به گزارش مشرق، تغییر در راس مدیریت بانک مرکزی هم نتوانست از لحاظ روانی بازار را آرام کند و دیروز شاهد رکوردزنی‌های پی‌درپی قیمت سکه و ارز بودیم؛ اتفاقی که اصلا طبیعی نبود و فعالان بازار نیز آن را نمی‌توانستند تجزیه و تحلیل کنند. رفتار غیرطبیعی بازار نشان می‌دهد فعالان اقتصادی فعلا امیدی به سیاست‌های اقتصادی دولت ندارند و ناامید شدن از ترمیم کابینه نیز مزید بر علت شده است. روز گذشته خبرگزاری دولتی ایسنا خبر از ۱۰ هزار تومان شدن نرخ دلار داد اما چند دقیقه بعد از انتشار این گزارش نیز نرخ دلار افزایش یافت. این خبرگزاری در گزارش خود نوشت: در ادامه نوسانات بازار ارز و قیمت‌هایی که مشخص نیست بر چه اساسی هر روز برای دلار ثبت و معامله می‌شود، دیروز (یکشنبه) و در حالی که بازارهای جهانی تعطیل است، دلار در بازار غیررسمی ارز ایران تا ۱۰ هزار تومان و حتی بیشتر قیمت خورده است.
بیشتر بخوانید:
بازار سکه و ارز در کنترل دولت یا تروریست‌های اقتصادی؟
ماجرای پرحاشیه ارز از حدود یک سال پیش شروع شده و تاکنون نیز بازار آرامشی به خود ندیده است. دلار از حدود ۳۸۰۰ تومان در شهریور ۱۳۹۶ تا بیش از ۱۰ هزار تومان تا به دیروز افزایش قیمت داشته و پیش‌بینی هم برای زمان پیش رو وجود ندارد. این در حالی است که در سال جاری با وجود اینکه دولت در سیاست ارزی خود تغییراتی ایجاد کرد اما به هر حال پاسخگوی شرایط موجود نبود و به گونه‌ای سیاست‌گذاری کرد که کارشناسان از همان ابتدای امر آن را شکست خورده و بی‌نتیجه دانسته بودند؛ زمانی که دلار تا مرز ۶۰۰۰ تومان پیش رفت، به یکباره و طی یک سیاست دستوری آن را تک‌نرخی و با قیمت ۴۲۰۰ تومان برای واردات و صادرات اعلام کرد و در سویی دیگر بازار ارز را به رسمیت نشناخت.
کارشناسان و تحلیلگران بازار ارز معتقد بودند همین که بانک مرکزی دیگر صرافی‌ها را از معاملات دلار منع و بازار ارز را امنیتی کرده و به رسمیت نمی‌شناسد، می‌تواند التهابات ارزی را در شرایطی که معاملات غیرشفاف و زیرزمینی انجام می‌شود، تشدید کند، البته همین طور هم شد و به مرور بازار ارز از نوسان بیشتری برخوردار شده و قیمت‌ها صعودی پیش رفت. در حالی آینده بازار ارز تکلیف مشخصی ندارد که بارها کارشناسان از دولت خواسته‌اند در سیاست موجود تجدیدنظر کند. به هر حال این اتفاق چندان نیفتاد تا اینکه اخیرا با تغییراتی که در ریاست بانک مرکزی اتفاق افتاد، ظاهرا رئیس کل جدید بانک مرکزی برنامه‌هایی برای تغییر رویه موجود دارد. آنطور که همتی می‌گوید برنامه‌های او در راستای حفظ ذخایر ارزی و از بین بردن رانت بزرگی است که این روزها در بازار ارز در نتیجه اجرای سیاست ارزی دولت در چند ماه گذشته ایجاد شده است.
