به گزارش مشرق، علاءالدین ازوجی، مدیرکل توسعه اشتغال وزارت کار درباره طراحی طرح بلندمدت «اشتغال» گفت:دربرنامه ششم توسعه چندین قید برای تحقق ایجاد 970 هزار شغل در سال گنجانده شده است.یکی از قید ها رسیدن به رشد 8 درصدی در اقتصاد است و در صورتی که رشد 8 درصدی در اقتصاد محقق و سالیانه 970 هزار شغل ایجاد شود نرخ بیکاری به حدود 8درصد خواهد رسید.
وی با بیان اینکه رشد اقتصادی یکی از شاخص های اصلی در ایجاد شغل است گفت:در سال 95 رشد اقتصادی بیش از حد انتظار بود،اما بخش عظیمی از آن در بخش نفت بود. سال گذشته بیش از 12 درصد رشد اقتصادی رخ داد اما رشد اشتغال ناشی از آن حدود 600 هزار بود. یعنی ارتباط یک به یک بین رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال وجود نداشت.
مدیرکل توسعه اشتغال وزارت کار اظهار داشت:طی یکی دو سال گذشته تعداد شغلی که ایجاد شده با توجه به رشد اقتصادی، فراتر از انتظار بوده است. اما نکته مهم این است که باید بررسی کنیم شغلی که ایجاد شده منجر به افزایش درآمد برای خانوار شده است یا خیر؟در واقع باید اجزای شغل هایی که اتفاق می افتد را از طریق سیگنال های مختلف دریافت کنیم، ارزیابی کردن چنین موضوعی سخت است.
ازوجی در پاسخ به این سوال که برنامه دولت برای رسیدن به ایجاد 970 هزار شغل در سال چیست گفت: اولین برنامه دولت این است که در راستای بند "ذ"ماده 4قانون برنامه ششم دولت مکلف است برنامه "ملی اشتغال " را تنظیم کند.
*تدوین برنامه "ملی اشتغال" تا نیمه دوم سال جاری
وی تأکید کرد: برنامه " ملی اشتغال" در راستای 3شاخص سیاست های اشتغال، مهارت افزایی، حمایت از مشاغل خانگی و دانش بنیان تهیه شود، وزارت کار باید این برنامه را در سال اول برنامه ششم توسعه مبتنی بر کار شایسته این برنامه را تهیه کند. این برای اجرا در طول 5سال است. برنامه " ملی اشتغال" تا نیمه دوم سال جاری آماده خواهد شد.
مدیرکل توسعه اشتغال وزارت کاربیان کرد: برای جلوگیری از خلاء نبود برنامه اشتغالی در سال 96 اقدام به تدوین برنامه" اشتغال فراگیر" در سال 96 کردیم. ممکن است برخی از برنامه هایی که "برنامه اشتغال فراگیر" گنجانده شده است در سال آینده اجرایی شود و حتی کمک به تدوین برنامه " ملی اشتغال" کند. اولین نکته در طراحی این برنامه این بود که بررسی کنیم، اگر اقتصادایران بخواهد در زمینه اشتغال موفق شود در کدام رسته ها باید فعال شود که هم شغل اشتغالزا و هم تولید محور ایجاد کند. در صورتی که موفق به ایجاد اشتغالی شویم که هم تولید گسترش یابد و هم اشتغال ایجاد شود، رشد اقتصاد کلان محقق می شود. توجه به بهره وری ملی اولویت اصلی برنامه اشتغالی دولت است. بر همین اساس محور اصلی برنامه اشتغال فراگیر شناسایی رسته های مختلف در بخش های مختلف اقتصادی است ، این طرح را وزارت کار در قالب طرح تکاپو از سال گذشته دنبال کرده است.
ازوجی بیان کرد: برنامه اشتغال فراگیر که چهار طرح کارورزی فارغ التحصیلان دانشگاهی، طرح کاج (کارانه اشتغال جوانان) طرح تکاپو (توسعه کسب و کار و اشتغال پایدار) و طرح مهارت آموزی در محیط واقعی کسب و کار را شامل میشود چندروز گذشته از سوی آقای جهانگیری به تمام استانهای کشور ابلاغ شد. در راستای اجرای طرح تکاپو که توسعه کسب و کار و اشتغال پایدار است. شناسایی رسته ها را داریم. در رایزنی هایی که وزارت ارتباطات داشتیم که قرار شده است بخش هایی دیگری را در این زمینه اضافه کنند. در بخش گردشگری و بهداشت و درمان نیز ماجرا به همین صورت است. به طور مثال چندین رشته را به عنوان رشته های الویت دار به بخش کشاورزی معرفی کردیم که پس از بررسی وزارت جهاد پیشنهادهای دیگری را در زمینه توسعه کسب و کار و اشتغال پایدار ارائه کردند.
