گروه فرهنگ و هنر مشرق - ساعت ۷ صبح ورودی مصلا، همه درها بسته و فقط ورودی اصلی در خیابان شهید بهشتی باز بود. بعد از چک کردن کارت خبرنگاری وارد می‌شوم و خودم را به ورودی اصلی می‌رسانم. بعد از چک کردن اسمم، به امید اینکه بتوانم وارد شبستان شوم همان‌جا روبه‌روی در ۵۴ می‌مانم.
پیرمردی که هر روز با چرخ آنجا می‌گشت، طبق قرار هر روز برای بردن چرخش آمد. وقتی دید نمی‌تواند چرخش را بردارد سرش را پایین انداخت و دوباره مسیر آمده را برگشت. دو نفر از ماموران حفاظت به دنبالش رفتند و کمکش کردند داخل برود و چرخ را بردارد.
سیدعباس صالحی، وزیر ارشاد حدود ساعت هشت بود که رسید. جلو رفتم و گلایه کردم که ما خبرنگاران کتاب، یک سال اخبار نمایشگاه را پوشش می‌دهیم و حق‌مان است که در این بازدید حضور داشته باشیم حرفم را شنید و گفت حق دارید.
رهبر انقلاب بعد از سه سال فرصت یافتند که در یک دیدار کوتاه به نمایشگاه کتاب تهران بیایند و این فرصت مغتنمی برای ناشران و فعالان حوزه کتاب است.
«چشم‌هایش» را 50 سال پیش خواندم
مسئولان ارشاد و نمایشگاه یک به یک می‌رسند و بعد از چک شدن وارد می‌شوند. ساعت۹:۳۰ لحظه‌ای است که رهبر معظم انقلاب وارد مصلا می‌شوند و بازدیدشان را شروع می‌کنند. از راهرو ۲۸ تا ۳۱ بسته شده و مردم از ورودی اصلی شبستان وارد می‌شوند. دختری خودش را به پشت راهرو ۲۸ که بسته است، رسانده و به مادرش می‌گوید صبر کنیم شاید همین‌جا آقا را دیدیم. ساعت حدود ۱۱:۳۰ است که راهروها را باز می‌کنند. اول به سراغ نشر مرکز می‌روم. از خانمی که داخل غرفه است، می‌پرسم رهبر از غرفه‌تان بازید کرده است. می‌گوید: «بله آمدند و کتاب «تهرانی‌ها»ی امیرحسین خورشیدفر را تورق کردند. بعد کتاب «در چشم‌هایش» مارسل پروست را گفتند که سال قبل خوانده‌اند.»
سلیمی غرفه‌دار نشر نوید شیراز از دیدار رهبر بسیار خوشحال است و می‌گوید: «تقریبا حدود ۲۰ جلد کتاب را نشان ایشان دادم. به حرف‌هایم گوش دادند و احسنتی هم گفتند. کتاب‌های ما بیشتر در مورد شیراز است که من همین کتاب‌ها را نشان رهبری دادم. خیلی خوشحالم که ایشان را دیدم.»متصدی غرفه یساولی می‌گوید: «کتاب «از تهران تا طهران» را به ایشان هدیه دادم و چفیه ایشان را هم به یادگار گرفتم.»
«نگاه»، انتشارات بعدی بود که از مسئولش در مورد حضور رهبری پرسیدم. متصدی غرفه گفت: «ایشان به کتاب «چشم‌هایش» بزرگ علوی اشاره کردند و گفتند این کتاب، کتاب خوبی است، ۵۰ سال پیش آن را خواندم. من هم کتاب «شوهر آهوخانم» علی‌محمد افغانی را به ایشان نشان دادم و گفتم این کتاب جزء کتاب‌های معروف این نویسنده است.»
نشر نگار که کتاب‌های نفیس و شعر دارد ناشر بعدی است. از متصدیان غرفه فقط یک نفرشان به همراه دخترش هست. او می‌گوید: «ایشان دیوان حافظ را تورقی کردند و بعد هم گپ‌وگفتی با دخترم داشتند و چفیه‌شان را به دخترم دادند.»
متصدی غرفه نورالزهرا هم از انتظارشان برای دیدن رهبری می‌گوید: «از صبح زود منتظر رسیدن ایشان بودم. وقتی به غرفه رسیدند صدایشان کردم و کتاب‌ها را نشان‌شان داده و توضیحاتی دادم. کتاب‌های ما برای مادران باردار است و تربیت فرزند. ایشان بعد از اینکه توضیحاتم را شنیدند گفتند خیلی خوب است. از ما گذشته است؛ اما خوب است که جوان‌ها استفاده کنند.»
