سرویس جهان مشرق - رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهوری ترکیه به‌رغم وعده‌های قبلی خود مبنی بر برگزاری انتخابات در موعد مقرر اعلام کرد که انتخابات زودهنگام مجلس و ریاست جمهوری در تاریخ ۲۴ ژوئن سال جاری میلادی برگزار می‌شود.
بر اساس اصلاحیه تغییرات قانون اساسی ترکیه که در همه‌پرسی یک سال پیش به تائید مردم این کشور رسید، قرار بود که انتخابات بعدی ریاست جمهوری و مجلس در ۳ نوامبر ۲۰۱۹ (۱۲ آبان ۱۳۹۸) برگزار شود.
پیش‌ازاین رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهوری، بینالی یلدریم نخست‌وزیر، بکیر بوزداغ معاون نخست‌وزیر و سخنگوی دولت ترکیه، بارها برگزاری زودهنگام انتخابات در این کشور را رد کرده بودند ولی با تائید مجلس نمایندگان، انتخابات مجلس و ریاست جمهوری این کشور ۱۷ ماه زودتر از موعد مقرر برگزار می‌شود.
بنا به اعلام شورای عالی انتخابات ترکیه ۶ نامزد نهایی انتخابات ریاست جمهوری این کشور یعنی رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهوری کنونی و رهبر حزب عدالت و توسعه، مرال آکشنر رهبر حزب خوب (iyi)، دوغو پرینچک رهبر حزب وطن، صلاح‌الدین دمیرتاش رهبر سابق حزب دموکراتیک خلق‌ها، تمل کاراملااوغلو رهبر حزب سعادت، محرم اینجه رهبر حزب جمهوری‌خواه خلق می‌توانند در انتخابات ۲۴ ژوئن سال جاری (۳ تیرماه ۱۳۹۷) ترکیه شرکت کنند. این در حالی است که سه تن از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری یعنی تمل کاراملااوغلو رهبر حزب سعادت، دوغو پرینچک رهبر حزب وطن و مرال آکشنر رهبر حزب نیک ترکیه بر اساس قانون انتخابات این کشور با جمع‌آوری حداقل یک‌صد هزار امضای شهروندان، نامزد انتخابات ریاست جمهوری شده‌اند.
حزب جمهوریت خلق با حمایت از حزب خوب به‌طور رسمی از پیوستن ۱۵ نفر از نمایندگان این حزب به حزب خوب خبر داد تا این حزب ۲۰ نماینده لازم را برای تشکیل یک گروه پارلمانی داشته باشد به نظر تحلیل گران، مرال آکشنر رئیس حزب خوب (iyi) شخصیتی که به ملی‌گرایی شهرت دارد، از جایگاه خوبی برای رقابت با اردوغان برخوردار است. حزب جمهوریت خلق پیوستن نمایندگان خود به این حزب را نشانه عزم خود برای تضمین دموکراسی در انتخابات زودهنگام عنوان کرده است. اردوغان این اقدام مخالفان خود را در فراهم کردن زمینه برای حضور حزب خوب و مرال آکشنر در انتخابات زودهنگام ۲۴ ژوئن به باد انتقاد گرفت و این حزب را فاجعه خواند چراکه بسیاری معتقدند آکشنر می‌تواند به رقیب اصلی او تبدیل شود.
دیگر نماینده انتخابات ریاست جمهوری صلاح‌الدین دمیرتاش، نامزد حزب دموکراتیک خلق‌های ترکیه است که از آبان ماه سال ۱۳۹۵ با اتهامات متعدد در زندان به سر می‌برد و عضویت وی در حزب متبوعش و نیز در مجلس ملی ترکیه لغو شده است و چندین پرونده محکومیت قضایی دارد اما با توجه به قطعیت نیافتن این پرونده‌ها می‌تواند از طرف حزب خود به‌عنوان نامزد معرفی شود؛ و در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری می‌تواند با استفاده از مصونیت سیاسی از زندان آزاد شود.
اردوغان رئیس‌جمهور فعلی با ائتلافی شامل حزب حاکم عدالت و توسعه، حزب اتحاد بزرگ به رهبری مصطفی دستیچی و حزب حرکت ملی به رهبری دولت باغچه لی در رقابت انتخاباتی این کشور شرکت می‌کند. او باهدف استفاده از نا آمادگی احزاب مخالف و همچنین بهره‌برداری از وضعیت فوق‌العاده موجود کشور خواست تا جایی که می‌تواند کمپین‌ها، آزادی بیان و آزادی مطبوعات را محدود کند و با کمک گرفتن از این دو عنصر پیروزی خود در این انتخابات را تضمین کند. او برای موفقیت در انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ترکیه، برنامه‌ای بلندمدت از ماه‌ها قبل به اجرا گذاشته و بسیاری از بخش‌های اجتماعی سیاسی و اقتصادی ترکیه را در طرح خود گنجانده است . به گفته اکثر کارشناسان این اقدامات اردوغان عدم برگزاری یک انتخابات عادلانه و آزادانه در ترکیه را به‌وضوح نشان می‌دهد.
