به گزارش مشرق، یک روز مانده به موعد اعلام شده از سوی بارزانی برای برگزاری همه پرسی استقلال کردستان عراق، رایزنی‌های سیاسی و تحرکات نظامی پیرامون این منطقه به اوج خود رسیده است. روز یکشنبه ایران و ترکیه رزمایش نظامی در مرزهای مشترک خود با کردستان عراق برگزار کردند تا آمادگی برای مقابله با هرگونه ایجاد بی ثباتی در منطقه را اعلام کنند.
همزمان، اختلافات میان احزاب کرد بر سر برگزاری همه پرسی به اوج خود رسید. حزب اتحادیه میهنی کردستان با اعلام مخالفت با همه پرسی، اعلام کردند اجازه برگزاری آن را نمی‌دهند و نیروهای امنیتی اتحادیه اقدام به محاصره محل‌های اخذ رای و برخی ساختمان‌های اداری کردند.
از سوی دیگر، بارزانی در نشستی خبری باز هم بر برگزاری این رفراندوم تاکید کرد. این اصرار بارزانی دولت مرکزی عراق را بر آن داشت تا با درخواست از ایران و ترکیه، کلیه مرزهای هوایی کردستان عراق از طریق دو کشور همسایه را مسدود نمایند؛ اتفاقی که به سرعت از سوی شورای عالی امنیت ملی ایران و مقامات ترکیه اجرایی و اعلام شد.
آخرین تحولات همه پرسی کردستان، شامگاه یکشنبه با تماس‌های تلفنی میان رییس جمهور کشورمان با حیدر العبادی و اردوغان ادامه پیدا کرد. مهمترین خبرهای ساعات پایانی پیش از موعد برگزاری همه پرسی استقلال کردستان بدین شرح است:
توئیت العبادی درباره همه پرسی کردستان عراق
نخست‌وزیر عراق در توئیترش خبرداد تماسی از رئیس جمهور ایران دریافت کرده که طی آن، روحانی حمایت کامل ایران از دولت عراق در حفظ وحدت این کشور را ابراز داشته است.
روحانی: ایران با هر حرکتی که در تقابل با تمامیت ارضی و وحدت ملی عراق باشد، مخالف است/ ما در کنار دولت و ملت عراق هستیم
رئیس جمهور کشورمان در گفت وگو تلفنی با نخست وزیر عراق:
جمهوری اسلامی ایران کاملا از دولت مرکزی عراق حمایت می کند.
ایران با هر حرکتی که در تقابل با تمامیت ارضی و وحدت ملی عراق باشد، مخالف است.
ما در کنار دولت و ملت عراق هستیم. همه باید بدانند که مشروعیت آنها در چارچوب قانون اساسی عراق است.
ما مطمئن هستیم مثل همه مشکلات دیگر ، دولت و ملت عراق با تدبیر و حکمت، از این مشکل نیز عبور خواهد کرد.
حیدر العبادی، نخست وزیر عراق:
از مواضع جمهوری اسلامی ایران در حمایت از تمامیت ارضی و وحدت ملی عراق قدردانی می‌کنیم.
حرکت بارزانی در اقلیم کردستان عراق ، تحولات را به سمت یک رویارویی جدید در عراق سوق خواهد داد.
دولت مرکزی بسیار فراتر از آنچه در قانون اساسی عراق عنوان شده ، اختیارات به اقلیم کردستان عراق داد و این حرکت آقای بارزانی اقدامی علیه تمامیت ارضی و قانون اساسی عراق است که به هیچ وجه پذیرفتنی نیست.
تماس تلفنی تیلرسون با بارزانی به هنگام برگزاری جلسه امروز احزاب کردی
وزیر خارجه آمریکا امروز با مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان زمانی که در جلسه با احزاب کردی بوده،تماس تلفنی داشته است.
رکس تیلرسون طی این تماس از بارزانی خواسته است که از تنش دوری کرده و پس از برگزاری همه‌پرسی وارد تنش با دولت مرکزی بغداد نشود.
رایزنی روسای جمهوری ایران و ترکیه درباره همه پرسی در اقلیم کردستان عراق
«روحانی» و «رجب طیب اردوغان» در تماسی تلفنی، ضمن رایزنی درباره مهمترین مسایل دوجانبه و منطقه ای و از جمله موضوع همه پرسی در اقلیم کردستان عراق، تاکید کردند که تمامیت ارضی و وحدت ملی عراق به هیچ وجه نباید مورد خدشه قرارگیرد:
روحانی: برای جمهوری اسلامی ایران حفظ تمامیت ارضی و وحدت ملی عراق و امنیت منطقه بسیار مهم و حیاتی است و باید به برهم زنندگان ثبات و امنیت منطقه پیام روشنی داده شود.
