شهید ستاری با آگاهی از هدف‌های خصمانه دشمن، به ایجاد شبکه‌های به هم تنیده پدافندی و گشت همیشگی هواپیماها مصمم شد. او با اسکورت کامل نیروی هوایی از این منابع حیاتی، جهان را به تعجب واداشت.

به گزارش گروه جهاد و مقاومت مشرق، در دویست سال گذشته، یعنی از زمان «فتحعلی شاه قاجار» به بعد، نزدیک به یک میلیون کیلومتر مربع از خاک ایران جدا شده است. اما برخلاف پشتیبانی قدرت های بزرگ از رژیم بعث عراق در دوران جنگ تحمیلی، روند مذکور ادامه پیدا نکرد و سرفصل جدیدی از تاریخ ایران را به ثبت رساند. در این جنگ، با رشادت های مثال زدنی و به یادماندهی رزمندگان ایرانی، نه تنها یک وجب از خاک ایران در دست نیروهای عراقی باقی نماند، بلکه عراق به عنوان کشور متجاوز به نظام بین الملل معرفی شد.

در 31 شهریور 1359 رژیم بعثی عراق با طرح قبلی و با هدف برانداختن نظام جمهوری اسلامی جنگی تمام عیار را علیه ایران اسلامی آغاز کرد. صدام حسین رییس جمهوری رژیم بعث با ظاهر شدن در برابر دوربین‌های تلویزیون عراق با پاره کردن قرارداد 1975 الجزایر، آغاز تجاوز رژیم بعثی به خاک ایران را اعلام کرد.

۳۱ شهریور سالروز شروع جنگ تحمیلی از سوی رژیم بعث عراق علیه جمهوری اسلامی ایران، به عنوان آغاز هفته دفاع مقدس نامگذاری شده است و  از ۳۱ شهریور تا 6 مهر ادامه دارد.

نقش شهید ستاری

در بررسی کارنامه شهید منصور ستاری آنقدر موضوعات و نکات جالب و خواندنی وجود دارد که این گزارش به درازا خواهد کشد. برای همین چند مورد از اقدامات وی را با یکدیگر می خوانیم:

1-پوشش نفتکش ها؛ نمونه ای از «طراحی دفاعی» ستاری

در روزهای دفاع مقدس بزرگ ترین مشکل کشورمان فروش نفت و حفظ معیانات نفتی از دست حمله نظامی نیروهای بعثی صدام بود. از آنجا که فروش نفت برای کشور بسیار ضروری و منبع تأمین اعتبار ارزی و ریالی برای امور جاری و نیز نیازمندی‌های جنگ تحمیلی بود، دشمن بعثی و حامیان او از جمله امریکا، بشدت سعی داشتند تا با انهدام کشتی‌های تجاری و نفتکش‌ها در روند تجارت بین‌المللی ایران اخلال کنند.

شهید ستاری با آگاهی از هدف‌های خصمانه و تخریبی دشمن، به ایجاد شبکه‌های به هم تنیده پدافندی و گشت همیشگی هواپیماها مصمم شد. او با اسکورت کامل و دفاع مستمر و جانانه نیروی هوایی از این منابع حیاتی، جهان را به تعجب واداشت. در طول جنگ تحمیلی، حفاظت از این منابع اقتصادی، از اقدامات و جانفشانی‌های عقابان تیزپرواز و کارکنان پدافندی نیروی هوایی، با فرماندهی و مدیریت این شهید بزرگوار بود.

نگهداری مجتمع پتروشیمی بندرامام، حفاظت از میدان گازی کنگان و مواردی نظیر اینها یادآور اقدامات و جانفشانی‌های عقابان تیزپرواز و پرسنل پدافندی نیروی هوایی تحت فرماندهی و مدیریت این بزرگوار همیشه به یادماندنی است.

2- ستاری فرمانده مبتکر پدافندی

سورنا ستاری فرزند شهید ستاری در خصوص طرح‌ های ابتکاری آن فرمانده نابغه نیروی هوایی می گوید: «شبکه کردن رادارهای کشور در زمان جنگ که میلیاردها دلار خرج داشت و با صد میلیون دلار انجام شد که صدها رادار کوچک و بزرگ را در شبکه وصل کنیم و در سیستم دفاعی استفاده شود [از ابتکارات و اقدامات ارزشمند شهید ستاری است.]»