مدیرکل توسعه اشتغال وزارت کاربیان کرد: هر کدام از این رسته ها در سطح ملی مدیر پروژه دارند که دستگاه اجرایی تعیین می کند که مدیر توسعه کشت گلخانه ای کدام است.یعنی در سطح ملی کاملاً مشخص و واضح است که مسئولیت فلان پروژه ها با کدام مدیر است. به نوعی می توانیم بگوییم رسته رها شده نیست. یعنی هر رسته با توجه به ظرفیت آن استان مشخص می شود.
ازوجی بیان کرد: به طور مثال گسترش پوشاک ایرانی یکی از مواردی بود که در راستای طرح تکاپو عملیاتی شد. در کشور بخش عمده ای از پوشاک از طریق واردات است که گسترش آن در استان های مختلف در راستای گسترش تولید ملی موثر است. اگر اقتصاد ایران در زمینه پوشاک موفق باشد می تواند تعداد زیادی شغل ایجاد کند. بخش عمده ای از مشکلات پوشاک کشور مربوط به "طراحی پوشاک " است. طراحی پوشاک در صنعت پوشاک کشور کمرنگ است. چه پوشاکی تولید شود برای کاهش واردات موثر است. فارغ التحصیلان دانشگاهی در صورتی که به این سمت هدایت شوند علاوه بر اینکه صاحب شغل می شوند، عملکرد آنها منجر به رشد اقتصادی در سطح کلان می شود.
وی بیان کرد: متأسفانه بدون آنکه به این مسائل توجه کنیم، واردات در سطح گسترده پوشاک داریم. در بحث پوشاک در تعدادی از استان ها از سال گذشته شروع کرده ایم. ایران می تواند رقیب اصلی چین، تایوان و بسیاری از کشورها در سطح منطقه است. متأسفانه بخش عظیمی از فارغ التحصیلان معتقدند که پس از فراغت از دانشگاه باید در ادارات دولتی مشغول کار شوند که این موضوع آسیب بسیاری برای بازار اشتغال است. قصد داریم آموزش هایی را ارائه کنیم که منجر به ایجاد اشتغال شود.
مدیرکل توسعه اشتغال وزارت کارادامه داد: به طور مثال یکی از بررسی ها برای شناسایی رسته ها در سراسر استان ها بررسی بیکاری در استان کردستان بود. بعد از نگاه کارشناسی مشخص شد که بخش عمده ای از بیکاران در این استان فارغ التحصیلان ITبودند. به همین دلیل برای آنها مرکز "گیم "راه اندازی شد. در این مرکز تولید محتوا صورت می گیرد. بخش عمده ای از نیازهای داخلی و خارجی تولید محتوا است. این تولید محتوا از کودکان تا بزرگسالان در حوزه های مختلف از جمله گردشگری،فیلم و... است.مدرسه "گیم" که در کردستان است مشغول تولید محتوا برای شرکت های خارجی است.این مرکز بسیار موفق است.
ازوجی بیان کرد: اشتغال افرادی که در راستای رسته های شناسایی شده است باید رسمی باشد، یعنی هم مشمول بیمه شود و هم قرارداد داشته باشند. باید بازارهای فروش این رسته ها هم شناسایی شود. در بحث پوشاک،IT ، کشاورزی و گردشگری سال گذشته به صورت پایلوت اجرا شد، اما امسال قرار است این طرح به صورت کامل اجرایی شود. صنعت،معدن و تجارت، خدمات گردشگری، حمل و نقل، خدمات سلامت، فرهنگی و هنری و ... در بخش رسته ها دنبال می شود.