در این زمینه بیشتر بخوانید :
دمیرتاش: مبارزات انتخاباتی در ترکیه ناعادلانه است
مهم‌ترین رقیب اردوغان در انتخاب آتی که بود و چرا انصراف داد؟ +تصاویر
پشت پرده انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری ترکیه/ چرا اردوغان زمان ریاستش را کوتاه کرد؟
کودتای پنهان حزب عدالت ترکیه با استراتژی «انتخابات زودهنگام»
بر اساس آمار نظرسنجی که در داخل ترکیه منتشرشده است میزان آرای رجب طیب اردوغان رهبر حزب عدالت و توسعه در انتخابات ریاست جمهوری ۴۶ درصد، میزان آرای مرال آکشنر رهبر حزب خوب ۲۵ الی ۲۷ درصد و میزان آرای محرم اینجه نامزد حزب جمهوریت خلق ۱۷ الی ۱۸ درصد است. این موسسه پیش‌بینی کرد با توجه به اقبال مناسبی که حزب جدید خوب (iYi) در بین مردم ترکیه کسب کرده، حزب اردوغان یعنی عدالت و توسعه اکثریت خود در پارلمان را از دست بدهد.
اما در نظرسنجی دیگری که در روز یکشنبه ۱۶ اردیبهشت منتشر شد، اردوغان ۳۵.۹ درصد از آراء مردم ترکیه را به خود اختصاص داده است و ائتلاف حزب عدالت و توسعه و حزب حرکت ملی به‌طور مشترک از آرای ۵۵.۶ درصدی برخوردار هستند. به نظر بیش از ۱۹ درصد از اعضا و حامیان حزب عدالت و توسعه مخالف اردوغان هستند و خواستار تداوم ریاست جمهوری او نیستند این مسئله از وجود اختلافات گسترده در داخل بدنه دولت اردوغان و حزب عدالت و توسعه حکایت دارد. نکته جالب این افکار سنجی، درصد بالای افرادی است که تصمیم نگرفته‌اند. ۲۵ درصد از شرکت‌کنندگان می‌گویند هنوز گزینه شخص و حزب موردنظر خود برای پست ریاست جمهوری و در دست گرفتن کنترل پارلمان را انتخاب نکرده‌اند.
اردوغان برنامه کاملی برای تبلیغات انتخاباتی در استان‌های مختلف این کشور آماده کرده و به مناسبت‌های مختلف در حال اعلام نظر و تبلیغات انتخاباتی خود است. مرال آکشنر رهبر حزب خوب و تنها نامزد زن این انتخابات برنامه‌های تبلیغاتی خود را در استان‌های مختلف ترکیه انجام می‌دهد و هرروز در یک یا دو شهر ترکیه در حال سخنرانی و تبلیغات انتخاباتی، است.
تمل کاراملا اوغلو رهبر حزب سعادت و دوغو پرینچک رهبر حزب وطن ترکیه نیز تبلیغات انتخاباتی خود را آغاز کرده‌اند ولی تبلیغات این دو نامزد از میان کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری ترکیه کم‌رنگ‌تر است. وعده‌های انتخاباتی همه نامزدهای ریاست جمهوری ترکیه حول محور معیشت مردم و اقتصاد کشور، اعطای آزادی‌های مدنی و نیز تلاش برای ارتقای جایگاه ترکیه در مناسبات بین‌المللی از دیگر وعده‌های مطرح‌شده است.
در این میان اقدام مخالفان اردوغان در واکنش به اظهارات وی که گفته بود: اگر مردم بگویند تمام کنار خواهم رفت، در استانبول و شهرهای بزرگ قابل‌توجه بود، بلافاصله بعد از اظهارات اردوغان، مردم ترکیه با شعارنوشته در شبکه‌های مجازی و میدان‌ها شهرها تجمع اعتراضی علیه اردوغان به راه انداختند. مردم با حمل پلاکاردهای با شعارنوشته تمام به راهپیمایی در نقاط مختلف پرداختند.
این اقدامات پس‌ازآن اتفاق افتاد که اردوغان در سخنرانی‌های خود با انتقاد از عملکرد دیگر احزاب مخالف در ترکیه عنوان کرده بود آنان تنها یک درد دارند و آن‌هم سرنگونی رجب طیب اردوغان است. از زمان ریاست خود بر شهرداری استانبول تا ریاست بر حزب عدالت و توسعه و نخست‌وزیری و همچنین ریاست جمهوری همواره این ملت ترکیه بود که مرا به این مقام انتخاب کرد. اکنون نیز اگر ملت بگوید تمام کنار خواهم رفت. هرکسی تاکنون در پی سرنگونی غیرقانونی ما برآمده با پاسخ قاطع ملت مواجه شده است. این بار هم با جواب ملت رو در رو خواهند شد.
اردوغان ۱۵ سال است که قدرت را در دست دارد و به نظر بیشتر کارشناسان و تحلیل گران مسائل ترکیه، او پیروز انتخابات زودهنگام ۲۴ ژوئن این کشور است. اردوغان باتجربه پانزده‌ساله خود، توانسته پیروز همیشگی عرصه رقابت انتخاباتی در ترکیه باشد این بار هم باوجود همه انتقادها، نارضایتی‌ها و اختلافات درون‌حزبی، او با یک برنامه‌ریزی دقیق که از ماه‌ها قبل انجام داده قصد دارد خود و حزب عدالت و توسعه را پیروز این انتخابات بکند.