گروه فرهنگ و هنر مشرق - دوباره جام‌جهانی فوتبال با همه هیجانات مخصوص به خودش فرارسیده و همه توجهات را معطوف به خود کرده است. در این میان، نوجوانان سهم عمده‌ای در میان مخاطبان این رقابت جذاب جهانی دارند. با این شرایط، حالا پویش «بخون، قهرمان شو» با محوریت رمان «جام‌جهانی در جوادیه» راه افتاده تا به تناسب تب و تاب و هیجان جام‌جهانی فوتبال، هم نگاهی جذاب و طنزگونه به فرهنگ و تاریخ فوتبالی بچه‌های ایران‌زمین داشته باشد و هم به این بهانه، کتابخوانی را در میان آنها ترویج کند.
پویش «بخون، قهرمان شو» با حمایت مرکز اوج کودک و نوجوان، مستندمسابقه فاز، فدراسیون فوتبال، انتشارات قدیانی، شبکه‌های امید و 2 سیما، ستاره اول، مرکز رسانه‌ای شیرازه، مسابقه تلویزیونی «فرمانده»، قرارگاه جهاد فرهنگی حنیف و اپلیکیشن طاقچه ویژه نوجوانان به راه افتاده است، زیرا تمام این حامیان بخوبی می‌دانند که آینده کشور در دست نوجوانانی است که باید بیش از هر چیز دیگری به توانایی و استعدادهای خود ایمان داشته باشند. این پویش فرصتی شده تا سراغ «مهدی سالم» مدیر شبکه امید سیما که با عنوان «شبکه نوجوان» شناخته می‌شود، برویم و درباره این پویش و محور آن یعنی کتاب «جام‌جهانی در جوادیه» نوشته داوود امیریان به گفت‌وگو بنشینیم.
***
کتاب «جام‌جهانی در جوادیه» چه جذابیت ویژه‌ای دارد که مورد استقبال نوجوانان قرار گرفته است؟
«جام‌جهانی در جوادیه» از بهترین رمان‌های نوجوانانه کشور است و کاملاً جذابیت‌های لازم را برای اداره کردن داستان و انتقال مطالب مناسب دارد، از این رو شبکه امید، فدراسیون فوتبال و... در نظر گرفتند با فعالیت‌هایی موجب آشنایی بیشتر نوجوانان با این کتاب شوند و هر کدام از بخش‌های مختلف براساس تخصص و حوزه فعالیت خود مسؤولیت‌هایی بر عهده گرفتند. هدف اصلی همه آنها ترویج کتاب و کتابخوانی در بین نوجوان‌هاست و به نظر من یکی از بهترین رمان‌هایی که نوجوانان ما می‌توانند بخوانند و لذت ببرند همین کتاب «جام‌جهانی در جوادیه» است. شبکه امید هم در راستای اهدافی که دارد در کمپین «قهرمان شو» مشارکت می‌کند. ما از سه‌شنبه این هفته برنامه «جامعه رویایی» را از ساعت 14 تا 15:17 روی آنتن داریم که به نقد و بررسی مسائل جام‌جهانی فوتبال می‌پردازد. یکی از آیتم‌هایی که به صورت روزانه در این برنامه داریم بحث کمپین «بخون، قهرمان شو» است. دست‌اندرکاران را هم به این برنامه دعوت می‌کنیم.
آقای سالم! این داستان جذابیت‌هایی دارد، حتی کسانی که سنی از آنها گذشته و دیگر نوجوان نیستند هم خواندن این کتاب را دوست دارند، فکر می‌کنید شاخصه اصلی این داستان که موجب شده شبکه امید هم از آن حمایت کند، چیست؟
در «جام‌جهانی در جوادیه» آقای امیریان همانند آثار دیگرشان داستان خیلی روان و جذابی نوشته‌اند. در واقع ایشان جزو بهترین نویسنده‌های حتی دفاع‌مقدسی کشور هستند و همیشه در عین اینکه مفاهیم انقلابی و اعتقادی را بخوبی در داستان‌های‌شان بیان می‌کنند، نوشته‌های‌شان از ظرافت، لطافت و طنز جذابی برخوردار است. قاعدتاً خواندن کتاب‌های ایشان خیلی لذتبخش است. برای صحبت کردن با قشر نوجوان باید ملاحظاتی را رعایت کرد که آقای امیریان آنها را بخوبی رعایت می‌کنند. نوجوان‌ها نه جنگ را دیده‌اند و نه دوران انقلاب را و مفاهیم جنگ و انقلاب آنطور که باید به آنها منتقل نشده است. خواندن چنین کتابی علاوه بر جذابیت‌های مدنظر نوجوانان و شیطنت‌های نوجوانانه، آن نمک نوجوانی را دارد، در عین حال در جاهایی که باید و شاید آن مفاهیم مرتبط با انقلاب اسلامی و دفاع‌مقدس را نیز منتقل می‌کند. از این جهت به نظر می‌رسد جزو بهترین کارها باشد. مجموعه‌های مختلفی مثل مرکز حقوق بسیج کار کرده و مجموعه انیمیشن آن را تحت عنوان پاطلایی ساخته‌اند که قرار است با تاخیر از شبکه‌های مختلف سیما پخش شود.
