند»، آمده بود چهار کشور ایران، عراق، سوریه و سودان به عنوان کشورهایی معرفی شدند که اتباع کشورهایی که با آمریکا تفاهمنامه لغو روادید امضا کردهاند، در صورت حضور در آنها، برای سفر به آمریکا روادید بایستی دریافت کنند. حالا امروز نه از عراقچی مسئول خبری است و نه از «جان کری» که دیگر مسئولیتی در دولت آمریکا ندارد و «رکس تیلرسون» جای او تکیه زده و سیاستهای آمریکای ترامپ را اجرا میکند که علیالخصوص طرح محدودیت سفر اتباع برخی کشورهای اسلامی به آمریکا یکی از این موارد است.
اما جالب اینجاست که بعد از روی کار آمدن ترامپ در آمریکا دولت یازدهم از رویکرد حل مناقشه هستهای با آمریکا به سمت اتحادیه اروپا برگشت. درحالی که این موضوع بسیار با نگرش قبلی دولتمردان یازدهم در تضاد بود.
با چرخش دولت به سمت اروپا فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پی انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور جدید آمریکا تاکید کرد که «برجام توافقی دوجانبه میان تهران و واشنگتن نیست و ترامپ نمی تواند آن را لغو کند.»[2]
در این زمان تیم دیپلماسی کشورمان دل به تضمینهای اتحادیه اروپا خوش کردند.اما روز جمعه در حالی که ظریف در قاره سبز حضور داشت و در تور دیپلماسی سهگانهاش به آلمان، ایتالیا و فرانسه سفر کرد، اتحادیه اروپا بر حسب اتفاقی جالب توجه در حوزه هستهای و نظامی لیست تحریمهای جدید خود علیه کشورمان را منتشر کرد. [3]
حالا بایستی پرسید با این روندی که ایران متعهدانه به برجام پایبند است و تعهدات خود را به خوبی اجرا میکند، اتحادیه اروپا که امید پایانی دولت در اجرای برجام بود چرا دست به تحریم ایران زده است و بعد از پلن B یا همان برنامه جایگزین دوم، تیم دیپلماسی کشورمان چه برنامه ثالثی را در دست اجرا دارد، این درحالی است که نیکی هیلی، نماینده آمریکا در سازمان ملل نیز بیان داشته دولت ترامپ در پی بررسی مفاد برجام است.
[1] https://www.tasnimnews.com/fa/news/1394/09/30/949604
[2] http://www.tabnak.ir/fa/news/639876
[3] www.mashreghnews.ir/news/743402