به گزارش مشرق، افتتاح شبکه ای ویژه نوجوانان با مدیریت مدیری بسیار جوان و خلاق بهانه ای شد تا با فضای جدید این شبکه که حتی از لحاظ جغرافیای با سایر شبکه های سیما فصله بسیاری دارد آشنا شویم و به گفتگو با مدیر جوان و تازه کار تلویزیونی مهدی سالم بنشینیم.
سالم برای مان از ایده های خلاقانه و جدیدی گفت که پیش از این در هیچ یک از شبکه های سیما سابقه نداشته، شما را به مطالعه این گفتگو دعوت می کنیم.
ساختمان شبکه امید کاملا نو و خالی است، چرا اینجا را انتخاب کردید و قرار است اینجا چه کارهایی انجام شود؟
ما میخواهیم یک مجموعه نوجوانانه راه اندازی کنیم، یک مجموعه رسانهای که در آن کتابفروشی، گیم نت و حتی کافی شاپ ویژه برای نوجوانها داشته باشیم، میخواهیم تعامل مان با بچهها را بیشتر کنیم تا خودشان برای ارزیابی برنامه هایشان به ما کمک کنند. خیلی از رستورانها را میبینید که برای جشن تولد جایی درست میکنند، اما من ندیده ام برای جشن تکلیف اتاقی درست کنند ما قرار است اینجا حتما طرح اتاق تکلیف را داشته باشیم.
حالا میپرسند چرا اصلا بچهها باید یک چنین محیطی داشته باشند؟ ببینید دوره نوجوانی دورهای است که نوجوان با درگیری فیزیکی و عملی مفاهیم بیشتری را میتواند درک کند؛ از آن طرف نوجوانها وقتی گعده میکنند با همدیگر زمینه هویت سازی را فراهم میکنند. گروههای دوستی که در دوره نوجوانی هست هویت بخش است.
عاقلانه نیست اگر بخواهیم محیط نوجوان را با بزرگسالان یکی کنیم، چون اقتضای این سن با سن جوانی متفاوت است، ذائقه نوجوانها حتی در خوردن خورامیهای مورد علاقه هم فرق دارد، جالب است، من همایش اتحادیه انجمن دانش آموزان رفته بودم دیدم آنجا بر خلاف عرف همایش ها، خوراکیهای موجود چیپس و پفک و این سبک مواد غذایی است؛ خب این یعنی تفاوت! یعنی شما اگر قرار است این نوجوان را جذب کنی باید سلیقه اش را بلد باشی.
ما میخواهیم کار برای نوجوانها را به کمک خودشان انجام دهیم، بنابراین حتی قرار است خبرگزاری نوجوان راه اندازی کنیم!
یعنی قرار است شبکه امید یک فرهنگسرای نوجوان باشد؟
من تلاش میکنم که فرهنگسرای نوجوان نشویم، چون ماهیت ما این نیست، ولی از آن طرف شما فکر کنید که اگر یک فرهنگسرای نوجوان آنتنی ۲۴ ساعته داشت چقدرمی توانست موثرتر باشد؟
حقیقت این است که با توجه به سابقه که در سازمان فرهنگی هنری داشتم کمی گرایش دارم کارهای عملیاتی و میدانی انجام بدهم و به همین دلیل است که در شبکه امید میخواهیم کمک کنیم هویت نوجوانان را با عملیات میدانی و گعده داشتن شکل بگیرد.
این طرح عظیمی که شما برای باشگاه نوجوان امید ریخته اید چه زمانی قرار است به ثمر بنشیند؟
من کی میگویم به ثمر نشسته؟ وقتی که مثلا یک تعداد بازیگر، مجری، نویسنده، کارگردان و تدوین گر خوب از این باشگاه بیرون بیاید وقتی این اتفاق افتاد آن موقع میگویم که این باشگاه به ثمر رسیده است.
اما زمان تقریبی اینکه چه زمانی این طرحها اجرایی میشوند، حدود شش ماه آینده است. این طرح زمان بر است، همه چیز در اختیار شبکه نیست، نهادهای دیگر هم بایدهمکاری کنند، ولی تا شش ماه آینده تغییرات جدی را خواهیم داشت.
کمی در مورد کیفیت و چگونگی برنامههای شبکه بگویید.
باید بدانیم که ساخت کار نوجوان با کار کودک خیلی متفاوت است، کار کودک خیلی ساده است بالاخره یک خالهای، عمویی کسی ساخته میشود و آن زمانی که بچه پای تلویزیون مینشیند پر میشود، ولی برای نوجوان این طور نیست.
اولا که اولین برنامه مان یک کار ویژه برای تولید سریالهای خوب داریم؛ برنامه گفت و گو محور و مسابقه میتواند آنتن را پرکند، ولی آنچه ما دلمان میخواهد و برای بچهها جذابیت دارد سریالهای جذاب و درامهای خوب است. شما اگر میخواهید سریالی کار کنید برای نوجوانها، باید یک سریالی باشد که دغدغه نوجوان را برطرف کند یعنی وقتی نوجوان میبیند یک نیازش برطرف شود یک سؤالاتی که در ذهنش دارد برطرف شود.
