به گزارش مشرق، طرف‌های باقی‌مانده در «برجام» به آمریکا هشدار داده‌اند اقدام این کشور در خروج از این توافق هسته‌ای تلاش‌های روسیه و چین برای بازطراحی رآکتور تحقیقات آب سنگین اراک و سایت فردو را با مشکل مواجه می‌کند.
«دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا روز ۱۸ اردیبهشت‌ماه بعد از خارج کردن کشورش از برجام فرمانی را برای بازگرداندن تحریم‌های هسته‌ای علیه این کشور امضا کرد. این فرمان، تحریم‌ها را علیه سازمان انرژی اتمی ایران که رآکتور تحقیقات آب سنگین اراک زیر نظر آن فعالیت می‌کند، احیا می‌کند.
بیشتر بخوانید:
سرانجام وعده بازگشت عزت به پاسپورت ایرانی چه شد؟
در توافق هسته‌ای برجام مقرر شده بود رآکتور اراک به نحوی بازطراحی شود که قادر به ساخت پلوتونیوم «درجه تسلیحاتی» نباشد. همچنین قرار بود تأسیسات «فردو» غنی‌سازی اورانیوم را متوقف کرده و به یک مرکز هسته‌ای، فیزیک و فناوری تبدیل شود.
احیای تحریم‌های علیه سازمان انرژی اتمی ایران شرکت‌های غیرآمریکایی که با این سازمان مبادله کنند را در معرض خطر تحریم‌ها قرار می‌دهد. به طور خاص، «شرکت ملی هسته‌ای» چین و شرکت «روس‌اتم» روسیه به دلیل قراردادهایی که برای بازطراحی رآکتور اراک و تغییر کاربری فردو دارند با خطر تحریم‌ها رو به رو هستند.
سه دیپلمات گفته‌اند نمایندگان بریتانیا، چین، فرانسه، آلمان، روسیه و ایران در نشستی که جمعه هفته گذشته در وین برگزار شد به طور مفصل درباره این موضوع بحث کردند. پکن و مسکو نگرانی‌هایشان را در آن جلسه مطرح کردند.
یک دیپلمات ارشد اروپایی این اوضاع را «مزخرف» توصیف کرد و گفت خروج آمریکا و بازگشت تحریم‌های این کشور ممکن است فعالیت‌هایی که باید در اراک و فردو انجام شوند را متوقف کنند.
این دیپلمات گفت: «[خروج آمریکا از برجام] ممکن است باعث اخلال در برچیدن سایت‌های هسته‌ای ایران شود. کاملاً مزخرف است.»
«کریستوفر فورد»، دستیار وزیر خارجه آمریکا در پاسخ به این سوال که واشنگتن چه برنامه‌ای در خصوص این موضوع دارد گفت آمریکا از مواضع سایر طرف‌ها در خصوص سازمان انرژی اتمی ایران آگاه است.
او در بیانیه‌ای گفت: «دولت آمریکا فعالانه در حال بررسی این مسائل است. موضع ما در خصوص ایران به سمت بهره‌مندی دائمی از مزایای منع اشاعه و مهار مجموعه رفتارهای مخرب ایران هدایت خواهد شد.»
یک دیپلمات اتحادیه اروپا گفت: «همه، توجهشان را روی وجه اقتصادی توافق متمرکز کرده‌اند اما اگر طرف‌های باقی‌مانده، در حین پایبندی ایران در اجرای وجوه هسته‌ای این توافق ناکام بمانند، نقض غرض خواهد بود.»
توافق برجام، تولید اورانیوم غنی‌شده در فردو را ممنوع کرده و می‌گوید روسیه با ایران برای تولید ایزوتوپ‌های پایدار در این سایت همکاری خواهد کرد.
در چارچوب برجام درباره رآکتور اراک توافق شد که این رآکتور در طرح جدید مقادیر تولید پولوتونیوم را کاهش دهد. این توافق میزان سوختی که اراک بایستی مصرف کند را مشخص کرده و می‌گوید سوخت مصرف‌شده برای دوره عمر رآکتور به خارج از ایران منتقل خواهد شد.
تحریم‌هایی که شرکت‌ها را از هر گونه مبادله با سازمان انرژی اتمی ایران منع می‌کنند حداکثر تا تاریخ ۵ نوامبر اجرایی خواهند شد.
سه دیپلمات اروپایی گفته‌اند روسیه و چین در نشست وین گفته‌اند قصد دارند پروژه‌های هسته‌ای خود را ادامه دهند اما از تحریم‌های آمریکا نگران هستند.