سرویس سیاست مشرق - روزانه می‌توان از لابه‌لای گزارش‌ها و عناوین خبری رسانه‌های مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابل‌توجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که می‌تواند برای مخاطبین قابل‌استفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژه‌های مشرق" نکات و تأملات قابل‌استخراج از رسانه‌ها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با «ویژه‌های مشرق» همراه شوید.
*******
** موشکی را هم بدهیم برود، سرِ برجام سلامت!
در سال ۹۲ دولت آقای روحانی اعلام کرد که «هم باید چرخ سانتریفیوژها بچرخد و هم چرخ کارخانه‌ها». پس از آن روزنامه‌های اصلاح طلب و برخی دولتمردان با ایجاد دوگانه نادرست «هسته ای-معیشت» اینگونه القاء کردند که اگر درخصوص توان هسته‌ای مذاکره کنیم و بهانه را از طرف مقابل بگیریم، همه مشکلات اقتصادی حل می‌شود. برجام امضا شد و دولت ایران در قلب راکتور اراک بتن ریخت. پس از آن اعلام شد که در دی ماه ۹۴ تمامی تحریم‌های ضد ایرانی یکباره لغو خواهد شد و سرمایه خارجی به کشور سرازیر شده و مشکل رکود، تورم، بیکاری، محیط زیست، ازدواج، مسکن و آب خوردن مردم به واسطه برجام حل خواهد شد.
صنعت هسته‌ای تقریباً تعطیل شد؛ اما مشکل رکود، تورم، بیکاری، مسکن و...در جای خود باقی ماند. چرخ سانتریفیوژها از کار افتاد و متاسفانه به دلیل چیدن تمامی تخم مرغ‌ها در سبد برجام از سوی دولت و کم توجهی به ظرفیت‌های عظیم داخلی و در نهایت به دلیل کارنامه ضعیف اقتصادی دولت، چرخ بسیاری از کارخانه‌های بزرگ و مجموعه‌های تولیدی نیز از کار افتاد. اوباما با خوشحالی اعلام کرد که بدون شلیک حتی یک گلوله، صنعت هسته‌ای ایران را از کار انداختیم. پس از آن مقامات ارشد دولت اوباما اعلام کردند که ما صنعت هسته‌ای ایران را از کار انداختیم و حالا نوبت دولت بعدی آمریکاست تا همین رویکرد را در قبال صنعت موشکی ایران پیاده کند.
در حال حاضر دشمن به خیال خام خود در پی آن است تا دوگانه دروغین «هسته ای-معیشت» را در مواردی همچون «موشک-معیشت» و «قدرت منطقه‌ای ایران-معیشت» پیاده سازی کند؛ یعنی همانطور که هسته‌ای رفت ولی تحریم‌ها ماند، توان موشکی و قدرت منطقه‌ای ایران نیز- به خیال خام طرف غربی- بدون شلیک حتی یک گلوله از دست ایران خارج شود.
متاسفانه برخی از روزنامه‌های حامی دولت با بازی در زمین دشمن در پی هموارسازی این اقدام مغایر با منافع ملی هستند.
در همین رابطه روزنامه ایران در سرمقاله امروز نوشت:
«چراغ راهنمای همه دولت‌ها در مسیر پیش رویشان منافع ملی خودشان است. از طرف دیگر...باید در نظر داشته باشیم خود منافع هم امر ثابتی نیست. ما در سال ۲۰۰۲ تصور نمی‌کردیم توافقی با امریکا جزء منافع ملی ما باشد؛ اما در سیاست این اتفاق افتاد. پس اینکه ما بگوییم منافع ما قطعاً در مذاکره کردن یا مذاکره نکردن با اتحادیه اروپاست، با اصول واقعی سیاست نمی‌خواند... طبیعتاً اروپا تمایل دارد خواسته‌هایش در بحث‌های موشکی را به ایران بقبولاند. ایران هم تا الان اعلام کرده حاضر به مذاکرات موشکی نیست؛ اما همان گونه که پیش‌تر اشاره شد، شرایط متغیر سیاسی ممکن است هر دو طرف را به بازنگری در مواضع خودشان یا پیدا کردن راه حل دیگری سوق دهد. فارغ از این بحث، اروپایی‌ها اعلام کردند ایران می‌تواند در مسائل منطقه‌ای با اروپا وارد تعامل شود».
روزنامه اعتماد نیز در مطلبی مشابه نوشت:
«به رغم انتقادات غیرکارشناسانه و غیرمنصفانه جاری از برجام، هیچ شکی در مورد درستی مسیری که طی چهار، پنج سال گذشته در رابطه با برجام پیموده‌ایم، نباید داشت. برجام در دقیقه نود و با بهره‌گیری شایسته از گشوده شدن پنجره‌ای بی‌سابقه در امریکا امکان توقف اجرای تحریم‌های ظالمانه را داد. از آن پنجره هر چند با تأخیر و ناقص، اما سرانجام قبل از فوت کامل وقت استفاده شد. بر اثر این توافق تحریم‌های ظالمانه که حلقه آنها بر گردن اقتصاد کشور در حال فشرده‌تر شدن بود، متوقف و گشایشی در روابط اقتصادی و سیاسی ایران با کشورهای جهان حاصل شد؛ اما این گشایش نتوانست جامع و فراگیر باشد، چرا که تنها به یک حوزه، یعنی حوزه هسته‌ای، محدود ماند و گشایشی در روابط اقتصادی ایران و امریکا نیز حاصل نشد؛ لذا، تنش در دیگر حوزه‌ها تداوم یافت».