در حال حاضر هم با توجه به برنامههای قدیمی سازمان، مدتها است روی این بحث میکنیم که جنس برنامه نوجوانانه که باید روی آنتن صدا و سیما برود چه شکلی باید باشد؟ به طور مثال قرار است در شبکه امید که از ساعت ۸ صبح تا ۱۲ شب آنتن داریم یک برنامه به اسم خانواده امید داشته باشیم که یک خانواده قبل از برنامههای پخش شبکه میآیند و نمایش هایی را در مورد همان برنامه اجرا میکنند.
برنامه دیگرمان که به زودی شروع میشود یک مسابقه جذاب به اسم آماده باش است که نوجوانها در آموزش غواصی و قایق سواری و... با هم رقابت میکنند و فضای آمادگی جسمانی دارد، بسیار هم جذاب است.
شما گفتید وقتی شبکه را تحویل گرفتید، شبکه به اندازه ۵ ساعت دپو داشته؛ چرا سازمان برای شبکهای که هنوز آماده نیست به این سرعت افتتاحیه گرفته است؟
من اتفاقا میگویم ما تعجیل نکردیم بلکه یک تاخیر باور نکردنی در افتتاح شبکه نوجوان داشتیم! از سال ۸۴ تا الان ۱۲ سال است برای نوجوانان چیز ویژهای تولید نکرده ایم. آخرین سریال ویژه نوجوان که دیدید چه سالی بود؟ فاصله مان با آنچه باید باشیم خیلی زیاد شده و باید این فاصله را سریع پر کنیم.
این که من میگویم دپوی برنامه کم بوده بابت این است که امید یک شبکه مستقل نبود، بلکه گروهی زیرمجموعه شبکه کودک بود و اتفاقا اشکال کار هم همین بود، اینکه نوجوانان دلشان میخواهد برنامه مستقل خودشان را داشته باشند دوست ندارند برنامه برنامه کودک باشد از آن طرف علاقه مندی دارند مثلا برنامه جوانان را نگاه میکنند، ولی مطلقا برنامه کودک نگاه نمیکند. خوشبختانه با کارشناسی خوبی که اتفاق افتاد، تصمیم بر ایجاد یک شبکه مستقل گرفته شد، الان میشود گفت: ما برای شش ماه آینده مان هم برنامه هایمان را آماده داریم.
به نظر خودتان رقیب اصلی شبکه امید کدام رسانه است؟
ما مثل سایر شبکهها نیستیم که مثلا بگوییم رقیب مان ماهواره است، چون در حوزه نوجوان اساسا خانوادهها خودشان هم تمایل ندارند نوجوان شان ماهواره ببیند؛ بنابراین به نظرم رقیب شبکه امید الان خودش است ما یک عقب افتادگی در حوزه تولید داریم که ممکن است خیلی آسیب بزند؛ الان بچههای شبکه هر کاری تولید کنند، همه خوشحال میشوند، این ممکن است باعث شود بچههای تیم ما سرعتشان کم بشود.
ما باید خیلی کار میکردیم برای نوجوانان، نوجوانان الان مظلومترین قشر در خانه هستند اگر برادر و خواهر کوچکتر داشته باشند که به خاطر گریه آنها مجبورند شبکه کودک ببینند اگر هم خواهر یا برادر بزرگتر داشته باشند، محکوم به این هستند که بنشین سر کنکور و اجازه نمیدهند تلویزیون و برنامه سن خودش را تماشا کند، برای همین تلاش برای ساختن هویتشان را فراموش کرده اند. انگار همه یادشان رفته هویت نوجوانی چه هویت مهمی است، ما کسانی را داریم که زمان دفاع مقدس کارهای عظیمی انجام داده اند و یا همین حالا در سوریه، لبنان و عراق میبینیم نوجوانهای حماسه ساز داریم. ما اگر یادمان بیاید که دوره نوجوانی چه دوره مهمی است خیلی چیزها حل میشود. نوجوانها امروز باید خودشان ورود کنند به این که نیازهای خودشان را از جامعه مطالبه کنند.
اگر به نوجوانها توجه نکنیم چطور میتوانیم آینده کشور را بسازیم؟ امروز اکثر مدیران کشور ما افراد مسن هستند، میدانید چرا؟ چون به نظر من روسای بالا دستی این افراد به آینده نظام اعتقاد ندارند، اگر به آینده نظام اعتقاد داشتند بین اینها باید جوان مینشست، نمیگویم سن بالاها بد هستند آنها باید باشند، سایه شان بالای سرمان باشد، کمکمان کنند و مشاور ما باشند، ولی وقتی ما جوانی را پرورش ندادهایم مگر چند سال دیگر این افراد میتوانند با این توان کار کنند؟ همین الآن خیلی از آنها توان کار کردن ندارند! کما این که در دولت این اتفاق بود بعضی از وزیران را عوض کردند و جوانتر گذاشتند تا میانگین سنی بیاید پایینتر؛ ما اگر به آینده نظام اعتقاد داریم و میخواهیم آینده نظام بهتر باشد باید به نوجوانها میدان بدهیم.
