به گزارش مشرق، «نیکی هیلی»، نماینده آمریکا در سازمان متحد روز سهشنبه در اندیشکده «امریکن اینترپرایز» درباره ایران و «برجام» سخنرانی کرد. وی در این نشست مدعی شد رعایت محدودیتهای غنیسازی و سانتریفیوژ به معنی پایبندی این کشور به برجام نیست.
نیکی هیلی گفت که در دیدار اخیرش با مقامهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی، یوکیا آمانو، مدیر کل این سازمان به وی گفته نظارت بر پایبندی ایران به برجام، همانند جورچین است: «برداشتن تنها یک قطعه تصویر کاملی در اختیار شما قرار نمیدهد.»
هیلی این اظهارات آمانو را «تشبیهی بسیار مناسب» توصیف کرد که نشان میدهد بررسی رفتارهای ایران بایستی در چارچوب گستردهتری نسبت به برجام صورت گیرد.
وی گفت: «بسیاری از ناظران این نکته را فراموش میکنند. آنها تصور میکنند تا زمانی که ایران، محدودیتهای مربوط به غنیسازی و سانتریفیوژها را رعایت کند به توافق هستهای پایبند بوده است. این صحیح نیست. ما در اینجا با یک جورچین مواجه هستیم.»
نیکی هیلی در ادامه اظهاراتش به گزارش ماه آینده ترامپ درباره پایبندی ایران به برجام اشاره کرد و گفت این الزام که رئیسجمهور بایستی پایبندی ایران را گزارش کند، شرط مندرج در خود توافق هستهای نیست و کنگره آمریکا آن را تدوین کرده است.
این مقام آمریکایی در ادامه تصریح کرد که از تصمیم ترامپ درباره برجام اطلاعی ندارد و گفت او باید در این باره تصمیم بگیرد. وی اضافه کرد: «توافق هستهای ایران، دارای نقائص فراوانی است، طوری که خارج شدن از آن وسوسهانگیز است، اما توافق به نحوی تنظیم شده که باعث شود خروج از آن، کمتر جذاب به نظر برسد.»
او گفت: «این توافق آنچه ایران خواسته را پیشاپیش در اختیارش قرار داده است، در ازای تعهداتی موقت که ما خواستار انجام آنها هستیم. این خوب نیست.»
نیکی هیلی با بیان این ادعا که ایران قبل از توافق هستهای زیر فشار تحریمها قرار داشته، گفت: «برای آنها توافق خوبی است، اما آنچه ما از این توافق به دست میآوریم، چندان مشخص نیست.»
نماینده آمریکا در سازمان ملل گفت تعیین پایبندی ایران به برجام آنطور که دیگران فکر میکنند شفاف نیست و تنها مفاد فنی توافق هستهای را در بر نمیگیرد. وی گفت که تعیین این پایبندی نیازمند یک بررسی گستردهتر است.
هیلی در ادامه تصریح کرد پایبندی ایران، سه محور دارد: اول، خود توافق، دوم، قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، و قانون کنگره آمریکا، موسوم به قانون «کورکر-کاردین» که ناظر به روابط میان رئیسجمهور آمریکا و کنگره این کشور است.
این مقام آمریکایی با بیان اینکه بررسی هر توافقی به ماهیت حکومت امضاکننده آن توافق بستگی دارد، ایران را به نقض قوانین بینالمللی متهم کرد. وی با یادآوری تسخیر لانه جاسوسی، گفت: «ایران از سال ۱۹۷۹، همانند یک نهضت و نه یک کشور رفتار کرده است.»
نماینده آمریکا در سازمان ملل همچنین با تکرار ادعاهای اثباتنشده، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به انجام اقدامات مخرب متهم کرد. وی گفت مشکل بتوان درگیری یا تنشی در خاورمیانه را ردیابی کرد که نقشی از ایران در ان دیده نشود.
نیکی هیلی، نیروهای نظامی ایران به تلاش پنهان برای دستیابی به سلاحهای هستهای متهم کرد و ادعا کرد که ایران درباره برنامه هستهای خود به آژانس دروغ گفته است.
وی مدعی شد که توافق هستهای که دولت اوباما با ایران منعقد کرد، قرار نبود تنها درباره برنامه هستهای ایران باشد. او گفت که این توافق قرار بوده که برنامه هستهای ایران را به خاتمه برساند، در حالی که اکنون تنها آن را موقتاً متوقف کرده است.
هیلی تصریح کرد یکی دیگر از وعدهها، «بازرسیهای هر زمان، هر مکان» از سایتهای ایران بوده، در حالی که در توافق نهایی، بازرسیهای اندکتری در نظر گرفته شده است. هیلی گفت که ایران، مطابق برجام، میتواند تا ۲۴ روز از ورود بازرسان آژانس به اماکن مشکوک و غیراعلامنشده خود جلوگیری کند.
