سرویس سیاست مشرق - ساختار سیاسی آمریکا به گونهای طراحی شده است که رئیس جمهور، مجری تدابیر پشت پرده طبقه حاکم است و بیش از این اختیاری ندارد؛ اما در این میان نکته قابل تأمل این است که درخصوص روش اجرای سیاستها، یک تفاوت عمده میان «دونالد ترامپ» رئیس جمهور فعلی و «باراک اوباما» رئیس جمهور سابق آمریکا وجود دارد و آن اینکه ترامپ، برخلاف اوباما، نماد آمریکای بدون نقاب است. نمایش کامل توحش و سفاهت.
اوباما با حیله گری میکوشید تا با استفاده از دروغها و مکرهای متعارف خویش، چهرهای زیبا از هیولای بدسیرت آمریکا به نمایش بگذارد، چهرهای که میتوانست سادهدلان و خوشخیالان را خام کند و فریب دهد. در مقابل، ترامپ نماد جنون آمریکایی و کابوی قرن بیست و یکمی است که ماهیت آمریکا را به نمایش گذاشت.
ترامپ هراسی با هدف تبرئه سیستم حاکمه آمریکا!
در ماهها و هفتههای اخیر و علی الخصوص در روزهای گذشته دو جریان سهل اندیش و مأموریت دار به شدت تلاش کرد تا با ترامپ هراسی، وی را یک استثناء معرفی کرده و از این طریق سیستم حاکمه آمریکا را بزک و تبرئه کند. در این میان برخی روزنامههای اصلاح طلب پا را فراتر گذاشته و تاکید کردند که ایران در دوره اوباما فرصت سوزی کرد و نتیجه این فرصت سوزی، گرفتار شدن در دوره ترامپ است.
در همین رابطه، روزنامه شرق-۴ اسفند ۹۵- در یادداشتی با عنوان «توطئه علیه ایران در غیاب اوباما» به قلم «علی خرم» نوشت:
«شاید ایران متوجه نشد چه فرصتهایی در دوران آقای اوباما برای ایران وجود داشت که میتوانست اتصالات خود را آنچنان مستحکم کند که در دوران ترامپ اینقدر ضربهپذیر نباشد و از سوی منطقه مرکز تهاجم سیاسی قرار نگیرد».
ترامپ هراسی با هدف تبرئه سیستم حاکمه آمریکا توسط اصلاح طلبان در داخل کشور در حالی است که ترامپ- به عنوان نماینده جمهوری خواهان- و اوباما- به عنوان نماینده دموکراتها- در هر موضوعی با هم اختلاف داشته باشند، در دشمنی با جمهوری اسلامی ایران و مردم کشورمان هیچ اختلافی با هم ندارند.
روزنامه شرق-۴ اسفند ۹۵- تاکید کرد: «شاید ایران متوجه نشد چه فرصتهایی در دوران آقای اوباما برای ایران وجود داشت که میتوانست اتصالات خود را آنچنان مستحکم کند که در دوران ترامپ اینقدر ضربهپذیر نباشد». مدیرمسئول شرق در یک مصاحبه گفت: برای عبور از سد افکار عمومی، برجام را بزک کردیم.
دولت اوبامای مؤدب! با برجام چه کرد؟!
مقامات ارشد دولت یازدهم «اوباما» را فردی مؤدب! و باهوش! خطاب قرار داده و از برد-برد در مذاکرات هستهای سخن گفتند. حال مرور کوتاهی داریم بر کارنامه دولت اوباما در اجرای برجام.
در سال ۹۳ دولت باراک اوباما در اقدامی مغایر حقوق بینالملل از صدور روادید «حمید ابوطالبی» سفیر پیشنهادی ایران برای سازمان ملل- با این ادعا که وی تروریست است- اجتناب کرد و دولت یازدهم نیز بعد از مدتی مجبور شد فرد دیگری را بدین منظور جایگزین گزینه ابتدایی خود کند. اینجا بود که عیار ادعاهایی نظیر تنش زدایی، رفع سوء تفاهم، احترام متقابل و تعامل برد- برد تا حدود زیادی سنجیده شد.