نظر همتی و سیف درباره جریان بازار ارز
اما اینکه چرا بازار ارز به این سمت پیش رفته، در کنار مسائلی که کارشناسان به آن اشاره می‌کنند، دیدگاه ولی‌الله سیف، رئیس کل سابق بانک مرکزی و همچنین عبدالناصر همتی، رئیس کل جدید بانک مرکزی در این باره قابل توجه است. سیف زمانی که در ریاست بانک مرکزی بود، دلایل تاثیرگذار بر شرایط و تحولات بازار ارز را از سال گذشته تاکنون اینگونه تحلیل کرد که تحولات نرخ ارز در بازار آزاد تا نیمه اول سال گذشته در مسیری سازگار با متغیرهای بنیادی اقتصادی قرار داشته اما به دنبال التهاب‌آفرینی‌های آمریکا نسبت به برجام همراه با تزریق انتظارات منفی در بازار ارز توسط برخی عوامل داخلی، بازار دچار التهاب شد و در نهایت با توجه به شرایط حاکم بر آن و نیز لزوم کاهش آسیب‌پذیری مقابل تکانه‌های ناشی از التهاب‌آفرینی‌های خارجی بوده که سیاست جدید ارزی اجرا شده است.
سیف معتقد بود در کنار انتظارات و عوامل روانی، علل اقتصادی نیز بر تحولات بازار ارز اثرگذارند و در این رابطه تقویت انضباط پولی و مهم‌تر از آن تقویت انضباط مالی، مدیریت رشد نقدینگی، تقویت تولید داخلی و ارتقای سلامت و حل مشکل انجماد دارایی‌ها از عوامل مهم در ایجاد آرامش در اقتصاد و بازار ارز هستند.
رئیس کل سابق بانک مرکزی در آخرین اظهارات خود در مراسم تودیع و معارفه به ایجاد ثبات در بازار ارز در ابتدای حضورش در دولت یازدهم در بانک مرکزی به عنوان دستاوردهای خود اشاره کرد و البته توضیح داد که در ادامه مجموعه‌ای از رویدادهای خارجی و داخلی این روند را معکوس و بازار را ملتهب کرده است. وی تاکید داشت: انباشت برخی تعادل‌های موجود در اقتصاد کلان طی سال‌های قبل و اصرار برای ثبات نرخ ارز طی این سال‌ها زمینه‌ساز تشدید التهاباتی شد که اکنون در بازار ارز وجود دارد.
اما در سوی دیگر، همتی نظر دیگری در رابطه با التهابات بازار ارز داشته و در نخستین اظهاراتش در جایگاه رئیس کل بانک مرکزی این مسائل را به صراحت بیان کرد. او معتقد است که وضعیت کنونی بازار ارز محصول عدم تعادل ترازنامه نظام بانکی، بی‌تدبیری در استفاده از ابزارهای سیاست پولی و سردرگمی در اعمال سیاست‌های ارزی است. دلیل اصلی ایجاد نابسامانی در بازار ارز از نگاه او عدم کنترل و هدایت جریان نقدینگی، خلق نقدینگی بی‌ضابطه توسط شبکه بانکی و نبود ابزارهای جایگزین مناسب برای دارایی‌هایی مانند ارز، سکه، طلا و همچنین القای جو بدبینی و انتظارات نقدی توسط دشمنان با هدف ایجاد تصویری نامطمئن از آینده در ذهن مردم است.
سکه ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان
هر قطعه سکه تمام بهارآزادی طرح جدید (امامی) دیروز یکشنبه هفتم مردادماه ۹۷ در بازار تهران (در لحظه تنظیم خبر) با ۷۰۰ هزار تومان افزایش قیمت نسبت به روز گذشته با رقم ۴ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان به فروش رسید. همچنین هر قطعه سکه تمام بهارآزادی طرح قدیم با ۱۵۰ هزار تومان رشد قیمت نسبت به روز گذشته به ارزش ۳ میلیون و ۳۵۵ هزار تومان داد و ستد شد.
از سوی دیگر، دیروز در بازار آزاد هر قطعه نیم سکه بهار آزادی با ۱۱۱ هزار تومان افزایش قیمت نسبت به روز گذشته یک‌میلیون و ۸۵۵ هزار تومان و هر قطعه ربع بهار آزادی نیز با ۶۹ هزار تومان رشد در مدت مشابه به ارزش ۹۴۲ هزار تومان معامله شد. بر اساس این گزارش، هر قطعه سکه گرمی با ۲۴ هزار و ۵۰۰ تومان افزایش قیمت نسبت به روز گذشته ۴۸۶ هزار تومان معامله شد و قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز با رشد ۲۸ هزار و ۷۰۰ تومانی به ارزش ۳۰۵ هزار و ۷۰۰ تومان فروخته شد.