آقای امیریان اذعان داشته‌اند آنچه را که می‌خواسته‌اند به نوجوانان القا کنند بحث خودباوری است؛ ایمان داشتن به خود و اینکه ما می‌توانیم آن کاری را که می‌خواهیم انجام دهیم. تا چه میزان این شعار را متناسب با جام‌جهانی در جوادیه می‌دانید؟
بحث خودباوری مطرح است و اینکه نوجوان‌های ما به این یقین برسند که دست روی دست نگذارند و بلند شوند، زیرا هیچ کسی از جای دیگر نمی‌تواند برای مملکت ما کاری کند. این مهم‌ترین چیزی است که باید به فرزندان‌مان آموزش دهیم زیرا آنها باید بدانند تنها خودشان می‌توانند برای کشور خود کاری انجام دهند زیرا آنها هستند که آینده‌سازان کشور عزیزمان هستند.
نوجوان‌ها باید به این باور برسند که دشمنان ما در این فکر هستند در همین دوران نوجوانی در افکار آنها نفوذ کرده و ناامیدی و ناتوانی را تزریق کنند و با ترفندهایی حواس نوجوانان و آینده‌سازان مملکت ما را به مسائل حاشیه‌ای پرت کنند. اگر ما بتوانیم این پیام اصلی را انتقال دهیم که نوجوان ما این توانایی را دارد که آینده کشور را به بهترین نحو بسازد و این روند رو به رشد جامعه را ادامه دهد، وظیفه خود را در قبال نوجوانان انجام داده‌ایم؛ چه ما در شبکه امید و چه سایر دوستان در سایر شبکه‌های سیما و بخش‌های مختلف فرهنگی که فعالیت دارند وظیفه اصلی‌شان بالا بردن این باور است. به نظر من این کتاب از جمله کتاب‌هایی است که در این زمینه می‌تواند موثر باشد و حس خودباوری را منتقل کند. نکته مهمی که این کتاب دارد ظرافت و لطافت آن در بیان این نکته است.
چقدر بحث طنز این کتاب کمک کرده است مورد استقبال نوجوانان قرار بگیرد؟
همه کتاب‌های آقای امیریان از این لطافت، ظرافت و طنز جذاب برخوردارند. مطمئناً اگر با این زبان و لهجه با نوجوان‌ها صحبت نشود آنطور که باید و شاید تاثیر نمی‌گذارد.
در شبکه امید برنامه‌هایی با موضوع کتابخوانی به چشم می‌خورد. در برخی برنامه‌ها نوجوانان جلوی دوربین می‌نشستند و کتاب می‌خواندند. به نظر شما نوجوان‌های ما چقدر با کتاب انس دارند و کمپین‌ها و پویش‌های اینچنینی چقدر می‌تواند نوجوان‌های ما را به این سمت تشویق کند؟
بستگی به کتاب دارد. من یک قانون دارم و می‌گویم اگر کتابی به نوجوانی دادید و 5 تا 10 صفحه اول آن را خواند اما کتاب نتوانست نوجوان را به خود جذب کند دیگر آن را نمی‌خواند. اگر 5 صفحه ابتدایی کتاب باعث شود نوجوان به صفحات بعدی آن هم علاقه‌مند شود تا انتهایش را خواهد خواند؛ در حقیقت گیرایی کتاب در همان چند صفحه اول مشخص می‌شود؛ اگر گیرایی داشته باشد کتاب را می‌خواند. مهم‌ترین کاری که در رسانه ملی می‌توانیم بکنیم این است که کتاب‌هایی که از نظر تخصصی و کارشناسی مناسب است، بررسی کنیم، آنها را به نوجوانان معرفی کنیم؛ کتاب‌هایی را که فکر می‌کنیم خواندن آنها برای نوجوانان جذابیت دارد. تولیدات مختلفی در این زمینه داشتیم؛ برنامه «هزار و یک داستان» یکی از کارهایی بوده که از شبکه امید پخش شده و در آن کتاب‌هایی خوانده می‌شد که برای مجموعه سوره مهر بود. سوره مهر کتاب‌های برتر خود را مشخص کرده و روی آنها کار کرد، ما هم خواندن آنها را انجام دادیم. این برنامه‌ها برای نوجوانان و جوانانی که کتابخوان هستند و به کتاب علاقه دارند و می‌خواهند کتاب بهتر را پیدا کنند و نیاز به توصیه دارند، برنامه مفیدی است، مثلاً من برای اینکه کتابی را بخوانم نیاز دارم کسی آن را به من توصیه کند، برنامه‌های ما برای اینگونه توصیه‌ها مناسب بوده است و به جرأت می‌توان گفت برای قشر کتابخوان ما و جهت دادن به این قشر قاعدتاً موفق عمل کرده است اما به اینکه تعداد زیادی از نوجوانان ما که کتابخوان نبودند را کتابخوان کرده‌ایم اعتقاد ندارم و در این زمینه موفق نبوده‌ایم. باید در این زمینه کار بیشتری کرد و کتاب‌هایی از جنس کتاب امیریان را معرفی کنیم تا نوجوانان بیشتر با چنین کتاب‌هایی آشنا شوند. در رابطه با این کتاب یک کمپین و پویشی شکل گرفته و جوایزی در نظر گرفته شده تا نوجوانان به مطالعه کتاب «جام‌جهانی در جوادیه» بپردازند. نوجوانان ما زمان بسیاری را در فضای مجازی می‌گذرانند و تشویق به مطالعه کتاب به جای استفاده از موبایل و تبلت هدف اصلی ما است. چندرسانه‌ای‌ها جذابیت‌های بیشتری نسبت به رسانه‌های مکتوب دارند مگر اینکه داستانی را دنبال کنیم که آنقدر جذاب باشد که نوجوان آن را ادامه دهد و تا انتها مطالعه کند.