در آذرماه سال ۹۴ نیز اوباما قانون «محدودیت تردد سفرکنندگان به کشورهایی خاص» را امضا کرد. پیش از این، مجلس نمایندگان آمریکا این طرح را با ۴۰۷ رأی مثبت در برابر تنها ۱۹ رأی منفی به تصویب رسانده بود. براساس این قانون، چهار کشور ایران، عراق، سوریه و سودان به عنوان کشورهایی معرفی شدند که اتباع کشورهایی که با آمریکا تفاهمنامه لغو روادید امضا کردهاند، در صورت حضور در آنها، باید برای سفر به آمریکا روادید دریافت کنند. بر این اساس شهروندان ۳۸ کشور جهان که برای تجارت یا گردشگری میتوانستند مدت ۹۰ روز را بدون داشتن روادید در آمریکا سر کنند، حال اگر طی ۵ سال گذشته به این ۴ کشور سفر کرده باشند، باید برای سفر به آمریکا در صف دریافت روادید قرار بگیرند. این قانون در حالی تصویب شد که تاجرانی که برای سرمایهگذاری در ایران پس از برجام ابراز تمایل کرده بودند، آنهایی بودند که به آمریکا رفت و آمد تجاری زیادی داشته و در زمره این ۳۸ کشور جای میگرفتند.
سمت راست: (دی ماه ۹۴): امضای کری تضمین است؛ سمت چپ: (مهرماه ۹۶):۱-۵ را جایگزین ۱+۵ میکنیم. تناقضهای آشکار جریانی که مدعی است زبان دیپلماسی را به خوبی میداند!
در اولین روز اجرای برجام- دی ماه ۹۴- و در مقطعی که اصلاح طلبان تاکید داشتند که «تحریمها به تاریخ پیوست»، دولت اوباما با تصویب تحریمهای ضدایرانی، نقض برجام را کلید زد. وزارت خزانه داری آمریکا با صدور بیانیهای از افزودن نام شرکتها و افراد جدید به فهرست تحریمهای ایران به واسطه ارتباط با برنامه موشکی ایران خبر داد. این تحریمها قرار بود دو هفته قبل اعمال شوند، اما واشنگتن به دلیل آنچه نگرانی از بر هم خوردن توافق تبادل زندانیان اعلام شد، از آنها عقبنشینی کرد. تحریمهای جدید در آن مقطع در حالی اعلام شد که هواپیمای حامل زندانیان آمریکایی ساعتی قبل از آن، ایران را ترک کرده بود.
پس از آن، سریال نقض برجام توسط دولت اوباما با غارت ۲ میلیارد دلاری اموال ایران، تمدید قانون تحریمی آیسا، تصویب قانون محدودیت ویزا، تصویب بیش از ۸۰ طرح ضدایرانی در کنگره آمریکا و پابرجا ماندن تحریم سوئیفت و...ادامه یافت.
باراک اوبامای مؤدب! در آبان سال ۹۵ و در واپسین روزهای ریاست جمهوری خود، قانون وضعیت اضطراری علیه ایران را تمدید کرد. در همان ایام برخی رسانهها نوشتند: «اوباما با این کار آخرین لگد را به برجام زد».
ترامپ، ادامه دهنده راه اوباما
در حالی که ترامپ در رقابتهای ریاست جمهوری سال گذشته، سیاستهای دولت اوباما را زیر سؤال برده و قول داده بود سیفون را در کاخ سفید خواهد کشید، در موضوع ایران، مسیر اوباما را ادامه داد.
وی در تکمیل قانون محدودیت ویزای دولتِ اوباما، قانون جنجالی محدودیت مهاجرت را امضا کرد؛ ترامپ در ادامه اقدامات ضد ایرانی اوباما، قانون سیاه چاله تحریم- یا همان مادر تحریمها- را امضاء کرد.
مقامات آمریکایی ظرف ۴ سال اخیر بارها تاکید کردهاند که مذاکرات هستهای با ایران مانند بازی روبیک است، بازی مکعبی که هر کدام از ۶ مربع (وجه) آن از ۹ قسمت قابل جابهجایی تشکیل شده و این قسمتها باید به نحوی جابهجا شوند که هر ۹ قسمت یک مربع- با یک رنگ خاص- کنار هم قرار گیرند.