*بومی سازی خانه های روستایی برای جذب گردشگران
مدیرکل توسعه اشتغال وزارت کاربیان کرد:تمام دستگاه ها برای ایجاد اشتغال در طرح "اشتغال فراگیر" همسو شده اند.قصد داریم این طرح را متداوم اجرا کنیم. یکی از مباحث مهم در اقتصاد ایران گردشگری است. اگر از فردی سوال کنیم برای گردشگری چه کاری باید انجام شود؟ در گام اول می گوید هتل سازی. درصورتی که رفت و آمد گردشگر داخلی و خارجی به منطقه منوط به ایجاد جذابیت برای منطقه است.ارائه خدمات بخش دیگر در گردشگری است. نیشابور یکی از شهرهایی است که توریست داخلی و خارجی دارد. مطالعه ای که شد نشان داد توریست ها علاقه دارند در داخل روستا سکونت داشته باشند.به همین دلیل خانه های قدیمی را شناسایی و بازسازی کردیم و برای سکونت توریست ها آماده کردیم. بازسازی خانه های بومی قدیمی یکی از اقدامات در نیشابور است. برای همین می گوییم تزریق پول ایجاد اشتغال نمی کند. همچنین آموزش راهنمای گردشگری از دیگر اقدامات در جهت اشتغال فارغ التحصیلان بوده است. بنیاد شهید گام موثری در آموزش فارغ التحصیلان به زبان انگلیسی و اشتغال به کار راهنمای گردشگری در بسیاری از استان ها گرفته است.
وی بیان کرد: حدود 65درصد ایجاد اشتغال در طرح تکاپو (توسعه کسب و کار و اشتغال پایدار) است. این طرح سال گذشته پایلوت بود اما امسال در سراسر کشور اجرایی می شود. دستورالعمل آن هم در دولت تصویب و قابلیت اجرایی دارد.
مدیرکل توسعه اشتغال وزارت کار افزود: در راستای این طرح با همکاری بانک مرکزی مقرر شد که نسبت به تعیین سهمیه تسهیلات بانکی مورد نیاز به میزان 200 هزار میلیارد ریال برای اجرای برنامه اشتغال فراگیر و ابلاغ به شبکه بانکی ظرف مدت 10 روز از ابلاغ این مصوبه اقدام نماید.به منظور افزایش اثربخشی تامین مالی برنامه اشتغال فراگیر، کارگروهی متشکل از وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و دستگاههای اجرایی ذیربط حسب مورد، نسبت به طراحی و به کارگیری روشهای تامین مالی نوین با هدف پوشش کل زنجیره ارزش در رستههای منتخب، ایجاد تسهیلات در اخذ وثایق و ضمانتها و سایر موارد مربوط اقدام نمایند.
وی درباره برنامه نظارتی دولت گفت:وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است نسبت به پایش و نظارت بر اجرای برنامه اشتغال فراگیر اقدام نموده و هر سه ماه یکبار به دبیرخانه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی گزارش آن را ارائه کند.
*اشتغال حمایتی بخش دیگری ازطرح اشتغال فراگیر
ازوجی در بیان قسمت دوم طرح اشتغالی دولت گفت:اشتغال حمایتی بخش دیگری ازطرح اشتغال فراگیر است. در بحث اشتغال حمایتی دهک های پایین درآمدی هستند. نهادهای مختلفی ازجمله کمیته امداد و بهزیستی، بنیاد برکت و... همکاری دارند.
وی در بیان طرح های اشتغال حمایتی گفت:در راستای طرحهای اشتغال حمایتی، طرح هم افزایی نهادهای حمایتی و عمومی غیردولتی در ایجاد اشتغال در گروه های هدف، طرح توسعه فرصت های شغلی گروه های آسیب پذیر(به ویژه اقشار معلولین و زنان سرپرست خانوار)، طرح ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی و محلی، طرح توسعه فرصت های شغلی ایثارگران و فرزندان شاهد،طرح تأمین مالی خرد با رویکرد بانکداری پیوندی، طرح توسعه اشتغال عمومی، طرح توسعه فرصت های شغلی در مناطق روستایی، محروم و عشایری در دستور کار است.
مدیرکل توسعه اشتغال وزارت کار گفت:طبق تفاهم نمایندگان وزارتخانههای صنعت، معدن و تجارت و تعاون، کار و رفاه اجتماعی و معاونت هماهنگی و نظارت معاون اول رئیس جمهور، میزان اشتغال جدید در بخش صنعت، معدن و بازرگانی ایجاد 254 هزار فرصت شغلی دی بخش های مختلف است. ایجاد اشتغال جدید در قالب رستهها در این حوزه 254 هزار فرصت شغلی جدید و مابقی (200 هزار فرصت شغلی) از طریق سایر اقدامات و برنامه های متعارف دستگاه مربوطه در آن بخش ایجاد خواهد شد: 120 هزار شغل از طریق تکمیل و بهره داری حداقل 6 هزار طرح صنعتی و معدنی با پیشرفت فیزیکی بالای 60 درصد، 50 هزار شغل از طریق اجرای طرح رونق تولید با هدف رفع موانع و رونق تولید، 10 هزار شغل در بخش معدن با تکمیل طرح های نیمه تمام معدنی و رونق تولید در این بخش، 20 هزار شغل جدید در بخش صنعت فرش دست بافت و 250 هزار شغل جدید در واحدهای تولیدی صنفی از دیگر برنامه هاست.
