سرویس سیاست مشرق - می‌توان از لابه‌لای گزارش‌ها و عناوین خبری ویژه‌نامه‌های نوروزی، نکات قابل‌توجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که می‌تواند برای مخاطبین قابل‌استفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژه‌های مشرق" نکات و تأملات قابل‌استخراج از ویژه نامه‌ها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با «ویژه‌های مشرق» همراه شوید.
*********
** بهزاد نبوی: باید ماجراجویی در منطقه را کنار بگذاریم، بیش از ترامپ و اوباما، خودمان مقصریم
«بهزاد نبوی» در مصاحبه با سالنامه نوروزی روزنامه آرمان گفت:
«خوشبختانه بلافاصله بعد از امضای برجام، ده‌ها هیئت بزرگ اروپایی، ژاپنی، کره‌ای و...وارد کشور شدند و به دنبال سرمایه گذاری بودند. متاسفانه در اثر اتخاذ سیاست‌های ماجراجویانه که طبعاً ریسک سرمایه گذاری را در کشور بالا برد، آن استقبال اولیه از بین رفت و تقریباً تمام سرمایه گذاران، کشورمان را ترک کردند.
در همان ایام اوباما تاکید می‌کرد که آمریکا مشکلی برای سرمایه گذاری در ایران ندارد، اما باید بدانیم سرمایه جایی می‌رود که ریسک بالا نداشته باشد و سرمایه گذار از دستیابی به سود مطمئن باشد.
امروز هم بیش و پیش از ترامپ خود ما مسبب عدم سرمایه گذاری هستیم. اگر امروز هم بتوانیم ریسک سرمایه گذاری را با توقف سیاست‌های ماجراجویانه و تشنج آفرین در کشور کاهش دهیم، مطمئناً ترامپ و امثال او نمی‌توانند جلوی سرمایه گذاران بایستند... دولت و حامیانش با ایستادگی در مقابل سیاست‌های ماجراجویانه و جلوگیری از تکرار آنها، تا دیر نشده شرایط را برای ورود سرمایه خارجی به کشور مهیا سازند. جلب و تزریق سرمایه به اقتصاد بحرانی کشور باید مهم‌ترین اولویت اقتصادی دولت باشد و به دلیل فقدان منابع داخلی، با تغییر سیاست‌های منطقه‌ای بین المللی امکان جلب سرمایه خارجی فراهم شود».
بعد از امضای برجام، برخی دولتمردان و اصلاح طلبان تاکید داشتند که سرمایه خارجی به کشور سرازیر خواهد شد و شرکت‌های خارجی برای سرمایه گذاری در ایران به صف خواهند ایستاد. اما برخلاف این ادعا و براساس آمارهای موجود، سرمایه گذاری خارجی در پسابرجام کاهش پیدا کرد.
علت اصلی این امر نیز نه ایران بلکه عهدشکنی آمریکا در اجرای برجام بود. شرکت‌های خارجی مشتاق معامله با ایران با ثبات و قدرتمند هستند ولی مسئله آنها در شرایط فعلی مواجهه با تهدیدهای علنی آمریکا- برخلاف تعهد صریح در برجام- است. منتها جماعت بزک‌کار حاضر نیستند نازک‌تر از گل به کدخدا! بگویند و ترجیح می‌دهند همراستا با سیاست‌های واشنگتن، با خودزنی و در اقدامی تحقیرآمیز، خودمان را مقصر جلوه دهند.
چندی پیش آسوشیتدپرس در گزارشی نوشت: «شرکت‌ها و بانک‌های بین‌المللی از وزارت خزانه‌داری آمریکا خواسته‌اند با صدور یک دستورالعمل مکتوب به تشریح قواعد و قوانین تعامل با ایران بپردازد ولیکن دولت آمریکا به عمد از صدور هرگونه سند مکتوب در این باره امتناع کرده است بنابراین شرکت‌هایی که قصد ورود به ایران را دارند فعلاً در این باره دست نگه داشته‌اند».
نکته دیگر اینکه نقدینگی کشور در دی ماه ۹۶ با ۲۲ درصد رشد نسبت به دی ماه ۹۵، به یک تریلیون و ۴۶۳ هزار میلیارد تومان افزایش یافت. نقدینگی در ابتدای دولت روحانی، معادل ۴۹۱ هزار میلیارد تومان بود که با گذشت قریب به پنج سال از آغاز به کار دولت، تقریباً سه برابر شده است.