آنها البته تلاش کردند این جورچین پیچیده را طبق منافع خود سرهم کنند؛ اما فراتر از سرانجام مذاکرات که به «برجام» منتهی شد، واقعیت این است که ماجرای هستهای با همه ابعاد و پیچیدگیهایش تنها یک وجه و یک مربع از مکعب چالش آمریکا و غرب با ایران است. برنامه هستهای بهعنوان نماد اعتماد به نفس و اقتدار فنی و پیشرفت ایران، با همه اهمیت، برای غرب آن قدر ارزش ندارد که «خاستگاه» این اعتماد به نفس و جرأت پیشرفت مستقل در میان ملت ایران و ریشه و شاخه و برگ گسترده انقلاب اسلامی در چهار گوشه غرب آسیا. توافق برجام به این معنا - برخلاف برخی خوشگمانیها- پایان ماجرا نیست بلکه شروع آن یا دستکم، مرحلهای جدید از ماجرای بزرگتر تقابل جبهه استکبار با ملت و حاکمیت ماست؛ یا به عبارتی نوک کوه یخ.
«باراک اوباما»، فروردین ۹۵: «شرط برخورداری ایران از امتیازات اقتصادی، کنار گذاشتن توانایی موشکی و متوقف کردن اقدامات منطقهای است».
روح برجام، از اوباما تا ترامپ
«باراک اوباما» رئیسجمهور سابق آمریکا- فروردین ۹۵- در کنفرانس خبری نشست امنیت هستهای در واشنگتن با اشاره به اینکه روح برجام تغییر رفتار ایران است! مدعی شد: «شرط برخورداری ایران از امتیازات اقتصادی، کنار گذاشتن توانایی موشکی و متوقف کردن اقدامات منطقهای است».
«جان کری» وزیر خارجه سابق آمریکا- دی ماه ۹۵- در یادداشتی که به مناسبت نزدیک شدن به روزهای پایانی حضور در کابینه آمریکا نوشته بود، تاکید کرد: «مذاکرات با تهران برای عقب نشاندن ایران از برنامه هستهای به نتیجه رسید و حالا دولت بعدی آمریکا باید ضمن ادامه اعمال فشار بر ایرانیها، برای عقب نشاندن برنامه موشکی ایران تلاش کند».
در هفتههای اخیر، ترامپ و دیگر مقامات آمریکایی به صراحت اعلام کردهاند که ایران روح برجام را نقض کرده و باید در توانایی موشکی و اقدامات منطقهای خود تجدیدنظر کند
حال تفاوتی میان اوبامای با ترامپ وجود دارد.
یک تفاوت عمده میان «دونالد ترامپ» رئیس جمهور فعلی و «باراک اوباما» رئیس جمهور سابق آمریکا وجود دارد و آن اینکه ترامپ، برخلاف اوباما، نماد آمریکای بدون نقاب است.
نمیتوانند تحمّل کنند!
رهبر معظم انقلاب - مهرماه ۹۵ - در دیدار نخبگان فرمودند:
«حالا آقایان آمریکاییها که با مسئولین ما دور هم مینشینند، از حقیر گله میکنند که چرا اینقدر به ما بدبین است؛ خب من خوشبین باشم؟ با این وضعیّتی که شماها دارید، میشود به شماها خوشبین بود؟ همین چند روز اخیر، یکی از این حضرات راجع به تحریمهای ایران که صحبت شده، در یک برنامهای که در تلویزیون ما هم پخش شد، اعلان میکند که تا وقتیکه جمهوری اسلامی ایران طرفدار «مقاومت «در منطقه است و به مقاومت در منطقه کمک میکند، تحریمها معلوم نیست درست تکان بخورد؛ ببینید! این همان چیزی است که من بارها و بارها میگفتم؛ هم به مسئولین در جلسات خصوصی گفتم، هم در جلسات عمومیِ اینجا گفتم که [خیال میکنید اگر] شما در قبال مسئله هستهای عقبنشینی کنید، مسئله شما با آمریکا تمام میشود؟ نه آقا، قضیّه موشک پیش میآید [که] چرا موشک دارید؛ از قضیّهٔ موشک مأیوس بشوند، قضیّه مقاومت پیش میآید که چرا شما از حزبالله، از حماس، از فلسطین حمایت میکنید؛ این قضیّه را اگر حل کردید، عقبنشینی کردید، یک قضیّه دیگر پیش میآید، [مثلاً] قضیّه حقوق بشر پیش میآید؛ قضیّه حقوق بشر را اگر حلّوفصل کردید و گفتید خیلی خب، ما در حقوق بشر طبق معیارهای شما عمل میکنیم، قضیّه دخالت دین در دستگاه دولت [پیش میآید]؛ مگر ول میکنند شما را؟ حضور یک نظام در یک کشوری با این وسعت، با این جمعیّت، با این امکانات را -که اینها استثنائی است-]نمیتوانند تحمّل کنند[».