این روزها اولین سالگرد انتخاب «دونالد ترامپ»، به عنوان رئیس جمهوری آمریکا، در حالی زیر ذره بین تحلیلگران و رسانه‌ها قرار گرفته و با اعتراضات گسترده جهانی مصادف شده که طی این مدت، وی کشورش را دست‌خوش تغییرات و تحولات شگرفی در عرصه داخلی و خارجی کرده است. هر چند گفته می‌شود که ترامپ، محصول یک انتخابات آزاد و دموکراتیک است و این مردم هستند که افراد را انتخاب می‌کنند اما معضلی که آمریکا برای مردمش و کشورهای دنیا به وجود آورده، از ناحیه همین روش انتخاباتی به اصطلاح شفاف و آزاد است. 

حدود 150 سال است که نظام سرمایه داری آمریکا، ساز و کار انتخاباتی را به شکلی که کاملاً منافع کاپیتالیسم را تأمین کند، پی ریزی کرده، و معماران این چارچوب به هر قیمتی و ترفندی اجازه تغییر آن را نداده‌اند. به همین دلیل است که هیچ رئیس جمهوری خارج از دو حزب «جمهوری خواه» و «دموکرات» تاکنون پا به عرصه قدرت نگذاشته و همه نمایندگان و سناتورهای کنگره نیز بدون تایید سران این دو حزب، مجوز ورود به مجلسین آمریکا را کسب نکرده‌اند. روشن است که خروجی چنین سیستمی، رؤسای جمهور و قانون‌گذارانی هستند که در درجه اول، به فکر تأمین حداکثری منافع آمریکا به هر ترتیبی بوده و برای نیل به این هدف، از همه ابزارهای نامشروع مثل جنگ و تروریسم بهره می‌برند. 

نکته حائز اهمیت در انتخابات گذشته ریاست جمهوری این است که منتخبین نهایی حزب دموکرات و جمهوری خواه (کلینتون و ترامپ)، هیچ‌کدام گزینه مطلوب سرمایه داران لیبرال آمریکا نبودند و در این میان، حزب جمهوری خواه وضعیت بدتری داشت، زیرا افرادی مانند «دیک چنی» و «دونالد رامسفلد» که چهره ای جنگ طلب از آن‌ها در افکار عمومی مردم آمریکا نقش بسته بود، فاقد مقبولیت برای شرکت در انتخابات بودند اما کارنامه نه چندان مطلوب دو دوره دموکرات‌ها باعث شد که توجهات به سمت مواضع و برنامه های جنجالی ترامپ سوق پیدا کرده و در نهایت، با اعمال نظر مجمع گزینشگران (آراء الکترال) به کاخ سفید راه پیدا کند. 

جمهوری خواهان اندکی پس از روی کار آمدن چهل و پنجمین رئیس جمهور آمریکا متوجه شدند که او صلاحیت لازم برای این پست مهم را ندارد و لذا تلاش کردند سیاست‌های وی را تغییر دهند اما ترامپ پیگیرانه در حال تحقق همان شعارهایی است که در دوره مبارزات انتخاباتی سر داده بود. بسیاری از وعده های او در آن زمان غیرممکن و حتی احمقانه به نظر می‌آمدند ولی ترامپ با لجاجت بر انجام آن‌ها اصرار دارد. او تهدید می‌کند از توافق هسته ای با ایران خارج خواهد شد، همه جهان را با تصمیمش در خصوص اعلام قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی به خشم آورد و اندازه دکمه تسلیحات هسته ای خود را به رخ کره شمالی می‌کشد! این سخنان حتی در داخل آمریکا نیز با واکنش منفی بسیاری روبرو شد، به گونه ای که تعداد قابل توجهی از نظامیان آمریکایی فعال در حوزه تسلیحات هسته‌ای، از کنگره خواستند تا کنترل «دکمه هسته‌ای» را از کنترل ترامپ خارج کنند! 