وی گفت: «صدها سایت اعلامنشده وجود دارد که در آنها فعالیتهای مشکوک وجود دارد و آژانس از آنها بازدید نکرده است.»
نیکی هیلی در ادامه به انقضا برخی مفاد برجام اشاره کرد و گفت: «بعد از ده سال محدودیتها در زمینه اورانیوم سانتریفیوژهای پیشرفته و دیگر محدودیتهای هستهای از بین خواهند رفت.»
وی گفت: «بنابراین برجام توافقی بسیار ناقص و محدود است.»
هیلی در ادامه اظهارات علنی مقامهای ایران برای جلوگیری از ورود بازرسان به سایتهای نظامی خود را «نگرانکنندهترین» مورد در این توافق هستهای خواند.
هیلی مدعی شد: «مقامهای ایران روی این موضوع حساب باز کردهاند که آمریکا و سایر طرفهای برجام آنقدر روی موفقیت برجام سرمایهگذاری کرده باشند که تقلب ایرانیها را نادیده بگیرند. این کاری است که دولت قبل آمریکا انجام داد.»
وی تصریح کرد: «همین عدم تمایل برای به چالش کشیدن رفتار ایران، از ترس لطمه نزدن به برجام است که باعث تهدیدآمیز شدن این توافق برای منافع امنیت ملی ما میشود. توافق هستهای ایران به نحوی طراحی شده که بزرگتر از آن باشد که بتوان آن را به شکست کشاند.»
هیلی با بیان این ادعا که طرفداران توافق هستهای تمامی دیگر رفتارهای دیگر را نسبت به حفظ توافق هستهای در وهله دوم اهمیت قرار دادهاند: «ایرانیها این را درک کردهاند.»
وی گفت که مقامهای ایران اخیراً تهدید کردهاند در صورت وضع تحریم علیه این کشور به سرعت به وضعیت قبل از برجام برخواهند گشت. او گفت: «این تهدید خودخواهانه به ما یک چیز میگوید و آن اینکه مقامهای ایران میخواهند با توافق هستهای، جهان را درباره رفتارهای بدشان گروگان بگیرند.»
هیلی گفت که این تهدید نشان میدهد که چرا قضاوت درباره رفتارهای ایران بر اساس توافق هستهای، «کوتهبینانه و خطرناک» است.
مقام آمریکایی توسعه برنامه موشکی ایران و پرتاب ماهوارهبر سیمرغ به فضا را «مغایر با قطعنامه ۲۲۳۱» توصیف کرد. وی گفت: «آنها با طراحی موشکهایی که قادر به حمل کلاهکهای هستهای هستند، آشکارا در حال انجام اقداماتی مغایر با قطعنامه ۲۲۳۱ هستند. متأسفانه، بسیاری از اعضای سازمان ملل تمایل دارند قطعنامههای خود این سازمان را نادیده بگیرند.»
وی گفت: «جامعه بینالملل، انگیزههای قدرتمندی دارد برای اینکه رویههای خود را نادیده گرفته و اعلام کند که ایران به مفاد توافق پایبند بوده است. در عین حال، سازمان ملل تمایلی به پرداختن به تخلفات غیرهستهای ایران ندارد.»
وی در بخش دیگری از اظهاراتش درباره سیاست احتمالی ترامپ پیرامون برجام گفت: «اگر رئیسجمهور تصمیم بگیرد که پایبندی ایران به برجام را تائید نکند، این به معنی خروج ایالات متحده از برجام نخواهد بود. خروج از برجام بر اساس بندهای این توافق صورت میگیرد. مصوبه کنگره مربوط به روابط میان دولت و نمایندگان است.اگر رئیسجمهور پایبندی ایران را تائید نکند، آن زمان مسئله در اختیار کنگره خواهد بود و نمایندگان ۶۰ روز فرصت خواهند داشت در صورت نیاز علیه ایران تحریم تصویب کنند.»
هیلی همچنین با تکرار ادعاها گفت: «اگر کماکان به رفتار ایران بیتفاوت باشیم و حل مشکلات مربوط به این کشور را به فردا واگذار کنیم، به کره شمالی بعدی مواجه خواهیم بود چون به انها اجازه دادهایم که در برابر چشمان ما، به فنآوریهای پیشرفته دست پیدا کنند. چون به آنها اجازه دادهایم که به رفتارهای مغایر قطعنامههای سازمان ملل ادامه دهند. چون به آنها اجازه دادهایم که به آژانس بگویند که اجازه بازرسی از امکان نظامی را نمیدهند؛ همان جاهایی که پیش از این فعالیت هستهای مخفی داشتهاند. باید بیدار شویم و بفهمیم که این یک واقعیت در جریان است ولی در خفایای توافق هستهای پنهان شده و کسی جرأت پرداختن به آن را ندارد.»