اما دیگر روزنامه اصلاح طلب، پاسخ این رویکرد مغایر با منافع ملی را داد.
روزنامه شرق در سرمقاله امروز نوشت:
«حتی اگر اروپا موضعی مستقل از برادر بزرگ‌تر (آمریکا) اتخاذ کند، باز هم برای ما شرایطی را قائل می‌شود که مانند شمشیر داموکلس بالای سر نوازشمان می‌کند. ایجاد محدودیت برای برنامه‌های موشکی ایران و وادارکردن کشور به عقب‌نشینی از عمق استراتژیک خود ممکن است از جمله این شرایط و تضییقات باشد. در این صورت تکلیف چیست؟ آیا برای نگه‌داشتن سه کشور امضاکننده برجام در این میثاق مصوب شورای امنیت سازمان ملل باید همچنان هزینه کرد و ملتمس دعا شد؟
این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت:
«تأمین امنیت کشوری که جمعیت آن طی فقط یک نسل گذشته دوبرابر شده و گفته می‌شود طی یک نسل دیگر باز هم دوبرابر خواهد شد، چیزی نیست که بتوان آن را در گرو گذاشت، حتی اگر گروگیر آن، حیات برجام باشد. کشوری که فاصله شمال و جنوبش بیش‌از دو هزار کیلومتر است، اگر برد موشک‌هایش را کمتر از این کند، دست به انتحار زده است، چراکه حتی سرزمین اصلی‌اش را هم زیر پوشش نمی‌گیرد! کشوری که حداقل در دو سده گذشته به هیچ همسایه بلافصل و غیربلافصلی لشکر نکشیده، ولی همسایگان ضعیف و قوی به آن لشکرکشی کرده‌اند، کشوری که دست‌کم در این چهار دهه در هیچ پیمان نظامی‌ای نبوده و قبل از آن هم با هیچ کشوری پیمان غیرنمایشی و استراتژیک نداشته، کشوری که بعضی از همسایگانش در آتش بدترین نوع تروریسم کور می‌سوزند و بعضی دیگر سر بزنگاه یا بفرموده قلدری می‌کنند، نمی‌تواند خود را خلع سلاح کند و حتی نمی‌تواند خود را از داشتن عمق استراتژیک محروم کند».
دیروز «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا صراحتاً اعلام کرد که «به ایران تضمین نمی‌دهیم».
در حال حاضر دولت باید با توقف فرصت سوزی برجام، نسخه اقتصاد مقاومتی را که در کشورهای مختلف با موفقیت آزموده شده، به اجرا بگذارد.
بستن راه واردات کالاهای دارای مشابه داخی یا لوکس، سخت گیری در مقابل قاچاق چند ده میلیارد دلاری، عملیاتی کردن دیپلماسی اقتصادی در منطقه و جهان غیر غربی، کانالیزه کردن نقدینگی سرگردان مخرب به سمت فعالیت‌های اقتصادی مولد و تضمین شده از سوی دولت (مثلاً در حوزه مسکن که چرخ ۲۵۰ شاخه شغلی و صنعتی را به حرکت در می‌آورد)، حساب کشی تولید محور و نه سوداگرانه از بانک‌ها، عملیاتی کردن بودجه و حذف انبوه رانت‌های پنهان در زیرمجموعه دولت، از جمله تدابیری است که می‌تواند ضمن تقویت اقتصاد ملی، حربه‌های جنگ اقتصادی دشمن را کُند و بی اثر نماید.
** توتال و ایرباس دبّه کردند، این هم نتیجه قراردادهای محرمانه
روزنامه ابتکار در گزارشی با عنوان «شلیک توتال به برجام اروپایی» نوشت:
«پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و چالش‌های به وجود آمده در خصوص حفظ و تداوم برجام، روز گذشته شرکت توتال طی بیانیه‌ای اعلام کرد: با احیای تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران امکان ادامه حضور در پروژه توسعه میدان گازی پارس جنوبی را نخواهد داشت. این بیانیه در حالی توسط این شرکت اعلام شد که قرارداد پارس جنوبی با شرکت توتال و همچنین قرارداد خرید هواپیما از شرکت ایرباس به عنوان مهمترین نمادهای گشایش‌های ایجاد شده در سایه توافق هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵، اکنون پس از خروج آمریکا از برجام و آن هم در شرایطی که ایران و اروپا در حال مذاکره برای خنثی کردن اثرات تحریم‌های ثانویه هستند، به مثابه ضربه‌ای به ساختار جدید شکل گرفته میان تعامل‌های آینده ایران و اروپا تلقی می‌شود».