مرحوم هاشمی رفسنجانی- تیرماه ۹۵ - در دیدار جمعی از مدیران و کارشناسان حوزه رسانه و صنعت گفته بود: «اگر ۲۰ درصد این نقدینگی‌ها برای تأمین نیازهای واحدهای تولیدی تعطیل شده برگردند، علاوه بر برگشت رونق به اقتصاد، مشکل بیکاری جوانان تحصیل کرده، مخصوصاً کارگران بیکار شده را حل می‌کند که معضل بسیار خطرناک برای جوانان، خانواده‌ها و جامعه شده است». وی همچنین- شهریور ۹۵- در دیدار وزیر و معاونان وزارت کارزتصریح کرد: «اگر نقدینگی کشور که رقم قابل توجهی است، مدیریت شود، موجب جبران رکود و کاهش تورم می‌شود».
دشمن در پی آن است تا با تکرار برجام و با ایجاد دوگانه‌های دروغین «هسته ای-معیشت»، «موشکی-معیشت» و...با ایجاد اختلال محاسباتی، افکار عمومی را از نقطه‌های حقیقی-استفاده از ظرفیت‌های عظیم داخلی- منحرف کرده و به نقطه‌های خیالی مشغول ساخته و اقتصاد کشور را معطل نگه دارد و متاسفانه برخی از اصلاح طلبان نیز با بازی در زمین دشمن، نقش پیاده نظام این پروژه ضد ایرانی را ایفا می‌کنند.
** یونسی: مردم از دولت انتظار معجزه نداشته باشند
«علی یونسی» وزیر اطلاعات دولت اصلاحات در مصاحبه با سالنامه نوروزی روزنامه آرمان گفت:
«متاسفانه همه جریان‌های سیاسی به خصوص جریان‌های شکست خورده در دوران انتخابات تلاش می‌کنند با بالابردن انتظارات مردم از دولت‌ها به انتظارات غیرواقعی و غیرقابل وصول دامن بزنند...به همین دلیل شرایطی در جامعه ایجاد می‌شود که مردم از دولت انتظار معجزه دارند و انتظار دارند که دولت در طول ۴ سال و حتی کمتر ریشه بیکاری، تورم، بحران مسکن و آسیب‌های اجتماعی و بسیاری دیگر از مشکلات اقتصادی و اجتماعی مثل ریزگردها، محیط زیست، آلودگی هوا، ترافیک و فقر را به طور مطلق از بین ببرد و جامعه‌ای آرمانی و ایده آل به مردم تحویل دهد...مردم باید انتظارات خود را از دولت به صورت منطقی تنظیم کنند و از دامن زدن به انتظارات غیرواقعی و غیرقابل وصول خودداری کنند».
یونسی بالابردن انتظارات مردم از دولت را به منتقدان نسبت داده است. این در حالی است که وی و همقطارانش در طول مذاکرات هسته‌ای، تمامی امور حتی آب خوردن مردم را نیز به برجام گره زده و وعده دادند که تمامی مشکلات اقتصادی مردم با امضای برجام رفع خواهد شد. به این اظهارات توجه کنید.
- در روز اجرای برجام همه تحریم‌های هسته‌ای، بانکی، موشکی، اقتصادی، تسلیحاتی و... بالمره لغو خواهد شد و نه تعلیق. (روحانی-۹۴)
- اکنون کشور از بیکاری رنج می‌برد، جوانان مشکل عدم استطاعت مالی برای ازدواج دارند و دولت وظیفه دارد این مشکلات را برطرف کند و امیدوارم با لغو تحریم‌ها این مشکلات برطرف شده و کارهای عمرانی نیز با سرعت بیشتری انجام شود. (علی یونسی، دستیار رئیس‌جمهور)
- باید تحریم‌ها برداشته شود تا پروژه‌های عمرانی را تکمیل کنیم. (نوبخت، معاون رئیس‌جمهور)
- توافق هسته‌ای موجب خروج سریع کشور از رکود خواهد شد. (محمد علی نجفی، دبیر وقت ستاد هماهنگی اقتصادی دولت)
- تحریم‌های ظالمانه باید از بین برود تا سرمایه بیاید و مشکل محیط‌زیست، اشتغال، صنعت و آب خوردن مردم حل شود، منابع آبی زیاد شده و بانک‌ها احیا شوند (روحانی)
- بعد از توافق منتظر رشد اقتصادی، کاهش تورم و خروج از رکود باشید. (محمد نهاوندیان)
- منتظر هجوم سرمایه‌های خارجی بعد از توافق هسته‌ای باشید. (اکبر ترکان، رئیس‌مناطق آزاد دولت یازدهم)
- امسال (سال ۹۴) اقتصاد ایران بعد از توافق هسته‌ای شکوفا خواهد شد (سیف، رئیس‌بانک مرکزی)
- سال ۹۴ با توافق هسته‌ای بذر اقتصاد ایران به ثمر می‌نشیند (علی طیب‌نیا، وزیر اقتصاد دولت یازدهم)
لازم به ذکر است که «ابراهیم اصغرزاده» از فعالین اصلاح طلب-آبان ۹۵- ادعاهایی نظیر ایجاد بحران برای دولت از سوی منتقدان را افسانه‌سازی توصیف کرد و گفته بود: «مطمئناً بخش قابل توجهی از ناتوانی به دلیل نداشتن برنامه دولت است».