اردوغان: مواضع دو کشور در این ارتباط کاملا با یکدیگر هماهنگ است.
صف‌های طولانی در اقلیم کردستان در پی کمبود شدید بنزین و هجوم مردم به پمپ بنزین‌ها+عکس
مردم اقلیم کردستان با شنیدن خبر احتمال بسته شدن مرزهای زمینی اقلیم به سمت پمپ بنزین‌ها هجوم برده‌اند.
این امر باعث ترافیک شدید در مسیرهای منتهی به پمپ بنزین‌ها شده و مقابل پمپ بنزین‌های صف های طولانی تشکیل شده است.
همچنین اخبار واصله حکایت از این دارد که بسیاری از پمپ بنزین‌ها، بنزین ندارند.
ایران امروز اعلام کرد که مرزهای هوایی خود با اقلیم کردستان را می‌بندد. شرکتهای هواپیمایی ترکیه هم از لغو پروازهای خود به اقلیم خبر داده‌اند.
کردستان عراق سند سیاسی منتشر کرد
به نوشته وبگاه خبری «بغداد نیوز»، خلیل ابراهیم، عضو شورای همه‌پرسی که حکومت منطقه کردستان وی را برای نظارت بر همه‌پرسی جدایی تعیین کرده است، در نشست خبری خود در شهر اربیل گفت که دولت آینده کردستان، دولت فدرال خواهد بود.
وی افزود: این دولت حقوق کردها، ترکمن‌ها، عرب‌ها، کلدانی‌ها، سریان، آشور، ایزدی‌ها، مسیحیان و مسلمانان و همچنین کاکائی‌ها، یهود، زردشت‌ها و مندائی‌ها را تضمین خواهد کرد.
ابراهیم همچنین مدعی شد که در دولت آینده کردستان، ۵ زبان کردی، عربی، ترکمانی، سریانی و ارمنی زبان رسمی خواهد بود و اقلیت‌های غیر کرد مناطق خود را اداره خواهند کرد.
وی همچنین گفت که نمایندگی اقلیت‌ها در مناصب دولتی و نیروهای پیشمرگه کامل خواهد بود و پرچم کردستان به‌گونه‌ای طراحی خواهد شد که نماینده اقلیت‌ها نیز باشد.
عضو شورای همه‌پرسی کردستان عراق افزود، این سند متشکل از ۱۵ بند بوده و پارلمان منطقه کردستان آن را به رأی گیری خواهد گذاشت.
سیدعمار حکیم: عراق امروز با خنجر داعش و همه پرسی رو به رو است
سید عمار حکیم رئیس ائتلاف ملی عراق در مجلس عزای حسینی در دفترش در بغداد اظهار داشت: صبر ما زیاد است و تلاش های زیادی برای راضی کردن رهبران کُرد در خصوص عمل به قانون اساسی انجام دادیم، اما تحمیل عقیده به صورت فردی به نتیجه نخواهد رسید و همگان احساس خواهند کرد که ملت کردستان اگر به سمت همه پرسی حرکت کند بیشترین ضرر را خواهد دید.
وی افزود: خطاب به ملت کردستان می گوییم که شما دوستان ما هستید و جای شما در قلبهای ماست اما این همه پرسی شما را به نتیجه نخواهد رساند و چیزهای زیادی از دست خواهید داد و زمانی پشیمان خواهید شد که سودی ندارد.
رئیس ائتلاف ملی عراق در ادامه تصریح کرد: آبادانی در اقلیم کردستان با چه پولی صورت گرفته؟ نه اینکه با درآمد حاصل از فروش نفت و اموال عراق انجام شده پس چرا الان ما به صدام و کسانی که در عملیات انفال شرکت داشتند تشبیه می شویم؟ ما در حال حاضر در قلب نبرد با خنجرهای داعش هستیم و اکنون باید با خنجر همه پرسی رو به رو شویم. وفا و انصاف و برادری کجا رفته است؟
العبادی: همه‌پرسی تلاش برای تجزیه عراق است
نخست وزیر عراق در یک کنفرانس خبری در مورد همه‌پرسی جدایی سخنرانی کرد.