شیطنتی در افزایش قیمت سکه هست
رئیس اتحادیه طلا و جواهر درباره دلایل لحظه‌ای شدن نرخ قیمت گفت: برخی عوامل درونی و بیرونی دست به دست هم داده‌اند تا این شرایط را رقم بزنند. امیدوارم این شیطنت‌کنندگان سر عقل بیایند. آیت محمدولی در پاسخ به این سوال که شیطنت‌کنندگان دلالان هستند یا گروه‌های قدرت، گفت: در این ایام مشاهده کرده‌ایم که بخشی از دلالان حتی ضرر داده‌اند تا بازار را ملتهب نگه دارند، آنچه مشهود است اینکه برخی برای ایجاد چنین فضایی هزینه کرده‌اند. وی در توضیح عوامل داخلی برای افزایش قیمت سکه گفت: تصمیمات آنی که در ماه‌های اخیر در رابطه با سکه و ارز گرفته شد، تغذیه نشدن بازار ارز، عدم تک نرخی کردن ارز و نرساندن ارز به مقاصد واقعی وارداتی باعث شده شاهد این اتفاقات باشیم. محمدولی درباره تغییر رئیس بانک مرکزی و اقداماتی که باید همتی انجام دهد، گفت: رئیس جدید باید با افراد باتجربه و بخش خصوصی که مدت‌ها در بازار سکه حضور داشته‌اند مشورت بگیرند و دست از تصمیمات لحظه‌ای که در گذشته رخ می‌داد بردارند.
وی با انتقاد از نحوه توزیع سکه و سیاست سکه ثبت‌نامی، ابراز داشت: به عقیده من دیگر نباید چنین تجربه‌ای صورت گیرد یا اگر هم دولت قصد توزیع سکه در بازار را دارد حداقل از بخش خصوصی مشورت بگیرد. رئیس اتحادیه طلا و جواهر تصریح کرد: اگر دولت ورود مناسبی به این موضوع نداشته باشد این روند افزایش قیمت تا جایی پیش می‌رود که مشخص نیست؛ در حال حاضر هم قیمت‌ها کاسبان، اصناف و مردم را به چه کنم چه کنم انداخته است. وی ضمن ارائه پیشنهادهایی برای عبور از این شرایط، ابراز داشت: در درجه اول باید بازار ارز تنظیم شود و در وهله دوم سکه باید از مسیر درست و توسط فروشندگان رسمی مجوزدار فروش سکه عرضه شود. محمدولی در پاسخ به این سوال که به مردم پیشنهاد می‌کنید در این شرایط سکه بخرند یا نه، گفت: جواب این سوال را نمی‌هم به دلیل اینکه وضعیت به صورت لحظه‌ای تغییر می‌کند و برای ما هم مشخص نیست چه اتفاقی می‌خواهد رخ دهد، هر پیش‌بینی که انجام دهم شاید مردم ضرر کنند؛ فقط امیدوارم این شرایط خاتمه پیدا کند. وی در پایان گفت: سکه بیش از یک‌میلیون تومان حباب دارد و قیمت واقعی سکه مسلما باید کاهش پیدا کند.
اطلاعیه بانک مرکزی: تحولات اخیر تناسبی با واقعیات اقتصاد ندارد
بانک مرکزی در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: تحولات غیرعادی اخیر در بازار ارز و طلا، تناسبی با واقعیات اقتصادی و توان ارزی کشور ندارد. طبق اعلام بانک مرکزی، این تحولات که عمدتاً ناشی از توطئه دشمنان و در راستای ایجاد التهاب در اقتصاد و سلب آرامش روانی مردم است، به دقت زیرنظر است. در ادامه این اطلاعیه است: بانک مرکزی برنامه‌های مقتضی و رویکردهای جدیدی را که در برنامه اعلامی رئیس کل جدید نیز آمده بود، در دست تهیه دارد که ظرف روزهای آینده عملیاتی می‌کند و اطلاع‌رسانی لازم را در این باره به عمل خواهد آورد.
منبع: روزنامه وطن امروز