** دولت باید از نقش اپوزیسیونی خارج شود
«محمدرضا تاجیک» مشاور رئیس دولت اصلاحات در در مصاحبه با سالنامه نوروزی روزنامه آرمان گفت:
«براساس یک تعهد اخلاقی عنوان می‌کنم که دولت باید دولتی کند، حکومت مندی کند، دولت باید وارد نگاه احساسات، هیجانات و مطالبات مردم شود. از سوی دیگر دولت باید به درون انسان‌ها ورود کند و نه صرفاً برون انسان‌ها. دولت باید از نقش «اپوزیسیونی» به وضعیت «ابرپوزیسیونی» جامعه تغییر نقش بدهد و به جای اینکه بخشی از مشکلات جامعه باشد به بخشی از راه حل مشکلات جامعه تبدیل شود».
روزنامه اصلاح طلب بهار-آذر ۹۶- در گزارشی به اشاره به سیر صعودی انتقادات و اعتراضات از عملکرد دولت، نحوه مواجهه رئیس‌جمهور و دولتمردانش با این مسئله را طی سال‌های گذشته مبتنی بر «بی‌تفاوتی و عدم پاسخگویی» و «پاسخگویی کلیشه‌ای» عنوان کرد و نوشت: «حسن روحانی و دیگر اعضای دولت دوازدهم می‌توانند با این تصور که دیگر به رأی مردم نیازی ندارند از کنار نقدهای مختلفی که در سطح جامعه و فضای مجازی مطرح می‌شود عبور کرده و آنها را نشنوند. انتخاب این روش در مواجهه با منتقدان دولت که گاهی در تیم رسانه‌ای دولت و همین‌طور اعضای دفتر رئیس‌جمهور مشاهده می‌شود سبب ضربات سهمگینی به دولت در آینده‌ای نزدیک خواهد شد».
این روزنامه در ادامه نوشت: «در روش پاسخگویی کلیشه‌ای نیز که در دولت اول اعتدال و برخی دولت‌های قبلی شاهد آن بودیم یک تقسیم کار نانوشته بین اعضای دولت انجام می‌شود. بر اساس این نوع تقسیم کار سخنگوی دولت و تیم رسانه‌ای قوه مجریه وظیفه پاسخگویی خشک، رسمی و کلیشه‌ای به رسانه‌ها را دارند و رئیس دولت و برخی دیگر از مقامات ارشد قوه مجریه وظیفه تکرار گلایه‌ها و اعتراضات مردم. به بیان دیگر مسئولان ارشد دولت در ظاهر به اپوزیسیون دولت تبدیل می‌شوند! در این شیوه، از پاسخگویی واقعی به مطالبات مطرح‌شده از سوی مردم و اعتراضات و انتقادات موجود در سطح جامعه خبری نیست و تنها شاهد همدلی رئیس‌جمهور با مطالبه‌گران و پاسخ‌های کلیشه‌ای سخنگوی دولت به رسانه‌ها هستیم».
روزنامه بهار همچنین به طور تلویحی به دولت توصیه کرد که با توجه به اینکه دو روش فوق دیگر جواب نمی‌دهد و همین‌طور با محاسبه «هزینه - فایده» دولت چاره‌ای جز پاسخگویی صریح و شفاف نخواهد داشت.