وی در پاسخ به اینکه اگر قرار است به طرح ها تسهیلات بدهید آیا برای یک روستا صرفه مادی دارد که با سود 18درصد تسهیلات دریافت کند گفت: در صورتی که طرح ها در روستاها به بهره وری برسد و موفقیت آمیز باشد میزان سود تسهیلات 5درصد از عرف بانکی پایین تر خواهد بود.
مدیرکل توسعه اشتغال وزارت کار با اشاره به اینکه یکی دیگر از بخش های طرح اشتغال فراگیر طرحهای ظرفیتسازی، توسعه نهادی و کارآفرینی گفت:طرح توسعه نهادهای پشتیبان کارآفرینی،طرح پایش و بهبود نظام کارآفرینی، طرح ملی شتاب دهندگی کسب و کارهای نوآورانه، طرح افزایش انطباق آموزش فنی و حرفه ای با نیازهای بازار کار، طرح ملی مدیریت گذار از کلاس تا کار در آموزش عالی، طرح ظرفیت سازی در سمن های حوزه اشتغال و کارآفرینی و افزایش نقش آفرینی آنها در اجرای برنامه ها، طرح نظام تحلیل اطلاعات بازار کار، طرح اعزام نیروی کار به خارج از کشور، طرح ساماندهی اشتغال اتباع خارجی، طرح ساماندهی بیمه بیکاری و اشتغال مجدد و طرح روستا-تعاون است.
*پاکبان ساحل یکی از طرح های اشتغالزایی/ مشاغل حمایتی
ازوجی در ادامه با اشاره به اینکه در برخی سواحل شمال کشور مشاهده می کنیم که نظافت رعایت نمی شود. طرحی را در دستور کار داریم که پاکبان ساحل قرار دهیم که در محیط ساحل با نظافت ساحل علاوه بر اینکه سواحل را تمیز می کند، اشتغالی هم ایجاد می شود. برای بسیاری از سواحل ورودی وجود دارد، با همین منابع حقوق پاکبان ها تأمین می شود.
* آماده سازی دستورالعمل اشتغال فراگیر تا 10 روز آینده
وی همچنین از آمادهسازی دستورالعمل اجرایی اشتغال فراگیر خبر داد و گفت: این دستورالعمل ظرف 10 روز آینده آماده و ابلاغ خواهد شد. تفاوت این طرح اشتغالزایی با سایر طرحها، استفاده از ظرفیت نهادهای عمومی غیردولتی همچون بسیج و سپاه است که تا کنون نیز اقدامات خوبی در حوزه اشتغالزایی انجام دادهاند. به عنوان مثال، بنیاد برکت در این زمینه طرحهای خوبی را اجرا کرده است که با هماهنگی این نهادها میتوان به اشتغال فراگیر و اهداف از پیش تعیینشده دست یافت.
*مداخلات سیاستی و نهادی وزارت کار
وی در راستای این قسمت از طرح اشتغال فراگیر گفت:ایجاد اجماع ملی برای توسعه اشتغال و فعالسازی تمامی ظرفیتهای ملی و منطقهای بهمنظور ایجاد فرصت های شغلی به خصوص برای جوانان دانش آموخته دانشگاهی، کاهش هزینه به کارگیری نیروی کار برای بنگاههای اقتصادی کشور از طریق ارائه مشوقها و آموزشهای مهارتی، بازآرایی کسب و کار و اشتغال مناطق کشور از طریق شناخت مزیتهای مناطق کشور، احصاء گلوگاههای تولید و اشتغال و اتصال به زنجیره ارزش تولید ملی، منطقهای و بینالمللی، ایجاد پیوند بین نیروی کار و بنگاه از طریق مداخلات سیاستی،تسهیل در جستجوی شغل و توسعه آموزش و مهارت ها بر مبنای نیاز واقعی، تقویت فرهنگ کار و کارآفرینی، تولید ثروت و اشتغال مولد از طریق مداخلات سیاستی، نهادی و آموزشی، بهرهگیری از ظرفیت نهادهای عمومی غیردولتی در ایجاد اشتغال و توسعه کسب و کار، استقرار نظام ارزیابی، پایش و ارزشیابی طرحهای اشتغالزا در سطوح ملی و استانی را دنبال می کنیم.
