به گزارش مشرق، به نقل از ستاد خبری برنامه «چهل چراغ»، در ابتدای برنامه محمدرضا شهیدی فرد با اشاره به دغدغه مندی فعالیت های «محمد داوودی» و وجوه مشترک معرفتی که با نگاه «چهل چراغ» دارد، از میهمان برنامه درباره گره خوردن قصه عاشورا با تفکر مردان دفاع مقدس پرسید که محمد داوودی پاسخ داد: «استفاده از اسم متبرک سیدالشهدا تا شعارهای آن دوران در فضای آن روزهای مردم وجود داشت یعنی واقعا قصه کربلا و سیدالشهدا در دوران دفاع مقدس به شکل پُررنگی به چشم می خورد. مهم ترین مساله اش این است که مردم ما مظلوم واقع شده بودند و به آن ها هجمه واقع شد. یکی از بهترین قصه هایی که برخورد کردم و جزو اولین کارهای شهید آوینی بود، گفت و گویش با بهروز مرادی؛ معلم خرمشهری بود که داستان حمله ناگهانی دشمن را روایت می کند.»
این هنرمند افزود: «مطلومیت فضای کربلا در دفاع مقدس احساس می شد اما متاسفانه در آثار هنری مان و به خصوص آثار داستانی نتوانستیم این مظلومیت را نشان دهیم. البته در حوزه مستند به نظرم اتفاقات خوبی افتاد اما باید دوباره کار شود و خوانش دوباره داشته باشد.» میهمان برنامه تلویزیونی «چهل چراغ» به وجوه کارکردی سینمای دفاع مقدس اشاره کرد و گفت: «یک کار خوبی که در سینمای دفاع مقدس کاملا به شکل خودجوش انجام شد، این بود که آدم هایی زیادی در این زمینه دوربین به دست گرفتند و خط و خط بندی وجود نداشت که مثلا آدمی که به جبهه آمده چه گذشته ای داشته و از کجا آمده و مثلا در فلان مجله کار می کرد! هر کسی می خواست برای جنگ تحمیلی کاری کند. من آن زمان در صدا و سیما مسئولیت داشتم و برخی ها به من می گفتند که امکان حضور در جبهه را ندارند اما دلشان برای آن جا می تپد.»
محمد داوودی با ذکر خاطراتی از دوران حماسه و شهادت به فضای آن روزهای جامعه و نقش مردم در پشتیبانی از جبهه ها اشاره کرد و در بخشی از گفته هایش عنوان داشت: «آقای عبدالله کوتی آن موقع گزارشگر مرکز اهواز بودند و روزهای اول جنگ ایشان در جنگ گزارش تهیه می کرد. وقتی ما به آن جا رفتیم دیدیم که فضای متشنجی وجود دارد. آن جا نیاز به وجود آدم هایی بود که با هر ابزاری مردم و رزمنده ها را تهییج کنند. ما با شهید چمران ارتباط داشتیم و مقام معظم رهبری آن زمان در اهواز مستقر بودند. ما آن جا طرح می کردیم که روحیه مردم پایین آمده است. آقای کوتی چیزی تعریف کرد که جالب است. او تعریف می کرد که در مسیر رفتن به منطقه در اتوبوس آقایی بود که شاهنامه می خواند. اما بعد از این که اوضاع متشنج شد یکی از افرادی که فوری برگشت همین آقای شاهنامه خوان بود!»
مدیر فیلمبرداری باسابقه کشورمان به ذکر خاطره ای از آقای جوادی آملی پرداخت و گفت: «قرار بود مستندی از ایشان تهیه کنیم و ایشان خاطره ای از سیدالشهدا تعریف کردند و خیلی روی آن تاکید داشتند که جببه های ما را امام حسین نگاه داشت. این صحبت یکی از افراد اهل فکر و فلسفه است و آن موقع وقتی با آدم های عادی شهرهایی جنگ زده مانند سوسنگرد صحبت می کردیم اشاره به همین نزدیکی ماجرای دفاع مقدس با قصه عاشورا داشتند و حتی در صحبت هایشان نشاط وجود داشت که قرار است در نهایت شهید شوند.»
محمد داوودی با انتقاد از عدم تبلیغات درست در زمینه فرهنگ جبهه و عدم تبیین شاخصه های شهامت و شهادت عنوان داشت: «مگر آقای آهنگران را نظام تربیت کرد؟! ایشان از دل مردم درآمد و به جبهه ها رفت. یادم می آید آن موقع ایشان به نمایندگی از بچه های مظلوم خوزستان به نماز جمعه رفته بود و یک عده ای در صف های نماز می پرسیدند این دیگر چه کسی است؟ پس صادق آهنگران را کسی از مسئولان نساخت و مردم ایشان را پذیرفتند. آن موقع آقای غرضی استاندار خوزستان بود و ما گفتیم مردم نیاز به پشتوانه های فرهنگی دارند و البته مدیریت هم نیاز بود. شهید چمران می گفت که من تنم می لرزد که کسی صحبت از تعهد کند اما تخصص نداشته باشد. باید متخصصِ متعهد داشته باشیم.»
بخشی دیگر از برنامه «چهل چراغ» یادی از شهید سیدمرتضی آوینی شد و محمد داوودی با اشاره به فعالیت های آن دوران سید شهیدان اهل قلم گفت: «متن هایی که ایشان می نوشت را ما دوست داشتیم و فوق العاده بود. گاهی برایم سوال پیش می آمد و از ایشان می پرسیدم که چرا زیاد قصه عاشورا در نوشته هایش نمی آورد چون اعتقاد داشتم که مستند ما باید حقیقت باشد. مرتضی آوینی باور این را داشت که قصه کربلا دوباره در جبهه های ما تکرار می شود و چون باور این را داشت توانست خوب کار کند.» وی افزود: «یادم می آید خانمی خارجی که روی مستندهای جنگ کار می کرد به ایران آمد و می گفت بهترین مستندهای جنگ را شما دارید.» وی افزود: «وقتی مرتضی آوینی گفت و گوی خود با بهروز مرادی را آورد، من و آقای افخمی و مینویی و معینی فیلم را دیدیم و می گفتیم این که فیلم نیست و تنها مصاحبه است! مرتضی آوینی می گفت مگر فیلم می خواهد چه کار کند؟ آن موقع هنوز شیوه آقای کیارستمی با پلان های بلند در سینمای ایران باب نشده بود و مرتضی آوینی می گفت من به بچه هایم می گویم پلان بلند بگیرید و آدم ها را دنبال کنید و اصلا هم ناراحت نباشید که جریان روشنفکری بحث این را مطرح کند که ما داریم کار شعاری می کنید. البته خود آوینی با تلویزیون دعوا داشت و می گفت دارند کار شعاری می کنند.»
میهمان برنامه «چهل چراغ» در بخشی دیگر از گفت و گو سراغی از موضوع روز گرفت و گفت: «باید ببینیم که چرا شهید حججی این همه مورد توجه قرار گرفت. ما باید به یک عده ای جواب بدهیم که نه حکومت و نه رسانه و نه هیچ جای دیگر در بزرگ شدن شهید حججی نزد مردم نقش نداشته است و تنها دل مردم بود که او را عزیز دید.»