** مسیر انتخابی دولت برای اشتغالزایی از همان ابتدای دولت یازدهم اشتباه بود
سالنامه نوروزی روزنامه آرمان در گزارشی نوشت:
«ما در مورد آمار اشتغال با یک چالش جدی در کشور مواجه هستیم و در این زمینه اقدام جدی برای ارائه آمار منطبق با واقعیات جامعه انجام نشده است. برآورد می‌شود نزدیک به ۶ میلیون از متقاضیان ما در کشور بیکار هستند و این یکی از جدی‌ترین مشکلات پیش روی دولت است. بنابراین به رغم اجرای برنامه‌های مختلف، دولت در کار اشتغال زایی موفق نبوده است. مسیر انتخابی دولت برای تقویت بازار کار از همان ابتدای دولت یازدهم اشتباه بود. متاسفانه این رویه ناکارآمد همچنان ادامه دارد. نتیجه این اقدامات دولت طی چند سال گذشته افزایش آمار بیکاری، تعطیلی روزافزون کارگاه‌ها و نارضایتی مردم در مواجهه با تنگناهای اقتصادی است».
لازم به ذکر است که بر طبق نظرسنجی اخیر مرکز دولتی ایسپا، ۶۹ درصد شرکت کنندگان، بهبود وضعیت اقتصادی و فضای کسب و کار را خواستار شده و پاسخ ۷۴.۸ درصد از شرکت کنندگان به این پرسش که آیا از شرایط اقتصادی رضایت دارید، منفی بوده است.
گفتنی براساس آمار منتشر شده در اواخر سال ۹۶، نرخ بیکاری جمعیت جوان کشور حدود ۲۸ درصد و همچنین نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۹ ساله حدود ۲۵ درصد است که به‌اعتقاد کارشناسان اقتصادی این رقم نگران‌کننده است.
** حصر منتظری در جلسه‌ای به ریاست خاتمی تصویب شد
«محمد قوچانی» در مصاحبه با سالنامه نوروزی روزنامه آرمان گفت:
«در دولت اصلاحات براساس مصوبه شورای عالی امنیت ملی که ریاست آن برعهده رئیس جمهوری قرار داشته، آیت الله منتظری در حصر قرار گرفتند».
در حال حاضر و در شرایطی که رسانه‌های ضدانقلاب در کنار برخی از مقامات آمریکایی و اسرائیلی، دغدغه رفع حصر سران فتنه را دنبال می‌کنند، طیفی از اصلاح‌طلبان نیز در داخل کشور مرتب مساله رفع حصر سران فتنه را مطرح می‌کنند. نکته قابل توجه در این خصوص این است که این مطالبه از جانب طیفی صورت می‌گیرد که قبل از این از دست اندرکاران و حامیان حصر آیت الله منتظری با دلایلی مشابه حصر سران فتنه ۸۸ بودند.
پیش از این نیز «عباس عبدی» از فعالین اصلاح طلب- دی ماه ۹۳- در یادداشتی ادعای اصلاح‌طلبان برای رفع حصر سران فتنه را در حالی که خود از دست اندرکاران و حامیان حصر آیت‌الله منتظری بودند، بی‌مورد دانست و تاکید کرد: «دست اصلاح‌طلبان برای محاجه با حصر کنندگان بسته‌تر از آقای مطهری است، زیرا در زمان خودشان چنین حصری را برای مرحوم آیت‌الله منتظری عملاً پذیرفته بودند و الآن نمی‌توانند به‌راحتی خلاف آن را ادعا کنند».
گفتنی است در جلسه‌ای که به ریاست «محمد خاتمی»، حصر منتظری تصویب شد، اصلاح طلبانی همچون «محمد علی نجفی» (رئیس وقت سازمان برنامه و بودجه)، «عبدالله نوری»(وزیر وقت کشور) و «کمال خرازی»(وزیر وقت امورخارجه) نیز حضور داشتند.
«مجید انصاری» نیز به عنوان یکی از اعضای ارشد مجمع روحانیون مبارز و معاون پارلمانی دولت اصلاحات در سال آخر ریاست جمهوری خاتمی، از حامیان حصر آیت الله منتظری بود. «علی یونسی» وزیر اطلاعات دولت اصلاحات نیز از دیگر حامیان حصر آیت الله منتظری در دولت اصلاحات بود که سخنان تندی نیز بعد از برداشته شدن حصر بیان کرد.
با توجه به اینکه همان دلایلی که برای ایجاد محدودیت و حصر آیت الله منتظری وجود داشت در حال حاضر نیز برای حصر و ایجاد محدودیت برای سران فتنه وجود دارد، بنابراین تلاش‌های اصلاح‌طلبان و مطالبات آنها برای برداشته شدن حصر مسئله‌ای بی مورد و در تناقض با رفتارهای قبلی این طیف است. البته اصلاح طلبان به دفعات ثابت کرده‌اند کهید طولایی در تناقض گویی دارند.