در شبکه امید ما حتی برای انتخاب فیلمهایمان هم سعی میکنیم از نوجوانها بپرسیم که مثلاً ما این هفته کدام فیلم سینمایی را پخش کنیم لیست میگیریم و بعضاً با آنها صحبت میکنیم، بهمرور اینها بیشتر میشود.
برای تربیت نوجوانها در حوزه فرهنگ سلبریتی هم قرار است کار ویژهای انجام بدهید؟
سلبریتی نوجوان وقتی میگوییم یعنی چه؟ بعضی از سنین هنوز شخصیت کامل شکل نگرفته است شهرت میتواند آفت باشد یعنی این که ما به قصد اینکه ایشان یک کار فاخری انجام داده از آن تجلیل میکنیم، ولی به این فکر نمیکنیم که وقتی که روی آنتن نیست چهکار میکند؟ چه اتفاقی برایش میافتد؟ ما شخصیتش را چه طور شکل میدهیم؟ شبکه امید روی این موارد حساسیت دارد. به نظر من سلبریتی و یک آدمی که مایه خوشحالی جامعه شود کسی است که پدر و مادرش به او افتخار میکنند یک نوجوان وقتی موفق است که دوستانش به او افتخار کنند مدرسهاش به او افتخار کند و این افتخار لزوماً هم درسی و یا ورزشی نیست ممکن است اخلاق خیلی خوبی داشته باشد شاید سخت کوش باشد. نمیشود یک کسی یک مکانیک خیلی خوبی باشد خرج خانوادهاش را بدهد در سن نوجوانی؟ به خاطر از کار افتادگی پدرش آن مایه افتخار برای جامعه نیست؟ در دوره نوجوانی به نظرم بیشتر به اینها فکر کرد آن کسی که مثلاً ماشین فلان قدر میلیون تومانی سوار میشود برای یک نوجوان، الگوی مناسبی نیست، آیا قرار است ما همه آن شکلی شویم؟ این طور نیست.
اما نوجوان دنبال الگو برای خودش میگردد میگوید من چه باید بشوم؟ خب وقتی ما به عنوان رسانه در پاسخ به این پرسش نوجوان فقط از هنرمندان و ورزشکارها اطلاعات به او میدهیم، او هم به همین میزان بسنده میکند، اما وقتی چند نمونه به او معرفی کنیم و با همه آشنا بشود، میتواند انتخاب مناسب تری داشته باشد.
ما در کشورمان افراد ارزشمند که میتوانند الگوی نوجوانها باشند کم نداریم. از شهدا گرفته تا همین دانشمندان برجستهای که امروز در کشور هستند. برخی از استعدادها در نوجوانها وجود دارد که میتواند منجر به اتفاقهای بزرگ در سالهای بعد بشود، اما متاسفانه حواسش پرت میشود بهعکس گرفتن با یک چهرهای در سینما و فرصتهای آینده سازی را از دست میدهد، کشور هم یک دانشمند، یک نیروی خوب را به این شکل از دست میدهد.
بعضی معتقدند تلویزیون در زمینه آموزش مسائل جنسی کم کاری کرده و همین هم موجب شده تا اتفاقات تلخی برای بچهها بیفتد، قرار است شبکه امید به این موضوع و مسائل ورود پیدا کند؟
مایه تأسف است که در کشور اسلامی ما چنین اتفاقاتی رخ میدهد؛ واقعا ناراحت کننده است.
من بعضی از پروندهها را نگاه میکردم، مثلاً پرونده ستایش، دیدم فضای سایبر چقدر مؤثر بوده در بروز این حوادث تلخی که اتفاق افتاده، کسی که این جنایت را مرتکب شده در این پرونده میگوید از من که گذشت مواظب بقیه باشید، این تلگرام و اینستاگرام را از آنها بگیرید، این بلا سرشان نیاید!
یکی از دلایل جدی این اتفاق، و اتفاقات مشابه، کنترل نکردن فضا، آموزش ندادن فضا به نوجوانها است. نوجوانها در دوره بلوغ با یک سری چیزهای جدید مواجه میشوند تغییرات روحی و جسمی جدی دارند. من خیلی برنامهای خاطرم نیست از صدا و سیما، در این خصوص پخش شده باشد، ما یک برنامهای تحت عنوان بلوغ را قرار است روی آنتن ببریم که الآن دارد کار، کارشناسیاش انجام میشود. امیدوارم که بتوانیم آن نیازهای نوجوانها در این سن را پاسخ بدهیم.
ما در شبکه امید دو جنس برنامه داریم درباره نوجوان، برای نوجوان، یک سری برنامههایی که در طول تابستان پخش میشود برای نوجوانها است، تماشا کنند و لذت ببرند در طول سال تحصیلی وقتی نوجوانها مدرسه هستند ما یک سری برنامه داریم درباره نوجوان که به پدر و مادر و خانوادهها آموزش میدهیم.