این قبیل تصمیمات موجب شده تا رئیس جمهور آمریکا بنابر نظر سنجی هفته نامه «نیوزویک»، حتی جایگاه خود را در میان هم حزبی‌هایش از دست بدهد و عدم مقبولیت او باعث شده حزب جمهوری خواه با خطر از دست دادن کنترل کنگره مواجه باشد. جدیدترین نظرسنجی واشنگتن پست نیز که روز گذشته نتایج آن منتشر شد، نشان می‌دهد که میزان تأیید عملکرد ترامپ در مقایسه با اسلاف خود به پایین‌ترین حد خود در طول تاریخ آمریکا رسیده، به نحوی که 58 درصد آمریکایی‌ها، کارنامه ترامپ را تأیید نمی‌کنند. این در حالی است که 49 درصد از مردم این کشور، با قاطعیت تمام، سیاست‌های ترامپ را مردود می‌دانند که دو برابر درصد افرادی است (24 درصد) که قویاً از عملکرد ترامپ حمایت می‌کنند.

یک دلیل اینکه ترامپ، منفورترین رئیس جمهور تاریخ آمریکا لقب گرفته و اکثریت مردم این کشور، وی را به رهبری کشورشان قبول ندارند، به این خاطر است که ثبات و استقرار را نه در سیاست‌ها و نه حتی در دوره تصدی مسئولین خود نمی‌بینند. از زمان ورود ترامپ به کاخ سفید در طول یک سال گذشته، افراد زیادی در دولت او پست‌های خود را ترک کرده یا اخراج شده‌اند که آخرین مورد استعفا مربوط به «دینا پاول»، معاون مشاور امنیت ملی آمریکا است. «سالی ییتس»، وزیر موقت دادگستری آمریکا، «مایکل فلین» مشاور امنیت ملی، «جیمز کومی» رئیس اف بی آی، «کی.تی.مک‌ فارلند» معاون مشاور امنیت ملی، «مایک دوبکه» مدیر ارتباطات کاخ‌سفید، «والتر شاب» مدیر دفتر ملاحظات اخلاقی دولت آمریکا، «شان اسپایسر» سخنگو و دبیر مطبوعاتی کاخ سفید، «رینس پیریباس» رئیس کارکنان کاخ سفید و «استیو بنن» استراتژیست ارشد کاخ سفید، تنها بخشی از سیاهه اخراجی‌ها و معزولین دولت آمریکا هستند که این امر از تذبذب شدید و بلاتکلیفی در ارکان حاکمیت این کشور نشان دارد. 

در سیاست خارجی، شرایط آمریکا وخیم‌تر است. ترامپ گرچه با خام کردن کشورهای حاشیه خلیج فارس از طریق پروژه ایران هراسی موفق شده صدها میلیارد دلار سلاح و تجهیزات به عربستان و متحدانش بفروشد و از این رهگذر، اندک رونقی به اقتصاد از نفس افتاده آمریکا ببخشد اما شخصیت بی ثبات ترامپ و سیاست‌های سست واشنگتن در عرصه سیاست خارجی به خصوص در اروپا و غرب آسیا، لطمه بزرگی به حیثیت بر باد رفته آمریکا وارد کرده است. بر اساس گزارش موسسه «گالوپ»، مقبولیت جهانی آمریکا از زمانی که ترامپ، کلیددار کاخ سفید شده، در مقایسه با زمانی که مستأجر قبلی (باراک اوباما)، اتاق بیضی ریاست جمهوری را ترک کرده، 18 درصد کاهش یافته است. 

و بالاخره باید گفت اعتراضات سراسری روز گذشته در آمریکا و حتی خارج از این کشور که یکی از بی سابقه ترین مخالفت‌های جهانی با رئیس جمهور یک کشور محسوب شده و پیش از آن نیز از زمان روی کار آمدن ترامپ به صورت مداوم در جریان بوده است - از جمله تظاهرات جهانی علیه اظهارات نژادپرستانه و سیاست‌های ضدفلسطینی وی- سندی غیرقابل انکار در خصوص رسوایی مدعی اول حقوق بشر است. آمریکایی‌های سرخورده، امروز نه فقط از رفتار زشت رئیس جمهور خود خجل و سرافکنده هستند، بلکه از سیاست‌های دولت خود درباره مداخله در امور کشورها، حمایت از تروریسم و نقض فاحش حقوق بشر به تنگ آمده‌اند و برای برکناری، استعفا، استیضاح یا پایان دوره ترامپ روزشماری می‌کنند. افزون بر این، راهپیمایی دیروز ثابت کرد که مردم دنیا دریافته‌اند رویا و رهبری آمریکایی چیزی جز فریب و نیرنگ نبوده و دیگر حاضر به تحمل سیاست‌های تحمیلی دولتمردان فاسد این کشور نیستند.