حیدرالعبادی از مقامات منطقه کردستان عراق انتقاد کرد و گفت که به رغم اینکه منطقه کردستان یک چهارم نفت عراق را دریافت می‌کنند ولی حقوق کارمندان منطقه را پرداخت نکرده‌اند.
نخست وزیر عراق تأکید کرد که نباید اموال عمومی در کردستان ملک برخی افراد و مسئولان باشد.
العبادی مسئولان کردستان را فاسد دانست و از مردم کردستان خواست بپرسند نفتی که در این مدت فروخته‌اند به کجا رفته است؟
نخست وزیر عراق ادامه داد: مسئولان منطقه کردستان روزانه ۹۰۰ هزار بشکه نفت یعنی نزدیک به یک چهارم نفت تولیدی عراق را در اختیار دارند و به رغم اینکه حقوق کارمندان در کردستان را کاهش داده‌اند، چرا از پرداخت آن عاجز هستند؟».
وی افزود: مقامات کردستان در مقایسه با سایر مناطق عراق، نفت زیادی به دست می‌آورند ولی ما در دولت مرکزی به رغم مشکلات اقتصادی و هزینه‌های سنگین جنگ، حقوق‌ها را نه کم کرده و نه متوقف کرده‌ایم».
العبادی گفت که دولت عراق هرگز نتایج همه‌پرسی جدایی را به رسمیت نخواهد شناخت.
نخست وزیر عراق افزود که مشکلات منطقه کردستان داخلی بوده و ربطی به بغداد ندارد.
العبادی خاطرنشان کرد که دولت مرکزی عراق هرگز شهروندان کرد خود را تنها نخواهد گذاشت و بغداد مخالف فرقه‌گرایی است.
وی گفت که عراق متعلق به همه عراقی‌ها است و دولت این کشور اجازه نخواهد داد ملک کسی باشد و هرگونه که خواست و بدون اینکه حسابی پس دهد، رفتار کند.
العبادی به جنایت‌ها و ظلم‌های صدام، دیکتاتور سابق عراق اشاره کرد و گفت که صدام همه عراقی‌ها از عرب و کرد گرفته تا ترکمان و سایر اقلیات را سرکوب کرد؛ چرا که معتقد بود همه عراقی‌های شریف تهدیدی برای وی هستند.
محورهای نشست خبری مسعود بارزانی یک روز مانده به موعد همه پرسی:
- اشاره به رنج‌ها و محنت‌های حاکم بر ملت کرد در دوران صدام، از قبیل انفال، بمباران شیمیایی حلبچه، کردهای فیلی و ...
- پس از ۲۰۰۳ با شروع مرحله جدید در دوران پس از سقوط صدام امیدوار بودیم که عراقی نو را بر اساس سیستم فدرالیسم پایه‌گذاری کردیم و هر چه در توان داشتیم برای این کشور انجام دادیم
- پس از ۲۰۰۵ که قانون اساسی عراق نوشته شد و اولین بار بود که این کشور دارای چنین قانونی نبود. اگر کرد نبود این قانون رای نمی‌آورد زیرا اگر سه استان رای نمی‌داد تصویب نمی‌شد.
- پس از آنکه مشخص شد متاسفانه حاکمان اصلی عراق هم همان تفکر بعثی‌ها را داشتند، شراکت وجود نداشت. قانون اساسی اجرا نشد. ماده ۱۴۰ و قانون نیروی پیشمرگ اجرا نشد. توافق و توازن از بین رفت. بودجه اقلیم را قطع کردند. تشویق اعراب به دشمنی کردها شروع شد. تهدید علیه کرد شروع شد. الان دولت مذهبی در عراق حاکم است ما بر روی دولت فدرال دمکراتیک توافق کرده بودیم نه دولت مذهبی. ماندن در این سیستم چه نفعی برای ما دارد؟
- تلاش زیادی کردیم این وضعیت را با همکاری جامعه بین‌الملل و از طریق بغداد حل کنیم اما در حقیقت بغداد ما را ناچار به این وضعیت کرد.
- رهبران سیاسی کرد این مووضع را بررسی کردند. ما سال گذشته به بغداد رفتیم و به آنها اعلام کردیم سیاست توافق شکست خورده است بیایید تا همسایه خوبی برای هم باشیم، پارسال نظر مساعدی داشتند، در تاریخ ۷/۶/۲۰۱۷ احزاب سیاسی کرد در جلسه‌ای تاریخ رفراندوم را معین کردند و به همه اعلام کردیم که از بغداد ناامید شده‌ایم.