3- ناگفته هایی از نقش شهید ستاری در پدافند هوایی

فرزاد اسماعیلی که از شاگردان شهید ستاری در دانشگاه هوایی بوده است، در خصوص شهید ستاری و نقش وی در عملیات های دفاع مقدس می گوید: «اگر نیروهای جوان تر این افتخار را نداشته اند که در جنگ حضور داشته باشند، اما حلاوت زنده نگه داشتن خاطرات دفاع مقدس، از جنس حلاوت حضور در دفاع مقدس است. درست مثل پاسداشت عاشورا و تاسوعا.

فرمانده کنونی قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء ادامه می دهد: خداوند در قرآن تصریح فرمودند که من، عدد زیاد دشمن را در نظر شما (مسلمانان) کم جلوه دادم و تعداد کم شما را در چشم دشمن زیاد به نظر آوردم. برای ما در عملیات والفجر 8 این آیه تکرار شد. راه کنشی (تاکتیکی) که شهید ستاری در این عملیات بر اساس نبوغی که داشت مورد استفاده قرار داد، منحصر به فرد بود. ما اصلاً تا دوره جنگ، چیزی به نام «پدافند متحرک» نداشتیم، ولی شهید ستاری چندین شیوه را هم زمان به مرحله اجرا در آورد. یکی از ابتکارات شهید ستاری در دوران دفاع مقدس، آن بود که طرح خاموش بودن رادار جستجوی هاوک را به اجرا گذاشت. مشکل آن بود که در زمان حمله این رادار به دلیل کارکردی که داشت، خیلی زود مورد توجه قرار می گرفت و از سوی دشمن تلاش می شد تا خیلی سریع مورد هدف قرار گیرد.

اسماعیلی همچنین ابراز می کند: شهید ستاری در رادار بندر امام، بر اساس طرح «زمان بندی» به مجرد کشف هواپیما، دستور خاموش کردن رادار مادر را به صورت لحظه ای صادر می کرد. در این شرایط با روشن شدن رادار جستجو و ره گیر هاوک و مشخص شدن سمت و زاویه، عملاً این امکان را که دشمن بتواند با شناسایی رادار مادر، تهدید اولیه هواپیماهایش را از بین ببرد، سلب می کرد. پیروی از این شیوه است که منجر می شود در عملیات والفجر 8 بیش از 70 فروند هواپیما و بالغ بر 10 فروند بالگرد دشمن ساقط شود.»

4- دستور ستاری برای استفاده از رادار هایپاور

احمدی یکی دیگر از همرزمان شهید ستاری درباره عملکرد این شهید در زمینه های پدافندی در دوران جنگ تحمیلی می گوید: «شهید در تمام اجزاء پدافند اشراف داشتند و دستورات ایشان دستوراتی سازنده و به جا بود. در روز اول عملیات والفجر8 خاطرم هست که ما روزی که سایت را آوردیم جناب حمیدیان در آنجا حضور داشتند و به محضی که ما وارد سایت شدیم منطقه را بمباران کردند.»

او ادامه می دهد: «آن روز تعدادی از دستگاه های ما در آنجا آسیب دید و فرمانده سایت که آقای تهرانچی بودند ترکش خوردند. شهید ستاری پشت تلفن به ما گفتند برو فلان کار را انجام بده. گفتم: «آقا چشم من نمی بینه.» شهید ستاری گفت: «هرچی که من میگم رو انجام بده و کاریت نباشه.» گفتم «چشم»، و بنا به دستور ایشان ما برای اولین بار تاکتیک به کارگیری رادار هایپاور بدون تجهیزات را استفاده کردیم و نتیجه کار، موفقیت آمیز بود. ما با استفاده از این تاکتیک توانستیم برای عملیات رزمی که در منطقه انجام می شد با سرعت فوق العاده تغییر تاکتیک بدهیم  و با این کار، موقعیت ما حفظ شد.»

امیرسرلشگر منصور ستاری فرمانده فقید پدافند و نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، در 15 دی ۱۳۷۳ در سانحه سقوط هواپیما در نزدیکی فرودگاه اصفهان به همراه تعدادی از افسران بلندپایه نیروی هوایی و همرزمان اش به درجه رفیع شهادت نائل آمد.

*پایگاه اطلاع رسانی شهید منصور ستاری