سرویس سیاست مشرق - ژان ژاک روسو روشنفکر – فیلسوف فرانسوی است که در تبیین جهان نگری عصر روشنگری نقش مهمی داشت. ژان ژاک روسو در تدوین اندیشه سیاسی دموکراتیک و در تئوری پردازی در خصوص "قرار داد اجتماعی" و نیز در شکل گیری علوم انسانی مدرن نقش تاثیر گذاری داشته است. روسو را می توان پدر معنوی رمانتیسم و نیز یکی از پیشگامان داستان نویسی رمانتیک دانست. آراء روسو به ویژه در اعضای کلوب ماسونی "ژاکوبن" ها (یکی از جناح هایی که در مقطعی رهبری انقلاب فرانسه را بر عهده داشت) و شخص "ربسپیر" بسیار تاثیر گذار بوده است. روسو یک فراماسونر بود و آراء او در زمینه سازی برای شکل گیری انقلاب فرانسه (انقلاب ۱۷۸۹) تاثیر گذار بود.
ژاک ژاک روسو در بیست و هشتم ژوئن سال ۱۷۱۲ میلادی در ژنو به دنیا آمد. پدر او یک ساعت ساز و چند روز پس از تولدش مادرش در گذشت پدر او که توانایی تربیت فرزندش را نداشت به دلیل یک نزاع مجبور به ترک ژنو شد و ژان را به برادر او برنارد که مردی خوشگذران بود اما زنی بسیار مذهبی داشت سپرد و او هم ژان را نزد کشیشی در روستایی نزدیک ژنو فرستاد. روسو در سال ۱۷۲۸ از خانه عمویش و همچنین از ژنو گریخت و تا سی سالگی زندگی بی خانمانی را پشت سر گذاشت. طی این دوره در زمان های مختلف وابسته افراد مختلفی بود. به استخدام زنی ثروتمند به نام مادام دو ورسی در آمد و بعد هم مقداری از جواهرات او را دزدید. سپس نزد کشیشی سپرده شد که مدتها پیش او ماند و به کمک او و کتابخانه اش دانش خود را عمیق تر کرد. او سپس به پاریس رفت و مشاغل زیادی را تجربه نمود و با زنی بی سواد به نام ترز لواسور آشنا شد و رابطه نامشروعی تا پایان عمر خود با او داشت ماحصل این رابطه پنج فرزند بود که روسو با کمال بی رحمی آنها را به پرورشگاه سپرد. روسو در سال ۱۷۵۶ پاریس را ترک کرد به خانه ای که مادام دوپینی از دوستان او در اختیارش گذاشت رفت و حدود شش سال در حالتی نیمه انزوا در آنجا زیست. سه نوشته معروف او یعنی رمان «ژولی» ،«هلوئیز نو» ، «قرار اجتماعی» و «امیل» مابین سال های ۱۷۶۱ تا ۱۷۶۲ نوشته شد.
او درک متفاوتی از مفهوم جامعه مدنی داشت به اعتقاد روسو اشتباه اصلی هابز این بود که فکر می کرد نابرابریهای جامعه مدنی از وضع طبیعی آمده اند و اگر اقتدار دولت نباشد در جامعه جنگ همه با همه وجود خواهد داشت. در نظر واقعیت این است که حالت جنگی با جامعه مدنی ملازم است نه با وضع طبیعی، او معتقد بود ما همواره در پیرامون خود تفاوت هایی بین فقیر و غنی، قوی و ضعیف، می بینیم و مایلیم این گونه پدیده ها را بر پایه طالع انسان تعریف کنیم اما به عقیده او با پیداش مالکیت خصوصی منشاء جنگ های تاریخ است.
روسو مالکیت خصوصی را منشاء جامعه مدنی می داند و معتقد است انسان در وضعیت طبیعی بر خلاف نظر هابز فردی درنده نبود بلکه ترسو و منزوی بود. روسو با نگارش کتاب «امیل» تاثیر زیادی در تدوین بنیادهای تعلیم و تربیت مدرن گذاشت. او با معرفی اراده عمومی به عنوان خود حکمران جامعه مفهوم ابزار وارگی دولت را به طور بنیادی تغییر داد و نظریه تنواره (ارگانیک) دولت را که از افلاطون و ارسطو ریشه دارد باز آفرید. او معتقد بود شک دموکراتیک حکومت هیچ گاه وجود نخواهد داشت در نظر او قوه قانون گذاری را باید همیشه کل هیئت شهروندان حکمران یا ارده عمومی حکمران اعمال کند. روسو در اواخر عمر گرفتار حالات پارانویا شده بود. گروه هایی از سرمایه داران اروپایی از ترویج آراء روسو حمایت می کردند و همان ها که زمینه انتشار کتاب های «امیل» و «قرارداد اجتماعی» از او را فراهم کردند. ژان ژاک روسو در دوم ژوئیه۱۷۷۸ میلادی در ارمنوویل (سی مایلی شرق پاریس) درگذشت.