مدیرکل توسعه اشتغال وزارت کار با اشاره به رسته ها،طرح ها و اقدامات اساسی افزود:رسته های منتخب (از طریق تفاهم بعمل آمده با دستگاههای اجرایی) در بخشهای عمده اقتصادی در اولویت قرار می گیرند. به طور مثال در بخش کشاورزی کشت گلخانه ای،گیاهان دارویی، آبزی پروری، صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی (فرآوری، بسته بندی، ذخیرهسازی و ...) و خدمات بازرگانی،خدمات فنی و مشاورهای مرتبط با بخش کشاورزی،دامپروری و محصولات مربوط (تولید شیر، گوشت و ...)،خدمات توسعه کسب و کارهای تعاونی کشاورزی (کشت و صنعتها و ...)، خدمات مدرنسازی کشاورزی (مکانیزاسیون)، تامین نهادهها و توسعه فعالیتهای دانش بنیان،خدمات و کسب و کارهای دامپزشکی، خدمات کسب و کارهای عشایری ، بخش صنعت، معدن و بازرگانی،دنبال می شود.
وی با بیان اینکه ساز و کار اجرای طرح های کارانه اشتغال جوانان (کاج)بخش دیگری از این طرح است گفت:طرح های کارانه اشتغال جوانان (کاج) برای افزایش مهارت و اشتغال پذیری جوانان (شغل اولیها)، ایجاد فرصت های شغلی مناسب و پایدار جهت رفع مشکل جوانان جویای کار برای گروه سنی 15 تا 23 ساله در قالب اجرای دوره مهارت آموزی در محیط واقعی کار، و برای دانش آموختگان دانشگاهی در گروه سنی 23 تا 35 سال در قالب اجرای طرح کارورزی در سال 1396 که همراه با برخی مشوقهای کارفرمایی متناسب با قانون برنامه ششم توسعه و قانون بودجه کل کشور در سالجاری، طراحی شده است.
*مدت مشوق بیمه ای 2سال برای فارغ التحصیلان دانش آموخته شغل اولی/ پرداخت حقوق ماهیان 310 هزار تومان از سوی دولت درطول دوره کارورزی
وی با بیان اینکه بخشی از طرح کاج مشوق بیمه ای کارفرمایی است گفت: برقراری مشوق بیمه ای کارفرمایی برای به کارگیری و جذب جوانان دانش آموخته دانشگاهی(شغل اولی) زیر 35 سال با پرداخت صددرصد حق بیمه سهم کارفرما توسط دولت انجام می شود. مدت برخورداری از مزایای مشوق بیمه ای برای جوانانی که دوره کارورزی را به پایان میرسانند دوسال و برای سایر جوانان یکسال میباشد. - میزان برقراری مشوق ماهانه در قبال به کارگیری جوانان گروه هدف طرح 2139 هزار ریال برای هر نفر است.
ازوجی در بیان مدت دوره کاروزی گفت:جوانان جویای کار دانش آموخته دانشگاهی گروه سنی 23-35 سال (حداکثر سن برای مقطع تحصیلی مطابق دستوالعمل طرح) و فاقد سابقه بیمه تأمین اجتماعی بیش از سه ماه در دو سال گذشته که شامل دو بخش اصلی می باشد.اجرای طرح کارورزی دانش آموختگان دانشگاهی برای 150 هزار نفرپیش بینی شده است. - طول دوره کارورزی 4 تا 6 ماه (قابل افزایش تا 9 ماه در مناطق محروم و کمتربرخوردار) است. پرداخت کمک هزینه ماهانه تا سقف 3100 هزار ریال از سوی دولت برای هر کارورز بر اساس دستورالعمل اجرایی نیز در نظر گرفته شده است. یکی از مزایای طرح کارورزی کسب تخصص لازم برای ورود به کار است.
وی بیان کرد: در طرح کارورزی فارغ التحصیلان که به زودی در سراسر کشور عملیاتی میشود، دانش آموختگان دانشگاهی در دورههای کارورزی شرکت کرده و بعد از کسب مهارتهای مورد نیاز و اثبات توانمندیهای خود به کارفرمایان و جلب نظر وی در کارگاه مشغول کار میشوند که بر این اساس در صورت جذب، کارفرمایان تا دو سال از پرداخت حق بیمه سهم کارفرما معاف خواهند بود.پیشبینی وزارت کار این است که با اجرای طرح کارورزی، سالانه 150 هزار نفر از فارغ التحصیلان دانشگاهی و کارجویان بتوانند جذب بازار کار شوند.