روزنامه اعتماد نیز در گزارشی نوشت:
«بزرگ‌ترین قرارداد نفتی ایران لغو شد. در حالی که روسای جمهور فرانسه، نخست‌وزیر انگلیس و صدر اعظم آلمان از عمل به تعهدات خود در قبال برجام خبر می‌دادند اما بنا به گفته بیژن نامدارزنگنه مدیران توتال رسماً اعلام کرده‌اند که نمی‌توانند در قبال تحریم‌های امریکایی پایداری کرده و دراین راستا قرارداد خود با ایران را لغو کرده‌اند. شرکت توتال اعلام کرده است: در صورتی که از امریکا معافیت تحریمی خاص دریافت نکنیم، قادر به ادامه کار در پروژه پارس جنوبی نخواهیم بود و با توجه به خروج امریکا از برجام، ناگزیر به توقف فعالیت‌هایمان در ایران هستیم».
در حال حاضر پیش‌بینی‌های قبلی دلسوزان صنعت نفت محقق شد و علیرغم توصیه‌های متعدد گذشته که بارها گفتند که «آقایان! به توتال دل نبندید، سابقه این شرکت را در نظر داشته باشید، این شرکت قبلاً بر سر ما کلاه گذاشته، قرارداد را طوری تنظیم کنید این شرکت به‌راحتی نتواند ما را سرکار بگذارد» برای بار دوم از یک سوراخ گزیده شدیم.
گفتنی است در تیرماه ۹۶، حواشی قرارداد وزارت نفت ایران با شرکت بدسابقه توتال در صدر اخبار رسانه‌ها قرارگرفت. توتال پیش از این چند بار متهم به پرداخت رشوه در ایران و عراق و ایتالیا و مالت شده بود. در آن مقطع منتقدان با اشاره به موارد فوق به زنگنه و مقامات ارشد دولت در مورد قرارداد مجدد با توتالِ بدسابقه هشدار دادند؛ اما متاسفانه دولت با تندی با منتقدان برخورد کرد. روزنامه‌های اصلاح طلب نیز با تیترهایی همچون «پیروزی ژنرال»، «دست خالی بهانه جویان» و...با حمله و توهین به منتقدان دولت، از توافق محرمانه دولت با توتال استقبال کردند.
لازم به ذکر است که توتال پیش از این نیز قرارداد قبلی با ایران برای توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی را به بهانه تحریم‌ها و به شکل یکطرفه نقض کرد و این در حالی بود که از سال ۷۹ تا ۸۸ نیز ما را معطل گذاشته بود.
در حال حاضر قرارداد محرمانه دولت با ایرباس نیز به سرنوشت توتال دچار شد. متاسفانه دولت علیرغم شعار «شفافیت»، در اقدامی خلاف قانون تقریباً تمامی قراردادهای بین المللی خود را به صورت محرمانه تنظیم کرده و حتی نمایندگان مجلس نیز به این قراردادها دسترسی ندارند.
** چرا شما از تظاهرات علیه ترامپ عصبانی می‌شوید؟!
روزنامه قانون در مطلبی با عنوان «بازگشت دلواپسان به خیابان با کمک ترامپ» نوشت:
«منافع ملی بازیچه دست برخی جریان‌های سیاسی شده است و هرکدام از آنها تعاریف متفاوتی از این مهم به زبان می‌آورند و این موضوع سبب شده است تا فشار خودپسندی‌ها روی مردم وارد شود. تعاریفی که اگر می‌توانست مردم را با خود همراه کند بی شک نتیجه‌ای فراگیر و تأثیر گذار داشت. بعد از خیانت ترامپ و خروج ایالات متحده از برجام و اظهارات سخیف رییس‌جمهور این کشور برخی به جای آن‌که هرچه فریاد دارند بر سر آمریکا بزنند انگشت اتهام را به سمت خودی‌ها گرفتند و شروع به تخلیه کینه‌هایی کردند که سال‌ها در دل آنها جا خوش کرده‌بود. در همین راستا برخی از جریاناتی که برای رسیدن به اهداف خود جماعتی را به عنوان مردم و دانشجو دعوت می‌کنند، روز گذشته نیز با شعارهای همیشگی خود در مقابل سفارت پیشین ایالات متحده صف کشیدند و فریاد زدند».
این روزنامه اصلاح طلب، از به کاربردن عنوان «لانه جاسوسی» امتناع کرده و نوشته «سفارت پیشین ایالات متحده»، مبادا که کدخدا! آزرده خاطر شود.
اصلاح طلبان در روزهای گذشته، راهپیمایی باشکوه مردم در سراسر کشور علیه یاوه گویی های ترامپ را سانسور کرده و حتی پا را فراتر گذاشته و به مردم توهین کردند. از سوی دیگر این جماعت مدعی شدند که پرچم آمریکا مقدس است و نباید آن را آتش بزنیم!