تمجید رهبری از نذر کتاب و خواندن شعری درباره حضرت زهرا(س)
نشر هزاره ققنوس با رضا حاجی‌آبادی شناخته می‌شود؛ نشری که در نمایشگاه کتاب تهران، با نذر کتاب شناخته شده و تلاش‌های خوبی در این زمینه انجام داده‌اند. رضا حاجی‌آبادی، مسئول این نشر می‌گوید: «دیشب ساعت حدود 12 بود که متوجه شدم قرار است ایشان بیایند. صبح زود آمدم. وقتی رسیدند به غرفه، ابتدا به کتاب «تردید» غزلیات عبدالحمید ضیایی نگاه کردند و یکی از شعرهای این کتاب را که برای حضرت زهرا گفته شده است، خواندند.
درنگی کن که دلتنگم، کمی آهسته‌تر، اسما
نمانده فرصت بسیار اگرچه تا سحر، اسما
کتابت می‌کنم باخط و حرف گریه، مصحف را
از آن روزی که قرآنم ورق شد پشت در، اسما
همان کوهی که مرغی بر فراز آن نمی‌چرخید
همان کوهم، ولی اکنون شکسته از کمر، اسما
تسلای غم من هیچ حرفی می‌شود؟ هیهات
یقین دارم که برگشتی ندارد این سفر، اسما
رها کن آب را، بگذار پهلوی کبودش را
بشویم ای خدا با خون دل با چشم‌تر اسما
که باور می‌کند؟ او نیم بسمل، تیغ من پنهان
که باور می‌کند؟ انداختم حتی سپر... اسما
کمی آهسته، نه، بشتاب، تا پیش از اذان صبح
نمی‌خواهم که از این شبه مردان، یک نفر، اسما
گرفته شانه‌هایم باز بوی سوره زلزال
دعایی نیست الا مرگ، در یادم دگر، اسما
مدیر نشر هزاره ققنوس حرف‌هایش را این‌گونه ادامه می‌دهد: «مساله بعدی نذر کتاب بود که ابتدا آقای صالحی وزیر ارشاد در مورد آن توضیح دادند و بعد هم از خودم در مورد نذر کتاب پرسیدند. یکی از سوالات ایشان این بود که کتاب هم رایگان می‌دهید که گفتم نه کتاب رایگان نداریم و برایشان طرح را توضیح دادم. موقع برگشت، هم باز هم دستی برایمان تکان دادند و گفتند این مساله نذر کتاب خیلی خوب است.»
انتشارات سوره مهر امسال در مسیر بازدید رهبری نبود و این را از چهره گرفته غرفه‌دارانش می‌توان تشخیص داد.
رهبری دوست داشتند بیشتر از اینها در نمایشگاه حضور داشته باشند
سیدعباس صالحی که سال اول حضورش به عنوان وزیر است و رهبر معظم انقلاب برای بازدید از نمایشگاه در این سال به نمایشگاه آمده‌اند در مورد این بازید گفت: «امروز مقام معظم رهبری به نمایشگاه کتاب آمدند و این افتخاری برای ما و اهالی فرهنگ و نشر بود. حدود یک ساعت و 30 دقیقه را در نمایشگاه به سر بردند. معظم‌له اظهار می‌کردند علاقه ایشان به حوزه فرهنگ و کتاب دیرینه است و در بازدیدهای گذشته و دیدارهایی که با اهالی نشر و کتاب داشتند کاملا این موضوع مشهود بود. بسیاری از کتاب‌هایی که ناشران خدمت‌شان ارائه می‌کردند، یا ایشان دیده بودند یا خوانده بودند یا مطالبی را به آن ارجاع می‌دادند؛ تسلط و میزان آشنایی ایشان با حوزه‌های متنوع کتاب چه در حوزه ادبیات، چه علوم انسانی و اسلامی قابل توجه بود و در همین بازدید نمود خاصی داشت.»
به گفته وزیر ارشاد، رهبر معظم انقلاب در بازدیدشان تاسفی را ابراز کردند و آن، اینکه علاقه من بیش از این زمان‌هاست و زمان‌هایی بود که به نمایشگاه می‌آمدم و گاهی حدود پنج و شش ساعت زمان صرف می‌کردم اما در حال حاضر با توجه به شرایط اشتغال فراوان ابراز تاسف کردند که فرصت برای بازدید اندک بود.»
صالحی با اشاره به اینکه رهبر انقلاب بر حضور بیشتر در مصلا و نمایشگاه و علاقه‌مندی درباره کتاب تاکید داشتند، گفت: «رهبری فرمودند اگر فرصتی بود می‌توانستم زمان بیشتری را صرف کنم اما برای ما و اهالی نشر همین میزان حضور رهبر انقلاب در نمایشگاه کتاب تهران، در حالی که فرصت محدودی بود، مغتنم شمرده می‌شود. این دیدار تقویت قلبی برای اهالی فرهنگ است؛ چرا که رهبری را دارند که چنین نسبت به حوزه فرهنگ، نشر و کتاب شیفته و علاقه‌مند است.»
ساعت ۱۱:۳۰ است، بازدید رهبر انقلاب حدود یک ساعت ونیم طول کشید و این مساله پایان خوشی برای نمایشگاه سی‌ویکم کتاب شد.
*روزنامه فرهیختگان