- بازگشت به رای ملت بهترین شیوه دمکراسی رفع مشکلات است. هیچ جریانی به ما نگفت که بیایید مشکلات را رفع کنیم. یعنی ملت کرد حق ندارد حقوق خود را طلب کند. تهدیدات این جریانهای سیاسی عراقی شروع شد. تنها انکار هویت کردها و عدم اعتراف به حقوق ما را در دستور کار داشتند.
- زمانی که ما را نسل کشی می کردند هیچ کس از تامین حقوق ما صحبت نکرد.
- ما به این نتیجه رسیدیم که تنها استقلال ضمانت عدم تکرار چنین فجایعی را به ما خواهد داد.
- الان هم برای افکار عمومی می‌گویم. رفراندوم قدم اول کردها در جهت تعیین آینده خود است. پروسه‌ای طولانی شروع شده است. رفراندوم برای تعیین مرزها نیست.
- تهدید علیه هیچ کشوری نخواهیم بود و در جهت امنیت و صلح منطقه تلاش خواهیم کرد. هدف ما تشکیل دولت مدنی دمکراتیک است.
- گفتگوی ما با بغداد پس از رفراندوم در این جهت است که چگونه دو همسایه خوب برای هم باشیم.
- از مردم اقلیم درخواست می‌کنم که فردا در پای صندوق های اخذ رای آماده باشند. از نیروهای امنیتی و کمیسیون انتخابات اقلیم هم تشکر می‌کنم که زمینه برگزاری رفراندوم را مهیا کرده‌اند.
- امروز درخواست اقوام و مذاهب گوناگون اقلیم را جهت ضمانت حقوق آنان تایید کرده‌ایم..
- ما دوست ایران و ترکیه هستیم حتی اگر آنها این دوستی را نخواهند. ما دست دوستی به سوی آنها دراز می‌کینم و خواهان بهترین روابط با آنها هستیم.
تعلیق پروازهای «ترکیش ایرلاین» و «اطلس» به اربیل
در واکنش به برگزاری رفراندوم اقلیم کردستان عراق، دو شرکت «ترکیش ایرلاین» و «اطلس» ترکیه تمامی سفرهای خود به مقصد اربیل را به حالت تعلیق درآورد. تلار فایق مدیر فرودگاه بین‌المللی اربیل با تائید این خبر گفته است هنوز علت چنین اقدامی از سوی شرکت مذکور مشخص نشده است. از سوی دیگر طاهر عبدالله مدیر فرودگاه بین‌المللی سلیمانیه گفته است سفرهای شرکت ترکیش ایرلاین به مقصد این شهر کماکان ادامه داشته و خبری از تعلیق آنها دریافت نکرده‌اند.
مرزهای هوایی ایران با اقلیم کردستان عراق بسته شد
کیوان خسروی سخنگوی شورای عالی امنیت ملی اعلام کرد:به درخواست دولت مرکزی عراق، کلیه پروازهای ایران به مقصد فرودگاه‌های سلیمانیه و اربیل و همچنین پروازهای عبوری از فضای کشورمان از مبداء اقلیم کردستان متوقف شد.
کیوان خسروی با اشاره به برگزاری جلسه فوق العاده شورای عالی امنیت ملی که صبح امروز (یکشنبه) به منظور بررسی درخواست دولت مرکزی عراق در خصوص انسداد مرزهای کشورمان با اقلیم کردستان برگزار شد، اظهار داشت: با توجه به موثر واقع نشدن تلاش‌های سیاسی خیرخواهانه کشورمان و اصرار مسئولان اقلیم کردستان برای برگزاری رفراندوم در این منطقه با درخواست دولت مرکزی عراق مرزهای هوایی ایران بر روی پروازهایی که مبداء آن اقلیم کردستان است، مسدود شد.
وی افزود: بر اساس این تصمیم کلیه پروازهای ایران به مقصد فرودگاه‌های اقلیم کردستان نیز متوقف شده است.
خسروی در پایان خاطرنشان کرد: تصمیم‌های عجولانه برخی مسئولان اقلیم کردستان ضمن محدود کردن قدرت بازیگری و گفت‌وگوی سازنده کردها در حاکمیت عراق، امنیت مردم کرد، کشور عراق و منطقه را با چالش‌های جدی مواجه خواهد کرد.